۱۶۶ سال منتظر ماندن مرد برای تمکین زن بر اساس حق حبس!

خبرگزاری تسنیم: دکتر طاهر حبیب‌زاده عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق، در مطلبی، بررسی کوتاهی از اعمال حق حبس در عقد نکاح داشته که در ادامه آمده است: "کسی منکر اجرای دقیق قانون در جامعه نیست؛ اجرای قانون ضامن احقاق حقوق فردی و اجتماعی و نیز اجرای تکالیف فردی و اجتماعی است. از قدیم هم گفته‌اند قانون بد بهتر از بی‌قانونیست (منتسب به منتسکیو).

اما آیا همیشه اجرای قانون نتیجه عقلایی دارد؟

ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی با پیروی از نظریات مشهور فق‌های شیعه، حق حبس را برای زوجه به رسمیت شناخته شده است: «زن می‌تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد…»

حالا به مثالی برگرفته از یک پرونده واقعی توجه فرمایید:

خانمی با آقایی با مهریه برابر با ۵۰۰ سکه تمام بهار آزادی پیوند زناشویی می‌بندند. زوجه قبل از برگزاری مراسم ازدواج حق حبس خود را نسبت به مهریه اعمال می‌کند (تمکین پس از دریافت کامل مهریه!) پرونده در دادگاه مفتوح می‌شود و قاضی محترم زوج را به پرداخت ماهانه یک ربع سکه بهار آزادی محکوم می‌کند. زوجه نیز حاضر نیست تا دریافت کامل مهریه به زندگی مشترک رضایت دهد. در این راستا رای وحدت رویه شماره ۷۰۸ مورخه ۲۲ مرداد ۱۳۸۷ دیوان عالی کشور مقرر کرده است که اگر مهریه از طرف دادگاه برای زوج تقسیط شود حق حبس زوجه کماکان به قوت خود باقی است و تا زوجه آخرین قسط را دریافت نکرده است می‌تواند از تمکین خودداری کند که البته این عدم تمکین مسقط نفقه نخواهد بود.

حال، راه حل منطقی در خصوص این پیوند چیست؟

ابتدا با یک محاسبه ساده، پرداخت کامل ۵۰۰ سکه بهار آزادی، هر ماه یک ربع سکه، یعنی ۵۰۰ تقسیم بر ۴ که برابر با ۲ هزار ماه می‌شود. ۲ هزار ماه تقسیم بر ۱۲ یعنی ۱۶۶.۶۶ سال! زوج باید حدود ۱۶۷ سال منتظر بماند تا مهریه کامل پرداخت شده و زندگی مشترک سربگیرد! عمر نوح می‌خواهد و صبر ایوب.

اگر زوج نخواهد زوجه را طلاق دهد، هم زوج و هم زوجه از یک عمر زندگی مشترک محروم می‌شود! زوج نیز طبق قوانین جاری نمی‌تواند ازدواج مجدد کند چرا که ازدواج مجدد زوج منوط به رضایت زوجه است! پس نه زوج می‌تواند ازدواج مجدد کند و نه زوجه حاضر به تامین زمینه زندگی مشترک است.

راه این است که حال که زوج مهریه را می‌پردازد، زوجه را طلاق دهد، تا نصف مهریه را بپردازد نه تمام آن را که با توجه به عدم توانایی مالی زوج این گزینه منتفی است. پس باید صبر کند یا دل زوجه نرم شود به تمکین، یا مهر تماما پرداخت شود که عمر نوح می‌خواهد!