مردی که برای حضور در «عصر جدید» التماس نمیکند! +تصاویر
مدیر سیرگ اوژنی گفت: این سیرک در حال حاضر قدیمیترین سیرک فعال ایران است که معرفی آن باید کارهایی انجام شود، اما برای حضور در عصر جدید و ارائه استعدادم التماس نمیکنم.
خبرگزاری فارس: محمدرضا اوژنی ۵۰ سال سن دارد، اما به دلیل فعالیتهای روزانهاش که به ورزش هم گره خورده است، سنش کمتر نشان میدهد.
مدیری که در تبلیغات سیرکش هم شماره خود را گذاشته و به تمام تماسها هم شخصا جواب میدهد و دوست ندارد بین خود و تماشاگران سیرک فاصلهای وجود داشته باشد.
در حین مصاحبه یکی از مشتریان آدرس محل سیرک که در پارک باغلار باغی تبریز است را میخواهد و اوژنی با حوصله تمام آدرس را پیامک میزند، زیرا معتقد است که هر چه دارد از این مشتریان است و از حضور آنها در سیرک انگیزه فعالیت میگیرد.
اوژنی در مورد قدمت سیرک گفت: بخشهایی از سیرک ۴ هزار سال قبل در یونان باستان برگزار میشده و فعالیتهای گلادیاتورهای رومی شبیه سیرک است.
در ایران هم این رشته سابقه طولانی دارد و به طور مثال در ورزش باستانی پرتاب گویها با ژآنگولر سیرک شباهت زیادی دارند و بهرام بیضایی در کتابش نوشته بود که لافنبازی (راه رفتن روی طناب) ۳ قرن پیش در ایران بوده است و در آکادمی سیرک مسکو قدمت سیرک در ایران را ۳۰۰ سال پیش ذکر کردند.
به گفته وی، یک گروه اکروبات سوارکاری در سال ۱۸۷۷ سیرک نوین را در انگلستان پایهگذاری کردند.
اوژنی در مورد تاریخچه سیرک در ایران میگوید: در دهه ۵۰ چندین سیرک خارجی در ایران فعالیت داشتند که سیرک مایورا عرفی یکی از ۵ سیرک برتر جهان در سال ۱۳۵۵ به ایران آمدند و چند سال هم در ایران حضور داشتند و بازگشت آنها به کشورشان با مشکلاتی همراه شده و خاطره تلخی برای خانوده عرفی به دنبال داشت. جانبوسیرک هم که از کشور هند در دهه ۵۰ در ایران مستقر شده بودند، بعد از اتمام برنامههایشان در مسیر دریایی ایران به کویت کشتیشان غرق شده و همگی اعضای این گروه در دریا غرق شدند.
وی افزود: پیش از این، هر چیزی به نام سیرک توسط گروهای ایرانی اجرا شد، معرکهگیری و یا جنگ بوده و اولین سیرک ایرانی در سال ۷۰ در تهران برنامه اجرا کرد. در مورد آمدن این گروه باید بگویم سیرک مدینی در ایتالیا با حضور خلیل عقاب پدر سیرک ایران برنامه اجرا میکردند که این سیرک به ایران دعوت شده و، چون مجوز اجرا به افراد خارجی صادر نمیشد، مجوز سیرک به نام خلیل عقاب صادر شد. سیرکی که خلیل عقاب به همراه همسرش «شهلا اشکبوس»، برای اولین بار در ایران افتتاح کرد، با حضور ۶۰ هنرمند از ایتالیا، رومانی، بلغارستان و پرتغال به اجرای نمایش پرداخت.
من سیرک را انتخاب نکردم این سیرک بود که مرا انتخاب کرد
وی در مورد حضور خود در سیرک گفت: من سیرک را انتخاب نکردم بلکه این سیرک بود که مرا انتخاب کرد. فعالیتهای هنری من در سال ۱۳۵۸ با آهنگ "بابا آب داد" تلویزیون آغاز شد و در دهه ۶۰ شرکت موسیقی داشتم و زمانی که سیرک خلیل عقاب در تهران برنامه خود را آغاز کرد، از گروه موسیقی من برای سیرک دعوت شده و میتوان گفت در دهه ۶۰ و ۷۰ اولین اجرای موسیقی پاپ به صورت زنده را من در این سیرک اجرا کردم.
