ظریف: مشکلی برای راه رفتن در خیابان‌های عربستان ندارم
وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگو با شبکه الجزیره مواضع ایران را درباره مواردی از جمله تحریم‌های آمریکا و مداخله خارجی در منطقه خاورمیانه تشریح کرد.
خبرگزاری ایسنا: ویدئوی کامل گفت‌وگوی ظریف با شبکه الجزیره که پیش از این بخش کوتاهی از آن منتشر شده بود روی پایگاه خبری این شبکه قرار گرفت.
ظریف در ابتدا برای پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر این که تروریستی اعلام کردن نیروهای نظامی آمریکا چه اهمیتی داشته و چه هدفی را دنبال می‌کند، گفت: این اقدامی نبود که ما خودمان انجام داده باشیم و در واقع واکنشی به تصمیم آمریکا مبنی بر اعلام کردن سپاه پاسداران ایران به عنوان سازمانی تروریستی بود. همان طور که می‌دانید این نیرو‌ها در خط مقدم مبارزه با تروریسم در عراق، سوریه و افغانستان بوده‌اند، اما متأسفانه آن‌ها (آمریکا) بر اساس منافع خود و برخی در منطقه ما (خاورمیانه) و در آمریکا به دنبال تحریک برای ایجاد مشکل در منطقه هستند. همان طور که می‌دانید نتانیاهو در پیام توییتری خود به زبان عبری اعلام کرد که این پیشنهاد او بوده است که رئیس جمهور ترامپ سپاه پاسداران ایران را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد؛ بنابراین این یک تصمیم از سوی آمریکا و نه از سوی مجلس ایران بوده که اتخاذ شده است و پیش از آن شورای امنیت ملی ایران اقدامی انجام داد که تنها واکنشی به این حرکت (آمریکا) بود.
مجری الجزیره از ظریف پرسید که شما همیشه گفته‌اید که ایران به دنبال درگیری و افزایش تنش‌ها نیست، اما آیا این اقدام تروریستی اعلام کردن نظامیان آمریکایی اقدام کشوری است که به دنبال جنگ نیست؟ ظریف در ادامه برای تشریح این موضوع گفت: به طور حتم ایران به دنبال درگیری و گسترش دامنه تنش‌ها نیست، اما ما ملتی نیستیم که با فرار از زورگویان دوام آورده باشد. ما به وضوح گفته‌ایم که هیچ تمایلی به گسترش دامنه تنش‌ها نداریم و به وضوح گفته‌ایم که خلیج فارس و تنگه هرمز شریان‌های حیاتی ما هستند و ما برای معاش خود به آن‌ها وابسته هستیم و می‌خواهیم که برای ترابری کشتیرانی تمام کشورها از جمله ایران در امن و امان باشند.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در توضیح اظهارات برخی مقامات عالی‌رتبه نظامی کشورمان مبنی بر اینکه اگر ایران نتواند از تنگه هرمز استفاده کند، سایر کشورها نیز این امکان را نخواهند داشت گفت: این بستگی به تصمیم آمریکا دارد که بخواهد گذرگاه آبی پشت در خانه ما را برایمان ناامن کند که ما اجازه رخ دادن چنین چیزی را نخواهیم داد.
مجری الجزیره از ظریف درباره عدم تمدید معافیت‌های نفتی ایران از سوی آمریکا و برنامه ایران برای بعد از دوم ماه مه که این معافیت‌ها منقضی شده‌اند پرسید و ظریف در پاسخ تشریح کرد: به نظر ما آمریکا نخواهد توانست درباره تنگه هرمز یا خلیج فارس اقدامات پیوسته‌ای انجام دهد که اگر چنین کاری انجام دهد با مقابله به مثل ایران مواجه خواهد شد که من فکر نمی‌کنم (چنین اقدامی از سوی آمریکا) در میان باشد. ما به فروش نفت خود و پیگیری مشتریان ادامه خواهیم داد و همیشه به یاد خواهیم داشت که چه کسانی در روز‌های سخت با ما همکاری کردند.
