ویزا‌هایی که نرسید؛ پرواز‌هایی که پرید
در حالی که مسئولین ستاد مرکزی اربعین اصرار دارند ویزای زائران اربعین کمتر از ۷۲ ساعت صادر می‌شود؛ گزارش میدانی مهر حکایت از اعتراض مردم در مورد تاخیر صدور ویزا و جاماندن از پرواز‌ها دارد.
خبرگزاری مهر: «تو پای به راه در نِه و هیچ مپرس/ خود راه بگویدت که، چون باید رفت»
این بیت زیبای عطار نیشابوری، تصویری روشن است از بزرگترین پیاده روی و گردهمایی عاشقانه تاریخ؛ اربعین.
در روز‌های منتهی به اربعین حسینی، همه ساله «حرم» عاشقانش را فرا می‌خواند و شوری راه می‌افتد در دل‌ها که پا در رکاب می‌گذارند و سفر آغاز می‌شود.
داغداران سیاه پوش، به «هروله» تا حرم پیش می‌روند و، چون جوی‌های کوچک به کربلا می‌ریزند؛ سوگواران در میان سوگواران.
این داستان همیشه اربعین و حرم و داغداران حسین (ع) است.
مهر بر لب زده، خون می‌خورم و خاموشم
افزایش قیمت دلار و رشد چند برابری آن، چند ماهی روی همه مسائل کشور سایه انداخته و حتی سفر زائران اربعین را هم بی نصیب نگذاشت. تا مدت‌ها بحث هزینه‌های سفر داغ بود تا اینکه دبیر ستاد مرکزی اربعین اعلام کرد ویزای اربعین بر اساس ارز سامانه نیما محاسبه می‌شود.
در ابتدا از سوی مسئولان اعلام شد که زائران اربعین با مراجعه به سایت سماح و نام نویسی در مدت ۷۲ساعت، ویزای خود را دریافت می‌کنند.
اما به مروز زمان و اوج گرفتن درخواست‌های مردمی برای دریافت ویزا، اخبار واصله و مشاهدات خبرنگاران مهر، حکایت از نابسامانی در برخی امور این سفر از جمله صدور ویزا دارد.
تجمع چشمگیر زائران ایرانی و افغان در کنار سفارت عراق و دفاتر مختلف کارگزاری که گاهی با حواشی و عصبانیت همراه است، حکایت‌های بسیاری در درون خود دارد. اعتراضاتی که بر اساس برخی گزارش‌ها گاهی از شدت و حدت بالایی هم برخوردار بود.
وقتی به این تجمعات ورود می‌کنی و گوش می‌شوی برای شنیدن درد دل ها، گلایه‌ها می‌شنوی که با وعده‌ها فاصله بسیار دارد.
ده روز از ثبت نام گذشته، هواپیما پریده و هنوز ویزا نگرفته ایم
تجمع مردمی در اطراف سفارت و برخی کارگزاری‌ها به حدی است که به ترافیک ختم شده است. به صدای اعتراض‌ها که نزدیک می‌شوی، یکی می‌گوید: ۲۱مهرماه در سامانه ثبت نام کرده ام. گفتند ۷۲ساعته همه چیز آماده می‌شود؛ الان دو تا ۷۲ساعت گذشته و هنوز هیچی به هیچی. یکی هم نیست جواب سوال‌ها را بدهد.
دیگری می‌گوید: ما در کشور عراق، موکب داریم. قرار بود چهارشنبه ویزای ما آماده شود. دو تا از دوستانم لب مرز منتظرم هستند تا با پاس‌ها به آنها ملحق شوم، هر روز اول وقت می‌آیم اینجا و تا یک نیمه شب می‌مانم، اما هیچ خبری نشده و نمی‌شود.
بعد به شوخی اضافه می‌کند: تخم مرغ‌هایی که همراه ما بود دارد جوجه می‌شود.
چند کوچه پایین تر، اعتراض‌ها کمی رنگ و بوی جدی تری گرفته است. مردم میانسالی که اعتراض را توی فریادش ریخته است می‌گوید: مدارکم را ۲۲ مهرماه تحویل داده ام. ۴۸ساعته، مدارکم را تحویل دادند و گفتند همه چیز آماده است. اما وقتی به آژانس مراجعه کردم، گفتند روی پاسپورت‌ها مهر نخورده؛ الان چند روز است مدرک خودم و خانواده ام را برای تکمیل تحویل داده ام، اما هیچ کس مدارکم را نمی‌دهد؛ و ادامه می‌دهد: امروز ساعت ۱۴ پرواز ما به مقصد نجف، پرید. حالا مانده ام خسارت چند میلیونی ما را چه کسی می‌دهد؟
مشکل کلی صدور ویزای اربعین رفع شد
با این حال امروز مدیر کل عتبات عالیات سازمان حج و زیارت از رفع مشکل کلی صدور ویزای اربعین خبر داد و گفت: در سه روز گذشته با تلاش‌های انجام شده این تأخیر جبران شده و در تهران، ویزا طی ۷۲ ساعت صادر می‌شود.
مرتضی آقایی در گفتگو با خبرنگار مهر با پذیرش تأخیر در صدور ویزای زائران اربعین گفت: طی سه روز گذشته یک کندی‌ای در صدور ویزا به وجود آمده بود که با تلاش‌های انجام شده این تأخیر جبران شده است.
