آیا کشورهای فروشنده تسلیحات به ایران تحریم می‌شوند؟

باشگاه خبرنگاران جوان: طبق برجام، ۲۷ مهرماه امسال تاریخی است که در آن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران به پایان می‌رسد و ایران می‌تواند از این تاریخ به بعد مراودات خود در زمینه خرید و فروش تسلیحات با کشور‌های جهان را آغاز کند. ترامپ که در ابتدای دوران ریاست جمهوری خود از برجام خارج شده بود و بار‌ها تلاش کرده تا مانع از رفع تحریم‌های ایران به ویژه تحریم‌های تسلیحاتی شود. این در حالی است که سایر کشور‌های عضو برجام مانند روسیه، آلمان و چین با تمدید این موضوع و سایر تحریم‌های آمریکا مخالف هستند و بار‌ها هم این موضوع را اعلام کرده اند.

آمریکا در سال‌های اخیر به ویژه پس از خروج از برجام سعی دارد تا تحریم‌هایی که ایران توانسته بود با توافق برجام از بخشی از آن‌ها رهایی پیدا کند را با فشار دوباره علیه کشورمان اعمال کند؛ اما ایران توانست با استفاده از دیپلماسی فعال و ادله حقوق بین الملل در برابر این فشار‌ها مقاومت کند و آمریکا را کم کم به زانو در بیاورد. البته ناکامی آمریکا در این موضوع بسیار واضح و مشهود است؛ چراکه چند وقت قبل که طرح بازگرداندن قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ایران جدی شده بود، اعضای شورای امنیت با آن مخالفت کردند و این طرح ناکام ماند.

آیا ایران به خرید تسلیحات خارجی نیاز دارد؟

ترامپ در آخرین اعلام نظر خود درباره تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران اعلام کرد که قصد دارد تا در روز‌های آتی از طریق یک بخشنامه؛ شرکت‌ها و افراد خریدار یا فروشنده تسلیحات نظامی به ایران را تحریم کند. ۵ قدرت بزرگ جهان هدف تحریم‌های آمریکایی

هنگامی که آمریکا اعلام کرد که هر کشوری که به ایران تسلیحات بفروشد را تحریم می‌کند و قصد دارد تا ساز و کار مربوط به بازگشت تحریم‌های ایران را اعمال کند، تروئیکای اروپایی یعنی کشور‌های آلمان، فرانسه و انگلستان با صدور بیانیه‌ای با این موضوع مخالفت کردند. اینجا بود که آمریکا اعلام کرد که ساز و کار ماشه حتما علیه ایران اجرایی خواهد شد و تحریم‌های سابق به جای خود باز می‌گردد. نکته‌ای که در اینجا بسیار مهم و حائز اهمیت است، آن است که بیشتر کشور‌هایی که در آن‌ها تجهیزات و تسلیحات تولید می‌شود تولیدات خود را از طریق سرمایه گذاری مشترک تولید می‌کنند؛ یعنی به طور مثال جنگنده اف ۳۵ توسط آمریکا با مشارکت کشور‌هایی مانند بریتانیا، ایتالیا، هلند، ترکیه، کانادا، استرالیا، نروژ، دانمارک، رژیم صهیونیستی و سنگاپور ساخته می‌شود.

جنگنده اف ۳۵ یک طرح مشترک با حضور چند کشور بین المللی بود

هنگامی که یک طرح نظامی با مشارکت چند کشور ساخته می‌شود؛ یعنی این امکان وجود دارد که همه سرمایه گذاران یک طرح از محصول این پروژه در اختیار خود داشته باشند. وقتی آمریکا مدیریت یک پروژه را در اختیار دارد، به کشورهای حاضر در آن طرح اجازه فروش آن محصول را نمی‌دهد و آن‌ها باید برای خرید یا فروش این محصول از آمریکا تاییدیه دریافت کنند.

آیا کشورهای فروشنده تسلیحات به ایران تحریم می‌شوند؟

ابوالفضل ظهره وند کارشناس مسائل بین الملل در خصوص اینکه آیا احتمال تحریم کشور‌هایی که به ایران تجهیزات و تسلیحات می‌فروشند، وجود دارد یا خیر، اظهار کرد: تحولاتی که ما در دو ماه اخیر رخ داده است، ناظر بر بی اعتنایی ترامپ به نهاد‌های بین المللی است. این بی اعتنایی به نوعی نشان دهنده آن است که نهاد‌های بین المللی در مقابل این موضوع منفعل هستند. عدم توانایی نهادهای بین المللی در مقابل قلدری‌های ترامپ به این معناست که حقوق بین‌الملل کارکرد خود را از دست داده و در عمل به حقوق قدرت‌ها تبدیل شده است.

وی ادامه داد: اتفاقا ما باید بدانیم که محصول ۴١ سال مقاومت جمهوری اسلامی ایران در برابر آمریکا این است که ما توانسته ایم تا ماهیت و ذات آمریکا را در محیط بین الملل و در مواجهه با برخی از متحدانش به خوبی نشان بدهیم. در موضوعات اخیر ایالات متحده به صورت آشکار از روی شورای امنیت هم عبور کرده است. اما اکنون یک عرصه به وجود آمده تا اعضای شورای امنیت به خصوص حوزه اعضای دائم نشان بدهند که آیا می‌خواهند در برابر با سلطه طلبی آمریکا که در حال بازگرداندن یک‌جانبه گرایی است بایستند و یا از منافع خود صرف نظر می‌کنند؟.