مدیر سیرک اوژنی گفت: آن سیرک با اقبال عمومی مردم همراه شد، اما بنا به دلایلی با مشکلاتی مواجه شده و اختلاف مالی در گروه به وجود آمده و در نهایت شهرداری وقت منطقه ۲۰ تهران ۲۰ میلیون وام داد و چادر سیرک را خریداری کرد و شهرداری اصفهان نیز برای اجرای برنامه ۵ میلیون از بازگشت این وام را تقبل کرد و بدین ترتیب اولین سیرک در ایران از خطر ورشکستگی نجات یافت.
حضور من در سیرک ابتدا با اجرای موسیقی زنده بود، اما به دلیل اینکه مدتی مجری سیرک نیامد، من مجریگری سیرک را هم برعهده گرفتم و رفته رفته دامنه فعالیتم در سیرک افزایش یافت.
وی افزود: تمامی برنامههایی را که من اجرا میکنم، از سوی بهترین سیرکبازان جهان به صورت تئوری فراگرفتم و میتوان از سیرکبازان معروف جهان که با وی سابقه همکاری داشتم، به روسلان فومنکو اشاره کنم که در سال ۲۰۰۷ قهرمان فستیوال مونت کارلو شده بود.
سال ۷۳ از سیرک عقاب جدا شدم و به دعوت شهرداری یزد در این شهر اولین برنامه خود را اجرا کردم که به احترام آقای خلیل عقاب این برنامه را به نام جنگ برگزار کردم و با توجه به اینکه سیرک عقاب ۲ سال پیش واگذار و بعد از مدتی منحل شد، در حال حاضر سیرک اوژنی قدیمیترین سیرک فعال ایران است.
اوژنی عنوان کرد: دروس پایه سیرک شامل آکروبات، ژآنگولر، کلون (دلقکی)، جیگید (سوارکاری)، کانات (راه رفتن روی طناب)، کاتوشکا (راه رفتن روی قره قره) بوده و در آکادمی مسکو تدریس میشوند و از سال دوم میتوان این رشتههای به صورت ترکیبی در سیرک استفاده کرد مثلا برنامه ترکیبی از قره قره و ژآنگولر را اجرا کرد.
هیچ وقت از حیوانات وحشی استفاده نکردیم
یکی از جذابترین بخشهای سیرک اوژنی دوچرخهسواری سگها و همچنین سگ ریاضیدان بود. وی در این مورد گفت: یک کمپین جهانی که شروعاش از بولیوی بود، منع استفاده از حیوانات وحشی در سیرک را ترویج داده و که در حال حاضر ۳۰ کشور به این کمپین پیوستند و در سال ۹۵ در ایران هم عدم استفاده از حیوانات وحشی تصویب شد، اما باید بگویم به غیر از سیرک اولمان که اوایل دهه ۷۰ در آن شیر استفاده کردیم، در تمامی برنامههایمان دیگر از حیوانات وحشی استفاده نکرده و معتقد هستیم جای شیر در جنگل است و نه در سیرک و باغ وحش و سیرک اوژنی از ابتدای تاسیس سیرک پاک بوده است.
استقبال در تبریز فراتر از تصور بود
وی در ادامه افزود: چند سال پیش به عنوان یکی از گروههای همکار با سیرکی در تبریز حضور یافتیم که برنامه موفقی نبود، اما این بار مردم از سیرک اوژنی استقبال خوبی کردند که انتظار نداشتیم و تا روز آخر تیر سانسهای ما پر از تماشاگر بود و برای همین برنامه خودمان را یک ماه دیگر تمدید کرده و تا پایان مرداد در تبریز خواهیم بود.
اوژنی در مورد حوادث در سیرک اظهار داشت: حادثه بخش اجتنابناپذیر سیرک است و این به دلیل هویت برنامههای آن است، بله ما هم گاهی با حادثه همراه بودیم و مصدومیتهای سختی را هم داشتیم، اما خوشبختانه حادثه منجر به فوتی تا به امروز نداشتیم.
