واکنشها به حضور حجت الاسلام رئیسی در قوه قضاییه
بسیاری از سیاسیون، نمایندگان مجلس و حقوقدانان از انتخاب حجت الاسلام رییسی، به عنوان قاضی القضات استقبال و حضور فردی از قوه قضاییه به عنوان رییس این قوه را نویدبخش آیندهای روشن ارزیابی کردهاند.
خبرگزاری فارس: حجت الاسلام سید ابراهیم رییسی، تولیت آستان قدس رضوی بزودی با حکم رهبر معظم انقلاب به عنوان قاضی القضات جمهوری اسلامی ایران معرفی خواهد شد. بسیاری از سیاسیون، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، وکلای سرشناس دادگستری و ... به تغییر و تحولات در قوه قضاییه واکنش نشان داده اند و درباره رییس دستگاه قضا اظهار نظر کرده اند که در ادامه چکیده از این واکنشها از نظرتان میگذرد.
***رئیسی از کیفیت تحولات مختلف قوه قضاییه آگاه است
بهمن کشاورز، حقوقدان و وکیل دادگستری در خصوص نقش حجت الاسلام و المسلمین رئیسی در برطرف کردن آسیبهای قوه قضاییه گفت: بنده معتقدم پس از سالها کسی که در مسند این کار خواهد نشست از قوه قضاییه برآمده و مراحل مختلف ترقی را در قوه قضاییه را طی کرده است، بنابراین از کیفیت تحولات مختلف قوه قضاییه و نیازهای آن آگاه است و هم امکان اثرگذاری بیشتری دارد و هم باید توجه کرد که توجه جامعه حقوقدانان از ایشان بالاتر از موارد قبلی است که سالها نیاز داشتند تا ببینند به کجا آمدند و چه کیفیتی حاکم است.
وی ادامه داد: بنابراین به این جهت ایشان میتواند بهتر و موثرتر عمل کند و در زمینه خاص حق دفاع و ارتباط با وکلا و کانونهای وکلا تا جایی که من به یاد دارم و از زمانی که افتخار تصدی کانون مرکز را داشتم و در ادامه نیز افتخار تصدی اتحادیه رابطه ایشان با این نهاد و این افراد رابطهای معقول و مبتنی بر احترام متقابل بود که اگر وضعیت ادامه یاید و تعلیق و تشدید شود، بهترین همیار ایشان برای اینکه بتواند در دادگستری تحول ایجاد کند همین کانون وکلا هستند.
نعمت احمدی حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به اینکه رئیس جدید قوه قضاییه بر فقه و قانون تسلط توأمان دارد، ابراز امیدواری کرد که پاکدستی وی به پایین دستها هم در قوه قضاییه سرایت کند. آقای رئیسی تنها گزینهای بود که برای ریاست دستگاه قضایی مناسب هستند.
وی بیان کرد: این فرد اولا از خود دستگاه قضایی است که یک امتیاز محسوب میشود؛ یعنی برخلاف دیگر روحانیونی که به قوه قضاییه آمدند حجت السلام و المسلمین رئیسی هم تحصیلکرده دانشگاه و هم تحصیلکرده حوزه علمیه است. به عبارت دیگر این فرد هم بر فقه و هم بر قانون تسلط توأمان دارد.
احمدی گفت: حجت السلام و المسلمین رئیسی به اعتبار و به سفارش آیت الله مشکینی و با تأکید بر نظر امام راحل (ره) مبنی بر اینکه حضور طلبهها در دستگاه قضایی یک واجب کفایی است، وارد دستگاه قضایی شدند. حسن دیگر این فرد این است که تمامی افراد حاضر در بدنه دادگستریها از معاونتها و دیوان عالی کشور تا روسای دادگستری استانها را میشناسد.
این وکیل پایه یک دادگستری به اشراف کامل حجت السلام و المسلمین رئیسی به بدنه دستگاه قضا اشاره و تصریح کرد: این فرد از سربازی به سرداری در دستگاه قضایی رسیده است و دادگستری را شبیه کف دست خود میشناسد؛ یعنی از دادیاری به ریاست قوه قضاییه رسیده است و لذا اشراف کاملی بر ساختار آن دارد.
