معاون ظریف: وارد مرحله پسا غربی شده‌ایم
معاون وزیر امور خارجه در تشریح سیاست آمریکا در منطقه با بیان اینکه دیگر قدرت، ثروت و فکر در انحصار غرب، آمریکا و اروپا نیست و وارد مرحله پسا غربی شده‌ایم، گفت: آمریکا دیگر دست برتر منطقه نیست و در منطقه خاورمیانه افول کرده است.
خبرگزاری ایسنا: سیدمحمد کاظم سجادپور، معاون وزیر امور خارجه و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت خارجه در برنامه رو در رو از شبکه چهار سیما، سیاست آمریکا در منطقه را بررسی کرد.
ابتدا مراد عنادی کارشناس مجری برنامه با طرح مسائلی از اتفاقات اخیر کاخ سفید و تصمیم‌های ترامپ مبنی بر خروج از منطقه ارائه کرد و بررسی چرایی خروج نیرو‌های نظامی آمریکا را به ادامه گفتگو موکول کرد.
معاون وزیر امور خارجه در این رابطه تصریح کرد: دلایل مختلفی برای خروج نظامیان آمریکایی مطرح است و اعلام و عمل فاصله دارد هر چند که در سطح بین‌الملل اعلام همان عمل است.
سجادپور به بررسی منطقه و خروج نظامیان ادامه داد و افزود: محافل فکری سیاست خارجی در صدد اولویت‌بندی برای حفظ قدرت سیاسی آمریکا در جهان هستند و چند تحلیل و نظریه در این رابطه مطرح بوده است.
وی خاطر نشان کرد: برای ایالات متحده چین یک چالش محسوب می‌شود و ممکن است با ظهور چین نتواند به قدرت مورد نظر خود بازگردد.
رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت خارجه همچنین در مورد سوریه و افغانستان تصریح کرد: این دو کشور موقعیت‌های کاملا متفاوتی دارند و افغانستان تحت جنبه‌های روانی سلطه گری مورد حمله آمریکا قرار گرفت و در ۱۷ سال گذشته عملاً آمریکا موفقیتی نداشت.
سجادپور ادامه داد: پرونده سوریه متفاوت است و در ۲۰۱۱ مداخلات مداخله در این کشور بالا گرفت و ایران به دعوت دولت سوریه وارد عمل شد و آمریکا و دیگر کشور‌ها مداخله کردند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر دولت سوریه مستقر شده و با این شرایط عده‌ای کاهش اثرگذاری ایران در سوریه را دلیل ادامه حضور نظامیان آمریکا می‌دانستند.
معاون وزیر امور خارجه با طرح این موضوع که آمریکا در سطح منطقه کار بیشتری نمی‌توانست انجام دهد به فاکتور ترکیه اشاره کرد و ادامه داد: دست ترکیه در فعل و انفعالات کرد‌ها باز خواهد شد و آمریکا بار دیگر به کرد‌ها خیانت کرده است.
سجادپور در رابطه با موضع گیری عربستان گفت: عرب‌ها موافق حضور نیرو‌های نظامی آمریکا در سوریه بودند.
وی همچنین در رابطه با نقش اروپا در سوریه عنوان کرد: رفتن آمریکا به نحوی است که فرانسه امکان ماندن به تنهایی ندارد.
معاون وزیر امور خارجه بار دیگر به مسئله افغانستان پرداخت و ادامه داد: آمریکا با طرح مسائلی، چون اتلاف هزینه‌ها در جنگ‌ها مواجه بود و با وجود نقش بالای رئیس جمهور در سیاست خارجی آمریکا تصمیم‌های ترامپ قابل توجه است و آمریکا در افغانستان با بن بست جدی رو به روست.
سجادپور افزود: همانند تئوری ویتنامی کردن جنگ نیکسون به افغانی-افغانی کردن جنگ در افغانستان توسط آمریکا و ترامپ می‌رسیم و ترامپ در صدد تولید هیجان است و ابعاد روانی را در نظر دارد. ترامپ روز گذشته به مناسبت کریسمس در ۳ ساعت ۱۰ توئیت را پُست کرد.
وی خاطر نشان کرد: آمریکا علیرغم تحولات نظامی ظرفیت شکل دادن تحولات در منطقه را ندارد.
معاون وزیر امور خارجه در جمع بندی مسئله نظامی آمریکا در منطقه بیان کرد: وقتی روابط سلطه گرایانه باشد واکنش مقاومت شکل می‌گیرد و در منطقه به این شکل رابطه سلطه و مقاومت شکل گرفته و در نهایت تصمیم‌ها از سوی فشار و سلطه تعدیل خواهد شد.
سجادپور همچنین در تحلیل وضعیت داخلی آمریکا و استعفای مقامات ارشد کاخ سفید اظهار کرد: سازمان‌های آمریکا در قطب‌های قدرت با کشمکش‌هایی مواجه بودند و جان بولتون یک نومحافظه کار است و اشغال نظامی عراق را تایید کرد.
وی ادامه داد: مایک پمپئو در بازی داخلی آمریکا نیم نگاهی به ریاست جمهوری دارد و مَتیس نسبت به جان بولتون و مایک پمپئو یک نظامی است و خود ترامپ با همه این شخصیت‌ها متفاوت است و بین این افراد اختلاف است و همواره تناقض و ابهام وجود دارد.