ظریف برای تشریح این مسئله مطرح شده از سوی مجری الجزیره که فروش نفت ایران از سال ۲۰۱۷ تا کنون افت داشته است و این تحریم‌ها هرچند غیرقانونی به حساب بیایند از سوی ایران بر اقتصاد آن اثر گذاشته است گفت: به همین دلیل است که ما این را (تحریم‌های آمریکا را) تروریسم اقتصادی می‌دانیم و همان طور که به طور علنی هم گفته‌ام مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا و برخی دیگر بر مردم ایران فشار اعمال می‌کنند تا بلکه خط مشی آن‌ها را تغییر دهند. آمریکا برای مدت چهل سال و به ویژه از زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ، این عملکرد را داشته است. (دولت ترامپ) تعهد یک رئیس جمهور دیگر آمریکا یعنی باراک اوباما را نقض کرد. انتظار می‌رود که در روابط بین‌المللی یک دولت، اصول دولت قبل را تداوم ببخشد؛ تا جایی که من می‌دانم، انقلابی در آمریکا رخ نداده است و مردم آمریکا فقط دونالد ترامپ را از طریق انتخابات به عنوان رئیس جمهور خود برگزیده‌اند و این تمام آنچه است که اتفاق افتاده. چیزی که مهم است این است که این تحریم‌ها نه تنها غیرقانونی بوده و تأثیر قانونی و اقتصادی ندارند، بلکه تأثیر سیاسی نیز نخواهند داشت.
وزیر امور خارجه کشورمان سپس درباره این موضوع که اثربخشی این تحریم‌ها به این بستگی دارد که آیا مشتریان نفتی ایران به خریدن نفت ایران ادامه می‌دهند یا نه گفت: دو نکته وجود دارد. اول آنکه هیچ یک از این کشورها تحریم‌های آمریکا را تحریم‌هایی قانونی نمی‌دانند؛ ممکن است شرکت‌های خصوصی این کشورها تحت تهدید و اجبار آمریکا و سخت‌گیری آن در این مسائل در کوتاه مدت احتیاط کنند، اما من فکر نمی‌کنم که در میان مدت و بلند مدت احتیاط کنند که (خرید نفت را) کاهش دهند، اما این وضعیت به این معنی نیست که دولت آن کشورها موافق هستند و در واقع اعلام کرده‌اند که (تحریم‌های آمریکا را) به رسمیت نمی‌شناسند.
مجری الجزیره از برنامه ایران برای ممانعت از تأثیر فشار آمریکا بر مردم ایران پرسید و ظریف تصریح کرد: اول از همه به تعامل با شرکایمان ادامه خواهیم داد. طرح‌های متعددی را پایه‌ریزی کرده‌ایم که یکی از آن‌ها در بلند مدت به زیان آمریکا خواهد بود و در حال همه‌گیر شدن است که استفاده نکردن از دلار برای معاملات است. دومی سازوکاری است که در حال ایجاد آن با اروپایی‌ها هستیم و پیش از این با همسایگان خود و با چینی‌ها آن را ایجاد کرده‌ایم و آن عدم گردش پول در مرز‌هایی است که امکان دارد آمریکا در آن‌جا مداخله کرده و کشور‌هایی را که (بر اساس تحریم‌های آمریکا) به طور غیرقانونی در این کار مشارکت دارند تحت فشار قرار دهد.
وی در ادامه در این باره گفت: من فکر می‌کنم که آمریکا در راستای منافع این کشور عمل نمی‌کند و بیش از اینکه در خدمت منافع آمریکایی باشد در خدمت منافع اسرائیلی است و متأسفانه برخی در منطقه ما خود را با منافع اسرائیلی متحد کرده‌اند، اما این دسیسه گروه کوچکی است که من آن‌ها را گروه ب. می‌نامم (بی‌بی، بن زائد، بن سلمان، بولتون) که رئیس جمهور ترامپ و آمریکا را به سمت درگیری و عواقبی فاجعه‌باز سوق می‌دهند که متأسفانه آن‌ها اولین کسانی بود که در اثر عواقب (چنین تحرکاتی) آسیب خواهند دید.
ظریف در توضیح اینکه آیا این به معنای آن است که ایران مقابله به مثل خواهد کرد و بی ثباتی بیشتر در منطقه ایجاد خواهد شد گفت: ثبات این منطقه برای ما بسیار مهم است و ما می‌خواهیم با تمام همسایگانمان و با تمام کسانی که عضو شورای همکاری خلیج فارس هستند روابط خوبی داشته باشیم و این را از طریق کمک به قطر که از سوی برخی اعضای گروه ب. به مخاطره افتاده بود ثابت کرده‌ایم و در کنار دوستانمان در منطقه خواهیم ایستاد. ما در جریان کودتای ترکیه در کنار این کشور بودیم و وقتی کردستان عراق مورد حمله داعش قرار گرفته بود در کنار آن‌ها ماندیم؛ همیشه هواخواه ثبات در این منطقه هستیم. ما دوست داریم با عربستان سعودی و امارات متحده عربی و هر عضو دیگری از شورای همکاری خلیج فارس روابط بسیار خوبی داشته باشیم؛ به این امیدواریم و انتظار ما این است. اما ملزوماتی وجود دارد. ما باید این خونریزی را در یمن پایان ببخشیم.