این وکیل پایه یک دادگستری در رابطه با برخورد با فساد در دوره جدید قوه قضاییه گفت: آقای رئیسی حدود ۴۰ سال است که جزو این نظام است و اکنون شرعا و قانونا واخلاقا مسئول مستقیم مبارزه با فساد است، پس اگر همین فکری که در جامعه وجود دارد مبنی بر اینکه او آدم سالمی است ادامه داشته باشد مبارزه با فساد هم وجود خواهد داشت.
***رئیسی با پیچ و خمهای دستگاه قضایی آشناست
سیدمصطفی هاشمیطبا فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به احتمال حضور حجت الاسلام و المسلمین رئیسی به عنوان رئیس قوه قضاییه گفت: حجتالاسلام والمسلمین رئیسی سوابق بسیار زیادی در قوه قضاییه دارند و به اصطلاح با پیچ و خمهای این دستگاه بسیار آشنا هستند و به نظر بنده حجتالاسلام والمسلمین رئیسی شایستگی ریاست بر قوه قضاییه را دارند.
وی با بیان اینکه کار دستگاه قضا بسیار بسیار سنگین و طاقتفرساست، تاکید کرد: به نظر من حجتالاسلام والمسلمین رئیسی شایستگی ریاست بر قوه قضاییه را دارند.
وی با بیان اینکه اطاله دادرسی و همچنین انباشت پرونده، از جمله مشکلات دستگاه قضاست که امیدواریم حجتالاسلام والمسلمین رئیسی در پی حل این مشکلات برآیند، گفت: آشنایی مردم با قوانین برای پیشگیری از وقوع جرم، میتواند یکی از اقدامات ویژه قوه قضاییه در زمان ریاست آقای رئیسی باشد.
هاشمیطبا در پایان ضمن انتقاد از اِعمال برخی اقدامات سلیقهای در دستگاه قضا در دهه ۷۰ اظهار کرد: دستگاه قضا در طول ۴۰ سال گذشته دستخوش تغییرات فراوانی شده است و امیدواریم در سالهای آتی با مدیریت آقای رئیسی در مسند ریاست این قوه، ثبات بیشتری را در دستگاه قضا شاهد باشیم.
محمدرضا خباز فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به شخصیت حجتالاسلام والمسلمین رئیسی و انتصاب قریب الوقوع وی به سمت ریاست قوه قضاییه توسط مقام معظم رهبری اظهار کرد: خداوند متعال را سپاسگزاریم که شرایطی برای قوه قضاییه ایجاد شد تا برای نخستین بار در طول ۴۰ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شخصیتی از بدنه این قوه به ریاست آن برسد.
وی تصریح کرد: اولین رئیس دستگاه قضایی در جمهوری اسلامی یعنی آیتالله شهید بهشتی اگر چه دارای ویژگیها و خصایص برجستهای بودند، اما به سبب اینکه در آغاز انقلاب به سمت ریاست دستگاه قضا رسیده بود بنابراین هیچ گونه سابقه قضایی نداشت.
این فعال سیاسی اصلاح طلب اظهار کرد: موضوع دیگری که در امر مدیریت قوه قضاییه باید مورد بررسی و امعان نظر جدی قرار گیرد بحث «حبس زدایی» است؛ اگر چه در سالهای اخیر اقداماتی در قوه قضاییه برای حبسزدایی صورت گرفته است، اما این اقدامات باید با شدت و جدیت بیشتری دنبال شود.
خباز با اشاره به ضرورت اهتمام بیشتر به مقوله «پیشگیری از وقوع جرم» در قوه قضاییه تصریح کرد: چند سالی است که در قوه قضاییه قدمهای مثبت و ارزندهای برای پیشگیری از وقوع جرم صورت گرفته است؛ این اقدامات در دوره جدید باید با اهتمام بیشتری دنبال شود و همه دستگاهها باید در زمینه پیشگیری از وقوع جرم به قوه قضاییه کمک کنند.