معاون وزیر امور خارجه در رابطه با واکنش‌های سیاسی داخل آمریکا در مورد حمایت جمهوری خواهان از ترامپ گفت: جمهوری خواهان گرفتار ترامپ شدند و ترامپ توانسته بر جمهوری خواهان مسلط شود و امروز شکاف‌هایی در حزب جمهوری خواه وجود دارد.
سجادپور با مباحث سقوط سهام در بورس آمریکا نیز پرداخت و ادامه داد: ترامپ شخصیتی بر خلاف ارزش‌های جمهوری خواهان دارد و با استفاده از سرخوردگی‌های اقتصادی آن‌ها بر این حزب مسلط شده و این به این معنی نیست که رابطه ترامپ با جمهوری خواهان رابطه روشنی باشد بلکه پُرلایه و پیچیده است.
وی در رابطه با رفتار ایالات آمریکا پیش از پیروزی انقلاب تا موضوع برجام بیان کرد: اتفاقات موجب شد تا ایران در خاورمیانه در موقعیت برتر قرار بگیرد و ایران تنها کشوری است که امنیت خود را تامین کرده و امنیت قرضی ندارد.
معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: جمهوری اسلامی در ۴۰ سال نهاد سازی کرده و در مقایسه با عربستان سعودی باید توجه داشت آن‌ها قدرت خود و امنیت خود را به تنهایی حفظ نمی‌کنند و نهاد سازی نکردند.
سجادپور ادامه داد: ایران در منطقه یک بازیگر است و در مقابل پرونده‌های استراتژیک بازیگری ایران مهم است و در جنگ نرم واکنش تمام بازیگران مهم است و مهندسی‌های اجتماعی بزرگ با پیش فرض‌های ساده رخ می‌دهد.
وی با ذکر مثالی گفت: با برکناری صدام از عراق دموکراسی در این کشور حاکم شد.
معاون وزیر امور خارجه در رابطه با مفهوم برنده بازنده در روابط آمریکا با سوریه گفت: رژیم صهیونیستی به حضور آمریکا در سوریه علاقه‌مند است و حتی روس‌ها را به حضور در سوریه دعوت کرد و با همه این واکنش‌ها و مداخلات قطعا آمریکا در سوریه بازنده است.
سجادپور به موضوع یمن هم اشاره کرد و تاکید کرد: آش به قدری شور شد که صدای آشپز هم درآمد و کنگره آمریکا ابراز مخالفت کرد.
وی در همین محور اظهار کرد: قتل خاشقجی را نباید دست کم گرفت و این خود شکستی برای عربستان است و ممکن است این باخت موجب پرخاشگری عربستان شود.
معاون وزیر امور خارجه با طرح این پرسش که چه کسی می‌داند ترامپ فردا چه تصمیمی می‌گیرد؟ ادامه داد: ترامپ شخصیت غیر قابل پیش بینی دارد.
سجادپور همچنین اظهار کرد: منازعات عربی در منطقه ریشه در امپراطوری‌های گذشته دارد و همینطور روند امپراطور عثمانی نشان دهنده روند بالا و پایین رفتن به روش‌های کند و تند است و این سرعت‌ها به قدرت بازسازی هم ارتباط دارد.
وی تصریح کرد: مفهوم از افول باید مشخص شود چرا که اقتصاد آمریکا همچنان اقتصاد اول است و باید افول آمریکا در منطقه را بررسی کرد که دیگر دست برتر، سامانه برتر و حرف برتر را ندارد.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه بیان کرد: ترامپ خواست افول آمریکا در جهان را که لیبرال‌ها آن را افت دادند بالا ببرد در حالیکه قدرت بسیار ظریف است و با مقبولیت همراه است.
سجادپور تصریح کرد: شکاف هنجاری بین اروپا و آمریکا وجود دارد و اروپایی‌ها آمریکا را شریک و قابل مذاکره نمی‌دانند.
وی خاطر نشان کرد: باید قدرت آمریکا را مورد به مورد بررسی کرد و این افول قدرت هم در مواقع و موقعیت‌ها متفاوت است و آمریکا و غرب قطعا از تسلط ویژه بر جهان گذر کرده و قدرت و ثروت و فکر دیگر انحصاری در آمریکا و اروپا نیست و وارد مرحله پسا غربی، پسا آمریکا و پسا اروپا هستیم.
معاون وزیر امور خارجه با طرح این موضوع که سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی است، بیان کرد: تا ۱۰ روز دیگر کنگره در اختیار جمهوری خواهان است و در حال حاضر دولت آمریکا بسته شده و در مورد بودجه با کنگره توافق نداشتند.
سجادپور افزود: برخی از پرونده‌های خارجی در آمریکا تبدیل به مسائل داخلی آمریکا شده و ترامپ یک رئیس جمهور گرفتار است و متیس بیشترین تداوم را در وزارت دفاع داشت و اینکه چه کسی به جای او می‌آید وضعیت را مشخص می‌کند و قضاوت در رابطه با خروج نیرو‌های نظامی در حال حاضر زود است.
وی در رابطه با تحولات منطقه نیز اظهار کرد: پاکستان در شرایطی است که آمریکا دوست تاکتیکی او و چین دوست استراتژیک پاکستان است.