وی افزود: در تهران و دو استان دیگر تلاش می‌کنیم از امروز ویزا‌ها را طی ۷۲ ساعت صادر کنیم.
مدیر کل عتبات عالیات سازمان حج و زیارت با اشاره به اینکه در ۱۳ استان کشور، صدور ویزا ۲۴ ساعته انجام می‌شود، اظهارداشت: در پنج استان نیز ۴۸ ساعته، ۱۱ استان ۷۲ ساعته و در سه استان بین ۳-۴ روز صادر می‌شود که تهران جزء این سه استان است و تلاش می‌کنیم از امروز افرادی که در سامانه سما ثبت نام می‌کنند درصورت ارائه به موقع مدارک طی ۷۲ ساعت ویزای آنها را صادر کنیم.
آقایی در پاسخ به این سوال که آیا تأخیر در صدور ویزا باعث کنسل شدن بلیت هواپیمای برخی زائران شده است، گفت: به طور عام با چنین مشکلی مواجه نشده ایم، اما شاید به طور خاص ۱۰-۲۰ مورد این مشکل را داشته باشند که دلیل آن هم این بوده که ثبت نام انجام شده بدون در نظر گرفتن شرایط بوده و یا شاید مدارکشان با تأخیر ارسال شده است.
وی با اشاره به اینکه روزانه ۵۰ هزار ویزا در تهران صادر می‌شود، تصریح کرد: شاید از این تعداد نیم درصد دچار مشکل شده باشند.
۳۰۰هزار نفر با تاخیر، ویزا دریافت می‌کنند
علی رغم صحبت‌های آقایی، آن چه از تجمع کنندگان به گوش می‌رسد، آمار و ارقامی را نشان می‌دهد که با آمار مسئولان بسیار مغایر است.
به عنوان مثال، فقط با مراجعه به ۳ موسسه خدمات مسافرتی، افرادی که مدعی هستند از هواپیما جا مانده اند، تعدادشان بیش از ۳۰ نفر است. از سوی دیگر مدیر یکی از این کارگزاری‌ها می‌گوید: در سال‌های قبل هیچ وقت ما با این مشکل رو به رو نمی‌شدیم، هیچ وقت شیشه شکستن وجود نداشت، اما امسال آماده نبودن زیرساخت‌ها و اضافه کردن بروکراسی اداری باعث این همه مشکل شد.
وی اضافه می‌کند: با اطمینان می‌توانم بگویم در حال حاضر حداقل ۳۰۰هزار نفر با مشکل اساسی رو به رو هستند.
زیرساخت‌ها فراهم نبود
مدیر یکی از موسسات فعال در حوزه زیارت هم در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: ما از سال ۸۹ با یادداشت وزارت خارجه جمهوری اسلامی با عنوان دفتر خدمات کنسولی سفارت عراق شروع به کار کردیم و سال هاست انتقال زائران به عراق یا تهیه ویزا برای آنها در کمتر از ۲۴ ساعت انجام می‌شود.
وی می‌افزاید: البته در سال‌های قبل، تفاوت ارز دولتی و آزاد زیاد نبود. اما امسال این تفاوت خیلی زیاد شد. دولت بعد از کلی بررسی، سرانجام تسهیلاتی برای زائران گذاشته که هزینه ویزا را با ارز نیمایی محاسبه کنند. این تسهیلات هم فقط به سازمان حج و زیارت تخصیص داده است.
این فعال حوزه زیارت می‌گوید: بر این مبنا کسانی که از طریق سایت سماح ثبت نام کنند، هزینه ویزاشان ۲۴۰هزار تومان خواهد بود و در غیر این صورت این هزینه به کمی بیش از ۶۰۰هزار تومان می‌رسد.
حسینی اضافه می‌کند: ما سال گذشته، روزانه تا ۱۲هزار ویزا آماده می‌کردیم، اما امسال به دلیل بروکراسی اداری عجیب سازمان حج از یکسو و روند کند سامانه از سوی دیگر، وعده مسئولان برای آماده شدن ویزا‌ها حداکثر تا ۷۲ساعت بعد، محقق نشده و بسیاری از زائران که براساس این وعده‌ها برنامه ریزی کرده و بلیط تهیه کرده اند، با مشکل رو به رو شدند.
وی می‌گوید: بسیاری از زائران با وجود اینکه یک بار در سامانه سماح ثبت نام کرده و پول پرداختند، به ما مراجعه می‌کنند و به دلیل وضعیت بلیت هواپیماشان، حاضرند ویزای یک روزه با ارز آزاد تهیه کنند.
کمتر از ۱۰ روز تا روز اربعین باقی مانده و هم اکنون خیلی عاشقان سالار شهیدان، راهی خاک عراق شده یا در مسیر آن هستند، اما هنوز عده زیادی هستند که به دلیل برنامه ریزی ضعیف مسئولان و تغییر چندباره تصمیمات آنها، هنوز موفق به برنامه ریزی دقیق نشده و نگران سلب توفیق خود هستند. به نظر می‌رسد متولیان امر در همه نهادی مسئول باید در روز‌های پیش رو با تدابیر هوشمندانه و همت جهادی، زمینه حضور گسترده و بی دغدغه همه مشتاقان را فراهم کنند.