خاوازی: رفع تنگنا‌های کشاورزی و موانع تولید را در دستورکار داریم

خبرگزاری فارس: کاظم خاوازی وزیر پیشنهاد‌ی جهاد کشاورزی در نشست علنی امروز چهارشنبه (۲۰ فروردین ماه ۹۹) در جریان دفاع از برنامه‌های پیشنهاد‌ی خود برای تصدی وزارت جهاد کشاورزی ضمن تشکر از تلاش صادقانه و مجاهدت‌های تیم پزشکی و تسلیت به خانواده جانباختگان بیماری کرونا اظهار داشت: بنده در برنامه‌های خود سه راهبرد اساسی و اصلی دارم که قرار است آن‌ها را تشریح کنم.

وی در تشریح برنامه‌های پیشنهاد‌ی خود گفت: جدیت برای تکالیف قانونی و وظایف حاکمیت در بخش کشاورزی یکی از برنامه‌های اساسی است که در نظر داریم.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی رفع تنگنا‌ها و موانع تولید در دوره مدیریت خود را از جمله برنامه‌های راهبردی خود خواند و گفت: ریل گذاری برای شکوفایی بخش کشاورزی از جمله برنامه‌هایی است که برای این حوزه در نظر دارم.

خاوازی همچنین بیان کرد: بخش کشاورزی یک بخش چند وجهی است که قسمت‌های زیادی از صادرات غیر نفتی و قسمت قابل ملاحظه‌ای از صنایع را به خود اختصاص داده است.

رشد ۷.۸ درصدی کشاورزی علی‌رغم تحریم

وی بر همین اساس اضافه کرد: رشد بخش کشاورزی علی رغم تحریم‌های ظالمانه ۷.۸ درصد بوده است و با وجود همه مشکلات بخش کشاورزی ظرفیت‌های بی بدیلی وجود دارد که می‌تواند موجب رشد اقتصادی کشور باشد.

خاوازی با تاکید بر اینکه تامین غذای کافی و جهش تولید در بخش کشاورزی باید در قالب زنجیره‌های عرضه صورت گیرد، اظهار داشت: اگر بخواهیم ناپایداری و نوسانات قیمت و مقدار تولید محصولات کشاورزی و میزان ضایعات و تفاوت قیمت در بازار مصرف و مبادی تولیدی را به حداقل برسانیم و همچنین از کیفیت محصولات تولیدی برای عرضه به بازار‌های جهانی مطمئن باشیم چاره‌ای جز این نداریم که رویکرد مدیریت کلان بخش کشاورزی را از توجه صرف فقط به یک حلقه از زنجیره یعنی تولید به رویکرد عرضه‌محور تغییر دهیم.

وی افزود: در این رویکرد تمام حلقه‌های زنجیره با هدف خلق ارزش مورد توجه قرار می‌گیرد و نقش دولت‌ها هماهنگی بهتر اجزا و تسهیل بهتر جریان مواد، اطلاعات و منابع، متناسب با اولویت‌های کشور است.

وزیر پیشنهادی دولت برای تصدی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه منظورم از دولت کل بدنه اجرای کشور است، تصریح کرد: این طبعا نیازمند تعامل جدی وزارت جهاد کشاورزی با سایر وزارتخانه ها، دستگاه‌های دولتی بخش خصوصی و بویژه تشکل‌های مرتبط با بهره برداران است.

خاوازی افزود: در این رویکرد عملاً درآمد کشاورزان افزایش خواهد یافت چراکه سود به صورت عادلانه بین اجزای مختلف زنجیره تامین نهاده تولید و فرآوری گرفته تا بسته بندی، ذخیره حمل و نقل توزیع و فروش تقسیم خواهد شد؛ به نحوی که سهم تولید کننده در فروش کالا از متوسطه ۳۰درصد کنونی به حداقل ۵۰ درصد افزایش یابد.

توسعه زنجیره تولیدات کشاورزی را در برنامه دارم

وی با تاکید بر اینکه یکی از برنامه‌های اصلی اینجانب توسعه زنجیره‌ها است گفت: برای آن حمایت وزارت جهاد کشاورزی رابطه توسعه کشاورزی قراردادی، خدمات کسب و کار کشاورزی و توسعه مشارکت عمومی - خصوصی معطوف خواهم کرد.

