طحان نظیف: مجریان انتخابات مانند احزاب اظهار نظر نکنند
عضو حقوقدان شورای نگهبان در واکنش به اظهارات برخی از مقامات دولتی گفت: قانون انتخابات راجع به بررسی صلاحیت نامزدها سه حالت تایید صلاحیت، احراز صلاحیت و عدم احراز صلاحیت را پیشبینی کرده است.
خبرگزاری مهر: با توجه به اینکه انتخابات مجلس یازدهم قرار است دوم اسفند سال ۹۸ فصل دیگری در تاریخ از کشور را رقم بزند، احزاب، تشکلها و نهادهای سیاسی آرام آرام از حاشیه خارج و خود را برای آوردگاه مهم مجلس آماده میکنند.
البته آمادگی برخی از کنشگران سیاسی برای انتخابات آینده تاکنون با حاشیههایی نیز همراه بود؛ برخی با هجمه به شورای نگهبان به دلیل اعمال نظارت استصوابی از شرط و شروط خود و جریان متبوعشان در انتخابات سخن میگویند و برخی دیگر معتقدند: «باید برای آنها در انتخابات فرش قرمز پهن کرد»؛ در این میان اظهار نظر برخی مسئولان دولتی هم به حاشیههای مواضع بازیگران سپهر سیاست گره میخورد.
همان جایی که به نقل از یک مقام مسئول در وزارت کشور گفته میشود: «ما همیشه اعلام کرده ایم که در تایید صلاحیتها باید یا به احراز صلاحیت برسیم یا احراز عدم صلاحیت و چیزی به عنوان عدم احراز صلاحیت نداشته باشیم.»
این بخش از مواضع این مقام دولتی بی پاسخ نماند، هادی طحان نظیف عضو جوان شورای نگهبان که در دوره جدید با معرفی رئیس دستگاه قضا به مجلس توانست اعتماد بهارستان نشینان را کسب کند و به عنوان حقوقدان به ساختمان سفید شورا راه یافت به خبرنگار مهر، گفت: کسی که میخواهد در یک مصدر سیاسی و پُست نمایندگی مجلس قرار بگیرد باید برخوردار از شرایط قانونی باشد و عدم برخورداری از موانع توسط شورای نگهبان احراز شود، اگر این اتفاق نیفتاد شورای نگهبان نتیجه بررسیهای خود را به عنوان عدم احراز اعلام میکند.
طحان نظیف در عین حال پیامی هم به جریانها و احزاب سیاسی که در چارچوب قانون فعالیت میکنند منتقل کرد، ماحصل پیام او این بود «نباید برای حضور در انتخابات ترس و هراس داشته باشید»، چون شورای نگهبان از برگزاری انتخابات پرشور با حضور همه احزاب و جریانهای سیاسی که در چارچوب قانون عمل میکنند استقبال میکند.
آنچه پیش رو دارید گفتگو با عضو حقوقدان شورای نگهبان پیرامون انتخابات و نحوه بررسی و صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس است.
هادی طحان نظیف عضو حقوقدان شورای نگهبان در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره نقش و وظایف مسئولان ذی ربط در انتخابات، گفت: کسانی که میخواهند قانون انتخابات را اجرا کنند باید به متون قانونی اشراف داشته باشند درغیراین صورت نمیتوانند به وظایفشان درست عمل کنند.
وی با بیان اینکه قانون انتخابات راجع به بررسی صلاحیت نامزدها سه حالت را پیش بینی کرده است، افزود: ۱- تایید صلاحیت، ۲- رد صلاحیت و ۳-عدم احراز است که در تبصره یک ماده ۵۲ قانون به این موضوع اشاره شده است.
عضو حقوقدان شورای نگهبان اضافه کرد: یکسری شرایط و موانع در قانون ذکر شده و اصل بر لزوم احراز صلاحیت است؛ از این رو کسی که این شرایط را ندارد اساساً وارد گردونه انتخابات نمیشود ضمن آنکه در بررسیهایی که شورای نگهبان انجام میدهد صلاحیت نامزدها باید احراز شود که به این حالت گفته میشود «فرد تایید صلاحیت شده است».
طحان نظیف اظهار داشت: حالت دیگری هم وجود دارد، گاهی اوقات شورا براساس مستندات و مدارک یقین پیدا میکند که شخصی برخی از شرایط را ندارد و یا برخی از موانع را دارد. برای مثال میتوان به سن داوطلبان انتخابات مجلس اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: قانون گذار شرط حداقل ۳۰ سال را در قانون مقرر کرده در حالی که شخصی ممکن است ثبت نام کند و سن او زیر ۳۰ سال باشد یا آنکه شخصی محکومیت کیفری داشته باشد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان در مثال دیگری به مدرک داوطلبان انتخابات مجلس اشاره کرد و گفت: قانون لحاظ کرده، مدرک برای ثبت نام در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید کارشناسی ارشد باشد، در حالی که برخی افراد در ادوار گذشته مدعی بودند، ما این مدرک را دارا هستیم یا حتی مدعی بودند ما مدرک دکتری داریم در حالی که وزارت علوم مدرک آنها را تایید نمیکرد و یا حداقل مدرک آنها را معتبر ارزیابی نمیکرد. این افراد قطعا رد صلاحیت میشوند، چون فاقد یکسری از شرایط قانونی هستند.
