خوشحالی موقتی ایرلاین‌ها از گرانی بلیت

خبرگزاری مهر: در پی افزایش نرخ دلار و بالا رفتن نرخ بلیت پرواز‌های خارجی، شرکت‌های هواپیمایی نرخ بلیت پرواز‌های داخلی را هم گران کرده‌اند؛ به گونه‌ای که در حال حاضر، نرخ در مسیر‌های پرتردد به شدت افزایش یافته و مردم را دچار نگرانی و سردرگمی کرده است. گشت و گذاری در میان نرخ‌های اعلامی برای پرواز‌های پرطرفدار نشان می‌دهد که نرخ بلیت پرواز تهران ـ. مشهد در ارزانترین حالت، آن هم در ساعات صبحگاهی روز‌های میانی هفته که از کمترین استقبال برخوردار است، ۲۸۰ هزار تومان به فروش می‌رسد؛ در حالیکه در همان روز‌های میانی هفته نیز در ساعات پرتقاضاتر عصرگاهی و ابتدای شب، می‌توان بلیت را با قیمتی حدود ۵۳۰ تا ۶۵۰ هزار تومان (اکونومی و نه بیزینس) خریداری کرد.

با این حال در ایام پایانی هفته و ساعاتی که بیشترین استقبال از سفر‌های هوایی به مشهد وجود دارد، قیمت بلیت پرواز تهران ـ. مشهد تا ۷۳۰ هزار تومان بالا رفته است؛ به گونه‌ای که به عنوان مثال، بلیت پرواز تهران ـ. مشهد برای روز چهارشنبه هفته آتی ۳۶۷ هزار تومان برای پرواز ۶ صبح، قیمت‌گذاری شده است.

این وضعیت، برای سایر مسیر‌ها نیز صدق می‌کند؛ به نحوی که قیمت بلیت پرواز اهواز ـ. مشهد برای روز چهارشنبه هفته آتی که مصادف با شب عید غدیر خم است، در ساعات بامداد (۰۲:۴۵) به عنوان ارزانترین قیمت، ۳۷۵ هزار تومان و در ساعات عصرگاهی روز چهارشنبه با نرخ ۶۱۰ هزار تومان عرضه می‌شود. البته بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که قیمت بلیت‌ها در سایر مسیر‌ها نیز، کم و بیش بر همین منوال است.

آخوندی: ۵۵ درصد هزینه‌های ایرلاین‌ها ارزی است

در این میان عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز روز سه شنبه هفته گذشته در حاشیه جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی درباره گرانی بلیت هواپیما با بیان اینکه در حال حاضر حفظ صنعت هوانوردی، از قیمت بلیت برای ما اهمیت بیشتری دارد، اظهار داشت: علت این گرانی بلیت، افزایش نرخ دلار بوده و شرکت‌های هواپیمایی، بعضا تا ۵۵ درصد هزینه‌های نگهداری هواپیما را به صورت ارزی پرداخت می‌کنند.

چرا ایرلاین‌ها قیمت بلیت را کم نمی‌کنند؟

کارشناسان صنعت هوانوردی معتقدند، آنچه سبب شده تا رقابت میان شرکت‌های هواپیمایی برای افزایش قیمت‌ها شکل گیرد؛ وجود تقاضای سفر علیرغم افزایش قیمت است. به این معنا که ایرلاین‌ها با وجود آنکه بلیت پرواز‌های داخلی را به بهانه افزایش نرخ دلار گران گرده‌اند، اما همچنان تقاضای سفر وجود دارد و کمتر مسیر پروازی می‌توان یافت که با کاهش مسافر روبه رو شده باشد.

دو علت برای این وضعیت گزارش شده؛ نخست آنکه افزایش چشمگیر مسافران عراقی به ایران که از مسیر‌های مختلف (اهواز، تهران، ارومیه) برای سفر به شهر‌های توریستی به خصوص مشهد مسافرت می‌کنند. در این میان به نظر می‌رسد این افزایش ۲۵ درصدی (بنا به گفته مسئولان سازمان گردشگری) که در پی کاهش ارزش پول ملی در برابر دلار رخ داده، توانسته صندلی‌های خالی هواپیما‌ها از مسافران ایرانی را تا حدود زیادی پُر کند.

