آیا روابط بین بن سلمان و بن زاید دو رفیق گرمابه و گلستان شکر آب شده؟
گزارشهای رسانهای از شکرآب شدن مناسبات محمد بن زاید و محمد بن سلمان دو متحد قدیمی و رفیق گرمابه و گلستان هم حکایت دارد.
خبرگزاری تسنیم: به نقل از پایگاه خبری الجزیره، کامنت اینترنتی عبدالخالق عبدالله مشاور محمد بن زاید ولیعهد ابو ظبی در تمجید از یکی از زندانیان زن زندانهای عربستان سعودی و درخواست ضمنی برای آزادی این زن طی روزهای اخیر به سرخط اختلافات میان امارات متحده عربی و عربستان تبدیل شده است.
این کامنت در خصوص هتون الفاسی نوشته شده و عبدالخالق عبدالله استاد دانشگاه در توئیتر میگوید که هتون دوست و همکار جدی و فعال وی بوده و امیدوار است که بتواند او را ببیند.
هتون الفاسی یکی از اساتید دانشگاه ملک سعود در ریاض است که از مدتها پیش برای دستیابی زنان عربستان به حق رانندگی اعتراضاتی را ترتیب داده بود. در حالی که رانندگی زنان از چند ماه پیش در عربستان آزاد شده، اما این فعال سیاسی، به علت اعتراض به خاندان حاکم همچنان در بازداشتگاههای رژیم سعودی به سر می برد.
این کامنت با انتقادات گسترده از سوی حامیان خاندان حاکم در عربستان مواجه شده و فعالان و کاربران سعودی که گمان میرود برخی از آنها مزدوارن خاندان حاکم هستند، کامنتهایی را در انتقاد از این نوشته مطرح کرده و او را به فریبکاری و تحریک افکار عمومی علیه عربستان در شرایط حساس کنونی متهم میکنند.
برخی دیگر از کارشناسان و فعالان سعودی نیز به اوضاع حقوق بشری در امارات اشاره کرده و گفته اند که ده ها فعال حقوقی و سیاسی و شهروند اماراتی بدون محاکمه و بدون آزادی، در زندان های ابوظبی هستند.
تاکنون سابقه نداشته هیچ یک از مسئولان اماراتی و حتی فعالان دست پایین فضای مجازی در امارات هیچ واکنشی نسبت به بازداشت های سیاسی در عربستان داشته باشند. آنها در شرایط عادی نیز هیچ مطالبی در خصوص آزادی برخی بازداشتیها مطرح نکردهاند، چه برسد به اوضاع کنونی که رسانههای جهانی بعد از کشته شدن جمال خاشقجی فشار زیادی را در خصوص اوضاع نابسامان حقوق بشری در عربستان مطرح کردهاند.
پیش از این نیز مشاور بن زاید تلاش داشت ادعاهای عربستان مبنی بر الحاق صفت « پایتخت تصمیمگیریهای عربی» به ریاض که طی سالهای اخیر از سوی مقامات این کشور مطرح شده را رد کند. وی چندین بار ابوظبی را «مرکز ثقل دنیای جدید عربی» معرفی کرده بود که این موضوع نیز خشم گسترده فعالان اینترنتی حامی دولت عربستان را به دنبال داشته و آنها این اظهارات را برای عربستان تحریک آمیز قلمداد کردند.
یکی دیگر از نشانه های تنش در مناسبات امارات و عربستان سکوت محمد بن زاید ولیعهد عربستان سعودی در خصوص بحران مربوط به ترور جمال خاشقجی است.
حتی در شرایطی که محمد بن زاید طی روزهای گذشته یک سفر هفت روزه به عربستان داشته، اما هیچ دیداری با محمد بن سلمان متحد سابق خود نداشته است. رسانههای رسمی در دو کشور تنها به دیدار وی با سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان و تعدادی از شاهزادگان و مسئولان این کشور اشاره می کنند. در حالی که ولیعهد نیز در این دیدار غایب بوده است.
برخی تحلیلگران اعتقاد دارند که محمد بن زاید از رفیق گرمابه و گلستان خود فاصله گرفته است، این اتفاق در شرایطی افتاده که برخی مواضع بین المللی بن سلمان را مسئول ترور جمال خاشقجی معرفی میکنند و زمزمههایی در غرب مبنی بر کنار گذاشتن وی از ولایتعهدی در عربستان سعودی مطرح شده است.
در همین رابطه عبدالباری عطوان تحلیلگر عرب نیز در مطلب جدید خود نوشت که دوستان محمد بن سلمان به صورت مستقیم یا غیر مستقیم علیه او وارد عمل شدهاند. گفته شده است که شیخ محمد بن زاید ولیعهد امارات متحده عربی در جریان سفر اخیر خود به ریاض که هفت روز طول کشید، با محمد بن سلمان دیدار نکرد و محمد بن سلمان نیز بر خلاف گذشته هیچ ضیافتی را با همراهی سلمان بن عبدالعزیز برای وی برگزار نکرد. این موضوع قابل توجه است، چرا که اتحاد ویژه و مستحکمی بین دو نفر در گذشته وجود داشته است.
علاوه بر اینها عبدالله دوم پادشاه عربستان نیز دکتر باسم عوض الله فرستاده این کشور در عربستان را از سمت خود برکنار کرد. عوض الله یکی از مهمترین مشاوران محمد بن سلمان در زمینههای اقتصادی و سیاسی به شمار میرفت و از دوستان نزدیک وی بود.
به گفته عطوان، دفتر پادشاهی اردن هیچ دلیلی برای برکناری دکتر عوض الله ارائه نکرده است. اما منابع متعدد تاکید دارند که در صورتی که پادشاه اردن اعتقاد داشت که ولیعهد عربستان از ماجرای ترور خاشقجی جان سالم به در خواهد برد و در منصب خود باقی خواهد ماند، چنین تصمیمی اتخاذ نمیکرد.