نظر وزیر خارجه دولت نهم و دهم درباره تحریم های آمریکا
وزیر امور خارجه دولت نهم و دهم گفت: تحریم هیچ‌گاه از سبد سیاست خارجی آمریکایی‌ها در قبال ایران حذف نشده است.
خبرگزاری تسنیم: منوچهر متکی ظهر امروز در نشست تحلیل فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌روی جمهوری اسلامی ایران در محل دانشگاه فردوسی مشهد اظهار داشت: چرایی تحریم‌ها از دو منظر قابل بررسی است. اول از نظر کسانی که از تحریم به‌عنوان یک ابزار برای تاثیرگذاری بر دیگران و تحمیل دیدگاه‌ها و اقدامات مورد خواستشان انجام می‌دهند و دوم بررسی تحریم از نگاه واقعی بین‌المللی است.
وزیر امور خارجه دولت نهم و دهم ادامه داد: از منظر برخی از اساتید بین‌الملل، تحریم نابرابر یک اقدام ضد‌حقوق‌بشری است، زیرا در آن، هدف اعمال یک نظر و تحمیل یک اقدام با ابزاری به نام تحریم است؛ تحریم بخشی از قدرت سخت است که در کنار قدرت نرم برای اعمال نظرات به‌کار گرفته می‌شود.
متکی افزود: سابقه تحریم از همان اوایل انقلاب یعنی تقریبا از تاریخ ۲۲ بهمن ۵۷ تا ۱۳ آبان ۵۸ وجود داشت؛ در واقع اگر اقدامی از سوی ملتی صورت بگیرد که مطابق خواست آمریکایی‌ها نباشد نخستین اقدام آن‌ها اعمال تحریم است؛ در دوران جنگ تحمیلی هم تحریم‌ها توسط آمریکایی‌ها و غربی‌ها با هدف تاثیرگذاری بر نتیجه جنگ بود و بعد از جنگ که دیدند ما همه تجارب جنگ را تدوین و همه نقایص را با یک نگاه انقلابی ترمیم می‌کنیم و در حوزه دفاع از کشور خودکفایی در راس اقداماتمان قرار دارد مایوس شدند.
وی ادامه داد: وقتی وارد فاز مباحث هسته‌ای از ۸۲ می‌شویم؛ تحریم را به عنوان شمشیری بالای سر می‌گرفتند و می‌گفتند اگر کار مورد نظر را انجام ندهید به تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای تهدید می‌کردند و در صورت عدم انجام آن با تحریم در قالب قطعنامه شورای امنیت مواجه می‌شدیم.
معاون امور بین‌الملل مجمع تقرب مذاهب تصریح کرد: در موضوع هسته‌ای ما سه دوره داریم؛ اول در سال ۸۲ و زمان ریاست جمهوری اصلاحات و مذاکرت آن دولت و قبول تعلیق غنی‌سازی به صورت داوطلبانه و برهه راستی‌آزمایی آژانس که هیچ گاه نگفتند اگر غنی‌سازی را متوقف کردید و ما راستی آزمایی کردیم چه چیزی عاید ما می‌شود.
متکی بیان کرد: در مرداد سال ۸۴ که هنوز در دوران ریاست جمهوری اصلاحات بود اروپایی‌ها آمدند و بسته‌ای دادند که در آن همه جور همکاری غیر از همکاری در زمینه غنی سازی وجود داشت؛ همان زمان تصمیم نظام بر آن شد که تحریم را بشکنیم و غنی‌سازی را از سر بگیریم.
وزیر امور خارجه دولت نهم و دهم افزود: با آغاز دولت نهم که با تصمیم اتخاذ شده در پایان دولت هشتم مواجه بود، تهدید غربی‌ها با تحریم و صدور قطعنامه مواجه شد و در نتیجه پرونده به شورای امنیت رفت و تحریم‌ها در قالب قطعنامه و به شکل‌های مختلفی در دوران دولت نهم و دهم همراه شد.
متکی اظهار داشت: در دولت یازدهم، فضای جدیدی ایجاد شد و مسئولان دولت باور را داشتند که می‌توانیم با مذاکره، موضوع هسته‌ای را سامان بدهیم؛ تصور این بود که اگر بتوانیم مناسبات ویژه‌ای با کشور آمریکا داشته باشیم می‌توانیم مسایل را حل کنیم و با این نگاه برجام شکل گرفت و برای دو سال مذاکرات تداوم پیدا کرد و نهایتا منجر به متن مورد توافقی شد که به سبب آن نخستین محصولش رفع تحریم‌ها بود؛ آمریکایی‌ها بلافاصله بعد از نهایی شدن برجام، زمزمه تداوم تحریم‌ها در قالب‌های دیگر را مطرح کردند و این در زمان خود اوباما بود؛ یعنی تحریم از نگاه آمریکایی‌ها هیچ وقت از مقوله سیاست خارجی آن‌ها در قبال ایران حذف نشده است.
