نخستین تحلیلها از فیلم منتشره از ابوبکر بغدادی / بغدادی میخواست نشان دهد زنده است و رهبری داعش را بر عهده دارد
با انتشار فیلم سخنان ابوبکر بغدادی در جمع سه تن از نزدیکان خود توسط مؤسسه الفرقان، تحلیل صحبتهای رهبر داعش مورد توجه رسانههای مختلف قرار گرفته است. در همین رابطه مهمترین تحلیلهای ذکر شده را مرور میکنیم.
پایگاه خبری فردا: با انتشار فیلم سخنان ابوبکر بغدادی در جمع سه تن از نزدیکان خود توسط مؤسسه الفرقان، تحلیل صحبتهای رهبر داعش مورد توجه رسانههای مختلف قرار گرفته است. در همین رابطه مهمترین تحلیلهای ذکر شده را مرور میکنیم.
پایگاه تحلیلی «مکر تکفیر» با یادآوری یک نکته مهم به واکاوی علت انتشار تصاویر وی پرداخت. این پایگاه نوشت: روز ۲۰ شعبان (پنجشنبه هفته گذشته) مؤسسة «تراث علمی» از مؤسسات داعشی منتقد بغدادی جزوهای با نام «الخلافة الوهمية» (توهم خلافت) را به قلم «ابي عیسی المصری» از مفتیهای منتقد بغدادی منتشر کرد که در آن اشکالاتی به خلافت وی وارد شده است. یکی از اشکالات، عدم حضور رسانهای بغدادی است. مصری مدعی میشود: «چگونه خلیفهای که هیچ نشانهای از او نیست میتواند خلافتش مشروع باشد؟»
پایگاه مکر تکفیر در ادامه یادآوری کرد: «این اشکال دقیقا همان اشکالی بود که در سال 2014 ابومحمد مقدسی و بسیاری دیگر از مفتی های سلفی جهادی بعد از اعلان خلافت از سوی ابومحمد العدنانی و خلیفه نامیدن بغدادی مطرح کردند. در آن زمان نیز بلافاصه مؤسسة فرقان خطبه بغدادی در مسجد نوری موصل را منتشر کرد.» به این ترتیب، این رسانه تحلیلی نتیجه میگیرد: «به نظر می رسد اکنون نیز مؤسسة فرقان در واکنش به اختلافات درونی و ایجاد شبهه برای بسیاری از افراد داعش فیلم اخیر را منتشر کرده است.»
«عبیده عامر» از تحلیلگران معارض سوری، اشاره به انتخابات اسرائیل، سقوط بوتفلیقه و عمر البشیر و عملیات اخیر در سریلانکا را نشانههایی دانست که بغدادی صرفا میخواهد نشان دهد این فیلم در روزهای اخیر تولید شده است. با این حال محیط فیلمبرداری را معنادار میخواند: «از قضا این فیلم مانند گلولهای است که به شخص بغدادی و داعش شلیک می شود! او چند سال قبل با ابهت و اقتدار در مسجد نوری موصل خطبه راند و حالا در یک زیرزمین همراه با سه نفر از نزدیکان خود - که تصاویرشان سانسور شده - صحبت میکند!» به عقیده عبیده عامر، این نکته نشان دهنده صحت گزارشهای تلحیلی است که میگفتند ابوبکر البغدادی واجد ویژگیهای فربه رهبری کاریزماتیک نیست و او را اطرافیان وی برکشیدهاند.
این معارض سوری در ادامه با اشاره به ذکر اسامی مختلف توسط بغدادی، انتخاب آنان را به هدف یادآوری قرار گرفتن اتباع ملیتهای مختلف در صفوف رده اول و دوم داعش دانست: «عراقی، مصری، عربستانی، استرالیایی، چچنی، فرانسوی، بلژیکی» نشان میدهد تنوع قابل توجهی در صفوف داعش وجود دارد. جالبتر اینکه افراد ذکر شده در بخش رسانهای عمدتا غربی هستند: «دو نفر از فرانسه و یک نفر از کشورهای استرالیا، عراق و چچن»
عبیده عامر، اظهارات بغدادی در مورد انجام ۹۲ عملیات در ۸ کشور را حاوی نکته مهمی میخواند: «رهبر داعش تلویحا میپذیرد که دوره دولتمداری اصحاب خلافت به پایان رسیده و وارد دوره جنگهای فرسایشی (حرب العصابات) شدهاند؛ برای همین از استراتژی فرسایش دشمن سخن میگوید.»
بخش پایانی تحلیل این معارض سوری ناظر بر «تأکید خلیفه داعش بر مبارزه با صلیبیها در کنار ذکر نام حکومت عربستان سعودی» است که نشان میدهد: «گویا آنان دارند به استراتژی القاعده در مورد دشمن دور و نزدیک بازمیگردند!»
حسن ابوهنیه از مشهورترین پژوهشگران حوزه تروریسم و سلفی جهادی در مورد این فیلم به پایگاه تحلیلی الخلیج اونلاین گفت: «در این فیلم اولا بغدادی تلاش کرد تا وانمود کند شخصا امور داعش را مدیریت و رهبری میکند؛ ثانیا خواست صحت و سلامتی خود را نشان دهد.»
او همچنین با یادآوری این نکته که داعش همواره از شکاف میان «سرخوردگیهای ملتهای منطقه ناشی از شکست در دستیابی به نظام سیاسی مطلوب» بهرهبرداری کرده، افزود: «اشاره به سودان و الجزایر و... به این هدف بود تا بار دیگر سلفی جهادی را به عنوان بدیل جذاب برای مبارزات سیاسی نشان دهد.»
او همچنین در بخش مربوط به فعالین رسانهای از دو نفر از اتباع فرانسه نام برد: «اقلیت مسلمان در فرانسه و بلژیک تعمدا یکی از نقاط هدفگذاری داعش است و بغدادی تأکید میکند که باید سلحشوریهای نیروهای خود را روایت کنند.»
در پایان حسن ابوهنیه نیز تصدیق میکند که تصریح رهبر داعش بر «حرب العصابات» دلالتهای مهمی را در دل خود دارد: «داعش دست کم در کوتاهمدت برنامهای برای تشکیل دولت ندارد! البته این به معنی انتخاب ارادی آنان نیست؛ بلکه داعش به قدری تضعیف شده که در هیچ نقطهای توان تشکیل دولت را ندارد؛ اما میخواهد از طریق جنگهای فرسایشی و عملیات در کشورهای غربی و صلیبی، آمریکا را به عقبنشینی از کشورهای هدف کند تا بعد از این عقبنشینی، از خلأ ایجاد شده بهرهبرداری کند.»