چگونگی مواجهه با تحریم‌های بانکی در مجلس
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: سه‌شنبه این هفته بحث چگونگی مقابله و مواجهه با تحریم‌های بانکی در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مطرح می‌شود و با توجه به اینکه اخیرا آمریکا از ۱۳ آبان تحریم‌های جدید خود را اعمال کرده، این موضوع به صورت ویژه و اضطراری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
خبرگزاری فارس: «سیدتقی کبیری» نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی که عضو کمیسیون اقتصادی خانه ملت نیر است، برای نخستین بار مهمان خبرگزاری فارس شد.
بیشتر محوریت سوالات نیز در موضوع اقتصادی و ملی مطرح شد و این نماینده مجلس در رابطه با طرح‌های اقتصادی مجلس و چند بحث استانی و شهرستانی پاسخگوی سوالات خبرنگار فارس شد که در پی می‌آید.
با توجه به اینکه در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی عضویت دارید، چرا اخیرا طرح تشکیل کمیسیون ویژه مقابله با تحریم در کمیسیون اقتصادی مجلس رد شد؟
کبیری: از نظر آیین نامه‌ای، با وجود کمیسیون‌های تخصصی تعریف شده در مجلس، اما امکان ایجاد کمیسیون‌های ویژه نیز در مجلس وجود دارد که اگر نمایندگان تقاضا کنند به صحن مجلس می‌آید و پیش از آن نیز، این کمیسیون‌ها مثل کمیسیون ویژه اصل ۴۴ نیز مطرح شده بود.
به نظر می‌رسد که اگر بحث کمیسیون ویژه مقابله با تحریم که مطرح شده و به صحن آمد، اندکی پخته‌تر شده و در تبیین موضوع ضعیف عمل نشده بود و همچنین با نمایندگان مجلس پیش از آمدن به صحن، رایزنی لازم انجام می‌شد شاید نتیجه بهتری حاصل شده، پس این عوامل سبب شد که مجموع آرای نمایندگان منفی باشد هر چند که رای بنده مثبت بود.
طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی به کجا رسید؟
کبیری: از جمله طرح‌های مهمی که کمیسیون اقتصادی مجلس آغاز کرده، بحث اصلاح قانون بانکداری جمهوری اسلامی است، البته این طرح از سه سال پیش آغاز شده و مجلس در صدد است که دولت برای آن لایحه بدهد در حالی که مجلس بار‌ها و بار‌ها منتظر ماند تا اینکه در مهر ماه سال گذشته اعلام کرد که اگر دولت لایحه ندهد، مجلس طرح را آغاز می‌کند، هر چند با مرور زمان این طرح با بانک مرکزی و بانک توسعه ادغام و تبدیل به طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی شد.
البته طرح بانکداری بدون ربا در سال ۶۲ مصوب شده، اما در ۳۵ سال گذشته هیچ گونه اصلاحیه‌ای در بانکداری دیده نشده بود و در واقع این نخستین اصلاحیه‌ای بوده که در حال انجام است و هم اکنون برخی مواد آن جزء برنامه‌های روتین و هفتگی کمیسیون اقتصادی مجلس است.
امید این بود که طرح جامع بانکداری جمهوری اسلامی در سال ۹۷ به پایان برسد، اما به نظر می‌رسد که اگر لایحه بودجه نیز وارد مجلس شود از نظر زمانی دچار مشکل شویم.
سه‌شنبه این هفته بحث چگونگی مقابله و مواجهه با تحریم‌های بانکی در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مطرح است و با توجه به اینکه اخیرا آمریکا از ۱۳ آبان به بعد تحریم‌های جدید خود را اعمال کرده، این موضوع به صورت ویژه و اضطراری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
لایحه صندوق مکانیزه فروش که برای جلوگیری از فرار مالیاتی در مجلس مصوب شد، از چه زمانی اجرایی می‌شود؟
کبیری: دو لایحه مالیات بر ارزش افزوده و دیگری صندوق مکانیزه فروش متمم و مکمل هم هستند و خوشبختانه لایحه صندوق مکانیزه فروش اسفند سال گذشته در کمیسیون اقتصادی تصویب و دو هفته پیش نیز وارد صحن شد و به این خاطر این دو لایحه مکمل هم هستند که مالیات بر ارزش افزوده زمانی واقع‌بینانه اجرا می‌شود که لایحه مکانیزه فروش نیز به صورت شفاف اجرا شود.
