واشنگتن اگزمینر: ایران در جریان توقیف گریس1 به پیروزی دیپلماتیک رسید
یک نشریه آمریکایی در گزارشی درباره ماجرای توقیف ابر نفتکش حامل نفت ایران توسط نیروهای انگلیسی در جبل‌الطارق نوشت که رفع توقیف این نفتکش یک پیروزی دیپلماتیک برای تهران در برابر آمریکاست.
خبرگزاری ایسنا: به نوشته واشنگتن اگزمینر، مقامات منطقه‌ای جبل‌الطارق که در حاکمیت انگلیس قرار دارد، علی‌رغم هشدارهای آمریکا طی حکمی نفتکش "گریس1" را رفع توقیف کردند.
بهنام طالب لو کارشناس ارشد در بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در گفت‌وگو با واشنگتن اگزمینر این اتفاق را یک پیروزی دیپلماتیک برای ایران در برابر آمریکا دانست که می‌تواند تنش‌ها میان تهران و لندن را بکاهد که طی هفته‌های اخیر در پی توقیف این نفتکش و سپس توقیف نفتکش انگلیسی "استنا ایمپرو" در خلیج فارس افزایش یافته است.
او می‌گوید: تصمیم یک دادگاه منطقه‌ای در جبل‌الطارق برای پایان دادن به توقیف گریس1 موجب آزردگی آمریکایی‌هایی شد که مدعی‌اند این کشتی ابزار ایران برای حمایت از دولت بشار اسد رئیس جمهور سوریه است.
مورگان اورتاگوس سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در این باره گفت: این اقدام می‌تواند منجر به پیامدهای جدی برای هر فردی شود که با گریس1 در ارتباط بوده است. وی افزود: ایالات متحده از تمامی ابزارها برای قطع کردن منابع (مالی) ایران و نیروهای مورد حمایتش در تامین فعالیت‌های مخرب‌شان در سوریه و نقاط دیگر ادامه خواهد داد. این، شامل اجرای کامل تحریم‌ها علیه ایران و سپاه پاسداران می‌شود.
نیروهای انگلیس اوایل ماه ژوئیه در منطقه جبل‌الطارق ابر نفتکش گریس1 را که حامل نفت ایران بود به این بهانه که "مقصد آن سوریه بوده و این کار خلاف تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه است"، توقیف کردند.
به گزارش ایسنا، مقامات ایران پس از این اقدام انگلیس آن را مصداق دزدی دریایی دانستند و تاکید کردند که لندن به‌طور کاملا غیر قانونی و خلاف استانداردهای بین‌المللی گریس1 را توقیف کرده است. ایران در اعتراض به این اقدام سفیر انگلیس در تهران را نیز احضار کرد.
آیا آمریکا می‌تواند گریس 1 را توقیف کند؟
یک کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی اظهار کرد: این احتمال وجود دارد که دولت آمریکا - مطابق توافقاتی که احیاناً با دولت جبل الطارق دارد -تلاش کند حکم دادگاه داخلی خود را در نظام حقوقی جبل الطارق و دادگاه آن به «شناسایی» و تصویب برساند و از این طریق، با طی کردن روند دادرسی مختص به «احکام خارجی»، کنترل کشتی گریس 1 (آدریان دریا) را در دست بگیرد.
رضا نصری،در پاسخ به سووالی در مورد احتمال اجرایی شدن حکم اخیر دادگاهی در آمریکا در ارتباط با توقیف نفت کش گریس 1 در آبهای آزاد یا منطقه جبل الطارق گفت: دو سناریو در این ارتباط متصور است. اول اینکه دولت آمریکا -مطابق توافقاتی که احیاناً با دولت جبل الطارق دارد- تلاش کند حکم دادگاه داخلی خود را در نظام حقوقی جبل الطارق و دادگاه آن به «شناسایی» و تصویب برساند و از این طریق، با طی کردن روند دادرسی مختص به «احکام خارجی»، کنترل کشتی را در دست بگیرد. البته، این کار هم چندان آسان نیست و مستلزم طی شدن مراحل قانونی است که چالش‌های خاص خود را دارد. چه بسا -اگر برنامه آمریکا همین باشد- این تلاش توسط خود مقامات جبل الطارق در دادگاه به چالش کشیده شود و اگر نهایتاً با ملزومات حقوقی یا سیاست و منافع ملی بریتانیا و جبل الطارق در تعارض تشخیص داده شود، ناکام بماند.
این حقوقدان بین المللی خاطرنشان کرد: سناریوی دوم می‌تواند این باشد که دولت آمریکا بخواهد -بدون اینکه از نظام حقوقی جبل الطارق عبور کند- با استناد به همین حکم مستقیماً جهت توقیف این کشتی در آبهای آزاد اقدام کند. البته این سناریو نیز با حقوق بین‌الملل -اعم از موازین منشور، موازین حقوقی حاکم بر آبهای آزاد و اصول مربوط به کشتی‌رانی- به شدت در تعارض است. در حکمی که دادگاه فدرال آمریکا صادر کرده، به نقض چند قانون «آمریکایی» اشاره شده و به ضابطین قضایی این کشور دستور داده شده کشتی را به قلمروی قضایی دادگاه منتقل کنند. اما طبیعتاً، از آنجا که چنین کاری نمی‌تواند توسط پلیس و ضابطین قضایی معمول آمریکا انجام شود، لازم است وزارت دفاع یا رئیس‌جمهور آمریکا بواسطه یک فرمان نظامی و از طریق ارتش این کشور این کار را انجام دهد. یعنی در عمل مرتکب یک تعرض نظامی و توسل به زور علیه منافع ایران شود که این کار هم با موازین منشور سازمان ملل و هم با قوانین داخلی جاری در آمریکا -که به اذعان کنگره حق توسل به قوای نظامی علیه ایران را نمی‌دهد- مغایرت دارد. البته، از آنجا که دولت ترامپ دولت نامتعارف و قانون‌شکنی است، لازم است تدابیر لازم برای پیشگیری از چنین کاری فراهم شود.
نصری خاطرنشان کرد: نکته دیگر اینکه حتی اگر دولت آمریکا برای توقیف این کشتی خاص اقدام نکند، صرفِ صدور این حکم و تبلیغاتی که پیرامون آن صورت خواهد گرفت، نزد سایر دولت‌ها و صاحبان کشتی‌ها این ذهنیت غلط را ایجاد خواهد کرد که -در صورت کار با ایران- قوای نظامی آمریکا «مجوز» توقیف کشتی‌های آن‌ها را خواهند داشت. احتمالاً یکی از اهداف دولت ترامپ هم ایجاد همین فضای منفی روانی است. در نتیجه لازم است برای پیشگیری از شکل‌گیری این فضا هم تدابیر لازم اندیشیده شود.