تیم اقتصادی دولت بی‌کیفیت است
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه به رئیس‌جمهور گفتم تیم اقتصادی ۵-۶ سال اخیر بی‌کیفیت‌ترین تیم اقتصادی است، گفت: برنامه تعدیل ساختاری کشور به معنای فروپاشی و زمین‌گیر کردن اقتصاد است.
خبرگزاری فارس: فرشاد مومنی استاد دانشگاه علامه طباطبایی که صبح امروز در نشستی با موضوع نوسانات ارزی در فرهنگستان علوم برگزار شد، با اشاره به بخش‌هایی از کتاب نفیو اظهار داشت: در این کتاب عنوان شده باید منابع ارزی کشور‌هایی مثل ایران را از طریق مصرف‌گرایی تخلیه کنیم.
وی با ابراز تاسف از اینکه گزارش‌های اقتصادی و برنامه‌ای سازمان برنامه و بودجه که از نظر شکلی و محتوایی وضعیتی اسفناک دارد به تحریم‌های سال ۹۰-۹۱ اشاره کرد و یادآور شد: عنصر گوهری موج قبلی تحریم‌ها ماشین صنعتی مدرن را در ایران از کار انداخت و برخورد فرصت طلبانه‌ای با خطا‌های محوری ما داشت.
این اقتصاددان به برنامه تعدیل ساختار اقتصادی ایران اشاره کرد و گفت: این برنامه اقتصاد ایران را به سمت زمین‌گیر شدن پیش می‌برد. تحریم شوک برونزا است و ۷ دلیل برای آن دارم.
مومنی افزود: بزرگترین تهدیدی که ازطرف نظام قاعده‌گذاری متوجه ما است، آن‌هایی هستند که از مناسبات کنونی منابع رانتی و فاسق می‌برند و در حال تلاش جدی برای بازگشت به تعدیل ساختاری بوده و آن را گزینه مناسب برای مبارزه با تحریم‌ها عنوان می‌کنند. نباید فرصت را به تهدید تبدیل کنیم کما اینکه افزایش قیمت نفت را به تهدید تبدیل کردیم. برنامه تعدیل ساختاری به نوعی خودزنی است و شوک ارزی و افزایش حامل‌های انرژی گواه در این زمینه است؛ بنابراین تعدیل ساختار اقتصادی بدلی بوده و منجر به فروپاشی اقتصاد می‌شود.
وی به علائم جدی بازگشت برنامه تعدیل ساختاری اشاره کرد و افزود: طرز مواجهه با ذخایر ارزی استراتژیک کشور یکی از این نشانه‌هاست. تولید به عملی برای کسب رانت ایجاد شده که محصول اراده بی‌برنامگی دولت فعلی است. همچنین جهت‌گیری نرخ ارز که در دستور کار قرار گرفته منافع رانت‌جویان را نسبت به مردم در اولویت قرار داده است.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه برنامه‌ای برای ارتقاء بنیه تولید ملی نداریم یادآور شد: عنصر گوهری در انعطاف نظام ملی در خلق و توسعه تولید قرار گرفته است. اگر آمریکا تمام تحریم‌های خود را اجرایی کند حداقل یک میلیون و ۱۰۰ هزار شغل از بین می‌رود و مسئله اشتغال مولد جنبه حاشیه‌ای پیدا کرده است.
مومنی بااشاره به اینکه با توجیه قیمت ارز و قاچاق می‌خواهند قیمت حامل‌های انرژی را افزایش دهند عنوان کرد: در چنین شرایطی مواجهه با فقر گسترده که فاجعه‌سازی می‌کند روبرو خواهیم شد، دولت و مجلس توافق کرده‌اند رویکرد کنونی انفعالی و سفله‌پرورانه است.
وی در جمع‌بندی اظهارات خود، اظهار داشت:نظام ملی در سطوح بالا اکنون به گونه‌ای قاعده گذاری و تخصیص منابع می‌دهند که بدیهیات اولیه برای بقای خود را نیز در نظر نمی‌گیرند. باب گفت‌وگوی جدی باز نیست و برخورد نمایشی و ادا درآوردن در جلسات کارکرد دارد و به جای آن باید برنامه‌ریزی برای افزایش دانایی دولت افزایش یابد. در موج تحریمی سال ۹۰ رئیس‌جمهور وقت اعلان جشن کرد و از طرف‌های تحریم سپاسگزاری کرد، اما کمی بعد همان آدم از موج فزاینده تحریم‌ها گفت و اعلام کرد صد در صد گرفتاری ما ریشه در شوک برونزا داشته است. تحریم ترکیبی از فرصت تهدید است.