رییس جدید دستگاه قضا میتواند بر توسعه قضایی تاثیر بالایی بگذارد
عیسی امینی رئیس کانون وکلای مرکز، انتخاب حجت الاسلام و المسلمین رئیسی به عنوان رئیس قوه قضاییه را مثبت ارزیابی کرد و گفت: وی سیستم قضایی، قضات و آسیبهای قوه قضاییه را به خوبی میشناسد و تجربه دارد و میتواند در توسعه قضایی تاثیر بالایی بگذارد.
وی در ارتباط با انتصاب حجت الاسلام و المسلمین رئیسی به سمت رئیس قوه قضاییه، گفت: این انتخاب اثر بسیار مثبتی دارد؛ چراکه وی سیستم قضایی، قضات و آسیبهای قوه قضاییه را به خوبی میشناسد و تجربه دارد و میتواند در توسعه قضایی تاثیر بالایی بگذارد. انتظاری که از رئیس جدید قوه قضاییه دارم این است که دادگستری را فقط در چارچوب وظایف قانون اساسی اداره کند و قضات ما وقتی ببینند که یک قاضی دادگستری، امروز رئیس قوه قضاییه است حس اقتدار و استقلال بیشتری میکنند. آقای رئیسی تفکر میانهای را در داخل دادگستری خواهند داشت و میتوانند بین نهادهای مدنی، قضات، مدیران و مراجع تقنینی و مردم آشتی کاملی برقرار کنند و با توجه به تجربهای که وی دارد قطعا این تجربه او را از تعجیل برحذر میدارد.
***هیچ شائبهای در مسائل مالی و اخلاقی رئیسی وجود ندارد
سیدمحمود علیزاده طباطبایی در خصوص چالشهای پیش روی رئیس جدید دستگاه قضایی بیان کرد: آمدن آقای رئیسی را به فال نیک میگیرم چرا که آقای رئیسی سه خصوصیت دارد که هیچ یک از رؤسای قوه از ابتدای انقلاب تاکنون نداشتند اولین خصوصیت این است که ایشان حقوق خواندند و در دانشگاه درس خوانده است؛ هیچ یک از روسای قوه از زمان حضرت امام (ره) تا امروز حقوق نخوانده بودند؛ در نتیجه با قانون آشنا نبودند، مجتهد بودند و اعتقادی به قانون نداشتند که این موضوع یکی از چالشهای عمده دستگاه قضایی بود که عالیترین مقامات قوه قضاییه خودشان قانونمدار نبود.
این وکیل دادگستری در ادامه بیان کرد: ایشان چهل سال در قوه قضاییه بودهاند و به همه مسائل آشنا هستند و همه آدمها را نیز میشناسد و کسی نمیتواند ایشان را اداره کند بلکه ایشان هستند که همه را اداره خواهند کرد و این نکته مهمی است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: سومین مزیت وی پاکدستی او است؛ هیچ کسی حتی از دشمنان آقای رئیسی شائبهای در خصوص مسائل مالی و اخلاقی وی مطرح نکردند و نمیکنند؛ یکی از مشکلات عمدهای که نظام با آن مواجه است فساد است، لذا یک آدم پاکدست میتواند با فساد مبارزه کند، به خصوص در فساد مسئولان عالی رتبه من فکر میکنم ایشان اگر در این زمینه بتواند موفق عمل کند بزرگترین برد را دارد.
وی گفت: برای خود تشکیلات قضایی باید نظارتی بر آرا باشد و دیوان عالی کشور به جایگاه اصلی خود برگردد و به این حجم از پرونده رسیدگی نکند و قضات آموزش ببینند و برای ارزیابی آنها ملاک وجود داشته باشد، لذا اینها چالشهایی است که رئیس قوه قضاییه با آنها مواجه است و امیدواریم آقای رئیسی بتواند بخشی از این چالشها را در مدتی که در راس قوه قضاییه هستند حل کند.