خاوازی خطاب به نمایندگان حاضر در صحنه علنی مجلس اظهار داشت: شما هر ساله شاهد گلایه‌های به حق کشاورزان حوزه انتخابیه خود برای فروش محصول و از دست رفتن یکساله زحمات آن‌ها بوده اید. یک سال با مازاد محصولات از جمله گوجه فرنگی، سیب زمینی، پیاز و محصولات دیگر و یک سال دیگر با کمبودی و گرانی آن مواجهیم.

وی ادامه‌داد: هر چند بخشی از این نواسانات می‌تواند ناشی از دلایل متعددی، چون حوادث طبیعی باشد، اما کمبود اطلاعات برخط واقعی سطح زیر کشت، کمبود اطلاعات دقیق بازار، نبود الگوی کشت مناسب، بی‌اطلاعی نقش آفرینان حلقه‌های زنجیره از یکدیگر و در یک کلام نبود داده‌های صحیح و بهنگام، تصمیم گیری، سیاست گذاری و عکس‌العمل‌های سریع مدیریتی قابل اشاره است.

اجرای فاز اول سیستم یکپارچه اطلاعاتی تا یک سال آینده

خاوازی با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین راهکار‌های رفع این مشکل که در کشور‌های با کشاورزی پیشرفته مورد ستایش قرار گرفته سیستم‌های یکپارچه اطلاعات است گفت: این سیستم ضمن تبادل داده در هر یک از حلقه‌های زنجیره‌ای با استفاده از ابزار‌های دقیق اطلاعات پایه حاکمیتی از جمله سطح زیر کشت، پالاست کشاورزی، هشدار‌های هواشناسی و ده‌ها داده داده‌های اطلاعاتی را برای تصمیم گیری فعالان حوزه‌های مختلف اعم از دولتی و غیردولتی در اختیار بهره برداران قرار می‌دهد. انشاالله با بهره گیری از ظرفیت‌های کشور به حول قوه الهی فاز اول این سیستم را تا یک سال آینده راه اندازی و ریل گذاری برای توسعه همه ابعاد آن را پیگیری خواهیم کرد.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی افزود: طبعا این سیستم زمینه‌ای برای تدوین دقیق سند آمایش سرزمین و سند تحول بخش کشاورزی و منابع طبیعی است که الگوی کشت هم بخشی از آن است.

خاوازی با بیان اینکه به اعتقاد اینجانب وزارت جهاد کشاورزی از سه ماموریت اصلی برخوردار است خاطرنشان کرد: ماموریت اول امنیت غذایی است و ماموریت دوم حمایت از منابع انسانی بخش و ماموریت سوم حفاظت از منابع پایه است.

* خودکفایی گندم و شکر و ارتقای خوداتکایی در برنج و دانه‌های روغنی را دنبال خواهم کرد

وی با بیان اینکه ارتقای محصولات راهبردی در اسناد بالادستی و برنامه ششم توسعه و برنامه‌های اقتصادی مقاومتی به خوبی تبیین شده است که این موارد در برنامه تقدیمی ذکر شد، تصریح کرد: در اجرای تکالیف ماده ۳۱ برنامه ششم، خودکفایی گندم و شکر و ارتقای خوداتکایی در برنج و دانه‌های روغنی را دنبال خواهم کرد. برای جهش تولید در روغن، با ایجاد تنوع در سبد گیاهان روغنی و نفوذ دانش و بهبود مدیریت زنجیره، برنامه‌های جدیدی را اجرا می‌کنیم. همچنین برای تقویت بخش شیلات در جنوب که ظرفیت اشتغالزایی دارد برنامه داریم.

خاوازی با تاکید بر اینکه یکی از مهم‌ترین عواملی که روی تولید تأثیر می‌گذارد، وجود هسته‌های اولیه است، خاطرنشان کرد: بخش قابل ملاحظه‌ای از پایداری تولید در گرو هسته‌های اولیه است. در فرصت پیش رو برای تولید بذر‌های وارداتی، هیبری، سبزی و صیفی برنامه داریم. همچنین برای توسعه بخش تخم چشم زده قزل آلا، میگوی آری از بیماری و مرغ لاین ریل گذاری اساسی خواهیم کرد.

