یک نکته درباره موکب‌های مجلل ایرانیان در مسیر پیاده روی اربعین/ چرا روند جاری موکب‌های ایرانی می‌تواند حماسه اربعین را تحت شعاع خود قرار دهد؟ / پیشنهادی جایگزین برای خدمت رسانی ایران
چند سالی است که این سفر در ایران پررنگ‌تر شده و هر ساله تعداد قابل توجهی از ایران راهی سفر پیاده روی اربعین میشوند. بنا به حضور بیشتر ایرانی‌ها، این سال‌ها موکب‌های ایرانی زیادی هم در مسیر نجف تا کربلا ساخته شده اند.
پایگاه خبری تحلیلی فردا؛محدثه حسینی:
کافیست یک بار پیاده روی اربعین را به عنوان سفر خود انتخاب کنید تا با دنیای عجیب بخشندگی و مهمان نوازی عراقی‌ها آشنا شوید. وقتی صحبت از بخشندگی و مهربانی و محبت و مهمان نوازی عراقی‌ها میشود، باید تصور خود را از آنچه در خانه‌ها و شهر‌های خودمان دیده‌ایم تغییر دهیم. با هیچ معادله و محاسبه‌ای جور درنمی‌آید؛ و اصلا مگر عشق محاسبه بَردار است؟!
عراقی‌ها همه جوره آماده پذیرایی از زوار امام حسین در ایام اربعین هستند. حتی مدارس بچه‌ها به مدت یک هفته در این ایام تعطیل است. در خانه‌ها به روی همه باز است. صاحب خانه‌ها در تکاپو هستند تا زائران را راضی کنند در خانه هایشان به صرف غذا و خواب بمانند. فرقی نمی‌کند که بضاعتشان چقدر است و چقدر توانایی و تمکن مالی دارند؛ آن‌ها همه‌ی خانه و زندگی خود را در اختیار زائران قرار میدهند. دهان آدمی بسته میشود در توصیف این حجم از بخشندگی و احترام و مهمان نوازی! کریم مردمانی اند.
چند سالی است که این سفر در ایران پررنگ‌تر شده و هر ساله تعداد قابل توجهی از ایران راهی سفر پیاده روی اربعین میشوند. بنا به حضور بیشتر ایرانی‌ها، این سال‌ها موکب‌های ایرانی زیادی هم در مسیر نجف تا کربلا ساخته شده اند. موکب‌هایی که انواع مختلفی هم دارند. بعضی‌هایشان ساده و به سبک موکب‌های عراقی هستند، بعضی‌ها مردمی اند و نماینده شهری در ایران، برخی نماینده ارگان‌ها و سازمان‌ها هستند و برخی هم به دنبال فعالیت‌های فرهنگی-مذهبی هستند.
اینکه اساسا باید موکب‌های ایرانی در مسیر پیاده روی باشند یا نه را باید بررسی کرد. البته که برای ما ایرانی‌ها حس خوب وطن و عدم غربت با دیدن این موکب‌ها تداعی میشود. اما باید حساس بود. حساس بود به اینکه چه جریانی با سیل موکب‌های ایرانی ایجاد میشود و مراسم پیاده روی اربعین را به چه سمت و سویی می‌کشد. چیزی که واضح است این است که اصالت این مراسم مال عراقی هاست. البته که از کشور‌های مختلف در این مراسم حضور دارند، ولی سال‌هاست که این آداب و رسوم و این پذیرایی‌ها به مردم عراق اختصاص داشته است. جلال و جبروت برخی موکب‌های ایرانی که بعضا متعلق به ارگان‌های دولتی هستند بدجور توی ذوق میزند و با فضای بقیه موکب‌ها همخوانی ندارد. آن هم مراسمی که کاملا مردمی است؛ به دست مردم می‌چرخد و این مدیریت مردمی فراتر از باور است. خب معلوم است که شکوه و تبرج ساختمان‌های ایرانی با نما‌هایی پر زرق و برق، اجازه دیده شدن موکب کوچک آن خانواده بی‌بضاعت عراقی را نمی‌دهد. البته همه موکب‌های عراقی هم بی‌بضاعت نیستند، ولی مردم عراق در حد وسعشان هرچه دارند و ندارند را به پای زائرین میریزند.
وقتی فلان سخنران معروف برنامه تلویزیونی و فلان مداح معروف در موکب ایرانی برنامه دارند، موکب عراقی چیزی برای عرضه نخواهد داشت. واقعا ضرورت و جایگاه سخنرانی و مداحی که به وفور در مراسم‌های ایران یافت میشود، در پیاده روی اربعین چیست؟ اصلا اصالت این سفر چیست؟ زیارت؟ برگزاری مراسم سخنرانی و مداحی؟ راه‌اندازی شعبه‌های گوناگون مواکب ایرانی؟ برای من نشستن پای مداحی زن‌های عراقی در موکب‌هایشان چندین برابر جالب‌تر و جذاب‌تر است. یک شب در یک موکب عراقی در نزدیکی‌های کربلا ماندیم. موکبی که اتفاقا ساختمان نبود و چادری بود که آن خانواده عراقی برپا کرده بودند. وقتی فهمیدند ما از ایرانیم و میخواهیم شب آن‌جا بمانیم، خیلی خوشحال شدند و دستشان را به نشانه اینکه ایرانی‌ها روی سر ما جا دارند، روی سر گذاشتند. من این احساس و خوشحالی آن زن عراقی را با هزاران منبر آن سخنران معروف عوض نمیکنم. چه چیزی ارزشمندتر از این همدلی و پیوند دل‌ها؟! هم‌نشینی با آن‌ها و شنیدن قصه‌های زندگی‌شان و تلاش برای فهم سبک زندگی و آدابشان برایم خواستنی‌تر است.
نفس وجود مواکب ایرانی اشکالی ندارد. حتی خوب هم هست. چه بسا از کشور‌هایی همچون پاکستان و ترکیه هم موکب‌هایی بود. اما باید دید که مواکب ایرانی با چه اهداف و جریانی در این مراسم جهانی حضور پیدا میکنند. در جهت همدلی و اتحاد یا در جهت ایرانیزه کردن مراسم اربعین؟
شاید بهتر باشد ایرانی‌ها این هزینه‌ها را صرف بحث مهم بهداشت این مراسم بکنند. وضعیت بهداشت در عراق و در طول این سفر چیزی اسفناک است. اگر بسیاری از این هزینه‌هایی که صرف ساختن موکب‌هایی باشکوه و پر زرق و برق میشود، صرف مدیریت بهداشت مثل ساخت دستشویی، مکانیزه کردن جمع آوری زباله‌ها، فرهنگ‌سازی درباره نریختن زباله و... شود، کمکی بس بزرگ‌تر در برگزاری بزرگترین پیاده روی دنیا میشود. حرکت‌هایی همچون کمپین #نذر_مسیر از مثبت‌ترین اتفاقاتی بود که در مراسم امسال اربعین افتاد. امید که در سال‌های آینده شاهد گسترش و افزایش حرکت‌های این‌چنینی و حمایت از آن‌ها باشیم.