رسول کوهپایه زاده وکیل پایه یک دادگستری و عضو کانون وکلای مرکز درباره ریاست حجتالاسلام و المسلمین رئیسی بر قوه قضاییه اظهارداشت: ششمین قاضیالقضات ایران در حالی ریاست قوه قضاییه را بر عهده میگیرد که در مقام مقایسه با رؤسای پیشین دستگاه قضایی میتوان گفت: اولین شخصی است که سابقه حضور و فعالیت چند دهساله در سیستم قضایی کشور را داراست و با ساختار، اجزاء، بدنه، مختصات و ویژگیهای حاکم بر قوه قضاییه و وظایف و کارکردها و الزامات و نقاط ضعف و قوت آن به طور کامل آشنایی و اشراف دارد.
این وکیل پایه یک دادگستری گفت: نکته دوم نقاط قوت و مثبت این انتخاب این است که آقای رئیسی پشتوانه تائید سیاسی و اجتماعی قریب به ۱۶ میلیون شرکت کننده در انتخابات یعنی حدود ۴۰ درصد از آراء را در آن برهه زمانی با خود به همراه دارد و این موضوع خود یک سرمایه مردمی و اجتماعی مهم و تأثیرگذار محسوب میشود.
اللهیار ملکشاهی رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی با اشاره به شخصیت حجت الاسلام و المسلمین رئیسی و آشنایی او با قوه قضاییه گفت: حجت الاسلام و المسلمین رئیسی از ابتدای انقلاب در قسمتهای مختلف دستگاه قضایی فعال بوده است.
وی با اشاره به فعالیت حجت الاسلام و المسلمین رئیسی در محاکم انقلاب، محاکم قضایی و سازمان بازرسی کل کشو اظهار داشت: ایشان در سمتهایی از جمله دادستانی کل کشور، معاونت اول رئیس قوه قضاییه و دادگاه ویژه روحانیت حضور داشته است و در همه قسمتهای دستگاه قضا فعال بوده است.
رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصریح کرد: شخصیت حجت الاسلام و المسلمین رئیسی همیشه قابل احترام است به همین دلیل در حال حاضر یک رغبت و پذیرش خوبی در داخل دستگاه قضا، برای حضور وی شکل گرفته است. اینکه رئیس قوه قضاییه از درون این دستگاه منصوب شود یکی از مطالبات تشکیلات قضایی بوده تا فردی از درون دستگاه قضا بر این قوه منصوب شود که الحمدالله این اتفاق رخ داد.
***رئیس جدید قوه قضاییه مردی کم حاشیه و با تجربه قضایی است
یحیی کمالی پور نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس درباره شخصیت حجت الاسلام رئیسی و برآمدن یک رئیس قوه از بدنه آن اظهار کرد: با توجه با اینکه وی از بدنه قوه قضائیه است و مدتها در مقام قضاوت و خارج از دستگاه قضایی فعالیت داشته است بیشتر و بهتر از دیگران میتواند در حوزه مدیریت قضایی موفق شود.
نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس ادامه داد: رئیس جدید قوه قضاییه همچنین مردی کم حاشیه، پاکدست و با تجربه قضایی است و امروز با یک جایگاه مهمتری وارد دستگاه قضا میشود که درصد مهمی از اعتماد مردم را حتی در انتخابات توانسته است جلب کند.
وی با بیان اینکه رئیس جدید قوه قضاییه میتواند در این قوه موفق باشد، بیان داشت: با توجه به سوابق آقای رئیسی به نظر میرسد وی بر اساس شایسته سالاری و بدون توجه به مسائل دیگر در سراسر کشور مدیران نخبه و کارآمد را شناسایی و در حوزههای مختلف به کار بگیرد.
نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در پایان اذعان کرد: بنده به تحول در قوه قضائیه با وجود رئیس جدید بسیار امیدوارم ضمن اینکه باید از زحمات آقای لاریجانی و تحمل ایشان در مقابل هجمهها تشکر کنم.
محمدعلی پورمختار عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در ارتباط با انتصاب حجت الاسلام رئیسی به عنوان رئیس دستگاه قضا گفت: آشنایی آقای رئیسی با قوه قضائیه طی مراحل ارتقاء در داخل قوه، آشنایی با دادسراها و دادگاهها و سایر دستگاههای وابسته یک نقطه قوت محسوب میشود که هم میتواند در راستای اتخاذ تصمیمات واقعی و درست مفید باشد و از طرف دیگر در شناخت دقیق مسائل و مشکلات قوه قضائیه موثر باشد واین مهم در مدیریت قوه تاثیر مستقیم دارد.
