عماد افروغ: باید دوباره انقلابی دهه پنجاه شویم

خبرگزاری فارس: تحریم شخصیت‌ها و بزرگان کشورمان توسط آمریکا امروز تبدیل به یک بازی شده است و انگار قصد ندارد دست از این بازی برندارد. هر بار یکی از شخصیت‌های کشورمان توسط آمریکا تحریم می‌شود و گاهی یکی از سازمان‌های مان در ردیف تحریم‌ها قرار می‌گیرد که می‌توان به تحریم سپاه اشاره کرد. آمریکا هنوز در خواب به سر می‌برد و انگار قرار نیست دست از رؤیا پردازی‌های خود بردارد؛ چراکه دشمن حتی نتوانست با تحریم مقام معظم رهبری به عنوان بالاترین مقام کشور ایران اقدام جدیدی علیه کشورمان انجام دهد و حالا امروز باز سخن از تحریم ظریف در میان است.

عماد افروغ مدرس دانشگاه و نماینده ادواری مجلس در حالی که آمریکا ظریف را تحریم کرده است، چنین تحریم‌هایی را به یک سلاح نخ نما و سطحی تعبیر کرد؛ تعبیری که کم و بیش می‌توان از آن به عنوان سخن منطقی نام برد.

برهمگان ثابت شده است که آمریکا از هر حربه‌ای برای کشاندن ایران به پای مذاکره استفاده می‌کند و این بار سعی دارد با تحریم دیپلمات ایران، ما را مجبور به مذاکره کند.

افروغ که معتقد است چنین سلاح‌هایی دیگر مورد قبول حتی متحدان آمریکا نیست، دقایقی در این باره با وی به گفتگو نشستیم و او به تحلیلی از تحریم‌های اخیر پرداخت. آنچه از نظر می‌گذرانید، حاصل گفت و گوی ما با وی است.

* تحریم‌ها بهترین فرصت برای توسعه است

فارس: تحریم‌های پیش رو را چگونه تحلیل می‌کنید؟

افروغ: اگر کسی به چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی بیندیشد و تجارب جمهوری اسلامی را پیش رو داشته باشد، تحریم‌ها بیش از آنکه تهدید باشند، فرصت هستند یعنی عامل محرکی برای بازنگری در خود، رجعت به گفتمان انقلاب اسلامی، توجه به نیرو‌ها و قابلیت‌های خودی، توسعه درون زا و اقتصاد مقاومتی است. در واقع باید به این مسأله توجه کنیم که چه کسی، چه کسی را تحریم می‌کند و چه کشوری با چه بهانه هایی، کشور دیگری را تحریم می‌کند، همین مسأله می‌تواند در دستور کار نظام جمهوری اسلامی قرار بگیرد، که چرا باید ایران تحریم شود. باید روی این مسأله آگاهی بخشی شود که چرا اینچنین تحریم مظلومانه‌ای از سوی کشوری شاهد هستیم که امر بر آن مشتبه شده است و ظاهراً قدرت سخت افزاری دارد و فاقد هرگونه شعور اجتماعی و قدرت واقعی نرم است؛ این امر بهترین فرصت برای جمهوری اسلامی ایران است که عملاً به آن ادعا‌ها و شعار‌ها وفادار است؛ به هرحال نمی‌توان اینچنین شعار‌های انقلابی و شعار‌های قدرت نرم دهیم، اما عملاً اقداماتی متناسب با این شعار‌ها از ما سر نزند. ما از این شکاف نظر و عمل و شکاف شعار و عمل رنج می‌بریم و بسیاری از مشکلات ما و حتی همه مشکلات ما ناشی از این شکاف است. هر نقطه که این شکاف وجود نداشت، ما موفق بودیم و مصداق این جمله در طول تاریخ انقلاب اسلامی تا کنون است.

