در دیدار اسد و ظریف چه گذشت؟

روزنامه وطن امروز: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، یک سال پس از آخرین سفر خود به سوریه بار دیگر وارد دمشق شد.

نهاد ریاست‌جمهوری سوریه تاکید کرد در دیدار بشار اسد و محمدجواد ظریف، آخرین تحولات روند سیاسی سوریه از جمله کمیته بازنگری قانون اساسی و مذاکرات آستانه و تحولات شمال سوریه در سایه تجاوز مستمر ترکیه به سرزمین و حاکمیت ملی سوریه مورد بررسی قرار گرفت. بحث و بررسی درباره بیماری کرونا بخش دیگری از این دیدار را به خود اختصاص داد و رئیس‌جمهوری عربی سوریه جان‌ باختن شماری از مردم ایران را بر اثر این بیماری به ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران تسلیت گفت و بهره‌برداری سیاسی برخی کشورهای غربی و در رأس آنها آمریکا از این ویروس همزمان با تداوم و تشدید تحریم برخی کشورها به‌رغم شرایط انسانی و بهداشتی دشواری که با آن روبه‌رو هستند را محکوم کرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در این دیدار، تلاش غربی‌ها برای بهره‌برداری از موضوع دروغین به‌کارگیری «سلاح شیمیایی» در سوریه را محکوم کرد و توسل به این بهانه را در شرایط کنونی جهان یک اقدام زشت خواند.

مجموعه تحولات اخیر در سوریه باعث شد ایران بار دیگر بر عزم خود در ایستادگی در کنار سوریه به عنوان کشوری که با آن سرنوشت و اهداف مشترک دارد، تاکید کند.

1- نقض آتش‌بس و تجاوزهای مکرر ترکیه در شمال سوریه

به‌رغم آتش‌بس اعلامی میان ارتش سوریه و گروه‌های مسلح مورد حمایت ترکیه، ولی این گروه‌ها بارها این آتش‌بس را نقض کردند و ترکیه نیز به عنوان حامی آنها یک مرکز نظارت جدید را در نزدیکی روستای «جنه‌الفوره» در حاشیه جاده حلب به لاذقیه موسوم به جاده M4 ایجاد کرد. پیش از این نیز در هفته گذشته، ترکیه 3 مرکز مشابه را در شهرک‌های الزینیه، البقصریه و الفریکه در جنوب غرب ادلب ایجاد کرده بود.

این تجاوزها بخش مهمی از رایزنی‌های بشار اسد و ظریف را به خود اختصاص داد، بویژه اینکه ظریف به نشست قریب‌الوقوع وزرای خارجه کشورهای ضامن روند آستانه (روسیه، ایران و ترکیه) اشاره کرد.

2- فعالیت‌های جدید گروه تروریستی داعش در بادیه سوریه و تهدید مرزهای مشترک سوریه با عراق و تاکید بر ایستادگی ایران در کنار سوریه برای پایان دادن به این تهدیدها

بادیه سوریه در روزهای گذشته شاهد فعالیت پررنگ باقیمانده‌های گروه تروریستی داعش در طول مناطق السخنه تا دیرالزور و ریف جنوبی شهر المیادین بود که یک تهدید جدی امنیتی برای مناطق مرزی سوریه با عراق به شمار می‌رود، بویژه پس از نفوذ چندباره عناصر داعش به مناطق تحت کنترل دولت سوریه در شرق فرات و مناطق مرزی غرب عراق.

این تهدید امنیتی برای دولت سوریه و هم‌پیمانان آن قابل قبول نیست بویژه اینکه سوریه و ایران برای پاکسازی این منطقه از وجود داعش خون‌های گرانبهایی را تقدیم کرده‌اند و ارتش سوریه نیز از حدود 10 روز پیش عملیات گسترده‌ای را برای پاکسازی منطقه بادیه و نابود کردن آخرین باقیمانده‌های گروه تروریستی داعش آغاز کرده است.

3- تاکید ایران بر رد ادعاهای آمریکا که سوریه و هم‌پیمان‌های آن را به بکارگیری سلاح شیمیایی ضد غیرنظامیان متهم می‌کند

آمریکا در چند روز گذشته در گزارش‌های مختلفی دولت سوریه و نیروهای هم‌پیمان را به بکارگیری سلاح شیمیایی علیه غیرنظامیان متهم کرد و این امر با واکنش و محکومیت شدید دوستان و هم‌پیمانان سوریه روبه‌رو شد. ایران و روسیه، اتهام‌های مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا مبنی بر تلاش تهران و مسکو برای انحراف افکار عمومی و سرپوش گذاشتن بر استفاده سوریه از سلاح شیمیایی را محکوم کردند. وزارت خارجه سوریه نیز به این ادعاهای آمریکایی‌ها واکنش نشان داد و اعلام کرد گزارش سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی «حاوی اطلاعات و نتیجه‌گیری‌های دروغین و دستکاری شده است».

گفتنی است سفر وزیر امور خارجه ایران به سوریه یک روز پس از آن انجام شد که سرتیپ احمدرضا پوردستان، رئیس مرکز پژوهش‌های راهبردی ارتش جمهوری اسلامی اعلام کرد حضور مستشاری ایران در سوریه به درخواست مسؤولان این کشور انجام شده است و تا زمانی که دولت سوریه بخواهد، این حضور ادامه خواهد یافت.

سفر ظریف به سوریه، محاسبات مخالفان و حامیان آنها را نیز بر هم زد و آنها را مجبور به داستان‌پردازی‌ها و تحلیل‌های مغرضانه کرد به‌طوری که روزنامه عکاظ عربستان مدعی شد ظریف نگران کاهش نفوذ ایران در سوریه همزمان با گسترش نفوذ روسیه در شمال شرق این کشور است.

برخی نیز مدعی شدند این سفر با تماس اخیر ولیعهد ابوظبی با رئیس‌جمهوری سوریه در ارتباط است و برخی دیگر نیز ادعا کردند ایران با برقراری آتش‌بس در ادلب مخالف است.