قانون «احمقانه‌ای» که مانع ازسرگیری روابط تهران-اوتاوا شد
دیپلمات سابق کانادا در ریاض که از تحلیلگران ارشد این کشور در حوزه مسائل غرب آسیا به شمار می‌رود، وجود قانونی را که به گفته وی «یک قانون احمقانه است»، مانع اصلی در ازسرگیری روابط تهران و اوتاوا می‌داند.
خبرگزاری فارس: «دنیس هوراک» سفیر اخیرا اخراج شده کانادا از عربستان سعودی معتقد است دلیل اصلی این مسئله که دولت جدید کانادا که در سال ۲۰۱۵ میلادی روی کار آمد، با وجود وعده‌های مکرری که برای احیای روابط با تهران مطرح کرده بود، قادر به ازسرگیری روابط با ایران نبوده، تبعیت از قانونی است که مجوز مصادره دارایی‌های ایران را می‌دهد.
بنا بر گزارش «ونکوور سان»، این دیپلمات کانادایی که از تحلیلگران اثرگذار مسائل منطقه‌ای به شمار می‌رود، در ماه آگوست گذشته به دنبال خشم مقامات سعودی از یک توئیت وزیر خارجه کانادا از ریاض اخراج شده بود. وی در شرایطی این برآورد را از روابط میان اوتاوا و تهران مطرح کرده، که طی سخنرانی‌اش در یک نشست مهم بین‌المللی در کانادا، بخش‌های مبهمی از جنجال‌ها بر سر روابط این کشور در خاورمیانه را نیز روشن می‌کند.
بر اساس این گزارش، شش سال پیش، دولت سابق کانادا به طور ناگهانی روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرد و پس از تعطیل کردن سفارت خود در تهران، دیپلمات‌های ایران را نیز از کانادا اخراج کرد. دولت فعلی کانادا که در سال ۲۰۱۵ میلادی روی کار آمد، کمپینی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک با ایران به راه‌انداخته بود، اما پس از روی کار آمدن موفق نشد تا این وعده‌های خود را عملی کند، یکی از دلایل آن عدم تمایل تهران به برقراری تعاملات مجدد بود.
دیپلمات سابق کانادا در عربستان سعودی که اخیرا نیز بازنشسته شده، گفته است یک مانع اصلی بر سر تحقق این امر وجود دارد و آن، تصویب قانون «دادخواهی قربانیان تروریسم کانادا» است که در سال ۲۰۱۲ میلادی به تصویب رسید. این قانون به قربانیان تروریسم اجازه می‌دهد تا کشور‌هایی را که در فهرست حامیان تروریسم قرار گرفته‌اند، تحت پیگرد قضایی قرار دهند.
بنا بر این گزارش، این قانون علاوه بر بسیاری موارد دیگر، به طور خاص، مسیر صدور حکم استیناف سال گذشته دادگاه اونتاریو را هموار کرد. بر اساس این حکم، ۱.۷ میلیارد دلار از دارایی‌های خصوصی ایران توسط یک گروه از شاکیان آمریکایی متشکل از خانواده‌های قربانیان حملات تروریستی ادعایی دولت ایران توقیف شد.
این دیپلمات سابق کانادایی با اشاره به این مطلب در نشست شورای بین‌المللی کانادا در اوتاوا تأکید کرد: «این یک قانون احمقانه بود و هنوز هم یک قانون احمقانه است. اما ما همچنان به آن چسبیده‌ایم.»
هوراک که در سال ۲۰۱۲ میلادی مدیر روابط خاورمیانه در وزارت خارجه کانادا بود، ادامه داد، در آن سال سه حزب اصلی فدرال کانادا از این قانون حمایت کردند و «جان بیرد» وزیر خارجه وقت کانادا نیز به صورت کاملا ناگهانی تعطیلی سفارت تهران را در ماه سپتامبر همان سال اعلام کرد و دولت ایران را به حمایت از تروریسم متهم کرد و مدعی شد که این اقدام برای امنیت دیپلمات‌های کانادایی انجام می‌گیرد.