مجری الجزیره با مطرح کردن ادعا‌هایی از سوی برخی کشورها از جمله آمریکا مبنی بر اینکه ایران مسئول اتفاقاتی است که در خاورمیانه می‌افتد و در امور سایر کشورها دخالت می‌کند و به این دلیل است که تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کرده‌اند و با آن مقابله می‌کنند از وزیر امورخارجه کشورمان پرسید که آیا این ادعا‌ها صحتی دارند یا خیر. ظریف در پاسخ گفت: اول از همه اینکه درباره این اتفاق نظر وجود ندارد. اتفاق نظر جامعه جهانی این است که آمریکا و همسایگانی که درباره آن‌ها صحبت کردید در امور سایر کشورها دخالت می‌کنند. ببینید که در آفریقای شمالی و جا‌های دیگر چه اتفاقی می‌افتد. اتفاق نظر در این باره وجود ندارد و این دقیقاً خود مشکل است. برخی از کشور‌های منطقه از جمله اسرائیل از همان ابتدا از توافق هسته‌ای خشنود نبودند. بقیه جامعه بین‌المللی باور دارند که این توافق، یک دستاورد منحصر به فرد و تاریخی (در عرصه) دیپلماسی است. اگر تمایلات دیگری وجود داشته باشد و بخواهید که ایران را امنیتی کرده و آن را به عنوان یک تهدید نشان دهید که در واقع نبوده است، اوضاع جور دیگری می‌شد و از توافق هسته‌ای خوشتان نمی‌آمد و برخی در منطقه ما از این دست بودند.
ظریف در این باره افزود: به تاریخ آن‌ها نگاهی بیاندازید. چه کسی بود که از صدام حسین زمانی که به ایران حمله کرد حمایت کرد؟ چه کسی از طالبان حمایت کرد وقتی که افغانستان را تحت کنترل در آورد؟ چه کسی از القاعده، داعش و النصره حمایت کرد؟ چه کسی اکنون در لیبی و سودان مداخله می‌کند؟ فقط به واقعیت‌های موجود نگاهی بیاندازید؟ چه کسی موجب رنج قطر شد؟ چه کسی یک خبرنگار را تکه تکه کرد و چه کسی سر از تن ۳۷ نفر جدا کرد؟ آیا این ایران است؟ واقعیت‌های موجود را ببینید، نیازی نیست که به ادعا‌ها توجه کنید. چه کسی به کمک کویت رفت؟ چه کسی به کمک قطر رفت وقتی در رنج بودند؟ چه کسی از عراقی‌ها و کرد‌های عراق حمایت کرد وقتی که داعش پشت در خانه آن‌ها بود. ببینید که چه کسی مسئول این ناخوشی‌ها است؟
وی همچنین درباره اقدامات سلطه‌جویانه رژیم صهیونیستی در منطقه گفت: چه کسی در حال تحت کنترل در آوردن قلمرو کشور‌های دیگر است؟ چه کسی در حال به وجود آوردن تسلیحات هسته‌ای است؟ چه کسی روستا‌ها را ویران می‌کند و تا حد زیادی حقوق اولیه مردم فلسطین را نادیده می‌گیرد؟ چه کسی متجاوزی است که همه را در منطقه مورد حمله قرار داده است؟ از حمله به تأسیسات هسته‌ای اوسیراک عراق گرفته تا بمباران روزانه سوریه، اردن، فلسطین و لبنان. به تاریخ نگاه کنید. آن‌ها این سیاست آتش افروزانه را به همه تحمیل می‌کنند. همه قربانی این (سیاست) خواهند بود. آمریکا هیچ سودی نخواهد برد. رئیس جمهور ترامپ گفت که ۷ تریلیون دلار در منطقه ما خرج کرد، منطقه ما را نابود کرد و دست خود را به خون مردمش آغشته کرد و آمریکایی‌ها بدون هیچ هدفی جان باختند.
