روند شیوع ویروس کرونا در چین چگونه کاهشی شد؟

خبرگزاری تسنیم: بیمارستانهای چین که چند هفته پیش مملو از مبتلایان به ویروس کرونا بود این روزها شاهد تخت های خالی و کاهش بیماران است. روز سه شنبه مقامات دولت چین از کاهش ابتلای مردم این کشور به ویروس کرونا خبر دادند.

طبق اعلام پکن در 24 ساعت منتهی به روز سه شنبه 125 مورد ابتلا به ویروس کرونا تشخیص داده شده و 31 نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند. این آمار کمترین تعداد ابتلا از 30 دی (20 ژانویه) است زمانی که «شی چین پینگ» رئیس جمهور چین اولین دستور عمومی خود را در رابطه با ویروس کرونا صادر کرد.

رئیس سازمان بهداشت جهانی نیز، روز دوشنبه اعلام کرد که میزان موارد گزارش‌شده از مبتلایان به ویروس کرونا در سایر کشورهای جهان، 9 برابر بیشتر از موارد جدید ابتلا به کرونا در چین است.

به گفته دکتر تدروس در چین، تعداد موارد جدید ابتلا به ویروس کرونا که هر روز ثبت می‌شوند در حال کاهش است، به‌طوری که تنها 206 مورد جدید روز یکشنبه به سازمان بهداشت جهانی گزارش شده‌اند که همه موارد جدید ابتلا، به‌جز هشت مورد از آنها، در مرکز شیوع ویروس کرونا در چین، یعنی استان هوبی، گزارش شده‌اند و 126 مورد جدید گزارش‌شده در امروز، کمترین تعداد ابتلای جدید به این ویروس در چین، از 22 ژانویه است.

این درحالی است که کشورهای کره‌جنوبی، ایتالیا، ژاپن و ایران در حال حاضر از لحاظ شیوع ویروس کرونا به نگرانی اصلی سازمان بهداشت جهانی تبدیل شده اند. البته ویروس کرونا تنها کشورهای مذکور را هدف قرار نداده و هر روز اخبار تازه ای از ابتلای افراد در کشورهای مختلف اروپا و آمریکا منتشر می شود.

با این تفاسیر نحوه عملکرد دولت چین برای مقابله با این ویروس (باتوجه به جمعیت بسیار بالای این کشور) برای بسیاری از کارشناسان جالب توجه بوده و شاید بتوان از سیاستهای پکن (مسلما نه به صورت کامل) باتوجه به شرایط خاص هرکشور الگوبرداری کرد. چین جابه‌جایی 760 میلیون نفر را محدود کرد. این کشور نظام قرنطینه سختگیرانه اعمال کرد و حتی افرادی را که تستشان مثبت نبود به اماکن ورزشی و دیگر مراکز نگهداری فرستادند. سرعت، شفافیت، توقف حمل‌ونقل عمومی، بستن اماکن تفریحی و محدود کردن تجمعات مردمی از جمله اقدامات دولت چین برای غلبه بر کرونا بود.

گزارش 28 فوریه سازمان بهداشت جهانی درباره وضعیت ویروس در 5 شهر چین (که با مشارکت 13 محقق خارجی در کنار 12 دانشمند چینی انجام شد) باعث شگفتی کارشناسان شده است. طبق این گزارش عملکرد جسورانه چین برای محدود ساختن سرعت انتشار این ویروس باعث تغییر روند گسترش این بیماری مرگبار شد. البته برخی مانند بروس آیلوارد، اپیدمیولوژیست کانادایی سازمان بهداشت جهانی نیز این سوال را مطرح کرده اند که آیا تاکتیکهای دولت چین در قرنطینه های گسترده و نظارت الکترونیک بر شهروندان برای کشورهای دیگر نیز کارگشا هستند یا خیر؟ نگرانی‌هایی نیز درباره آینده و احتمال انتشار مجدد این ویروس درصورت کاهش سختگیری‌های دولت چین وجود دارد.