هم اکنون مالیات بر ارزش افزوده ابتدا از تولیدکننده گرفته می‌شود در حالی که در قانون، مالیات بر ارزش افزوده باید از مصرف کننده گرفته شده و، چون ساز و کار آن وجود ندارد، از تولیدکننده اخذ و آنان را با مشکلات فراوانی مواجه می‌کند.
خوشبختانه لایحه صندوق مکانیزه فروش در کمیسیون اقتصادی مجلس مصوب شده و امید است که لایحه مالیات بر ارزش افزوده نیز به پایان برسد، چون هماینک بحث توزیع آن باقی مانده و این موضوع نیز پیش از لایحه بودجه وارد مجلس می‌شود که اگر این دو نهایی شود بخش عظیمی از مشکلات و دغدغه‌های تولیدکنندگان در حوزه مالیات بر ارزش افزوده حل می‌شود.
بسته حمایتی دولت برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه چه زمانی ارائه می‌شود؟
کبیری: بیش از یک ماه پیش مجلس طرحی در موضوع حمایت از اقشار کم درآمد جامعه داد و در همان جلسه نوبخت معاون رئیس جمهور اعلام کرد که دولت یک بسته حمایتی آماده کرده و نیازی به این طرح نیست و بنابراین با رای نمایندگان این طرح از دستور جلسه صحن خارج شد.
در این بسته حمایتی دولت اعلام کرده اقشاری که ماهانه زیر سه میلیون درآمد دارند، در دو یا سه بسته حمایتی به آن‌ها کمک می‌شود و متاسفانه در تحویل این بسته حمایتی نیز تاخیر شده، چون قرار بود با توجه به اینکه اقشار کم درآمد دچار فشار هستند، پیش از ۱۳ آبان داده می‌شد هر چند رقم این بسته حمایتی قابل توجه نیست، اما ترمیمی برای آنان است.
با گذشته هشت ماه از نامگذاری شعار سال، یعنی حمایت از کالای ایرانی، به نظر شما عملکرد دولت در تحقق این موضوع چگونه بوده است؟
کبیری: در این رابطه باید چند شاخص لحاظ شود که یکی نقش خود دولت و تولیدکننده و دیگری مردم و به عبارتی مصرف کننده است.
نقش دولت در این رابطه بسیار مهم است و می‌توان گفت که بهتر بود بسته حمایتی تولیدکننده نیز تعریف می‌شد و با توجه به اینکه بخشی از مسائل اقتصادی، معیشتی و گرانی وجود دارد، مشکلات تولید نیز وجود داشته و اگر هزینه تولید کاهش یابد طبیعی است کالایی که به دست مصرف کننده می‌رسد ارزان قیمت و باکیفیت خواهد بود.
متاسفانه در بحث تولید مشکلاتی وجود داشته و اگر هزینه تولید کاهش یابد، رغبت مردم به گرایش به سمت کالای داخلی بیشتر می‌شود، اما اگر قیمت کالای ایرانی بالا بوده و کالای خارجی قیمت پایینی داشته باشد کار دشوار شده و رغبت کمتر می‌شود.
نکته دوم کیفیت است و این دو مستلزم این است که حمایت‌های مالی و اعتباری دولت نسبت به تولیدکنندگان اتفاق افتاد، چون زمانی که به تولیدکننده تسهیلات ۲۰ و ۱۸ درصد داده می‌شود یقینا بحث حمایت از کالای ایرانی جز شعار نمی‌توان باشد.
در دیدار‌های مردمی بیشتر مطالبات آنان از شما چیست؟
کبیری: این مطالبات به دو بخش تقسیم می‌شود که یکی مطالبات شخصی مثل وام و اشتغال و دیگری مطالبات عمومی شهرستان است و خوشبختانه در مطالبات عمومی شهرستانی به جرأت می‌توان گفت که یک تحرک ویژه در توسعه رخ داده که خود مردم در بخش‌های مختلف آن را شاهد هستند.