با این وجود تهران تمام این اتهامات را رد کرده و همواره تأکید داشته که با تروریسم بین‌المللی مبارزه می‌کند.
بنا بر این گزارش، وزیر خارجه وقت کانادا با اشاره به حمله به سفارت انگلیس در تهران که ۱۰ ماه قبل از این، اتفاق افتاده بود، هرگز به توضیح این مطلب نپرداخت که دیپلمات‌های کانادا چطور در آن زمان با این تهدید ادعاییِ فوری مواجه بوده‌اند.
تعطیلی سفارت کانادا در تهران اصلا تصادفی نبود
هوراک در ادامه گفت: «دولت کانادا در هجمه اطلاعات درباره دلایل واقعی این اقدام، خود را گم کرده بود... صادقانه که صحبت کنیم دلیل اصلی آن قانون عدالت‌خواهی برای قربانیان تروریسم بود. این همان دلیلی است که هنوز هم وجود دارد... تعطیلی سفارت تهران در کانادا درست یک روز پس از اجرایی شدن این قانون اصلا تصادفی نبود».
وی افزود، پس از اتفاقی که برای سفارت انگلیس در تهران افتاد، دولت کانادا ناگهانی به این فکر افتاد که «امنیت بسیار ضعیفی» در اطراف مجموعه‌ها و متعلقات سفارت این کشور در تهران وجود دارد، اما «دولت انگلیس که این اتفاق را به صورت واقعی تجربه کرده بود هرگز حتی به فکر توقیف دارایی‌های دولت ایران نیز نیفتاد.»
بنا بر این گزارش، دفتر وزیر خارجه کانادا از پاسخ به سوالاتی که درباره وضعیت گفتگو‌های دیپلماتیک با ایران مطرح است، خودداری کرده است.
بر اساس گزارش این روزنامه کانادایی، هوراک در تمام مدتی که از عربستان بازگشته، مدام وزیر خارجه کانادا را به دلیل توئیتی که در ماه آگوست منتشر کرده بود که منجر به اخراج وی شد، مورد نقد قرار داده است. وزیر خارجه کانادا در این توئیت خواستار آزادی فعالان در بند سعودی شده بود که همین مسئله نیز خشم مقامات آل سعود را برانگیخته و بهانه اصلی شد تا هوراک را یک عامل نامطلوب در عربستان توصیف کرده و اخراجش کنند. ریاض همچنین از دانشجویان دانشگاه سعودی در کانادا خواست تا به عربستان بازگردند و پرواز‌ها میان دو کشور نیز متوقف شد. هوراک گفته است که این توئیت خاص، یک توصیه نابه‌جا بود و دولت سعودی نیز در پاسخ به آن افراط کرد.
طبق گزارش روزنامه «ونکوور سان»، «مایکل گرنت» دیپلمات دیگر کانادایی که به عنوان یکی از سفرای کانادا در سازمان ملل در نیویورک فعالیت داشته و اخیرا به اوتاوا بازگشته گفته است، هوراک را یکی از تحلیلگران ارشد مسائل خاورمیانه کانادا معرفی می‌کند. وی همچنین در توصیف هوراک گفته است، زمانی که اسناد محرمانه در دهه‌های آتی منتشر شود، مشخص خواهد شد که تا چه اندازه انتصاب‌های این دیپلمات بازنشسته کانادایی در خاورمیانه به افزایش درک اوتاوا از اوضاع منطقه کمک کرده است.
هوراک در ادامه سخنرانی خود در شورای بین‌المللی کانادا بر این واقعیت تأکید کرد که کانادا در حال حاضر به لحاظ دیپلماتیک هیچ اثرگذاری خاصی در هیچ یک از این دو کشور خاورمیانه ندارد؛ نه سفیری برای هدایت سکان سفارتخانه خود در ریاض و نه سفارتی در تهران.