کدخدایی: هاشمی اصلا ردصلاحیت نشد/مصلحی گفت نیامده‌ام درباره آقای هاشمی صحبت کنم/عبارت نظارت استصوابی را دوست نداریم، اسم رمز حمله به شورای نگهبان است/چرا باید جنتی کنار رود؟/ ایشان دفاع از نظام را واجب می‌داند

پایگاه خبری تحلیلی فردا:

عباسعلی کدخدایی در گفتگویی به مباحث مهمی درباره رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی در انتخابات 92، عدم کناره گیری آیت الله جنتی، CFT، نظارت استصوابی و.... پرداخته است. گزیده هایی از مصاحبه او با سازندگی را بخوانید.

-معتقدم اصل وجود شورای نگهبان ضروری و یک نهاد مؤثر و کارآمد برای پاسداری و صیانت از قانون اساسی است. اما در بخش دیگر که فرمودید، ارزیابی به دو عنصر باز می گردد. یکی به قوانین و مقررات و ابزاری که در اختیار آن نهاد است و دیگری هم عملکرد افراد. ممکن است من کدخدایی در شورای نگهبان خوب عمل نکنم که طبیعتا ارزیابی عملکرد شورای نگهبان هم متأثر از این عملکرد خواهد بود. در قسمت اول که مربوط به ابزار و قوانین و مقررات است ما دشواری های زیادی داریم. به خصوص در حوزه انتخابات، قوانینی که داریم قوانین حداقلی است. قوانیتی است که ناکارآمد هستند و وقتی شما انتظار دارید که با مقتضیات روز مسائل انتخابات بررسی شود و از طرفی دیگر قوانین ناکارآمد و حداقلی وجود دارد، این سؤال همیشه مطرح می شود که چرا شورای نگهبان خوب عمل نکرد. اما کسی توجه نمی کند که قوانینی که مربوط به انتخابات است و شورای نگهبان هم باید بر اساس آنها عمل کنند خوب هستند یا نه، وقتی قوانین خوب نباشند عملکرد هم خوب نمی شود، به همین دلیل سال هاست فریاد میزنیم که قانون انتخابات باید اصلاح شود.

-در بررسی صلاحیت گفته شده عدم اعتقاد و التزام به اسلام اما تعیین نشده حداقل و حداکثر آن کجاست؟ چه ملاک عینی برای آن داریم؟ طبیعتأ ما هم بر اساس تشخیص خودمان عمل می کنیم. آقایان فقها و حقوقدان ها تلاش می کنند حقی از کسی تضییع نشود اما بر اساس برداشت اعضای شورای نگهبان بند یک یا دو ماده ۲۸ اجرایی می شود وقتی این گونه است افراد معترض می شوند و حق هم دارند اعتراض کنند.

- ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی پندهای متعددی دارد که شرایط نامزدهای انتخابات حین ثبت نام را بیان می کند و ماده ۲۹ همین قانون اشخاصی را که به واسطه مقام و شغل خود از داوطلب شدن محرومند شامل می شود و ماده ۳۰ نیز موانع و محرومیت های قانونی کاندیداتوری مجلس را در نظر گرفته است. مثلا کسی مجرم بوده و محکومیت کیفری دارد می تواند کاندید شود. ممکن است کسی همه این شرایط را داشته باشد اما یکی از آن موانع باعث شود که نتواند کاندید شود. فردی روحانی و نماز خوان است و اصلا امام جماعت مسجدی است و افراد پشت سر او نماز می خوانند اما درباره این فرد گفته شده به دلیل عدم التزام به اسلام ردصلاحیت شده است. آیا شما از بقیه موارد هم خبر دارید؟ من و شما به عنوان شهروند خبر نداریم. ولی شورای نگهبان اطلاعات دیگری هم دارد. مثلا پرونده ای برای این فرد در محکمه تشکیل شده است، پرونده ای به نتیجه رسیده و حکم صادر شدهاست. اهالی محل و مسجد نمی دانند اما ما به دلیل استعلامی که از قوه قضائیه انجام دادیم می دانیم و این موضوع به ما اعلام شده است، ما نمی توانیم این مورد را در مسجدی که فرد، امام جماعت آن است فریاد بزنیم و بگویم به این دلیل ردصلاحیت شده است.