با توجه به نزدیکی سفر رئیس جمهور به استان، زمانی که مسئولان شهری مطالبات از روحانی را مورد بحث قرار دادند، مشخص شد که اساسی‌ترین پروژه‌ها مثل بیمارستان در جریان است و دو بیمارستان در سفر رئیس جمهور افتتاح می‌شود.
پس بیشترین مطالبات مردمی هم اکنون اشتغال است که در این خصوص شرمنده جوانان تحصیل کرده هستیم البته در حوزه درمان نزدیک هزار فرصت شغلی در شهرستان ایجاد می‌شود که در خوی بی‌سابقه بوده است.
اما زیرساخت‌هایی آغاز شده و هدف اصلی پیگیری منطقه آزاد نیز دقیقا بر این مبنا است، چون اگر سرمایه‌گذار به آن جذب شود، چند واحد تولیدی در آن ایجاد شده و هزاران فرصت اشتغال فراهم می‌شود.
بیمارستان آیت‌الله خویی که سال‌ها از کلنگ‌زنی آن گذشته است چه زمانی به بهره‌برداری می‌رسد؟
کبیری: بهره‌برداری از آن در سال ۹۸ انجام می‌شود، هر چند تجهیزات آن آماده بوده و ساختمان آن بیش از ۹۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
با این وجود، هم اکنون بیمارستان امام خمینی (ره) و تامین اجتماعی خوی دارای مجهزترین و به روزترین تجهیزات بوده و همه نیز نو هستند و امکانات آن در برخی مواقع استثنایی است.
اشاره به منطقه آزاد کردید، چرا خود شهر خوی در محدوده منطقه آزاد نیست؟
کبیری: در این رابطه مناطق آزاد گذشته مورد آسیب شناسی واقع شد، چون شرطی که مناطق آزاد دارند این است که جمعیت شهری و روستایی نباید داشته باشد و فلسفه منطقه آزاد نیز ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی در منطقه آزاد است.
به این خاطر منطقه آزاد در خارج از خوی انتخاب شد که فرودگاه، راه آهن، نیروگاه سیکل ترکیبی و شهرک‌های صنعتی داخل منطقه بوده و برای ایجاد منطقه آزاد این مسائل نیاز است.
زمینی که برای منطقه آزاد در هشت هزار هکتار تعریف شده نیز مطلوب است و نیازی به افزایش آن نیست، چون یک و نیم برابر شهر خوی بوده و تا ۳۰ سال آینده پاسخگوی نیاز‌ها است.
منطقه آزادی وجود دارد که ۱۵ سال است تاسیس شده، اما برق ندارد در حالی که هم اکنون ۳۵۰ مگاوات برق در داخل منطقه خوی آماده شده است.
در سایر مناطق، منطقه آزاد ایجاد شده و سپس فرودگاه تاسیس می‌شود در حالی که در خوی، منطقه آزاد در داخل محدوده فرودگاه، ریل و واحد‌های تولیدی تعریف شده است.
آیا مجلس دهم توانسته به بعد نظارتی و قانون‌گذاری خود به درستی عمل کند؟
کبیری: بنده در نطق رسمی خود گفته‌ام که این مجلس، مجلسی در حد و قواره انقلاب و نظام جمهوری اسلامی نیست، چون به فرموده امام راحل (ره) مجلس در قواره انقلاب در راس امور است.
متاسفانه اتفاقاتی در مجلس شورای اسلامی رخ می‌دهد که مسئله‌دار است، چون مگر می‌شود ۲۲۰ نماینده، موضوع شفاف‌سازی آرا را امضاء کنند، اما در صحن رای نیاورد؟ پس این وهن مجلس است.
پس اگر مجلس شورای اسلامی، نظارت درستی داشته باشد چگونه ممکن است که سه هزار میلیارد تومان از کشور خارج شود؟ بنابراین مجلس نمره قبولی در نظارت ندارد.