وی ادامه داد: مکانیسم هم به نحوی تدوین شده بود که طرف آمریکایی هویت جداگانه‌ای برای کنگره و مجلس و دولت خود قائل شدند و راه دخالت‌های کنگره باز گذاشته شد تا با مقوله تحریم بتواند اعمال فشار کند.
معاون امور بین الملل مجمع تقرب مذاهب اظهار داشت: ترامپ هم در شرایطی روی کار آمد که هیئت حاکمه آمریکا مشاهده کرد اُبهت آمریکا در حال از بین رفتن است و حنای آن‌ها در سیاست بین المللی کم رنگ شده؛ آن‌ها در حوزه سیاست خارجی دچار مشکل شدند و تصور این بود که سیاست خارجی جدیدی را ترامپ ارائه خواهد داد، اما خیلی زود او راه گذشتگان را در پیش گرفت یعنی سیاست خارجی تمامیت خواه را دنبال کرد.
متکی تصریح کرد: در حوزه روابط خارجی براساس ویژگی‌های شخصی، ترامپ به‌دنبال معامله و تجارت برای آمریکا با استفاده از بحران‌زایی و ایجاد بحران است؛ مثال بارز این قضیه، سیاه‌نمایی وی از ایران در برابر عربستان و فروش سنگین تسلیحات به عربستان است و البته اظهارات تحقیرآمیزی نیز نسبت به آن‌ها روا می‌دارند و باج خواهی می‌کنند، اما سوالی که مطرح است این است که چند بار می‌شود این سناریو را تکرار کرد؟
وزیر امور خارجه دولت نهم و دهم افزود: ترامپ در قبال ایران هم براساس همین نگاه فکر کرد می‌تواند با یک هجمه تمام عیار مقوله برجام را نفی و از آن خروج کرده و تحریم سخت و فلج کننده بر ایران اعمال کند و با تعیین زمان‌بندی و اظهارات گزاف در پی فلج‌کردن ایران با تحریم‌ها باشد.
وی افزود: اگر عمق خطر را خوب درک نکنیم و اگر طراحی‌هایمان را خوب تنظیم نکنیم؛ سبب موفقیت آمریکا در اعمال تحریم‌ها می‌شویم، اما اگر شرایط را درک کنیم، اجازه نمی‌دهیم آمریکا در تحریم‌ها موفق شود؛ همه برهه‌های انقلاب برهه‌های حساسی است، اما این فراز، واقعا برهه حساسی است.
متکی با طرح این پرسش که برای پشت سر گذاشتن این مرحله چه باید بکنیم؟، اظهار داشت: هر حرکت و اقدامی باید براساس باور‌های صحیح باشد؛ یکی از رهنمود‌های قرآنی که مقام معظم رهبری نیز روی آن تاکید دارند جهاد کبیر است، جهاد کبیر یعنی عدم تبعیت از دشمن را سرلوحه کار خود قرار دهیم چرا که دشمن مستکبر درصدد به زانو درآوردن انقلاب اسلامی است.
وی با اشاره به ویژگی‌های جهاد کبیر تصریح کرد: خودباوری و اعتماد به نفس ملی، برخورداری از روحیه اخلاص و ایثارگری، امید قطعی به تحقق وعده الهی و سنت‌های الهی، انسجام در هدف‌گذاری و برخورداری از روش راه، وحدت رویه و یکپارچگی سیاست‌گذاری‌ها، استقامت فکری و مردم‌باوری و اعتماد به مردم، بیداری نخبگان، تقویت روحیه دینی مردم و خستگی‌ناپذیری از این عوامل است.
وزیر امور خارجه دولت نهم و دهم اظهار داشت: عمده‌ترین چالش ما در جمهوری اسلامی نبود نقشه راه کشورداری مورد اجماع ملی است و در کشورداری اتفاق نظر نداریم. اقتصاد دانش‌بنیان و درون‌زا در حوزه اقتصادی، انضباط اجتماعی و ایستادگی ملی، دوری از تجمل‌گرایی، حمایت از سرمایه ملی، اصلاح الگوی مصرف، کاهش تصدی گری دولت و تقویت بخش خصوصی از راهکار‌هایی است که در زمان تحریم باید مورد توجه قرار دهیم.