-یک روحانی که قبلا نماینده مجلس بوده وسوابق مستندی دارد، چند وقت پیش نزد من آمد و پرونده اش را خواست. من هم پرونده را باز کردم و مطالب را به او گفتم. او گفت این مطالب کذب است من هم گفتم مستنداتش را بیاورد اگر درست بود آنها را لحاظ می کنیم برای انتخابات بعدی تا اگر کاندیدا شد تجدید نظر کنیم. بنابراین عرض من این است که بخشی از کار به این دلیل است که ما نمی توانیم به هیچ کس جز خود فرد اعلام کنیم. اما به خود فرد تمام سوابق چه محکومیت قضایی، مسائل اخلاقی با اقتصادی هر چه باشد با جزئیات بیان می کنیم، چون فرد حق دفاع از خود دارد و ما شرایط را طوری پیش می بریم که فرد حق دفاع از خود داشته باشد. گ

سوال: آقای هاشمی گفت که وزیر اطلاعات وقت به شورای نگهبان آمده و توضیحاتی درباره رشد آرای ایشان در نظرسنجی ها داده و گفته اگر او را تأیید کنید همه رشته های ده ساله ما پنبه خواهد شد... من هم این مطالب را شنیدم. خیلی ساده انگارانه است که فرض کنیم مقامی به شورای نگهبان می آید و می گوید ایشان رأی می آورد و شورای نگهبان هم او را ردصلاحیت کند. خب در این صورت اسلا شورای نگهبان نداریم. بلکه تعدادی انسان داریم که نه خدا سرشان می شود نه قانون و نه شرع و اینجا نشسته اند تا هرکسی حرفی زد بر آن اساس عمل کنند. فکر نمی کنم چنین تصوری درست باشد که شورای نگهبان را به اندازه یک جمع فرصت طلب تابع هوا و هوس و تابع معادلات ناسالم تلقی کنیم. اصلا ما در انتخابات ریاست جمهوری ردصلاحیت نداریم. پس با جرأت می گویم که مرحوم آقای هاشمی اصلا ردصلاحیت نشدند.

- در رابطه با ریاست جمهوری، قانون گفته شورای نگهبان اسامی افراد واجد صلاحیت را به وزارت کشور اعلام کند. بنابراین شورای نگهبان مثلا ۶ نفر را از بین ۱۱۰۰ نفر به وزارت کشور اعلام می کند اما نسبت به بقیه هیچ اظهارنظری نمی کند. به اسمی به جایی می دهد و نه اعلام نظری می کند و نه می گوید آنها محرم هستند. ما در دور قبل ۶ تقر را اعلام کردیم. به همین جهت به لحاظ حقوقی می گوییم در انتخابات ریاست جمهوری ردصلاحیت نداریم و واجد شرایط داریم.

-آن زمان آقای مصلحی به شورای نگهبان آمد و مباحث کلان کشوری را مطرح کرد. حتی کسی از ایشان سؤال کرد که آیا نظر شما نسبت به آقای هاشمی منفی است و ایشان جواب داد من اصلا نیامده ام درباره آقای هاشمی صحبت کنم. ایشان درباره جریانات کلان کشور و تهدیداتی که کشور دارد و فضای انتخابات صحبت کرد. نکته سوم اینکه برخلاف آنکه برخی می گویند وزیر اطلاعات فقط در جلسه بررسی صلاحیت آقای هاشمی به شورای نگهبان رفت، این رسم ما در شورا است و از گذشته هم وجود داشته است. ممکن است آقایان نسبت به پرونده گزارشی بخواهند. خب یکی از نهادهای مرتبط با ما وزارت اطلاعات است و مرتب کارشناسان این وزارت در جلسات شورا می آیند و آقایان از آنها سؤال می کنند و آنها جواب می دهند. بنابراین امر نامتعارفی نبوده است.

