تصاویر: نخستوزیر جدید انگلیس معروف به «ترامپِ بریتانیا»
نخستوزیر جدید انگلیس امروز از سوی نمایندگان حزب محافظهکار انتخاب و جایگزین «ترزا می» شد که نتوانست توافق خروج از اتحادیه اروپا را در پارلمان این کشور به تصویب برساند.
جانسون که در کارنامه خود، سابقه شهرداری لندن و وزارت خارجه انگلیس را دارد، جایگزین «ترزا می» نخستوزیر پیشین این کشور شد که در تاریخ هفتم ژوئن (هفدهم خرداد) به دلیل گرفتار شدن در بنبست مذاکرات توافق خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا موسوم به «برگزیت»، از سمت خود استعفا کرده بود.
رقیب او، «جرمی هانت» وزیر کنونی امور خارجه انگلیس بود که به دلیل حمایتهای تمامقد «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا از نخستوزیری جانسون، نتوانست رای همحزبیهای خود را کسب کرده و او را شکست دهد.
اما بوریس جانسون، که به «ترامپِ انگلیس» نیز شهرت دارد، کیست؟
او در تاریخ ۱۹ ژوئن سال ۱۹۶۴ میلادی در محله منهتن در شهر نیویورک (ایالات متحده) بهدنیا آمد و بدین ترتیب دارای دو تابعیت آمریکایی و بریتانیایی بود. جد پدری او «علی کمال» یک مسلمان ترکتبار است. مادر جانسون اما از خاندان یهودیان روسی است که به آمریکا مهاجرت کرده بودند.
جانسون فارغالتحصیل رشته متون کلاسیک از دانشگاه آکسفورد است. جانسون سپس دوران شغلی خود را بهعنوان یک روزنامهنگار در سال ۱۹۸۷ برای نشریه «تایمز لندن» آغاز کرد اما حدود یک سال بعد به دلیل نوشتن یک نقل قول ساختگی در گزارش خود، از این نشریه اخراج شد.
وی سپس در روزنامه «تلگراف» مشغول به کار شد و از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ خبرنگار این روزنامه در مقر اتحادیه اروپا واقع در بروکسل بود. او که یکی از منتقدان جدی «ژاک دلور» رئیس وقت کمیسون اروپا بود، از همان ابتدا خود را به عنوان یکی از اعضای مکتب اروپاگریزی مطرح کرد.
او سپس در سال ۲۰۰۱ بعد از استعفای نماینده شهر هنلی در پارلمان بریتانیا، خود را به عنوان نامزد جانشینی وی معرفی کرد و توانست رای مردم این شهر کوچک را بهدست بیاورد. وی که از جمله نمایندگانی بود که به طرح پیوستن انگلیس به ائتلاف نظامی آمریکا علیه عراق رای مثبت داده بود، در سال ۲۰۰۳ به عراق اشغالشده رفت. او در تداوم مواضع عجیب و غریب خود، در سال ۲۰۰۶ بهناگاه حمله به عراق را «یک اشتباه بزرگ و حادثهای ناگوار» توصیف کرد.
بوریس جانسون سپس در سال ۲۰۰۷ برای انتخابات شهرداری لندن در سال بعد از آن نامزد شد. علیرغم اینکه بیشتر اعضای حزب محافظهکار نامزدی وی را جدی نگرفته و از «نیک بولز» دیگر نامزد این حزب حمایت کردند، اما نهایتا با کنارهگیری بولز از رقابت، جانسون توانست ۴۳ درصد آراء مردم این شهر را به دست بیاورد.
با این حال انتخاب شدن جانسون بهعنوان شهردار لندن، پیروزی بزرگی برای حزب محافظهکار محسوب میشد که بیش از یک دهه از قدرت در پارلمان به دور بود. گاردین در گزارشی مثبت درباره نحوه عملکرد وی بهعنوان شهردار در زمان المپیک لندن، نوشت: «او بزرگترین توانایی خود بهعنوان شهردار را نشان داد؛ توانایی خنداندن مردم و ایجاد خوش خلقی و رفتار خوب».
او دو دوره کلید دروازههای شهر لندن را در جیب خود داشت تا اینکه در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که دیگر قصد ندارد برای دوره سوم نامزد شود. این اقدام وی همزمان با نزدیک شدن همهپرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بود. وی پیش از آن دوباره به پارلمان بازگشت و کرسی خود به عنوان نماینده حزب محافظهکار را پس گرفت.