*شکاف میان شعار و عمل را ایجاد نکنیم

فارس: به نظر شما می‌توان در شرایط کنونی از تجربه‌های طول تاریخ انقلاب اسلامی تا کنون بهره‌مند شد؟

افروغ: هرگاه شکاف میان شعار و عمل نبود، توفیق داشتیم و هرگاه شکاف در این میان ایجاد شد، از توفیقات محروم بودیم. ما شکاف بین عمل و نظر داریم؛ بزرگترین مسئله نظری و عملی کشور شکاف میان نظر و عمل است؛ بنابراین تحریم‌ها بهترین فرصتی است که دیگر به دست نمی‌آید. کما اینکه در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از آن به عنوان فرصت استفاده کردیم، پیش رفتیم و پیروز شدیم. در دفاع مقدس یک گوشمالی نرم به دشمن دادیم و از سرزمین مان دفاع کردیم؛ همه این‌ها پیروزی است. این پیروزی‌ها به برنامه‌ریزی‌ها، به نظارت‌ها و اعمال ما مربوط می‌شود. واقعیت این است که نمره خوبی به این مصادیق نمی‌دهم و اتفاقا این روز‌ها به جایی رسیده ام که باید بار دیگر انقلابی دهه پنجاه شوم؛ یقه بگیرم که این چه وضعی است و حتی یقه خیلی چیز‌ها را بگیرم که اگر نمی‌توانید کشور اسلامی را اداره کنید، پس شعارش را هم ندهید؛ چون اگر کشور را نتوان به صورت اسلامی اداره کرد و شعار اسلامی شدن را داد و خلاف عملکرد پیش رفت، این لطمه به اسلام است و حتی نه تنها لطمه به اسلام است، بلکه اسلام روکشی برای فریب کاری و برای کسانی شده است که به نام دین، مال مردم را به تاراج می‌برند و اموال بیت المال را اسراف می‌کنند.

در این شرایط که عده‌ای به نام اسلام خلاف موازین عمل می‌کنند، چه باید کرد؟ هم باید اسلام را حفظ کرد و هم باید با آن‌ها مقابله کرد. ما یا باید این موارد را توجیه کنیم و یا باید فریاد بزنیم که اگر قرار است فریاد بزنیم، باید برای تبعات این فریاد‌ها آماده شویم. اگر کسی پایبند اسلام، انقلاب و اصل نظام جمهوری اسلامی است، حداقل نباید مانع از فریاد زدن شوید. حتی اگر فریاد نمی‌زنید، توجیه گر وضع موجود نباشیم؛ بنابراین همین تحریم می‌تواند فرصتی برای بازسازی خودمان، بازگشت به انقلاب اسلامی، توسعه درون زا و افشاگری‌های طرف تحریم کننده باشد. این شرایط کنونی بهترین فرصت برای مقابله نرم و رو کردن کسانی است که ما را تحریم کرده اند. از این فرصت باید کمال استفاده را برد.

* تحریم‌ها هیچ توجیه منطقی ندارد

فارس: همیشه در صحبت‌های تان برای مقابله با شرایط تحریم از واژه‌ای به نام خاکریز به میان می‌آورید. منظور از این خاکریز‌ها در شرایط کنونی چیست؟

افروغ: ما باید خاکریز بزنیم و حتی باید این خاکریز را در گذشته می‌زدیم. این خاکریز‌ها می‌توانست در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در سطح جهان و منطقه باشد. ما در سطح آسیا تا چه اندازه خاکریز مالی، اقتصادی و فرهنگی زده ایم؟ ما مبدع چند خاکریز اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بودیم؛ زمانی که wto (سازمان تجارت جهانی) مطرح شد، همان زمان بحث سازمان تجارت آسیایی مطرح شد و حتی زمانی که موضوع پول اروپا و یورو مطرح شد، همان زمان پول آسیایی مطرح شد. ما چه زمانی این کار‌ها را انجام دادیم و چه زمانی از قدرت‌های نرم مان بهره‌مند شدیم. ما کانون‌ها و سازمان‌های فرهنگی زیادی در سطح جهان داریم، اما تا چه اندازه از این کانون‌ها برای به رخ کشیدن مظلومیت نظام جمهوری اسلامی و افشا کردن تحریم‌هایی که پی‌در‌پی سراغ مردم مظلوم ما می‌آید؛ بهره مند می‌شویم. موضوع تحریم ما را به دستگاه‌های فلسفی خودشان ببرند و در آنجا این موضوع را حلاجی کند که چرا و برای چه موضوعی ما را تحریم کرده اند؟ ما را تحریم کرده اند، چون در برابر ارزش‌های مان ایستاده ایم، چون با داعش مقابله می‌کنیم؛ چون به دفاع از ملت مظلوم یمن و و سوریه و ... می‌پردازیم. همه این موضوعات را با یک فیلسوف و جامعه شناس مطرح کنند تا متوجه شوند که تحریم ما بدون منطقی صورت گرفته است. متأسفانه ما در کشور از فرصت‌ها و قابلیت‌های خود اصلا استفاده نمی‌کنیم و این موضوع بسیار شرم‌آور است. عدم استفاده ما به مرز شرم‌آوری رسیده است بار‌ها گفته شده و به لحاظ تجربی ثابت شده است که هر جا که مقاومت کردیم و شکاف میان عمل و نظر وجود نداشت؛ موفق بوده‌ایم، چرا از این تجارب نباید استفاده کرد و چرا مدیریت زمان جنگ نباید به شرایط کنونی منتقل شود و بتوانیم از آن روحیه مقاوم زمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بهره‌مند شویم. همه این‌ها ضعف‌های مدیریتی است.