تامین بذر داخلی را از ۲ درصد به ۲۰ درصد می‌رسانیم

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی اشاره به استفاده از شرکت‌های دانش بیان اظهار داشت: با اتخاذ سیاست‌های حمایتی و بهره گیری از ظرفیت بخش خصوصی و شرکت‌های دانش بنیان تا پایان دولت دوازدهم، تأمین بذر داخلی، بذر سبزی و صیفی را از ۲ درصد به ۲۰ درصد افزایش خواهیم داد. با احیای مرغ لاین طی ۲ سال تأمین جوجه گوشتی از محل تولید داخل صورت خواهد گرفت.

وی با بیان اینکه دومین عامل محدودیت تولید مربوط به نهاده است چرا که صنعت دام و طیور از نظر خوراک وابستگی شدید به نهاده دارد، گفت: تأمین حداکثری بر اساس ظرفیت‌های داخل با تمرکز بر علوفه‌های کم آب بر با تنوع منابع جایگزین و فرمولاسیون خوراک دام را اجرا خواهیم کرد. برای بخش کود هم در نظر داریم که نظام تأمین و توزیع این حوزه را با همکاری بخش غیردولتی بهبود بخشیم. با اجرای برنامه تا پایان دولت میزان خوداتکایی کود‌های بذری و از ۳۰ درصد به ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت.

خاوازی با اشاره به اینکه در همه کشور‌ها بخش کشاورزی با حمایت دولت‌ها سرپا است و روز به روز تقویت می‌شود، اظهار داشت: آزادترین اقتصاد‌های دنیا نیز موضوع امنیت غذایی را به نوسانات بازاری مرتبط نمی‌دانند. باید به صورت هدفمند و دقیق در طول زنجیره ارزش از بخش کشاورزی حمایت کنیم

وی افزود: تأمین مالی و افزایش سرمایه گذاری قیمت‌های تضمینی و عادلانه برای کشاورزی را با هر نوع پیگیری دنبال خواهیم کرد تا حق کشاورزان در قیمت‌های تضمینی را بگیریم.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی ادامه داد: در راستای اجرای برنامه توسعه، میزان خوداتکایی و تولید کود‌های فسفاته را از ۳۰ به ۷۰ خواهیم رساند و همچنین سموم آماده مصرف از طریق تولید در کشور با جدیت پیگیری خواهد شد.

حمایت از توسعه مکانیزه

وی افزود: توسعه مکانیزه که یکی از مولفه‌های اثرگذاری بر تولید است را با استفاده از ابزار‌های حمایتی در همه حوزه‌های زیر مجموعه‌ها مانند بخش کشاورزی، شیلات و ... در دستور کار و اولویت قرار خواهیم داد و البته در این زمینه باید توجه داشته باشیم که امروزه بخش کشاورزی در همه جای دنیا با حمایت دولت‌ها سرپا نگه داشته می‌شوند و حتی آزادترین اقتصاد‌ها هم امنیت غذایی را به نوسانات بازار نمی‌سپارند.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی ضمن تاکید بر اهمیت حمایت از کشاورزی، خاطرنشان کرد: حمایت از کشاورزی دارای اهمیت فراوانی است و این حمایت‌ها جنبه‌های مختلفی دارد مانند تامین مالی، افزایش سرمایه‌گذاری و قیمت‌گذاری عادلانه برای کشاورزان و من در اینجا به نمایندگان قول می‌دهم که با هر نوع پیگیری و تلاشی حق کشاورزان را در قیمت‌های تضمین شده بگیرم.

وی افزود: همچنین افزایش پوشش بیمه کشاروزی به ویژه در بیمه‌های پایه مثل سیل در دستور کار خواهد بود، از سوی دیگر حمایت‌های مالی به ویژه استارتاپ‌ها و هم افزایی نهاد‌های مالی وابسته به بخش کشاورزی در جهت رشد و تامین بازار خواهد بود.

خاوازی با تاکید بر افزایش ظرفیت‌های کشاورزی کشور، اظهار داشت: هرچند ما در بهره‌برداری بیش از حد از ظرفیت‌های منابع آب و خاک استفاده کردیم، اما همچنان ظرفیت‌هایی وجود دارد که بدون فشار در عرصه‌های مختلف قابل بهره‌برداری است، چندین هکتار از ظرفیت دِیم‌زار‌های کشور را می‌توان به میزان قابل توجهی افزایش داد، همچنین برای استفاده از ظرفیت سواحل و کشاورزی در ساحل در نواحی مختلف کشور ریل‌گذاری‌های خوبی صورت خواهد گرفت که در آینده قابل بهره‌برداری و استفاده باشد.