جلیل رحیمی جلالآبادی عضو هیأت رئیسه کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با تأکید بر اینکه در دوران ریاست حجتالاسلام رئیسی در قوه قضائیه، قطعا شاهد مردمیتر شدن قوه قضائیه و دوران خوبی را شاهد خواهیم بود.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه حجتالاسلام رئیسی در دوره اخیر انتخابات ریاست جمهوری آرای بسیار بالایی آورده و توانسته پشتوانه مردمی خوبی داشته باشد، میتواند از این پشتوانه برای قوه قضائیه استفاده کرده و منجر به توسعه رابطه مثبت بین مردم و قوه قضائیه شود، ضمن اینکه حضور حجتالاسلام رئیسی در آستان قدس رضوی و شناخت وی از آسیبهای اجتماعی و نیاز مردم و تعامل مثبت با گروههای اجتماعی میتواند به وی در قوه قضائیه کمک کرده و دوران مدیریت وی را متفاوتتر از دیگر رؤسای قوه قضائیه کند.
نماینده مردم تربت جام خاطرنشان کرد: من به عنوان عضو هیأت رئیسه کمیسیون و قضایی مجلس شورای اسلامی اعلام میکنم که این آمادگی در این کمیسیون وجود دارد که هرگونه کمک و یاری به آقای رئیسی در قوه قضائیه اگر تمایل داشته باشند بدهیم و با قدرت تمام در کنار او باشیم و در هر زمینهای اعم از نظارت و اعتبارات، توان و کمکی داشته باشیم، قطعا به وی یاری خواهیم رساند.
روحالله حضرتپور نماینده مردم ارومیه و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در خصوص حضور احتمالی حجت الاسلام رییسی به عنوان رییس قوه قضاییه گفت: از انتخاب رئیسی به عنوان رئیس قوه قضاییه از سوی مقام معظم رهبری تشکر فراوان دارم چرا که این انتخاب بسیار بجا بوده و، چون حجتالاسلام رئیسی از بدنه قوه قضاییه محسوب میشود مورد تأیید بدنه این قوه قرار داشته و بارقههای امید را زنده کرده است.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصریح کرد: اولویت حجتالاسلام رئیسی در قوه قضاییه باید مبارزه با فساد در درون و بیرون قوه قضاییه باشد ضمن اینکه مبارزه با رانت بخش دیگری از اولویتهای اساسی وی محسوب میشود.
حضرتپور خاطرنشان کرد: حجتالاسلام رئیسی باید بدون حاشیه و در نظر گرفتن جناحبندیهای سیاسی با فساد و رانت مبارزه کند ضمن اینکه این برخورد باید به صورت قاطع بوده و بدون در نظر گرفتن جایگاههای افراد صورت گیرد.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس اظهار داشت: انتخاب رئیسی در رأس قوه قضاییه میتواند خون تازهای را در این قوه ایجاد کند و مردم هم از ۱۵ میلیون پروندهای که در دستگاه قضا وجود دارد به دنبال خاتمه یافتن این پروندهها هستند. این در حالی است که ۳۰ میلیون ایرانی در دستگاه قضا دارای پرونده بوده و به عبارتی نزدیک یک سوم مردم ایران درگیر موضوعات حقوقی و قضایی هستند.
***سابقه حجتالاسلام رئیسی نویدبخش یک رایحه امید برای مدیریت قوه قضاییه
ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس با اشاره به شخصیت حجت الاسلام و المسلمین رئیسی و آشنایی وی با قوه قضائیه بیان داشت: این اولین بار است که شخصیتی به عنوان ریاست قوه قضائیه منصوب میشود که کارش را از درون این قوه آغاز کرده است و طبیعتا استقبال خوبی هم در دستگاه قضایی به وجود آمده است.