* روشنفکران انقلابی به میدان بیایند

فارس: منظور از ضعف مدیریتی چیست؟

افروغ: زمانی که از ضعف مدیریتی صحبت می‌کنیم، منظور مدیریت حاکمیتی است و تنها به اجرایی معطوف نمی‌شود بلکه قضایی را هم شامل می‌شود. باید باری دیگر روشنفکران به میان مردم بیایند و آن‌ها را آگاه کنند. ایده‌آل و مطلوب ما این است که روشنفکران انقلابی بیایند چراکه ضریب اطمینان به موفقیت شان بیشتر و موفقیت شان برای مان ثابت شده است. نظریات این روشنفکران در انقلاب ساخته شده است و ریشه در فرهنگ و هویت تاریخی مردم دارد؛ بنابراین با گفتمان و کشور‌های خارجی را نمی‌توان کشور را نجات داد بله باید با همان گفتمانی که انقلاب شکل گرفت و ملت را نجات داد، باید از همان گفتمان استفاده کنیم و این شکاف‌ها را فریاد بزنیم. ما به لحاظ استفاده از ظرفیت‌های مان در راستای تحقق عدالت اجتماعی و مقابله با تحریم ها، پرونده درخشانی نداریم، هرچند تاکنون ایستادگی کرده ایم، اما همین توفیق نسبی بدست آمده توسط کسانی است که روحیه مقاومت دارند و اعمال و اقدامات شان متناسب با این شعار‌ها و روحیه مقاومت شده است.

آمریکا از فرط استیصال دست به تحریم شخصیت‌ها می‌زند

فارس: به نظر شما تحریم وزیر امور خارجه ایران چه پیامی می‌تواند داشته باشد؟

افروغ: معتقدم اگر ایستادگی و مقاومت مقام معظم رهبری نباشد، مطمئناً ایستادگی و مقاومت مقامات دیگر ما هم معنادار نخواهد داشت؛ مقامات و مسئولان ما به پشتوانه مقاومت مقام معظم رهبری دل و جرأت پیدا می‌کنند، این نکته اساسی است که باید آن را مد نظر قرار دهیم. پیش از آقای ظریف، مقام معظم رهبری راتحریم کردند و دشمن باز هم به هیچ جا نرسید. تحریم‌ها امروز تبدیل به سلاح نخ‌نما و سطحی شده است، حتی تحریم ظریف هم نخ نما و سطحی است. این تحریم‌ها فشاری به ما وارد نخواهند کرد مشروط بر اینکه ما از قابلیت‌های داخلی استفاده کنیم. حتی از منظر بین‌المللی هم این تحریم‌ها نخ نما، سطحی و بی خاصیت است، یعنی دشمن از فرط استیصال دست به این سلاح میزند؛ این سلاح‌ها دیگر مورد قبول سایر متحدین و کشور‌های متحد آمریکا هم نیست. عقل عمومی و وجدان عمومی بر نمی‌تابد، ضمن اینکه ما باید آگاهی‌بخشی کنیم که چرا باید تحریم شویم؟ ضمن اینکه برای این تحریم‌ها ارزش قائل نیستیم و حتی در برابر آن ایستادگی و مقاومت می‌کنیم.