مجلس شورای اسلامی اخیرا قانون منع به کارگیری بازنشستگان را مطرح کرد و ۱۴ استاندار کنار گذاشته شدند که این خود قدرت مجلس را نشان می‌دهد.
در بخش قانون‌گذاری نیز متاسفانه حواشی بر متن غلبه دارد برای مثال قانونی به مجلس آمده و ۲۹۰ نفر نماینده ساعت‌ها از وقت خود را برای یک نفر صرف می‌کنند، چون در قضیه انتخاب شهردار تهران اینچنین شد و طرح این موضوعات در مجلس، در شرایطی که مردم در شرایط بد اقتصادی به سر می‌برند دردآور است؛ بنابراین مجلس شورای اسلامی زمانی در قواره انقلاب خواهد بود که معیشت مردم را در اولویت قرار دهد هر چند که بخشی از مشکلات مجلس نیز به دلیل ساختار آن بوده که از متن به حاشیه کشیده است.
پس نماینده‌ای که تمام تمرکز خود را به قانون‌گذاری بگذارد و به لایحه‌ای که تصویب شده با تسلط رای دهد وجود ندارد، چون هم اکنون از ۲۹۰ نماینده حاضر در مجلس تنها ۲۰ یا ۳۰ نماینده فعال است چراکه ساختار‌ها درست نیست و نماینده یا باید وقت خود را بر نظارت بگذارد و یا در سایر مسائل نیز ورود کند.
در مورد CFT که اخیرا توسط شورای نگهبان رد شد توضیحی دارید؟
کبیری: نگاه بنده به این موضوع از افراط و تفریط به دور است و نمی‌توان به موافقان تصویب آن لقب خائن داد، چون براساس برخی تشخیص‌ها به آن رای مثبت دادند.
FATF برخی مزایا و معایبی داشته و از معایب آن این است که برای مجموعه نیرو‌های مسلح و حمایت از مقاومت منطقه مضر است و حتی کسانی در این رابطه عنوان کردند که جمهوری اسلامی ایرانی که به لبنان کمک می‌کند، خود لبنان عضو FATF است، پس چرا ایران عضو آن نمی‌شود؟ در حالی که ایران، ایران و لبنان، لبنان است و این دو تفاوت فراوانی با هم دارند.
تفاوت دو کشور ایران و لبنان در این است که عربستان یمن را با خاک یکسان کرده و آب از آب تکان نمی‌خورد، اما زمانی که یمن یک موشک به سمت عربستان شلیک می‌کند، هجمه‌ها به سمت ایران سرازیر می‌شود که آیا ایران این موشک‌ها را داده است یا خیر؟
پس ایران، یمن و سوریه و لبنان نیست و FATF موضوعی است که فشار‌ها را بر ایران افزایش می‌دهد و اینکه، وقتی موضوع شفاف‌سازی آرای نمایندگان در مجلس مطرح می‌شود این‌ها نوعی فضاسازی است وگرنه اگر نمایندگان خواهان شفاف‌سازی باشند، در موضوع پولشویی قانونی که در ۱۰ سال گذشته در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و چنانچه دغدغه پولشویی داشته باشند باید قانون را اجرایی کنند و لازم نیست که عضو کنوانیسیون باشند تا بتوانند پولشویی را کنترل کنند.
آیا شما تاکنون به عنوان نماینده خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی به مسئله دریاچه ارومیه ورود کرده‌اید؟
کبیری: دریاچه ارومیه نه تنها موضوع استانی بلکه ملی است یعنی مشکل آن همه را دربرمی گیرد و کشور را دچار مشکل می‌کند.
متاسفانه ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز با وجود صرف میلیارد‌ها تومان اعتبار توفیق چندانی نداشته است.
چند هفته پیش در جلسه با وزیر نیرو، پیشنهاد جدی شد که ستاد احیای دریاچه ارومیه در خود ارومیه مستقر باشد، چون اگر خارج از آن باشد توفیقی نیافته، هر چند که تاکنون نیز نتیجه‌ای عاید نشده است.