وی در مورد اینکه مهد سیرک کدام کشور است، گفت: تنها در شهر رم ایتالیا ۱۲ سیرک فعال وجود دارد و در ایتالیا حدودا ۴۸۰ سیرک فعال است و این کشور مهد سیرک در جهان است و در مورد ایران هم باید گفت تقریبا ۱۰ سیرک فعال در کشورمان وجود دارد.
اوژنی در مورد برنامههای خود گفت: هر آنچه اجرا میکنم را از سوی سیرکبازان نامی دنیا فراگرفتم و بخشی را هم خودم بنیانگذار بودم، باید بگویم بهترین دستمزد من شادی مردم ایران است و هر آنچه دارم از مردم دارم، برای من رضایت تماشاچیان بسیار مهم است، چه بسا زن و شوهرانی بودند که به صورت قهر به سیرک آمده بودند، اما با آشتی و خندهکنان خارج شده بودند.
انتظار دارید به تلویزیون التماس کنم که به من ۵ دقیقه فرصت دهد؟
وی در مورد اینکه چرا در برنامه عصر جدید شرکت نکرده است، گفت: نزدیک به ۴ دهه فعالیت هنری و سیرک دارم، در این سالها صدا و سیما بیشترین ظلم را به من و دیگر هنرمندان این رشته کرده است. من در سال ۷۶ در تهران و در خیابان سئول ۲ سانس روزانه و هر سانس برای ۲ هزار و ۵۰۰ نفر برنامه اجرا میکردم و همین تعداد افراد هم نمیتوانستند وارد محل اجرا شوند، در سال ۸۴ در پارک بسیج هر روز ۶ سانس برنامه اجرا کردم و در یک دوره ۴۰ روزه ۲۴۰ اجرا داشته و ۲ دقیقه یک بار دیالوگ داشتم، آیا انتظار دارید بروم و به صدا و سیما التماس کنم، فیلم بفرستم که ۵ دقیقه به من فرصت حضور در برنامه بدهید؟ به غیر از من صدها هنرمند دیگر هم همین عقیده را دارند و من در این مورد تنها نیستم.
من با سایر گروههای حرفهای که در این برنامه حضور یافتند، احترام میگذارم، اما نیازی به شهرتی که با تلویزیون حاصل میشود ندارم، برای منی که همیشه به چشم دشمن به من نگاه کردند، همین که بتوانم حال تعدادی را با برنامههایم خوب کنم کافی است. من هیچ وقت شرافت کاریام را زیر پا نگذاشته و با هیچ نمایندهای عکس نگرفتم.
وی با گلایه از اینکه سیرک در ایران متولی قانونی ندارد، افزود: تنها ارشاد مجوز برگزاری سیرک را میدهد و هیچ کارشناسی در این زمینه ندارد و من حاضرم در یک برنامه زنده ۱۰۰ سوال در مورد سیرک بپرسم، اگر کسی توانست تنها به ۵ سوال جواب بدهد. به همین جهت هیچ حمایتی از سیرک و سیرک بازان صورت نمیگیرد و با سختترین مشکلات و کمترین امکانات سیرک را اداره میکنیم، اما همین برپا کردن چادر سیرک در اروپا خود یک تخصص علمی است.
اوژنی در پایان گفت: هر آنچه ساختم و هر آنچه دارم با حمایتهای مالی و معنوی مردم و تماشاگران سیرک بوده و هر چه دارم به آنها تعلق دارد، در ۲۶۰ شهر ایران برنامه اجرا کردم و چند اجرا در خارج از کشور داشتم که نمیخواهم به نام کشورها اشاره شود، با اینکه اکثر خانوادهام در خارج از کشور هستند و تشویق میکنند که در خارج از کشور به فعالیت خود ادامه دهم، اما من عاشق ایران و وطنم هستم و احساسم این است که ایران به من سیرکباز بیشتر از سایر کشورهای نیاز دارد.