جانسون البته تا کنون کولهباری از مواضع و اظهارات جنجالآمیز دارد که از سوی رسانههای انگلیسی به عناوین مختلف «نژادپرستی، جنسیتگرایی، اسلامهراسی و یا مخلوطی از هر سه» تعبیر شده است. او در سال ۲۰۰۲ وقتی مشغول انتقاد از سیاست انگلیس در قبال آفریقا بود، مردم این قاره را با صفت «سیاه برزنگی» خطاب کرد.
وی حتی به سیاستمداران آمریکایی نیز رحم نکرده و در سال ۲۰۰۷ درباره «هیلاری کلینتون» که سناتور مجلس سنای این کشور بود، گفت: «او یک پرستار سادیستی است که در دیوانهخانه کار میکند!». جانسون در سال ۲۰۱۶ نیز «باراک اوباما» رئیسجمهور وقت آمریکا را نیز مورد عنایت الفاظ خود قرار داده و مخالفت وی با برگزیت را به دلیل «تنفر اجدادی» اوباما از بریتانیا عنوان کرد.
نخستوزیر جدید انگلیس همچنین در سال ۲۰۱۸ طی یادداشتی در روزنامه تلگراف، زنان مسلمانی را که از نقاب و برقع استفاده میکنند به «پاکتنامه» و «سارقان بانک» توصیف کرد.
جانسون همچنین در انتقاد از سپردهشدن میزبانی المپیک ۲۰۱۸ به روسیه، «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور این کشور را به «آدولف هیتلر» دیکتاتور پیشین آلمان نازی - که میزبان المپیک ۱۹۳۶ برلین بود - تشبیه کرد.
شهرت منفی او به رفتارهای خودسرانه، اظهارات بدون فکر، خودخواهی، مخدوش جلوه دادن واقعیات و موهای عجیب باعث شده رسانههای غربی او را به ترامپ انگلیس تشبیه کنند. با این حال او جزو محبوبترین سیاستمداران حزب محافظهکار محسوب میشود
جانسون و هانت
بعد از اینکه خانم می در سال ۲۰۱۶ بهعنوان نخستوزیر انگلیس انتخاب شد، جانسون را برای تصدی وزارت خارجه کابینه خود معرفی کرد. وی در حالی که ریاست دستگاه دیپلماسی انگلیس را برعهده داشت، از جنگ تحمیلی و ظالمانه ائتلاف سعودی علیه یمن حمایت کرده و مانع قطع صادرات تسلیحاتی لندن به ریاض شد. جانسون مدعی بود که هیچ موردی از نقض حقوق بشر در عملیاتهای ائتلاف وجود ندارد.
جانسون همچنین در نوامبر ۲۰۱۶ طی جلسه استماع کمیته منتخب امور خارجی در پارلمان بریتانیا گاف عجیبی درباره «نازنین زاغری» جاسوس دوتابعیتی بازداشتی در ایران داد و گفت که او مشغول آموزش خبرنگاری به تعدادی از شهروندان ایرانی بود. این در حالی است که زاغری در دفاعیات خود ضمن تکذیب آموزش خبرنگاری، مدعی شده بود که فقط برای ملاقات با والدین خود به ایران آمده است.
وی در سال ۲۰۱۸ علیرغم خروج یکجانبه آمریکا از برجام، حمایت خود را از توافق هستهای ایران اعلام کرد و مدعی شد این توافق میتواند مردم ایران را به عواید اقتصادی برساند.
جانسون اما چند روز پیش در چرخش ۱۸۰ درجهای نسبت به اظهارات پیشین خود درباره ایران، طی مصاحبه با روزنامه «جوییش نیوز» خود را «عاشق» رژیم اسرائیل و یک «صهیونیست پرشور» خوانده و گفت که حاضر است تحریمهای ایران را افزایش دهد.
برخی نکات کوتاه درباره جانسون:
- او ابتدا یک خبرنگار بود که بعد از انتقادات هجوآمیز از ۲۸ عضوی بودن اتحادیه اروپا، توانست شهرتی برای خود دستوپا کرده و به یک سیاستمدار تبدیل شود.
- او از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۸ نماینده شهرستان «هِنلی» در پارلمان بریتانیا بود و اکنون نیز نماینده شهر «اوکسبریج و ساوث روزلیپ» است.
- در زمان المپیک ۲۰۱۲ در لندن، نوعی سیستم دوچرخه شهری تحت نام «بوریس بایکس» معرفی کرد.
- علیرغم انتقادات گاهوبیگاهی که از ترامپ دارد اما رئیسجمهور آمریکا به حمایت از او و موضعش در خروج از اتحادیه اروپا ادامه میدهد
- جانسون وعده داده مالیات بر افراد پردرآمد را کاهش داده و خواستار افزایش شغلهای حامی محیطزیست است.