با اینحال گزارش سازمان بهداشت جهانی بر روی درک این موضوع متمرکز بود که چین چگونه به هدفی دست یافت که بسیاری از کارشناسان آن را غیرممکن می‌دانستند: جلوگیری از گسترش ویروسی که عمدتا از راه تنفسی قابل انتقال است. سازمان بهداشت جهانی در گزارش خود اعلام کرده "چین شاید جاه طلبانه ترین، سریعترین و پرتکاپوترین اقدام برای کنترل یک بیماری را در تاریخ انجام داده باشد.

چشمگیرترین و درعین حال جنجال برانگیزترین اقدام چین قرنطینه ووهان و شهرهای اطراف آن در استان هوبئی بود که به موجب آن 50 میلیون نفر از 23 ژانویه قرنطینه اجباری شدند. طبق گزارش سازمان بهداشت این اقدام به صورت موثر مانع از تردد بیشتر افراد مبتلا به نقاط دیگر کشور شد. در 22 ژانویه مقامات در ووهان- شهری با 11 میلیون نفر- تمام سیستم حمل و نقل شهری را تعطیل کردند.

آنها تردد اتوبوس ها و متروها را متوقف کرده و ورود و خروج تمام پروازها و اتوبوس‌ها را به حالت تعلیق درآوردند. مدیرکل سازمان بهداشت جهانی از این تصمیم تمجید کرد و گفت که این اقدام به کنترل شیوع بیماری کمک کرده و گسترش آن به کشورهای دیگر را کاهش خواهد داد. 15 شهر دیگر که منزل 46 میلیون نفر بودند نیز قرنطینه شدند. در نقاط دیگر چین مردم به صورت داوطلبانه خود را قرنطینه کرده و توسط رهبران منتخب در آن حوالی تحت نظارت قرار گرفتند. مقامات چین همچنین تنها در مدت 1 هفته دو بیمارستان تخصصی در ووهان ساختند. نیروهای خدمات بهداشتی از سراسر چین به مرکز شیوع بیماری اعزام شدند. دولت پکن همچنین تلاش های بی سابقه ای برای ردیابی سوابق تماس های موارد تایید شده مبتلا انجام داد.

تنها در ووهان بیش از 1800 تیم 5 نفره یا بیشتر ده ها هزار تماس را ردیابی کردند. اقدامات اجباری دولت در "حفظ فاصله در اجتماع" در سراسر کشور اجرا شد و به موجب آن مسابقات ورزشی و سینماها تعطیل شدند. مدارس تعطیلات به مناسبت سال نو قمری را تمدید کردند. بسیاری از بیزینس ها فروشگاه های خود را تعطیل کردند. هر فردی که از خانه خارج می شد نیز ماسک بر صورت داشت. دو اپلیکیشن پرکاربرد موبایل در چین (علی پی و وی چت) که در سالهای اخیر جایگزین پول نقد در چین شده آند در اعمال محدودیتها کمک زیادی کردند. آنها به دولت اجازه دادند که تحرک مردم را ردیابی کرده و حتی مانع از سفر افرادی شدند که ابتلای آنها تایید شده بود. در نتیجه زنجیره انتقال ویروس قطع و تنها به اعضای خانواده فرد مبتلا شده و محل زندگی آنها محدود شد. به این ترتیب کنترل این بیماری واگیردار امکانپذیر شد.

البته به این موضوع نیز باید توجه داشت که چین دارای سیستم سیاسی منحصر به فردی است که قادر به جلب موافقت افکار عمومی با اتخاذ سیاستهای ضربتی است و هنوز موفقیت الگوبرداری از این مدل در کشورهای دیگر (به عنوان مثال اروپا) جای تامل دارد. درهرحال تاثیرگذاری میزان همکاری مردم برای مقابله با این ویروس غیرقابل انکار است و مسلما بدون کمک مردم یک جامعه و توجه به دستورالعمل های بهداشتی غلبه بر چنین چالشی امکانپذیر نیست.