دومین علت عدم کاهش تقاضای سفر، غالب بودن میزان تقاضای سفر‌های هوایی از سوی کارمندان دولت و مدیران دولتی به جای مردم عادی است. در حالی که بسیاری از مردم عادی به دلیل گرانی بلیت هواپیما نمی‌توانند با این وسیله سفر کنند، اما مدیران دولتی به مدد بودجه عمومی به سفر‌های متعدد می‌پردازند و گرانی بلیت هواپیما نتوانسته خللی در اراده آن‌ها برای سفر به مناطق مختلف کشور داشته باشد.

بر اساس آمار‌های سالانه سازمان هواپیمایی کشوری، تا ۷۰ درصد متقاضیان ایرانی سفر‌های هوایی را مدیران دولتی و هیات همراه آن‌ها تشکیل می‌دهد که معمولا از بودجه عمومی، برای خرید بلیت اقدام می‌شود. در این میان باید به این نکته هم اشاره کرد که از نظر کارشناسان اقتصاد حمل و نقل، ادامه این وضعیت چندان قابل تصور نیست و بازار فعلیِ موجود، موقتی خواهد بود؛ پس در صورتی که پرواز‌های داخلی گران باقی بمانند، احتمال اینکه دولت برای کاهش مخارج خود، دستور حذف پرواز‌های غیرضروری را صادر کند، وجود دارد.

از سوی دیگر، به نظر می‌رسد از حجم مسافران غیرایرانی (عراقی) با توجه به همزمانی سال تحصیلی این کشور با ایران و نیز ورود فصل سرما، به تدریج کاسته خواهد شد. همه این موارد نشان می‌دهد که صنعت هوانوردی نمی‌تواند صرفا با گران کردن بلیت‌ها، به حیات خود ادامه دهد و باید چاره دیگری برای این مشکل بیاندیشد.

سه ویژگی ایرلاین‌های ایرانی: بهره وری پایین، سرویس‌دهی ضعیف، قیمت بلیت بالا

بسیاری از کارشناسان صنعت هوانوردی معتقدند این صنعت در ایران با سایر کشور‌ها قابل مقایسه نیست؛ چراکه قیمت بلیت پرواز‌ها در ایران به بهانه‌های مختلف از جمله تحریم، نرخ ارز، کمبود ناوگان و قطعات، نبود برنامه ریزی بازرگانی صحیح، روت‌ها و مسیر‌های پروازی غیراقتصادی، فرودگاه‌های بدون جانمایی مناسب، بالا بودن هزینه خدمات فرودگاهی و مواردی از این دست، همواره از سوی شرکت‌های هواپیمایی، افزایشی بوده و از روند صعودی برخوردار است.

از سوی دیگر خدماتی که در مقابل این نرخ بلیت گران داده می‌شود، در حد ایرلاین‌های رده چندم آمریکای لاتین یا آفریقایی است؛ ضمن اینکه برخی ایرلاین‌هایی که از پشتوانه مالی برخی نهاد‌ها برخوردار هستند، نگرش بازرگانی به صنعت هوانوردی نداشته و همین موضوع سبب شده تا از مسأله پُراهمیت بهره وری غافل باشند. به معنای دیگر از انجام سلسله فرآیند‌هایی که به کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد‌ها منجر می‌شود، غفلت می‌کنند.

کمبود ناوگان، مزید بر گرانی بلیت هواپیما

مرتضی دهقان معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد: بیش از ۵۰ درصد ناوگان هوایی ایران زمین گیر است و یکی از علل گرانی بلیت هواپیما، همین کمبود ناوگان برآورد می‌شود، این در حالی است که آخوندی، وزیر راه و شهرسازی هم می‌گوید که در حال حاضر، ۱۸۵ فروند هواپیمای فعال در کشور داریم که کمی بیش از همین مقدار، گراند (زمین گیر) هستند.

