کدام "دردها" با مسکن درمان نمی‌شوند؟
درد یک حس مشترک بین تمام موجودات زنده است. تمام انسان‌ها با هر سن و رنگ و نژادی این حس را تجربه کرده‌اند. درد جزو حواس یک انسان مانند شنوایی، بویایی، چشایی و ... طبقه‌بندی می‌شود. تجربه درد از دوره جنینی تا سالمندی همراه انسان است و بر همین اساس بشر در طول تاریخ سعی کرده تا راه‌حل‌هایی برای تسکین دردهای خود بیابد.
به گزارش ایسنا، دکتر سید مسعود هاشمی _ رییس انجمن درد ایران درباره انواع درد و نوع تقسیم‌بندی آن، گفت: دردها از نظر شدت، زمان و نوع تقسیم‌بندی می‌شوند. از نظر شدت، دردها به سه دسته خفیف، متوسط و شدید طبقه‌بندی می‌شوند. دردهای خفیف معمولا نیازی به مسکن ندارند، اما دردهای متوسط تا شدید مانند درد بعد از عمل جراحی، سیاتیک، سردردها، کمردردها و ... نیازمند مداخلات درمانی هستند. این مداخلات می‌توانند دارودرمانی یا روش‌های جراحی باشند.
وی ادامه داد: دردها از نظر زمان به حاد و مزمن تقسیم می‌شوند. دردی که کمتر از سه ماه به طول انجامد، معمولا دردهای مهمی نیستند و جزو دردهای حاد محسوب می‌شوند. اگر یک درد سه ماه یا بیشتر در فرد حس شود دیگر یک درد عادی نیست و باید بررسی شود. این نوع دردها مزمن هستند.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه دردها انواع گوناگونی دارند، گفت: دردهای سوماتیک نوعی از درد هستند که مربوط به آسیب و زخم بافت، پوست، استخوان و مفاصل و ماهیچه‌ها می‌شوند. دردهایی که ما تجربه می‌کنیم، معمولا مربوط به این نوع درد است که با مصرف مسکن‌های معمول رفع می‌شوند.
هاشمی افزود: نوع دیگر درد، دردهای ناشی از آسیب یک عصب در بدن است که با نام دردهای نوروپاتیک شناخته می‌شوند. این آسیب می‌تواند در عصب‌های مختلف بدن مانند نخاع، مچ دست، کمر، مغز و ... رخ دهد. این نوع دردها با مسکن‌های معمول درمان نمی‌شوند و درمان‌های خاص خود را دارند.
وی در ادامه گفت: دردهایی اغشایی نوعی دیگر از دردها هستند که منشاء آن اغشا داخل بدن مانند معده هستند. این نوع درد نیز به دلیل ماهیتش به درمان با مسکن پاسخ نمی‌دهند و باید برای تسکین این نوع درد از درمان‌های خاصی استفاده شود.
هاشمی با بیان اینکه ۸۵ درصد انسان‌ها در طول زندگی خود دچار کمر درد می‌شوند، گفت: همه این ۸۵ درصد دچار مشکل و عارضه جدی نیستند. این عارضه زمانی جدی می‌شود که زمان آن طولانی شود و درمان درد جدی گرفته نشود. این کار موجب می‌شود درد به نوع نوروپاتیک تبدیل شود. یک نوع از دردهای مزمن نیز هستند که بعد از عمل جراحی همچنان حس می‌شوند، این نوع دردها نیز نوروپاتیک شده‌اند. در این حالت باید دنبال درمان عصب آسیب‌دیده باشیم.
وی درباره روش‌های نوین درمان درد و جراحی نیز توضیح داد و گفت: امروز در اعمال جراحی از روش‌های نوین و کم تهاجمی استفاده می‌کنیم تا کم‌ترین آسیب به بافت بدهای بدن وارد شود. در این گونه اعمال از روش آندوسکوپی بدون نیاز به بیهوشی و ایجاد برش‌های کوچک، به درمان فرد می‌پردازیم. این روش‌ها عوارض ناشی از اعمال جراحی و بیهوشی را کاهش می‌دهند. همچنین بار مالی را از دوش جامعه و سیستم بهداشت و درمان کاهش می‌دهند.
رییس انجمن درد ایران در پایان گفت: زمانی‌که در درمان دردهای سوماتیک که به راحتی می‌توان آن‌ها را درمان کرد، تعلل کنیم و درمان صحیح را انجام ندهیم، موجب دردهای سندروم مرکزی می‌شوند. این به معنای آن است که این درد در مغز ثبت می‌شود. درمان دردهای مرکزی مشکل است و ما به همه بیماران توصیه می‌کنیم، دردها اگر از یک بازه زمانی خارج شوند، باید از مصرف خودسرانه مسکن‌ها پرهیز کنند و به درمان جدی بپردازند.