امروز ما باید اقتصاد مقاومتی و توسعه حوزه‌های خود را سامان بخشیم و البته به این معنا نیست که دست از افشاگری بین المللی، آگاهی‌بخشی، تعامل و مراوده با نخبگان عالم برداریم بلکه باید همه این مصادیق را انجام دهیم و کاری کنیم که یک داور بیرونی این تحریم‌ها را بررسی کند که تا چه اندازه غیرمنطقی است. امروزه تحریم‌ها دیگر منتفی و بی خاصیت هستند. دشمن به دلیل آنکه هیچ ابزاری در اختیار شان نیست و با همین ابزار هژمونیکی که آن‌ها سالیان گذشته برای خود تعریف کرده‌اند، سعی دارند فشار مضاعف را بر ما وارد کنند. ما طی این سال‌ها فرصت کافی داشتیم تا با این حربه‌های هژمونیک برخورد کنیم که متأسفانه نه برخورد کرده ایم و نه با آن‌ها مقابله‌ای داشتیم. ما طی این سال‌ها فرصت‌های مغتنم بسیاری داشتیم که از دست دادیم.

* تحریم‌ها گامی در راستای نابودی سیاست خارجی آمریکاست

فارس: البته برخی از افراد بر این تصور هستند که سازمان‌های بین المللی در ماجرای تحریم ما بی طرف هستند، نظرتان در این مورد چیست؟

افروغ: سازمان‌های بین المللی از ابزار‌های هژمونیک آمریکا هستند. صندوق بین‌المللی پول و سازمان تجارت جهانی و امثال این‌ها قدرت‌های نرمی هستند که در اختیار آمریکا قرار دارد. متاسفانه با توجه به اینکه فرصت مناسبی داشتیم، خاکریز نزدیم و اگر ما کشور‌های اسلامی با هم متحد بودیم، پول مشترک آسیایی، سازمان تجارت آسیایی و در سطح منطقه اتحادیه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی داشتیم، دیگر امروز آمریکا چنین تحریم‌هایی را بر ما اعمال نمی‌کرد. ما اتحاد و وحدت نداریم و تا کنون خاکریز نزدیم و کماکان در دستور کار مان نیست. فعلا کشور را روزمره ادامه می‌دهند و نمی‌دانیم که باید به افق‌های بالا برویم که البته قرار بود به این افق‌ها دست یابیم، اما این اتفاق در هیچ سطحی نیفتاد و تنها حرفش را زدیم. امروز اقدامات هماهنگ و متناسب با این حرف‌های خوب را شاهد نیستیم. تحریم وزیر امور خارجه موضوع جدیدی نیست و در راستای تحریم‌های گذشته است. البته این تحریم اخیر بسیار مضحک و خنده‌دار است گرچه همه تحریم‌ها مضحک بوده، اما دو تحریم آخر بسیار خنده دار است.

فارس: منظور از دو تحریم اخیر چیست؟

افروغ: یعنی تحریم مقام معظم رهبری و آقای ظریف از سوی دشمن بسیار خنده دار است. هیچ کدام از این تحریم‌ها نمی‌تواند توجیهی داشته باشد؛ مگر می‌توان رهبر دینی و سیاسی یک کشوری و جامعه عظیمی همچون ایران را تحریم کرد. زمانی که تحریم صورت می‌گیرد، گامی رو به نابودی خود است؛ آن‌ها با این تحریم به نابودی شان نزدیک‌تر می‌شوند. بعضی‌ها شاید مسائل را به گونه‌ای دیگر ببینند و تحلیل دیگری داشته باشند، اما کلام دیگری را ببینند و تحلیل دیگری داشته باشد و تحریم دیگری را ببیند، اما کلام من نظری و تحلیلی است. معتقدم این تحریم‌ها از فرط استیصال آمریکاست و با این تحریم‌های سطحی گامی برای نابودی حداقل سیاست‌های جاری آمریکا نزدیک‌تر می‌شویم.