گزارش پایش کیفیت و سلامت محصولات به مجلس ارائه می‌شود

وی به دغدغه‌مندی در حوزه امنیت غذایی اشاره کرده و گفت: مساله امنیت غذایی به ویژه در خصوص سموم و بازمانده عناصر سنگین در تولیدات کشاورزی از دغدغه‌ها و اولویت‌های وزارت کشاورزی خواهد بود و تلاش خواهیم کرد از طریق پایش کیفیت و سلامت محصولات ارتقا سهم نهاده‌های زیستی و کود‌های مصرفی را تا رفع دغدغه‌ها با قوت پیش ببریم و گزارش ادواری آن را به نمایندگان ارائه خواهیم کرد.

خاوازی همچنین در سخنان خود با تاکید بر اهمیت حمایت از فعالان بخش کشاورزی خاطرنشان کرد: همانطور که مستحضرید ۴ میلیون بهره‌بردار و هزاران نفر کارشناس، محقق و فعال دانشگاهی در این بخش فعالیت می‌کنند در نتیجه حمایت از فعالان بخش کشاورزی باید یکی از اولویت‌های مهم وزارت کشاورزی باشد، یکی از راه‌های این حمایت در قالب توجه به افزایش مهارت‌های شغلی فعلان بخش کشاورزی خواهد بود. همچنین توانمندسازی جمعیت ۱۰ میلیونی زنان عشایری و تقویت جامعه عشایری کشور از موارد قابل توجه و دارای اهمیت کشور است.

وی ادامه داد: از سوی دیگر مشارکت بهره‌برداران در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها در توجه به حل مشکلات کشاورزی را در کنار ظرفیت بخش کشاورزی و نگرانی از حضور نسل جوان در کشاورزی پیگیری خواهیم کرد.

خاوازی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تغییرات اقلیمی، بیان داشت: در خصوص مساله تغییرات اقلیمی و ذخایر آبی با ایجاد تمهیداتی مانند کشت گلخانه‌ای و توسعه برنامه‌های نوین کشاورزی از جمله طرح ۵۵۰ هکتاری کشاورزی و طرح ۴۶هزار هکتاری دشت سیستان و همچنین بهره‌گیری از ظرفیت‌های مهندسی خوب کشور در دستور است که به حمایت‌های ویژه دولت و مجلس نیاز است. اما در کنار این موارد و توجه به سخت افزار بخش کشاورزی، توجه ویژه به مباحث نرم‌افزاری و ترویج یافته‌های نوین هم باید در دستور کار قرار گیرد.

*حفظ منابع محدود خاک در اولویت است

وی افزود: البته با توجه به محدویت منابع خاک کشور ضرورت دارد که منابع محدود خاک کشور را حفظ کنیم که خوشبختانه مجلس محترم دهم با تصویب قانون حمایت از خاک قدم‌های خیلی خوبی در این خصوص برداشته است، همچنین توسعه زراعت چوب و حدنگاری جنگل‌ها در این حوزه از اولویت‌ها است.

وزارت کشاورزی نیازمند مدیریت جهادی است

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی با اشاره به ماموریت‌های این وزارتخانه گفت: وزارت جهاد کشاورزی و شخصی که به عنوان وزیر رای اعتماد خواهد گرفت، ماموریت خطیری را برعهده خواهد گرفت که برای انجام آن نیاز به مدیریت جهادی است.

خاوازی با بیان اینکه قطعا وزارت جهاد کشاورزی نهادی غیر سیاسی است و اینجانب بدون هیچگونه وابستگی به هیچ جناح سیاسی در صورت کسب رای اعتماد از همه ظرفیت‌ها بهره خواهم گرفت، اظهار داشت: البته از رهنمود‌های رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم درخصوص استفاده از افراد کارآمد، جوان، پرانگیزه و با دانش را سرلوحه قرار خواهم داد و میدان را برای حضور همه افراد فعال در بخش کشاورزی اعم از کشاورزان، استارتاپ‌ها، بخش خصوصی، شرکت‌های فعال و تمامی فعالان این حوزه باز خواهم کرد.

وی تاکید کرد: عمیقا معتقدم مجلس اتاق فکر و ناظر بر برنامه‌های وزارت جهاد کشاروزی است و از همه برنامه‌های مجلس استفاده خواهیم کرد و بی تردید برای عبور از شرایط کنونی نیازمند تدبیر‌های ویژه و سیاستگذاری‌های ویژه هستیم.