در ادامه وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگو با این شبکه درباره ادعای آمریکا که سپاه پاسداران ایران مسئول کشته شدن ۶۰۰ نفر از نظامیان آمریکایی در منطقه است گفت: این یک دروغ بی‌پایه است. آن‌ها در زمانی که می‌خواستند به عراق حمله کنند هم همین ادعا‌ها را داشتند. همان گروهی که آمریکا و منطقه را در جنگی پر هزینه و وحشتناک گرفتار کردند که تنها موجب ایجاد تروریسم شده است، همان کسانی هستند که این ادعا‌ها را مطرح می‌کنند. این‌ها مشتی دروغ هستند که بر پایه واقعیت نیستند. این نظامیان آمریکا هستند که ایرانی‌ها را کشته‌اند. آن‌ها موجب سقوط یک هواپیمای غیرنظامی ایرانی و کشته شدن ۲۹۰ مسافر آن شدند. برای این اقدام خود غرامت پرداختند که نشان می‌دهد حتی مسئولیت آن را پذیرفتند.
محمدجواد ظریف درباره وجود تهدید درگیری نظامی با ایران به الجزیره گفت: افرادی هستند که برای چنین چیزی برنامه‌ریزی و دسیسه‌چینی می‌کنند.
وی سپس در پاسخ به این سوال که این افراد چه کسانی هستند؟ گفت: گروه ب. آن‌ها بسیار نگران هستند. جان بولتون فراخوان جنگ داده است و این حدس و گمان من نیست. در سال ۲۰۱۵ مقاله‌ای به نام "برای جلوگیری از بمب ایران، ایران را بمباران کنید". این عنوان مقاله وی در روزنامه نیویورک‌تایمز در چها رسال پیش بوده است. وی سال گذشته از پنتاگون خواست تا برای حمله به ایران طرح ریزی کنند. این‌ها واقعیت‌های موجود هستند.
ظریف در پاسخ به مجری این شبکه که از وی پرسید برنامه ایران درباره تمامی چیز‌هایی که علیه آن طرح‌ریزی می‌شود چیست گفت: برنامه ما این است که با سرافرازی به زندگی در صلح ادامه دهیم و برای پیشرفت، صلح و گفتمان در این منطقه فعالیت کنیم. من پیشنهاد طرح یک گفتمان منطقه‌ای را داده‌ام. کشور‌های منطقه باید باهم متحد شوند و تنها به خودشان تکیه کنند. ما نمی‌توانیم به خارجی‌ها اتکا کنیم. لازم است که به خودمان تکیه کنیم. ایران آماده است تا با تک تک کشور‌های خلیج فارس معاهده‌هایی مبنی بر عدم تجاوز را امضا کند.
در ادامه این گفتگو، وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به درخواست مجری الجزیره برای ارائه توضیحاتی درباره موفقیت نیروهای نظامی ایرانی در عملکرد خود در منطقه از جمله در سوریه و عراق تشریح کرد: من به این افتخار می‌کنم که ما بدون این نیرو‌ها می‌توانیم به این کشورها برویم. رئیس جمهور ترامپ بیش از ایران در این کشور‌های یاد شده نیروهای نظامی دارد، اما شبانه به یکی از پایگاه‌های نظامی‌اش وارد شده و شبانه نیز از آن‌جا خارج می‌شود. من این فرصت و این امتیاز را داشتم که بدون حضور نیروهای نظامی و تدابیر امنیتی غیرمعمولی به عراق سفر کنم و به پنج شهر آن بروم، در نشست‌ها حضور پیدا کنم، به مراکز تجاری‌شان بروم، به زیارتگاه‌ها بروم و با مردم صحبت کنم. رئیس جمهور ما نیز به عراق سفر کرد و به این شهر‌ها رفت. یک روز در دمشق بودم و در بازار مرکزی دمشق راه می‌رفتم و به سوی زیارتگاه‌ها می‌رفتم.