یک کارشناس تعمیر و نگهداری هواپیما در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: در صورتی که بتوانیم حتی نیمی از هواپیما‌های زمین‌گیر (مثلا تا ۹۰ فروند) را عملیاتی کنیم، می‌توانیم قیمت بلیت هواپیما را تا ۴۰ درصد کاهش دهیم.

وی افزود: اگر دولت با همکاری بخش خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان، برنامه ریزی مدونی برای عملیاتی کردن هواپیما‌های زمین گیر و تأمین قطعات مورد نیاز از محل تولید داخل را برای مهندسی معکوس قطعات اصل داشته باشد، می‌توان موضوع عملیاتی کردن هواپیما‌های زمین گیر را در مدت زمانی تعریف شده و با کمترین ارزبری انجام داد.

نایب رئیس کمیسیون عمران: عابدزاده هفته آینده برای پاسخگویی درباره قیمت بلیت هواپیما به مجلس می‌آید

سیداحسن علوی، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر درباره چرایی گرانی بلیت هواپیما اظهار داشت: افزایش قیمت ارز بر روی همه مسائل از جمله صنعت حمل و نقل اثر منفی داشته؛ اما قرار نیست با افزایش نرخ ارز، ناگهان قیمت بلیت هواپیما دو تا دو و نیم برابر شود. حتی در برخی مسیر‌ها قیمت بلیت از این مقدار هم گرانتر شده است. بلیت رفت و برگشت به مشهد یک میلیون تومان برای مردم هزینه دارد.

وی افزود: چنین افزایش قیمتی سبب می‌شود تا بسیاری از خانواده‌ها و مردم عادی نتوانند از حمل و نقل هوایی استفاده کرده و مجددا شاهد افزایش استفاده از خودروی شخصی و حمل و نقل جاده‌ای خواهیم بود که نتیجه آن افزایش ترافیک جاده ها، سوانح جاده‌ای و رانندگی و کشته‌های سوانح جاده‌ای خواهد بود. یعنی مشکلات دو چندان می‌شود.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اظهارات وزیر راه و شهرسازی درباره لزوم حفظ صنعت هوانوردی، یادآور شد: در صورت ادامه شرایط فعلی گرانی بلیت هواپیما، صنعت هوانوردی به مرور زمین گیر خواهد شد؛ چراکه اگر مسافر کم شود، ایرلاین‌ها مجبورند هواپیما‌ها را خالی اعزام کنند که جز زیان، برای آن‌ها نتیجه‌ای نخواهد داشت.

علوی خاطرنشان کرد: مسئولان نیایند دوباره مطرح کنند که گرانی بلیت هواپیما هم حباب است. یکباره تصمیم می‌گیرند قیمت بلیت پرواز را گران می‌کنند و خودشان به خودشان ضرر می‌زنند.

وی با بیان اینکه قرار است کمیته‌ای تشکیل بدهند که علت گرانی بلیت را بررسی کنند گفت: قرار است این کمیته، نحوه کاهش هزینه‌های هوانوردی را بررسی کند.

نماینده مردم سنندج در مجلس با بیان اینکه قرار است هفته آینده مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری برای پاسخگویی در خصوص گرانی بلیت هواپیما در کمیسیون عمران حاضر شوند، تصریح کرد: در حال حاضر سوخت هواپیما برای پرواز‌های داخلی گران نشده است و تنها موضوعی که به شرکت‌های هواپیمایی از نظر ارزی فشار می‌آورد، قطعات هواپیما است؛ اما این فشار نباید کاری کند که بلیت هواپیما تا این حد گران شود.

وی معتقد است که ایرلاین‌ها می‌توانستند بلیت‌ها را پلکانی و تدریجی گران کنند نه اینکه دیگر مردم عادی نتوانند سوار هواپیما شوند.