وی ادامه داد: حالت سومی هم وجود دارد. ممکن است گاهی اوقات شورای نگهبان به این یقین که فرد دارای شرایط قانونی است، نرسد و ابهاماتی داشته باشد، از این رو نمیتواند صلاحیت شخص را در این حالت تایید کند.
طحان نظیف گفت: کسی که میخواهد در یک مصدر سیاسی و پُست نمایندگی مجلس قرار بگیرد باید برخوردار از شرایط قانونی باشد و عدم برخورداری از موانع توسط شورای نگهبان احراز شود، اگر این اتفاق نیفتاد شورای نگهبان نتیجه بررسیهای خود را به عنوان «عدم احراز» اعلام میکند.
وی ادامه داد: برخی افراد مدعی هستند ما سوء پیشینه نداریم، اما برخی از مراجع ذی صلاح نسبت به وضعیت آنها مواردی را به شورا اعلام میکنند یا اینکه در پرونده یک داوطلب فقط کپی شناسنامه و کارت ملی موجود است و چیز دیگری وجود ندارد که شناختی را نسبت به خود در میان اعضای شورای نگهبان ایجاد کند، آیا این شخص را شورا باید تایید کند؟
عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه قانون شرایطی را ذکر کرده که باید براساس آن داوطلبان توسط شورای نگهبان احراز شوند، اظهار داشت: حال اگر به هردلیل احراز نشدند، تکلیف چیست؟ قانون تعیین تکلیف کرده است و میگوید: اگر به هردلیل از جمله نقص مدارک فرد، فقدان سابقه، عدم پاسخ مراجع قانونی به استعلامات و ... صلاحیت این افراد احراز نشد، وارد صحنه انتخابات نمیشوند.
طحان نظیف تاکید کرد: البته تلاش و دغدغه ما در شورا این است، در فرصت محدود قانونی که در اختیار داریم سوابق همه داوطلبان انتخابات را دیده و صلاحیت آنها بررسی شود.
وی با بیان اینکه شورای نگهبان نسبت به همه افراد از دستگاههای ذی ربط استعلام میگیرد، گفت: متاسفانه دورههایی بود که برخی از این مراجع یا پاسخ به استعلام نمیدادند و یا در زمان مقرر و به تعبیری به موقع پاسخ آنها ارائه نمیشد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح میکند: مردم از دست اندرکاران اعم از مجریان و بخصوص شورای نگهبان انتظار بررسی دقیق دارند. آیا مردم اجازه میدهند که شورای نگهبان افراد فاقد صلاحیت را تایید کند؟ اگر شورای نگهبان چنین مسامحهای کند همین مردم ما را مواخذه میکنند.
طحان نظیف با اشاره به اینکه ما نمیتوانیم نسبت به مطالبات مردم بی تفاوت باشیم کما اینکه خود مردم هم به صرف ادعاء اشخاص اعتماد نمیکنند و خودشان هم بررسی دقیق میکنند، افزود: مردم از حیث ملاکهای حداکثری و شورای نگهبان از جهت وجود حداقل ملاکهایی که قانون ذکر کرده بررسی میکنند.
وی در پاسخ به این سوال «چرا برخی فعالان سیاسی از هم اکنون برای حضور در انتخابات ابراز نگرانی میکنند و آیا این پیامها و درخواستهای آنها برای شورا تاثیر ایجاد خواهد کرد؟»، تاکید کرد: شورای نگهبان براساس مرّ قانون عمل میکند. برای شورای نگهبان شکست و پیروزی احزاب فرقی نمیکند و از این موضوع شورا نفع و ضرر نمیبرد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان اضافه کرد: هرگروه و حزبی که در چارچوب قانون فعالیت میکند طبیعتا نباید ترس و واهمهای داشته باشند و این افراد و اشخاص منعی برای حضور در انتخابات ندارند.
طحان نظیف با تاکید براینکه شورای نگهبان باشگاه سیاسی نیست که بخواهد با عینک جناحی و حزبی به افراد و مردم نگاه کند، تصریح کرد: برای شورای نگهبان اصولگرا و اصلاح طلب و... فرقی ندارد بلکه آنچه برای شورای نگهبان مهم است و موضوعیت دارد قانون و مرّ قانون است.
وی با بیان اینکه شورای نگهبان از برگزاری انتخابات پرشور با حضور همه احزاب و جریانهای سیاسی که در چارچوب قانون عمل میکنند استقبال میکند، اظهار داشت: بنابراین هرکس میبیند شرایط قانونی را دارد با خیال راحت در انتخابات بیاید و شورای نگهبان به عنوان پاسدار قانون اساسی و ناظر و داور ملی از حق الناس و آراء مردم صیانت میکند و اجازه تضییع و پایمال شدن حقوق افراد را نمیدهد.
عضو حقوقدان شورای نگهبان تصریح کرد: البته زیبنده نیست دست اندرکاران و مجریان انتخابات مثل اعضاء احزاب و جریانهای سیاسی اظهار نظر کنند و شورای نگهبان هم اجازه نمیدهد برخی از فعالیتها به سلامت انتخابات و اعتماد مردم خدشه وارد کند.
طحان نظیف توصیهای هم به دست اندرکاران انتخابات کرد و خطاب به آنها، گفت: بهترین کمک دست اندرکاران انتخابات اعم از مجریان و ناظران، عمل به وظایفی است که در قانون آمده است و حتی اجتناب از اظهار نظرها و اقدامات سیاسی، جناحی و حزبی است تا انشاالله ما انتخابات خوب و پرشوری را داشته باشیم.