این نماینده مجلس بیان داشت: حجت الاسلام و المسلمین رئیسی شخصیتی است که کار خود را از دادیاری مسجد سلیمان، یعنی یک منطقه محروم شروع کرد و بعد آرام آرام و به اصطلاح از پایین به بالا حرکت خود را پیمود و در اکثریت سمتهای قوه قضائیه فعالیت کرد که این خود میتواند یک رایحه امیدی برای مدیریت بر این قوه باشد.
وی با مثبت ارزیابی کردن ریاست حجت الاسلام و المسلمین رئیسی بر قوه قضاییه گفت: نکته مثبت دیگر این است که آقای رئیسی مدتی از دستگاه قضا بیرون نشست و از بیرون هم این دستگاه را مورد نظر قرار داد؛ یعنی از این طریق معایب را به خوبی دید که این خود میتواند یک حسن بسیار بزرگ باشد.
ناصر سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفت: رئیس جدید قوه، عزم جدی دارد که سازمان بازرسی را تقویت کند و انشاءالله در سال جدید با رئیس جدید بتوانیم توقعات مقام معظم رهبری از سازمان بازرسی را جامعه عمل بپوشانیم.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به تغییر ریاست قوه قضائیه گفت: امیدوارم با حضور رئیس جدید قوه قضائیه که به لحاظ حضور ۱۰ ساله در رأس سازمان بازرسی، اشراف کامل به این سازمان دارند، بتوانیم بیشازپیش در پیشبرد اهداف و وظایف خود موفق عمل کنیم. رئیس جدید، عزم جدی دارد که سازمان بازرسی را تقویت کند و انشاء الله در سال ۹۸، بتوانیم توقعات مقام معظم رهبری از سازمان بازرسی را جامعه عمل بپوشانیم.
آیت الله حسن ممدوحی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ضمن تقدیر از زحمات آیت الله آملی لاریجانی طی ۱۰ سال در مدیریت دستگاه قضایی، اظهار کرد: آنچه از آیت الله آملی لاریجانی شاهد بودیم، چیزی غیر از انقلابی بودن و مطیع مقام معظم رهبری بودن شاهد نبودیم و برای زحماتی که طی این سالها برای قوه قضاییه کشیدند، تشکر میکنیم.
وی ادامه داد: حجت الاسلام رئیسی، دانشمند، فقیه، دلسوز و انقلابی هستند و طی این سالها در حد توانش کار کرده است. همچنین دستگاه قضایی دستگاه بسیار مفصلی است که او موقوف به همه آن دستگاه است.
وی در پایان به دلایل استقبال دو جناح سیاسی از انتصاب حجت الاسلام رئیسی در دستگاه قضا اشاره کرد و گفت: حجت الاسلام رئیسی در قانونشناسی مسئولیتهای مختلفی داشته است و نسبت به مراتب مختلفی که در نظام قانونی، دادگستری و قضایی داشته با همه موارد آشناست؛ بنابراین از این جهات او شخصیت مورد نظر مقام معظم رهبری است.
صالح نیکبخت، وکیل دادگستری و حقوقدان کشور در خصوص میزان تاثیرگذاری حجت الاسلام و المسلمین رئیسی در سمت رئیس دستگاه قضایی و در بهبود این دستگاه گفت: من شخصا آقای رئیسی را از نزدیک ندیدم، اما از کارهایی که ایشان انجام داده و سمتهایی که داشته اطلاع دارم، بر این باورم که انتخاب مدیران قوه قضاییه در خارج از قوه قضاییه سودی ندارد و بهتر است مدیران قوه قضاییه از داخل خود قوه قضاییه انتخاب شود چرا که در دستگاه قضایی کشور علم و تئوری بدون تجربه عملی به کار نمیآید؛ آن چه که به کار میآید علم و عمل باهم است به همین دلیل انتخاب مدیران قوه قضاییه از خود قوه دستگاه قضا و از میان کسانی که سالها در خود این قوه کار کردند مفیدتر است، بر این باورم همین امر و همین میزانی که ایشان در دستگاه قضایی بودند بهتر از کسانی است که از خارج دستگاه قضایی بیایند.