سفیر سابق ایران در ایتالیا اظهار کرد: ما هزینه‌هایی که نباید می‌پرداختیم را از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته‌ایم. به طوری که فشار‌ها و تحریم‌ها اعمال شده بر ایران در تمام تاریخ بین الملل بی نظیر و بی‌سابقه است. اما آنچه اهمیت دارد حضور و خروج سرافرازانه ایران از این عرصه و ادامه فعالیت‌های خود است. فشار‌ها و تهدیدات آمریکا در حال تبدیل شدن به یک جنبه بین المللی است، باید توجه کنیم که این سیاست‌ها اصولا متوجه ایران نیست و این گردن کشی آمریکا متوجه چین، روسیه، اتحادیه اروپا وسایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل است.

وی خاطرنشان کرد: ایران با خودکفایی تمام نیاز‌های خود را به خوبی تامین می‌کند. باید به این نکته توجه کنیم که مخاطب این مسئله کشور‌ها و قدرت‌های جهانی هستند یعنی کشور‌هایی که مدعی هستند که با گفتمان چند جانبه گرایی همراهی می‌کنند.

همانطور که از نظرات ظهره وند کارشناس مسائل بین الملل هم مشهود است، ایران در حوزه دفاعی یک کشور خودکفاست و به هیچ کشوری در تامین نیاز‌های دفاعی خود نیاز ندارد.

خودکفایی ایران، یک اصل مهم و راهبردی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی

ایران در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی خریدار تمام تسلیحات و تجهیزات آمریکا و سایر کشور‌ها بود. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، کشورمان تحت تاثیر شدیدترین تحریم‌ها به ویژه تحریم‌های تسلیحاتی قرار گرفت و دیگر هیچ یک از تسلیحات مورد نیاز به ایران فروخته نشد. حدود دو سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ارتش بعث به پشتیبانی ۴۳ کشور دنیا به ایران حمله کرد و مرز‌های غربی کشورمان را مورد تهاجم سراسری قرار داد.

ایران با گذشت مدتی از آغاز جنگ تحمیلی رژیم بعث علیه خود دچار کمبود مهمات، فرسودگی قطعات و سایر مشکلات در حوزه تامین ملزومات نظامی شد. به همین دلیل هم تصمیم گرفت که با استفاده از نیرو‌های متخصص خود و دستور امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه خود ارتش باید نیازهای خود را تامین کند، وارد کار شود. این فعالیت‌ها ادامه پیداکرد تا زمانی که عراق نوع جدیدی از جنگ را آغاز کرد و آن هم جنگ شهر‌ها با استفاده از موشک‌های اسکاد- بی و اسکاد - سی بود.

ایران که موشک‌های موثری برای مقابله با حملات عراق نداشت، برای ساختن موشک شروع کرد به کمک گرفتن از برخی کشور‌های دوست مانند سوریه و کره شمالی. همین مورد باعث شد تا ایران به مرور نخستین فعالیت‌های خود را در این حوزه آغاز کند و با کمک برخی از سرداران سپاه همچون حاج حسن طهرانی مقدم فعالیت‌های موشکی خود را رشد و توسعه دهد. در سایر حوزه‌ها نیز نه تنها در دوران دفاع مقدس بلکه در سال‌های اخیر نیز فعالیت‌های خودکفایی در نیرو‌های مسلح کشورمان ادامه پیداکرد و تا کنون هم تداوم دارد. به نحوی که صنایع دفاعی ما در بازه‌های کوتاه زمانی محصولات و دستاورد‌های جدیدی را در همه حوزه‌ها رونمایی می‌کنند.

نیروهای مسلح ایران؛ بی‌نیاز به تسلیحات خارجی

خودکفایی که در قسمت قبل به آن اشاره شد، در حوزه ساخت پیشرفته‌ترین تجهیزات مانند انواع تانک، جنگنده، سلاح‌های انفرادی، تسلیحات ضد زره، موشک‌های مختلف و سایر تجهیزات و تسلیحات نمود بیشتری دارد. به طوری که ایران در حوزه هوایی، از سال‌های دهه ۷۰ تا امروز بیش از چند نمونه هواپیما و بالگرد نظیر آذرخش، صاعقه ۱ و ۲، سیمرغ، درنا، تذرو و کوثر و بالگرد‌های طوفان و صبا را به صورت بومی طراحی کرده و ساخته است. در حوزه زمینی هم تانک‌ها و نفربر‌های مختلفی نظیر تانک‌های کرار و ذوالفقار و نفربر‌هایی مانند براق و هویزه را به صورت خودکفا ساخته است.

نیرو‌های مسلح ایران در حوزه دریایی هم تجهیزاتی مانند زیردریایی‌های فاتح و غدیر و ناوشکن‌های سهند و جماران را به سبد تجهیزات و محصولات دفاعی خود اضافه کرده‌اند. ما در حوزه پدافندی نیز همین شرایط را داریم به نحوی که توانسته‌ایم رادار‌های ملی در برد‌های مختلف و سامانه‌های بومی مانند باور ۳۷۳ و ۱۵ خرداد را برای دفاع از کشورمان در اختیار داشته باشیم. حوزه موشکی ایران نیز بسیار قدرتمند است به نحوی که ایران اکنون جزو قدرت‌های موشکی جهان به شمار می‌رود و موشک‌هایی را با برد‌های ۲ هزار کیلومتر را به راحتی ساخته و استفاده می‌کند.

همه این موارد نشان می‌دهد که ایران در حوزه دفاعی و تجهیزاتی به خودکفایی رسیده و هیچ نیازی به تجهیزات خارجی ندارد.