ظریف برای توضیح این اظهار مجری الجزیره که ایران نظامیانی در سوریه دارد، گفت: نه ما نداریم و چیزی که مهم است این است که رئیس جمهور ترامپ نیروهای نظامی بیشتر در سوریه، عراق و لبنان دارد، اما احساس امنیت (در این کشورها) ندارد چراکه انتخاب‌های اشتباهی انجام داده است؛ خود را به افرادی اشتباه و بیشتر هم به افرادی که حقوق مردم را نادیده می‌گیرند و در اقداماتی تروریستی مشارکت می‌کنند، مرتبط کرده است. من به اربیل کردستان عراق، بیروت، دمشق، نجف، کربلا و بسیاری دیگر از شهر‌های عراقی می‌روم و احساس راحتی در خانه را دارم نه به این خاطر که در آن‌جا نیروهای نظامی داریم، بلکه این بخاطر پیمان قوی دوستی و برادری با مردم این کشورهاست. این احساسی است که من در مورد مردم دوحه (قطر) و حتی عربستان سعودی دارم. من مشکلی برای راه رفتن در خیابان‌های عربستان سعودی و امارات متحده عربی ندارم و بخاطر یک پیمان برادری قوی است. من امیدوارم حکومت‌های عربستان سعودی و امارات متحده عربی سر عقل آمده و درک کنند که ما برای همیشه همسایه یکدیگر هستیم. آمریکا فقط به دنبال سودجویی از آن‌ها است.
ظریف بنا به درخواست مجری الجزیره برای ارائه توضیحاتی درباره جزئیات فعالیت نیروهای نظامی ایران در کشور‌های یاد شده که اظهار داشت موجب نگرانی برخی کشور‌های همسایه ایران شده است توضیح داد که نیروهای نظامی ایران به طور مثال در سوریه با همکاری دولت سوریه و گروه‌های محلی این کشور علیه داعش می‌جنگند و کاری که ایران در عراق، سوریه و لبنان انجام می‌دهد این است که با دولت این کشورها و به دعوت آن‌ها فعالیت می‌کند.
ظریف در این باره افزود: این سیاست ما است. ما به دولت عراق، دولت سوریه و دولت لبنان در برابر داعش کمک می‌کنیم. این سیاست ما است که ثابت است و سیاست ما بر ثبات متمرکز است. ما سیاستی را در پیش می‌گیریم که در راستای ثبات است و به همین دلیل از دولت قطر حمایت کرده و هر گونه فشار بر این دولت را نمی‌پذیریم همان طور که فشار بر دولت ترکیه را نمی‌پذیریم.
مجری الجزیره به ظریف گفت که این همان استدلالی است که عربستان سعودی برای مداخله در یمن به کار می‌بندد؛ می‌گوید که به درخواست دولت قانونی یمن که حوثی‌های تحت حمایت ایران آن را از قدرت برکنار کرده‌اند در این کشور حضور دارد. ظریف در پاسخ اظهار کرد: تا جایی که من می‌دانم، رئیس جمهور پیشین یمن علیرغم درخواست بسیاری از قدرت برکنار شد و سپس دوباره از سوی عربستان سعودی روی کار آمد. این‌ها واقعیت‌های تاریخی هستند. اما از زمانی که آن‌ها پیروز شدند درخواست آتش‌بس داشته‌ایم. طرح صلح چهارجانبه را که ارائه دادیم به یاد دارید. این طرح مبنی بر آتش بس، کمک‌های فوری بشردوستانه، گفتمان فراگیر میان یمنی‌ها و دولتی جامع بود این اساس سیاست ایران است. ما تقاضای آتش‌بس کردیم و از نفوذمان در یمن برای انجام شدن آتش‌بس استفاده کردیم، اما متأسفانه عربستان سعودی و امارات متحده عربی فکر می‌کنند که می‌تواند به پیروزی زودهنگامی دست یابند. در این تقریباً ۴۰ ماه گذشته از تمام این سلاح‌ها بزرگی که از آمریکا خریداری می‌کنند استفاده کرده‌اند. عربستان سعودی تسلیحاتی به ارزش ۶۷ میلیارد دلار و امارات متحده عربی نیز تسلیحاتی به ارزش ۲۲ میلیارد دلار برای استفاده کردن علیه ملتی که به زحمت چیزی برای خوردن دارند خریداری کرده‌اند و با این حال موفق نبوده‌اند و این بدان معناست که اعمال خواسته‌های کسی به مردم کشوری دیگر کارساز نخواهد بود. اگر مداخله نظامی کارساز بود باید در یمن این اتفاق می‌افتاد که نمی‌افتد.
ظریف در ادامه گفت: بنابراین اگر آن‌ها ما را به مداخله نظامی در جایی دیگر متهم می‌کنند باید ببینند که چرا با وجود تمام ابزار‌های جنگی و حمایتی که از همه جا دریافت می‌کنند موفق نمی‌شوند. این بدان معناست که مرتکب اشتباه می‌شوند. ما در جایی مداخله نظامی نمی‌کنیم چراکه مداخله نظامی در هر جایی محکوم به شکست است. همان‌طور که آن‌ها در حال شکست خوردن در یمن هستند.
