برنامه ویژه دولت برای مدیریت مصرف آب
بارشها اگر چه از ابتدای سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد قابل توجهی داشته، اما به گفته رئیس جمهور و وزیر نیرو وضعیت منابع آب به گونهای نیست که برنامهها و روشهای مناسب برای مدیریت مصرف و خروج از بحران آب فراموش شود.
خبرگزاری فارس: وضعیت نامناسب منابع آب زیرزمینی که طی سالهای گذشته به دلیل برداشتهای بی رویه رخ داده باعث شده تا این روزها حتی بارشهای بسیار مناسب نیز نتواند این افت شدید آبهای تجدیدپذیر را بهبود بخشد.
اگر چه بارشهای این روزهای اخیر در کشور حاکی از این است که بارشها به ۹۸ میلیمتر رسیده و نسبت به مدت مشابه سال قبل (سال گذشته بارشها وضعیت بسیار بدی داشت) ۲۱۹ درصد و نسبت مدت مشابه سال قبل ۳۷ درصد بیشتر بوده است، اما نکته مهم این بارشها این است که چه مدیریتی برای کنترل و استفاده بهینه از این بارشها در کشور حاکم است.
در پی بارشهای مناسب پاییزی در سه ماه نخست سال آبی و تحلیلهای مختلف درباره وضعیت کمآبی کشور باید این نکته را مورد توجه قرار داد که کمبود آب در کشور مقطعی نیست و مردم نباید تصور کنند، در فصل پاییز و زمستان نیاز به صرفه جویی نیست.
روحانی رئیس جمهور در تازهترین اظهارنظر خود از برنامههای میژه دولت برای مدیریت مصرف آب خبر داده و گفته است که دولت تنها متعلق به یک استان نیست و نگاه یکسانی برای حل مسئله آب در استانها وجود دارد. آب مشکل مهم ملی است و دولت برای این بخش تصمیمات مهمی خواهد گرفت.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه در بخش آب تلاش ویژهای هم برای کاهش مصرف آب و هم برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی خواهیم داشت، گفته بود که در بخش کشاورزی برای کاهش مصرف آب اقدامات خوبی انجام شده و سال آینده این اقدامات ادامه پیدا میکند.
به گفته وی، در بخش کشت گلخانهای تا اول دولت یازدهم هشت هزار هکتار داشتهایم و امروز این رقم به ۱۵ هزار رسیده که این یعنی دو برابر شده است. کشت گلخانهای کشور در طول این پنج سال دو برابر شده است و به معنای صرفهجویی در آب است.
روحانی افزود: وزارت نیرو تصمیم دارد نرخ خاصی را برای ۲، ۳ ماه مصرف آب در نظر بگیرد که در دولت بحث میشود و این هم برای صرفهجویی و تعادل در مصرف آب است.
این اقدامات اجرایی و عملی از سوی دولت اگر چه مناسب و مفید در جدی گرفته شدن کاهش مصرف و مدیریت مصرف آب خواهد بود، اما تا زمانی تغییر رفتار در مصرف آب صورت نگیرد، اقدمات تعرفهای نیز نمیتواند به تنهایی موثر باشد.
معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اصلاح و تغییر رفتار در زمینه آب و انرژی را که در بخش شهری و روستایی در حال انجام است، معادلهای برد- برد بین خانوادهها و دولت عنوان کرده و میگوید: تمام آحاد جامعه باید بتوانند اصلاح الگوی مصرف را به عنوان یک رفتار صحیح و اخلاق نیک در خانواده و جامعه ترویج کنند.
رضا اردکانیان وزیر نیرو نیز در جریان بازدید رئیس جمهور از وزارت نیرو گفته است که راهاندازی مرکز امور اجتماعی آب درصدد فعالتر کردن ارتباط با مصرف کننده و متقاضیان است.
وی افزود: در حال حاضر وارد مرحله مدیریت توامان عرضه و تقاضا شدهایم. مسئلهای مهمی که باید از حدود ۱۰ سال قبل در دستور کار میگرفت و یکی از الزامات اصلی آن همکاری بین بخشی در داخل سازمان دولت و مصرف کنندگان بیرونی است. دیگر مجالی برای اینکه هر دستگاهی تنها محدوده کار و وظایف خود را ببیند وجود ندارد.
وزیر نیرو ادامه داد: در عرصه مهمی مانند آب با استفاده از تاکیدات موجود در این بخش و سازوکاری که از سوی دولت تصویب شده درصددیم تا امنیت آبی، غذایی و ملاحضات زیست محیطی را به شکل توامان برنامهریزی کرده و به پیش ببریم.
وزیر نیرو با بیان اینکه مدیریت مصرف با مدیریت تقاضا متفاوت است، گفت: ما به عنوان وزارت نیرو از سال ۵۳ که تامین کننده آب و برق بودهایم به عنوان تامین کننده این دو کالا به جامعه معرفی شدیم، بنابراین کار ما با مصرفکننده بوده هر چند طبیعت آب یک طبیعت بین بخشی است، اما در زمان فراوانی کار تامین کننده با مصرفکننده است.
وی ادامه داد: از ابزار قیمت و روشها و تاکتیکهایی که در مورد جلوگیری از هدر رفت آب و انرژی نیز اعمال میشود هم رابطه دوجانبه بین تامین کننده و مصرفکننده برقرار میشود، اما وقتی جمعیت افزایش مییابد و مصرف متنوع میشود تامین کننده نمیتواند فقط با مصرفکننده مرتبط باشد.
برای کنترل مصرف و مدیریت صحیح آب نیازمند تغییر رفتار در شیوه مصرف آب ضروری است و از آنجا که کشور با مساله آب مواجه است ضرورت دارد که علاوه بر اقدامات تعرفه ای، بحث ضرورت مدیریت مصرف آب در کتب درسی و آشنا شدن دانشآموزان با مراحل مختلف مدیریت مصرف آب گنجانده شود.
پس با توجه به اهمیت آب و چالشهای پیش رو لازم است تمام آحاد جامعه به خصوص کودکان و خانوادهها با مفاهیم آب آشنا شوند که این مهم قطعا به مرور زمان در کنترل مصرف و کاهش سرانه آب که در دنیا ایرانیها را در مقام نخست سرانه مصرف آب قرار داده کمک کند.