بزرگترین اشتباه اقتصادی دولت در سال ۹۷ چه بود؟

فرارو: یک فعال اقتصادی گفت: «اگر یک مدیریت مناسب و بهینه در اقتصاد ایران انجام شود، می‌توانیم از این شرایط عبور کنیم. این یک شعار یا نگاه غیرواقعی نیست و ما می‌توانیم تهدید‌های موجود را تبدیل به فرصت کنیم. اما این نیازمند آن است که یک مدیریت مناسب در عرصه اقتصادی انجام شود. ما عمده مشکلات و ضربه‌هایی که طی سال‌های اخیر با آن‌ها مواجه بودیم، از همین ناحیه بود و همیشه به دلیل ضعف مدیریتی با مشکلات بسیاری مواجه شدیم. موضوع این است که ما نباید نگاه شعاری به مسائل و ظرفیت‌های اقتصادی داشته باشیم.» عباس آرگون عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی در خصوص بزرگترین اشتباهات اقتصادی دولت در سال ۹۷ اظهار کرد: «به عقیده من یکی از بزرگترین اشتباهات اقتصادی در سال گذشته، تعیین نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی و نحوه تخصیص آن بود. زیرا به طور کلی طی سال‌های اخیر یکی از سیاست‌های اشتباهی که دولت‌های مختلف انجام دادند مسئله قیمت‌گذاری اشتباه و سرکوب قیمت‌ها بود؛ بنابراین وقتی در سال ۹۷ یک قیمت‌گذاری کاملا اشتباه و غیررقابتی توسط دولت صورت گرفت، بر مشکلات افزود. زیرا این قیمت‌گذاری به هیچ عنوان مبتنی بر مکانیزم بازار نبود؛ بنابراین با توجه به قیمت پایین این ارز یک حجم زیادی از ثبت سفارش ایجاد شد و در شرایطی که ما به سختی می‌توانستیم ارز برای کشور تامین کنیم، مقدار بسیار زیادی ارز بر باد رفت.» وی ادامه داد: «این در حالی بود که ما باید به سمتی حرکت می‌کردیم که مکانیزم اقتصادی ما مبتنی بر بازار باشد. اما متاسفانه همیشه نهاد‌های تصمیم‌گیر تلاش کرده اند که یک اقتصاد دستوری را دنبال کنند. البته ممکن است که این روش در برخی برهه‌های زمانی نتیجه بخش باشد، اما واقعیت این است که هیچگاه سیاست و تصمیم درست و فراگیری نبود و نخواهد بود و همیشه در بلند مدت آسیب‌هایی در پی خواهد داشت. به عنوان مثال اگر در دولت‌های و مجلس‌های قبل با آزادسازی نرخ ارز موافقت و با سرکوب آن‌ها مخالفت می‌شد ما هیچگاه شاهد اتفاقاتی که سال ۹۷ یا در سال ۹۱ رخ داد، نبودیم. همه این‌ها نتیجه تصمیمات اشتباهی بود که طی چند دهه اتخاذ شده بود.» او افزود: «از سوی دیگر با توجه به ساختار و مشکلات موجود در اقتصاد ایران، هیچگاه رویداد‌های اینچنینی به یک محدوده خاص خلاصه نمی‌شود. یعنی وقتی بحرانی در حوزه ارز رخ می‌دهد، دیگر نمی‌توان انتظار داشت باقی بازار‌ها تحت تاثیر آن قرار نگیرند. به همین دلیل هم دیدیم که در سال ۹۷ تمامی بازار‌ها مانند بازار مسکن تحت تاثیر قرار گرفتند و با تورم بسیار بالایی مواجه شدند یا شاهد جهش‌های بسیار بلند در قیمت کالا‌های مختلف به خصوص کالا‌های اساسی بودیم. اما آنچه که بسیار نگران کننده است، ادامه این روند در سال ۹۸ خواهد بود. زیرا اگر قرار باشد ما با چنین وضعیتی که با تحریم و مشکلات تامین منابع اولیه، صادرات و واردات و... مواجه هستیم ادامه بدهیم، مطمئن باشید که سال ۹۸ سال بسیار سختی برای مردم و اقتصاد کشور خواهد بود.» این فعال اقتصادی تاکید کرد: «از طرف دیگر وقتی ما صادرات و وارداتمان یا تامین منابع اولیه بنگاه‌ها با مشکلات بسیاری مواجه باشد، ما با تعدیل نیروی انسانی مواجه خواهیم شد و این مسئله می‌تواند نرخ بیکاری در سال ۹۸ را به شدت افزایش دهد. موضوع این است که ما با مجموعه‌ای از زنجیر‌های متصل و به هم پیوسته مواجه هستیم که مشکلات در هرکدام از آن‌ها به دیگری و بعد هم به کل مجموعه منتقل می‌شود. اما با اینحال من معتقدم که با توجه به ظرفیت‌های مناسب در ایران، ما امکان حل این مشکلات را داریم.» وی تصریح کرد: «اگر یک مدیریت مناسب و بهینه در اقتصاد ایران انجام شود، می‌توانیم از این شرایط عبور کنیم. این یک شعار یا نگاه غیرواقعی نیست و ما می‌توانیم تهدید‌های موجود را تبدیل به فرصت کنیم. اما این نیازمند آن است که یک مدیریت مناسب در عرصه اقتصادی انجام شود. ما عمده مشکلات و ضربه‌هایی که طی سال‌های اخیر با آن‌ها مواجه بودیم، از همین ناحیه بود و همیشه به دلیل ضعف مدیریتی با مشکلات بسیاری مواجه شدیم. موضوع این است که ما نباید نگاه شعاری به مسائل و ظرفیت‌های اقتصادی داشته باشیم.» او ادامه داد: «مسئولان باید بدانند که با شعار نمی‌توان اشتغال ایجاد کرد. زمانی می‌توان امیدوار به کاهش نرخ بیکاری بود که مثلا صادرات به بهترین شکل ممکن انجام شود. صادرات پیشران مسئله اشتغال است؛ لذا ما باید به گونه‌ای در عرصه بین‌المللی عمل کنیم که بتوانیم صادرات خود را افزایش دهیم و تامین منابع اولیه را تسهیل کنیم. نباید فراموش کرد که ما در سال ۹۸ با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم بود که کاهش صادرات، کاهش فروش نفت، قیمت گذاری نفت، نقل و انتقال پول و... بخشی از آن‌ها است. حالا در این میان ما با مسئله خودتحریمی هم مواجه هستیم و بعضا به دلیل همین نگاه‌های شعار زده تصمیماتی اتخاذ می‌شود که به نوعی خود را تحریم می‌کنیم و ارتباط با دنیا را کاهش می‌دهیم؛ بنابراین مادامی که این وضعیت ادامه داشته باشد، نه تنها شرایط بهبود پیدا نمی‌کند بلکه روز به روز هم مشکلات حادتر خواهند شد.»