وی در زمینه حضور نظامی ایران در سوریه تصریح کرد: ما در سوریه مداخله نظامی نکردیم. از ما خواسته شد مستشارانی را (به آن‌جا) برای جنگیدن با یک سازمان تروریسی بفرستیم. هواپیما‌های ما در حال بمباران کردن سوریه نیستند. واقعیت‌ها را در نظر بگیرید. ما در آن‌جا برای جنگ با سازمان‌های تروریستی تحت حمایت خارجی کنار مردم و دولت سوریه هستیم. هواپیما‌های سعودی و اماراتی در حال بمباران کردن یمن هستند. ما از آن‌ها به عنوان برادر و همسایه درخواست (آتش‌بس) کردیم؛ این سیاست آن‌ها را به جایی نخواهد رساند. آغوش ما به رویشان باز است. ما خواهان صلح با تمامی کشور‌های این منطقه هستیم و از تمامی منطقه می‌خواهیم تا با یکدیگر در صلح باشند. به همین دلیل است که فشار بر قطر را نپذیرفتیم و درخواست مذاکره داشتیم. ما فشار بر هیچ کشور را از جمله عربستان سعودی نمی‌پذیریم. بر این باوریم که تمامی کشور‌های این منطقه باید باهم همکاری کنند. سرنوشت ما در هم تنیده شده است و نمی‌توانیم در این منطقه از یکدیگر دور شویم.
وقتی مجری الجزیره درباره استعفای ظریف از وی پرسید، وی تشریح کرد: من در ماه فوریه استعفا دادم، چون تصاویری در برخی مطبوعات و تلوزیون منتشر شده بود که احترام دفتر من و همچنین توان وزارت امور خارجه را در هدایت سیاست خارجی زیر سوال برد به این دلیل که تصویر من در یک نشست مهم نبود. همه به وضوح گفتند که در این موضوع عمدی در کار نبوده است و بنابراین من دلیل ندیدم که بر استعفای خود به ویژه پس از آن که رئیس جمهور آن را رد کرد، پافشاری کنم.
ظریف در پاسخ به سوال الجزیره درباره این که دفتر او از سفر بشار اسد به ایران به دعوت سردار قاسم سلیمانی باخبر نبوده است، گفت: دفتر من از این موضوع با خبر بود، اما درباره جزئیات دقیق (زمانی که بشار اسد به ایران می‌رسید) با خبر نبودیم که قابل درک است و تنها چیزی که قابل درک نبود انتشار تصاویری بدون حضور من بود که تصحیح شد بعداً. از آن پس ما به خوبی باهم کار کرده‌ایم. من و سردار سلیمانی در این ۲۵ سال گذشته به خوبی باهم کار کرده‌ایم و فکر نمی‌کنم که این در دوستی ما خللی وارد کند.
وی در این گفتگو درباره ادعای برخی مقامات آمریکایی از جمله مایک پمپئو مبنی بر نمایشی بودن دموکراسی در ایران گفت: یکی از رؤسای جمهور آمریکا یک بار گفته بود مسئولیت چیزی را نمی‌توان به گردن کسی دیگر انداخت. در هر کشوری کسی هست که تصمیم نهایی را بگیرد، اما راهی دموکراتیک برای این وجود دارد. نمی‌دانم که آیا مایک پمپئو (وزیر امور خارجه آمریکا) از برخی متحدان خود در منطقه که معنی انتخابات را هم نمی‌دانند و افراد را در خیابان گردن می‌زنند خشنود است یا نه. من تعریف او از دموکراسی را می‌دانم و مشمئز کننده است.
ظریف در پاسخ به الجزیره درباره رضایت خود از عملکرد و دستاورد‌های دولتی که در آن خدمت می‌کند گفت: ما از بیرون تحت فشار زیادی بوده‌ایم و در حال کنار آمدن با آن هستیم. من فکر نمی‌کنم که کسی از دولت از شرایط فعلی رضایت داشته باشد، اما می‌دانیم که با حداکثر توان فعالیت کرده‌ایم، با به فعالیت با حداکثر توان و جبران اشتباهاتمان ادامه خواهیم داد.
وی در پایان در پاسخ به این سوال مجری که آیا دفعه بعدی که دیدار می‌کنند محمد جواد ظریف وزیر امور خاجه ایران خواهد بود یا یک کاندیدای ریاست جمهوری، گفت: محمدجواد ظریف به عنوان یک استاد دانشگاه.