ماجرای بازگشت شیر ایرانی از فرنگ +تصاویر

خبرگزاری فارس: یک قلاده شیر نر ایرانی پس از گذشت ۸۰ سال که از طبیعت ایران حذف شده بود، با همکاری برنامه گونه‌های در خطر انقراض EEP، موسسه اروپایی باغ وحش‌ها EAZA، پنج‌شنبه گذشته به ایران بازگشت.

این انتقال در جهت طرحی برای احیای نسل شیر ایرانی صورت گرفته است؛ نام این شیر ۶ ساله که از نژاد کاملا خالص شیر ایرانی است در خارج از کشور، کامران بود که با بازگشتش، نامش از کامران به هیرمان تغییر کرد.

این شیر بازمانده شیر‌هایی است که از سوی پادشاهان قاجار به ملکه انگلیس و پادشاهان اروپایی تقدیم شده بود؛ انگلیس‌ها حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ سال پیش پدران هیرمان را به کشورشان منتقل کرده بودند و این بازمانده شیر ایرانی در باغ‌وحش بریستول بریتانیا زندگی می‌کرد.

هیرمان ۶ ساله با صورت زخمی به سرزمین مادری‌اش بازگشت و قرار است جفت ماده آن هم طی روز‌های آینده از ایرلند به او بپیوندد.

* چرا برخی با انتقال شیر ایرانی مخالفند

جای زخم روی صورت این شیر نر که گفته می‌شود در جریان انتقال اتفاق افتاده تبدیل به سوژه مخالفان این طرح شد.

هدف از انتقال شیر ایرانی که با مجوز رسمی سازمان محیط زیست صورت گرفته و با توافق میان باغ‌وحش تهران و اتحادیه باغ‌وحش‌های اروپایی بوده است؛ احیای این گونه، منقرض شده است، اما منتقدان می‌گویند شرایط زیستگاه شیر ایرانی دیگر وجود ندارد و این انتقال نوعی عوام‌فریبی است.

سپهر سلیمی از مخالفان این طرح که از مدافعان حقوق حیوانات است، معتقد است «اتحادیه باغ‌وحش‌های اروپا هدفش تنها تأمین منافع مالی اعضایش است و این اتحادیه از جمله بدترین مؤسساتی است که درباره حقوق حیوانات در دنیا شناخته شده است».

دلیل دیگر این مخالفت‌ها و انتقاد به این طرح تجربه‌های ناموفق گذشته در انتقال گونه‌های منقرض شده بوده است.

در اواخر دهه ۸۰ و همزمان با دوره ریاست محمدجواد محمدی‌زاده در سازمان محیط زیست سودای احیای ببر ایرانی یک ماجرا غم‌انگیز به بار آورد.

در آن زمان دو قلاده ببر سیبری با هیاهوی بسیاری از روسیه مهمان باغ‌وحش تهران شدند، غافل از اینکه این مهمانان به بیماری خطرناک مشمشه مبتلا بودند؛ یکی از ببر‌ها در همان روز‌های ابتدایی پس از انتقال بر اثر این بیماری از بین رفت و ببر دوم نیز چند سالی در شرایط قرنطینه نگهداری می‌شد؛ این تاریخچه غم‌انگیز باعث شده که فعالان محیط زیست به انتقال شیر ایرانی هم بدبین باشند.

* عدم حمایت ضمنی سازمان محیط زیست از انتقال شیر ایرانی

آن چنان که در خبر‌های این انتقال سازمان محیط زیست سکوت کرده است نشان از عدم حمایت آن‌ها از این طرح می‌دهد. برخلاف ماجرای ناموفق احیای ببر ایرانی، محیط زیست تنها به صدور یک مجوز رسمی برای انتقال اکتفا کرده است.

مجید خرازیان مقدم، مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست نیز در این باره گفته است: هر چند ورود این شیر ایرانی از باغ‌وحش انگلیس با مجوز سازمان محیط زیست بوده است، اما احیای این‌گربه‌سان نیازمند احیای زیستگاه است و علت انقراض آن در کشور هم از بین رفتن این زیستگاه عنوان شده است.

وی پیش از این در گفتگو با خبرنگاراعلام کرده بود که احیای گونه‌های منقرض شده مثل شیر ایرانی در اولویت برنامه‌های این سازمان قرار ندارد.

با توجه به بی‌رغبتی سازمان محیط زیست به احیای شیر ایرانی و مخالفت فعالان حقوق حیوانات باید ببینیم باغ‌وحش شهر تهران که در معرض انتقادات گسترده قرار گرفته است، می‌تواند دومین انتقال گونه منقرض شده خود را با موفقیت به پایان برساند.

شیر ایرانی با نام علمی «Panthera leo persica» زیر گونه‌ای از شیر‌هایی است که هم اکنون در طبیعت تنها در جنگل «گیر» در گجرات هند یافت می‌شود؛ شیر ایرانی در گذشته با جمعیت فراوانی در دشت‌های کشور ما زندگی می‌کرده و نماد ملی ایرانیان نیز محسوب می‌شده است.