به گفته این استاد دانشگاه علامه طباطبایی، سران قوا جلسه اضطراری می‌گذارند برای آنکه وضعیت بانک‌ها و مؤسسات غیرمجاز را حل کنند و سوبسید می‌دهند، اما برای بانک‌های مجاز ورشکسته جلسه نمی‌گذارند. کارگرانی که ۱۸ ماه در شرکت‌های دولتی و غیردولتی حقوق نگرفته‌اند را نادیده می‌گیرند. این مؤسسات غیرمجاز همان رانت‌جویان هستند.
مومنی به جلسه رئیس جمهور با اقتصاددانان پرداخت و گفت: شکل و شمایل جلسه با رئیس‌جمهور با اقتصاددانان شبیه رجزخواندن بود و ۱۰ محور را بیان کرده گویی که عزیز دل جوری صحبت می‌کند که انتظار دارد نوبل اقتصادی به او بدهند با چنین فردی رابطه برقرار کردن سخت است. در اقتصاد صلاحیت اقتصادی ندارد. شاید در بخش‌های دیگر صلاحیت دارد.
وی ادامه داد: یک نفر که صلاحیت تخصصی ندارد به افرادی که تخصص دارند بگوید من به شما نمره می‌دهم. رئیس‌جمهور ذهنیت و طرز اداره خود مطرح کند بعد اقتصاددانان به او نمره بدهند و بعد اینکه آیا قابل دفاع هست یا خیر. عزیزان جمعیت می‌بینند احساساتی می‌شوند.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص اینکه در شرایط کنونی برای حل نوسانات ارزی چه باید بکنیم، گفت: همه فارغ از جناح‌های سیاسی باید برای ارتقاء دانایی دولت مشارکت کنند، اما مشارکت لوازمی دارد. برای برون رفت از بحران سند‌های شکلی رو کنیم که از نظر کیفیت فاجعه‌آمیز است و برای آن حتی مهر محرمانه می‌زنید.
مومنی افزود: مسئله بعدی اندیشه است و برای اندیشه آن چه رقم خورده کارنامه قابل دفاعی نیست. مشارکت فعال را در دستور کار قرار دهید.
به گفته وی با همه محدودیت‌هایی که برای اقتصاددانان مستقل به وجود آورده‌اند کار کارشناسی برای برون رفت از مشکلات تهیه و به رئیس‌جمهور داده شد، اما رئیس‌جمهور گفت: شخصا نمی‌توانم از آنچه ارائه شده استفاده ببرم. (خطاب به رئیس‌جمهور) عزیزم، چون تخصص کافی نداری.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به ملاقات حضوری خود با رئیس‌جمهور بیان داشت: به رئیس‌جمهور گفتم تیم اقتصادی که ۵ تا ۶ اخیر با شما کار می‌کند بی‌کیفیت‌ترین تیم اقتصادی است که باید تقویت شود. جزئی‌نگری و موردی برخورد کردن با مسائل مشکوک است. فقط با رویکرد برنامه می‌توان چاره‌سازی کرد. معتقدم اصلا دولت برنامه‌ای ندارد و اگر اصرار دارند که برنامه وجود دارد باید بگویم برنامه ششم توسعه در تاریخ برنامه‌ریزی کشور بی‌کیفیت‌ترین برنامه است.
مومنی گفت: معتقدم تا زمانی که برنامه تهیه می‌شود نیز می‌دانیم چه کار کنیم. در مرحله گذار توضیح دادم که چه باید صورت بگیرد سال گذشته که رئیس‌جمهور انتخاب شد از منظر حجت شرعی در کتابی که منتشرکردم توضیح دادم که با توسعه عادلانه کار پیش می‌رود و شغل مولد نیاز است. اینکه گفته می‌شود در برنامه ششم ۱۶۳ هدف کلی و ۵۶۶ استراتژی در ۵ سال دنبال خواهد شد مثل جک می‌ماند. باید یک هدف آن هم توسعه عادلانه را مدنظر قرار داد و به همه لوازم آن تن داد.