تلاش آمریکا برای ایجاد شوک اقتصادی در آبان‌ماه

خبرگزاری فارس: ابراهیم متقی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در نشست «آینده برجام و تحریم‌های ۱۳ آبان آمریکا علیه ایران» که به همت معاونت سیاسی بسیج اساتید تهران بزرگ برگزار شد ضمن ابراز تاسف از اینکه به نهاد‌های غربی اجازه دسترسی به مراکز علمی و حساس کشور داده می‌شود، گفت: آمریکا بدنبال ایجاد شوک اقتصادی و افزایش قیمت‌های مجدد در آبان‌ماه است تا ایران را وادار به تسلیم کند.

استاد دانشگاه تهران ادامه داد: ترامپ در ابتدا به دنبال مهار ایران بود، اما اکنون بدنبال تسلیم ایران است. پیشنهاد ما در مذاکرات قبلی هم این بود که امتیازات باید متناسب با هم باشد. یعنی به همان اندازه که امتیاز می‌گیریم امتیاز بدهیم. اما متاسفانه کسی گوش نداد.

متقی همچنین با ارائه تحلیلی از وضعیت سیاست داخلی ما در موضوع برجام که حتی فکت شیت را هم صادر نکرد گفت: متاسفانه فضای حاکم بر نهاد دیپلماسی خارجی ما منفعلانه است و نه فعال.

وی ابراز امیدواری کرد: ادبیات و سیاست‌های راهبردی ما در منطقه که با قدرت انجام می‌گیرد، افزایش یابد تا سیاست وادارسازی غرب علیه ایران با شکست مواجه شود.

این استاد دانشگاه گفت: ما در فضای برجام سیاست سازش را در پیش گرفتیم که امروز عواقب این سیاست را شاهدیم و در آینده نیز عواقب آن ادامه می‌یابد.

وی افزود: هر کشوری که در سیاست بین الملل از الگوی مماشات و سازش استفاده کند با سطح تصاعدی مطالبات بین الملل مواجه می‌شود. وقتی کشوری در راکتور خود بتن ریخته و هگزا فلوراید اورانیوم خود را منتقل می‌کند طبیعی است که انتظارات بین الملل از او بیشتر می‌شود از این رو در این فضا ما باید نقد بدهیم و نسیه دریافت کنیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: ذات فضای بین الملل آنارشیست و در فضای آنارشیست قدرت‌ها آن گونه که می‌توانند عمل می‌کنند با این وجود ما امروز اگر تمام کشور‌ها هم از برجام خارج شوند ما نمی‌توانیم خارج شویم، چون از یک سو آن‌ها تعهدی در برابر تحریم‌ها احساس نمی‌کنند، چون ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده از طرفی اگر ما سطح غنی سازی را از ۳.۷ درصد مثلا به ۴.۷ درصد برگردانیم تمام قطعنامه‌های سازمان ملل به صورت ماشه برمی گردد.

وی افزود: آقای صالحی می‌گوید که ما خط غنی سازی را می‌توانیم یک روزه به بیست درصد برسانیم و این در حالی است که حداقل دو تا سه ماه طول می‌کشد تا سانتریفیوژ‌های پی ۲ را فعال کنیم.

وی گفت: با این وجود سوال این است که ما چرا پشتوانه‌های راهبردی خود را از دست دادیم که الان می‌خواهیم با یک یا دو کیلو اورانیوم چه کنیم واقعیت این است که برای غنی سازی باید مواد شکاف ساز را وارد فردو کنیم از این رو اگر این کار انجام شود تمام قطعنامه‌های سازمان ملل به صورت ماشه برمی گردند.

متقی افزود: بحث دیگری که وجود دارد پروتکل الحاقی است واقعیت این است که هیچ کشوری در دنیا پروتکل پلاس را مورد پذیرش قرار نداده، اما حوزه دیپلماتیک ما پذیرفته که دانشگاه‌ها و مراکز مختلف مورد بازرسی قرار بگیرند و تمام اطلاعات حوزه هسته‌ای در اختیار بازرسان آژانس قرار داده شود.

وی گفت: نتیجه این بازرسی‌ها این بود که آن‌ها الان می‌دانند اسناد به کلی محرمانه ما در کجا قرار دارند و بر این اساس بود که اسرائیل مسئله شورآباد را مطرح کرد و آن را برای خود به عنوان یک پیروزی بزرگ اطلاعاتی تلقی کردند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: نگاه ترامپ این است که برجام مبتنی بر سیاست سازش و ضعف باشد.