- برای حفظ حرمت مرحوم هاشمی و برخی افراد دیگر، از دو نفر بزرگان (آقایان لاریجانی و روحانی) دعوت کردیم که از ایشان بخواهند اگر مایل هستند انصراف دهند، این کار را انجام دهند و ما نتیجه را اعلام نکنیم. که ایشان انصراف ندادند. ما نتیجه را به ایشان اعلام کردیم اما برای دلايل هیچ وقت ایشان مراجعه نکردند. اگر مراجعه می کردند توضیح می دادیم.

- قانون نگفته فقط از چهار مرجع استعلام کنیم. گفته از این چهار مرجع می توانید استعلام کنید. آیا از مراجع دیگر هم می توانیم استعلام کنیم؟ بله چون منعی در قانون نشده است. تحقیقات محلی یکی از منابعی است که با صراحت در ماده ۵۰ قانون انتخابات آمده و گفته شده اگر دیدید به نتیجه نمی توانید برسید، می توانید از طریق تحقیقات محلی جست وجو و بررسی کنید.

-از هر منبعی که بتواند به ما کمک کند و اطلاعات و اسناد را در اختیار ما قرار دهد، استفاده می کنیم مثلا همین کارمند جزه در کدام منبع جای می گیرد؟ ما وظیفه داریم از ورود افرادی که صلاحیت ندارند جلوگیری کنیم و نمی توانیم بگوییم چون یک مرجع رسمی به ما گزارش نداده، نباید به فلان گزارش مستند درباره یک کاندیدا اعتنا کنیم.

-چهره هایی از اصولگرایان رد شده اند که اگر بگویم برای شما تعجب آمیز خواهد بود، از میان اصولگرایان، کسانی رد صلاحیت شده اند که مقام داشته اند و وزیر با معاون بوده اند. اصلا از این جهت از شورای نگهبان ناراحت شده اند و حتی به اینجا آمده اند و این ناراحتی را با داد و بیداد ابراز کره اند

- نظارت استصوابی را کنار بگذارید. ما این عبارت را دوست نداریم. شما از همان محیرت نظارت مؤثر استفاده کنید. چون گاهی نظارت استصوابی ام رمز حمله به شورای نگهبانی است.

- رهبری به عنوان یک نهاد حقوقی در قانون اساسی اختیارات و وظایفی دارد . رهبری هر وقت از اختیارات استفاده کند ما طبق قانون اساسی تایع آن نظرات رهبری هستیم. مثلا حکم حکومتی صادر کنند مانند آنچه در انتخابات سال 84 در مورد دو تایید آقایان مهرعلیزاده و معین اتفاق افتاد. تشخیس شورای نگهان این بود که این افراد واجد شرایط نیستند. اما رهبری خارج از این وروالي حکم کردند که این دو نفر در انتخابات حاضر باشند.

- در جریان لوایح چهار گانه FATF ، رهبری مطلب مکتوبی ارسال نکردند. آقای روحانی رئیس جمهوری، نامه ای را مرقوم کردند که از رهبری چنین سوال شود که آیا نظرشان این است که این لوایح تصویب شود یا خیر؟ اگر رهبری بفرمایند که CFT را تأیید کنید شورای نگهبان اصلا وارد بررسی آن نمی شود و بلافاصله تایید می کند.

- شورای نگهبان یک باشگاه سیاسی نیست که لابی گری در آن نقش داشته باشد. البته ممکن است کسی بتواند با استدلال منطقی و حقوقی دیگران را متقاعد کند

-(در مورد کناره گیری آیت الله جنتی) چرا باید کنار بروند؟ شورای نگهبان محل تبادل تجربه و میاحت فقهی و حقوقی است . اگر می تواند سباحثه علمی و فقهی و حقوقی داشته باشند و تجربه بیشتر هم داشته باشد. اتفاقا خیلی بهتر است. ایشان اصلا دفاع از جمهوری اسلامی را واجب میدانند. خیلی از مراجع تقلید از ایشان بزرگ تر هستند. احکام دین که از امور شورای نگهبان حساب تر است، وقتی آنها می توانند پس ایشان هم می تواند کارش را انجام دهید