چالش دولتی‌ها با آموزش‌وپرورش دولتی
رئیس‌جمهور در صحن علنی مجلس گفت: "آموزش‌وپرورش دولتی گران اداره می‌شود، شاید همین تفکر باعث شده است که حالا دولت برای رهایی از هزینه‌های مدارس دولتی در نظر دارد اداره آنها را به مؤسسان بخش خصوصی واگذار کند.
خبرگزاری تسنیم: صحبت‌های رئیس‌جمهور درباره هزینه‌های آموزش‌وپرورش دولتی درست در روز تقدیم لایحه بودجه ۹۸ به مجلس و در جمع نمایندگان، از سیاست جدید دولت برای نظام تعلیم و تربیت کشور رونمایی کرد.
روحانی خطاب به نمایندگان مجلس گفت: " ما یعنی دولت خدمات را گران به مردم می‌دهیم. ما برای هر دانش‌آموزی به طور متوسط در سال آینده ۴ میلیون تومان از خزانه مردم و بیت‌المال هزینه می‌کنیم. البته به طور متوسط. در حالی که اگر دولت بخواهد این خدمت را از مردم بخرد و مردم خودشان این کار را انجام دهند، حداکثر یک میلیون تومان می‌شود. چهار برابر بیشتر، از پول بیت‌المال برای یک دانش‌آموز هزینه می‌کنیم در حالی که می‌توانیم این را ارزان کنیم. البته این کار ممکن است ۵ سال ۱۰ سال طول بکشد ما امسال در بودجه این پیشنهاد را دادیم که سال آینده حداقل ۱۰ درصد به صورت خرید خدمات باشد و این می‌تواند بعدا ادامه پیدا کند. ".
اما طرح خرید خدمات آموزشی از بخش خصوصی چیست و چرا دولت به توسعه اجرای آن اصرار دارد؟
وزیر دولت اعتدال خصوصی‌سازی آموزش را کلید زد
در سال‌های اخیر با افزایش آمار بازنشستگی معلمان و مواجه شدن آموزش و پرورش با بحران کمبود معلم، سیاست خرید خدمات آموزشی از بخش خصوصی از دوره وزارت علی‌اصغر فانی طراحی شد و کلید خورد. وزیر دولت اعتدال، خصوصی‌سازی آموزش وپرورش را کلید زد و از این طرح به نام انقلابی در آموزش و پرورش یاد کرد، انقلابی که از نظر او می‌توانست آموزش وپرورش بحران زده را از مشکل همیشگی کسری بودجه نجات دهد و براین اساس همزمان با سال تحصیلی ۹۴-۹۵، ۹۰۰ مدرسه دولتی به مؤسسان مدارس غیردولتی واگذار شد.
رهایی دولت از هزینه‌های مدارس
در طرح خرید خدمات آموزشی، مدارس دولتی به همراه دانش‌آموزان به مؤسسان مداس غیردولتی وگذار شدند تا موسسان در قبال سرانه‌ای که به ازای هر دانش‌آموز از دولت دریافت می‌کنند، وظیفه آموزش آنها، تامین معلم و پرداخت حقوق را عهده‌دار شوند -وظیفه‌ای که پیش از این دولت آن را بر عهده داشت و با اجرای طرح خرید خدمات آموزشی از فشار مالی آن رهایی می‌یابد- با اجرای این طرح، هم‌اکنون بیش از ۲۰۰ هزار دانش‌آموز مدارس دولتی در سراسر کشور توسط موسسان مدارس غیردولتی اداره می‌شوند هرچند که با واکنش مجلس اجرای این طرح به مناطق محروم کشور محدود شده است، اما با برنامه جدید دولت اجرای آن دیگر مشروط به مناطق محروم نخواهد بود.
نگاه چرتکه‌ای و بنگاهی به مدارس
دولت با یک نگاه چرتکه‌ای به آموزش‌وپرورش و نگاه بنگاهی به مدارس، تلاش می‌کند به هر روشی هزینه‌های اداره مدارس دولتی را به حداقل ممکن برساند و با این نگاه که آموزش‌وپرورش حجم زیادی از بودجه دولت را می‌بلعد، اعلام کردند " اگر موسسان مدارس غیردولتی وظیفه اداره و آموزش مدارس دولتی را بر عهده بگیرند سرانه مورد نیاز به ازای هر دانش‌آموز کمتر از ۶۰۰ هزار تومان است و این با هزینه یک میلیون و ۸۵۰ هزار تومانی که در مدرسه دولتی برای هر دانش‌آموز انجام می‌دهیم تفاوت بسیاری دارد و به نفع آموزش‌وپرورش و دانش‌آموز است".
شاید مهترین توجیه دولت برای اجرای طرح خرید خدمات آموزشی از بخش خصوصی و حالا تلاش برای افزایش آمار دانش‌آموزان تحت پوشش این طرح از سال تحصیلی آینده، کاستن از هزینه‌های دولت است آن هم در شرایطی که به لحاظ اقتصادی سال‌های دشواری برای دولت در پیش است؛ هزینه‌هایی که هم‌اکنون به چالشی میان دولت و فرهنگیان تبدیل شده است.
مؤسس بخش خصوصی چگونه مدارس را اداره خواهد کرد؟
در شرایطی که طبق اعلام آموزش‌وپرورش حدود ۹۸ درصد بودجه این وزارتخانه صرف پرداخت حقوق می‌شود و دولت در چند سال گذاشته به مدارس سرانه نداده یا سرانه اندکی پرداخته، مدارس دولتی با دریافت هزینه از خانواده‌ها اداره می‌شوند و آموزش‌وپرورش فقط حقوق معلمان را پرداخت می‌کند و حداقل‌ها برای آموزش‌وپرورش تامین می‌شود چگونه است که باز هم از نگاه دولتی‌ها، آموزش‌وپرورش دولتی گران اداره می‌شود؟ و بخش خصوصی چگونه مدیریتی را اعمال خواهد کرد که هزینه‌های اداره مدارس کمتر دربیاید؟
البته این نگاه دولتی‌ها را می‌توان تا حدودی پذیرفت، اما نه از زاویه مدارس بلکه با بررسی وضعیت ادارات آموزش‌وپرورش و موضوع فربه شدن ستاد می‌توان آن را تایید کرد- مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی به موضوع افزایش حجم و هزینه‌های بخش‌های غیرآموزشی این وزارتخانه و فربه شدن ساختار آموزش‌وپرورش اشاره کرده است-. در چنین شرایطی مشخص نیست که چرا نوک پیکان صرفه جویی دولت به سمت مدارس است و تمام طرح‌ها برای رهایی دولت از هزینه‌های سنگین آموزش‌وپرورش، معلم و دانش‌آموز را نشانه می‌رود؟