وی تاکید کرد: کشوری که در موضع ضعف قرار بگیرد می‌توان فشار بیشتری به آن وارد کرد و امتیازات بیشتری از آن گرفت در هر حال نگاه بنده این است که مسائل مربوط به فشار‌ها پایان نیافته و اتفاقا ما در سیزده آبان یک شوک اقتصادی دیگر خواهیم داشت.

متقی یادآور شد: فروش نفت ایران معادل یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه است که در نوامبر این میزان به ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه کاهش می‌یابد و ما می‌توانیم تا این سطح نفت صادر کنیم و آن هم به دلیل مجوز‌هایی است که آمریکا به چین، کره جنوبی، هند و ترکیه برای خرید نفت ایران به آن‌ها می‌دهد.

وی گفت:آمریکا به دنبال این است که موجودیت و درآمد اقتصادی ایران را به حداقل برساند، یک شوک اقتصادی و افزایش قیمت‌ها را براساس معیار قیمت طلا از ۱۵ آبان خواهیم داشت.

متقی با بیان اینکه بحث آمریکا فشار در حوزه اقتصادی برای وادارسازی است، تصریح کرد: استراتژی آمریکا در ابتدا استراتژی مهار بوده و نشانه‌های محدودسازی را نیز در برجام می‌بینیم.

وی گفت: وزارت امور خارجه حتی فکت شیت برجام را هم منتشر نکرد، امروز کار سخنگوی وزارت امور خارجه فقط محکوم کردن یا تکذیب کردن است در هر حال در جریان شایعه استعفای وزیر امور خارجه شاهد بودیم که به جای تکذیب آن بد و بیراه و فحش می‌دهند در حالی که می‌توانستند خیلی راحت بگویند که نه خود ظریف و نه رئیس جمهور از او درخواست استعفا نکرده است.

متقی افزود: بحث ترامپ وادارسازی است از این رو تحریم‌ها را ادامه خواهند داد و فشار‌های اقتصادی را بیشتر می‌کند تا یک شوک اقتصادی جدید به وجود بیاید به گونه‌ای که این شوک آثار اجتماعی داشته باشد.

وی افزود: گاف بزرگی که دولت در این فضا داد این بود که بخش زیادی از ذخایر ارزی کشور را در قضیه ثبت سفارش از دست داد. معتقدم که اگر دولت روزانه سه میلیون دلار به بازار تزریق کند به خوبی امکان کنترل بازار را دارد البته این مسئله مشروط بر این است که مداومت داشته باشد.

متقفی تاکید کرد: ترامپ می‌داند که حوزه ساخت حکومتی در ایران کارآمدی و قابلیت اجرایی برای پیشبرد برنامه‌های اجرایی سالیانه وزارتخانه‌ها را از دست داده است در هر حال امروز بخش عمده‌ای از بودجه کشور به هزینه‌های جاری تزریق می‌شود با این وجود سوال این است که تکلیف کار‌های عمرانی صنایع بنیادی و توسعه علم در این فضا چه می‌شود؟ معتقدم آمریکا در این فضا سیاست مهار را تشدید می‌کند که من آن را مهار تصاعدیابنده نام می‌گذارم

وی گفت: آمریکا ۴۷۰ پایگاه نظامی در نقاط مختلف دنیا دارد و تنها ۷۰۰ میلیارد دلار هزینه پنتاگون است و ۸۰ تا ۹۰ میلیارد دلار نیز هزینه اقدامات منطقه‌ای آنهاست گفت: سوال بنده از آقای ایزدی و سجادی که در آمریکا بوده اند این است که آیا دانشجویان آمریکایی نیز در مورد بودجه نظامی این کشور سوال می‌پرسند؟ واقعیتی که در کشورمان وجود دارد این است که مثلا تا بحث گرانی پیش می‌آید آن را به حوزه نظامی و امنیتی می‌کشانند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: مشکل اساسی ما مربوط به جامعه نیست بلکه مشکل مربوط به فضای نخبگی و الیگارشی در عرصه اجرایی کشور است که برای وضعیت موجود مشکل ساز شده است.