ماجرای تلفات ۵۰درصدی گورخرها در جریان زنده‌گیری
یک کارشناس برجسته حیات وحش معتقد است: تلفات ۵۰ درصدی برای زنده‌گیری گورخر قابل قبول نیست و باید علت آن را ریشه یابی کرد، اما مدیرکل اسبق دفتر حیات وحش می‌گوید: ما امکانات لازم را برای زنده‌گیری در اختیار نداریم.
خبرگزاری فارس: یک کارشناس برجسته حیات وحش معتقد است: تلفات ۵۰ درصدی برای زنده‌گیری گورخر قابل قبول نیست و باید علت آن را ریشه یابی کرد، اما مدیرکل اسبق دفتر حیات وحش می‌گوید: ما امکانات لازم را برای زنده‌گیری در اختیار نداریم.
پنج راس گورخر در پی اجرای نامناسب طرح زنده‌گیری و انتقال از پارک ملی توران به پارک ملی کویر تلف شده‌اند.
علت مرگ گورخرها را رعایت نکردن استاندارد‌های لازم در تهیه جعبه‌های انتقال این حیوانات ارزشمند عنوان می‌کنند و منابع آگاه خبر از وارد آمدن صدمات و جراحات به این حیوانات حین انتقال می‌دهند؛ گفته می‌شود پوشانده نشدن بخش داخلی جعبه‌ها با فوم که به منظور کاهش هزینه‌ها انجام نگرفته است، باعث شده در حین جا‌به‌جایی در مسیر سنگلاخی گورخرها نتوانند تعادل‌شان را حفظ کنند و به برخورد به بدنه محفظه و شکستگی آن و بر اثر تقلای بیش از حد و مجروح شدن توسط جعبه‌های شکسته به شدت آسیب دیدند.
سه گورخر به دلیل این بی مبالاتی در حمل و نقل تلف می‌شوند و پس از یک هفته از ماجرای انتقال، خبر مرگ دو رأس دیگر از گور‌های مجروح شامل یک گور ماده و تنها گور نر می‌رسد.
حمید ظهرابی، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در اولین واکنش به این انتقال ناموفق و تلف شدن این گونه در معرض خطر انقراض و زیبای ایرانی عملیات زنده‌گیری و انتقال حیوانات وحشی و بالاخص گونه‌های بزرگ جثه را کار سختی عنوان می‌کند و می‌گوید: تلفات در حین عملیات نیز در مواقعی و البته با تعداد قابل قبول، اجتناب ناپذیر است.
در زمان انتشار این مصاحبه تنها ۳ گورخر تلف شده بودند و ظهرابی درباره مرگ این سه گورخر می‌گوید: متأسفانه با وجود استفاده از ایمن‌ترین دارو‌ها جهت بیهوشی گورخرها و پیش‌بینی کلیه تمهیدات لازم برای انتقال حیوانات، یک رأس از آن‌ها به دلیل حساسیت دارویی و دو رأس نیز به دلیل صعب العبور بودن ۶۰ کیلومتر از مسیر منتهی به پارک کویر، طی عملیات انتقال تلف شدند.
معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست تلف شدن گورخرها را یک تجربه ارزشمند برای کارشناسان دانسته و این عملیات را قابل قبول ارزیابی کرده است.
وی با اشاره به اینکه در همه منابع علمی، احتمال تلفات در چنین عملیاتی حتی به مقادیر وسیع‌تر پیش‌بینی شده می‌گوید: نباید با فشار بیش از اندازه، انگیزه و جسارت را از کارشناسان محیط زیست سلب کنیم. این عملیات تاکنون با ۷۰ درصد موفقیت همراه بوده است، با وجود این خود را موظف می‌دانم کوتاهی‌های انجام شده را پیگیری کنیم.
البته طولی نکشید که ۷۰ درصد موفقیت این پروژه به ۵۰ درصد کاهش یافت. با رسیدن عدد تلفات به ۵ گورخر و بلند شدن صدای اعتراضات رسانه‌ای؛ مجید خرازیان مقدم، مدیرکل دفتر حیات وحش با تاکید بر اینکه این رهاسازی و انتقال با هماهنگی قبلی سازمان حفاظت محیط زیست صورت گرفته است، گفت: انتقال گورخرها با محوریت محیط زیست سمنان در هفته گذشته و همکاری دامپزشک مجرب در زمینه حیات وحش که سابقه خوبی در این حوزه دارد، انجام شد.
وی اظهار داشت: بررسی‌ها حاکی از این است، که دو راسی که در حین زنده گیری تلف شدند به دلیل اصابت سر حیوان به دیوار‌های جانبی جعبه حمل گورخر وارد شده است، تلف شدند. دلایل تلف شدن گورخر‌های دیگر که بعد از عملیات زنده گیری تلف شدند با همکاری دامپزشکی استان سمنان و نظارت سازمان حفاظت محیط زیست در حال بررسی است.
حسین محمدی مدیرکل اسبق دفترحیات وحش سازمان محیط زیست در گفت: وگو با خبرنگار فارس در پاسخ به این سوال که چنین تلفاتی در جریان عملیات زنده‌گیری در سازمان محیط زیست سابقه داشته است گفت: در دهه‌های گذشته تعدادی گورخر از منطقه توران برای انتقال به گوراب یزد زنده گیری شدند که در آن زمان هم تعدادی تلفات داشتیم.
وی ادامه داد: البته در سال‌های گذشته جا به جایی‌های زیادی داشته‌ایم و این زنده گیری برای نخستین بار اتفاق نیفتاده است.
محمدی زمان زنده گیری را هم مهم دانست و تاکید کرد: ما برای زنده‌گیری حیوانات وحشی امکانات لازم را در اختیار نداریم.
وی خاطرنشان کرد: زنده‌گیری در اسارت تلفاتی ندارد، اما زنده‌گیری از طبیعت در همه جای دنیا با مخاطراتی روبرو است.
هوشنگ ضیایی کارشناس برجسته حیات وحش نیز در این‌باره به خبرنگار فارس گفت: تلفات ۵۰ درصدی برای یک زنده‌گیری قابل قبول نیست و باید مشکلات به وجود آمده در زمینه حمل و نقل را ریشه یابی کرد.
وی با بیان اینکه کارشناسان داخلی در زنده‌گیری گورخر تجربه کمتری نسبت به گونه‌های دیگر دارند، اظهار داشت: آن جریان زنده‌گیری که نقل شده است مربوط به سال ۶۸ می‌شود که با وجود تلفات گسترده در عملیات زنده‌گیری ۴ گورخر سالم ماندند و امروز جمعیت گور‌های توران به ۳۰ـ ۴۰ گور رسیده‌است.
ضیایی زنده‌گیری و انتقال گور‌ها به پارک ملی کویر را ضروری دانست و گفت: این زیستگاه مناسب زیست گور‌ها است و برای انتقال جمعیت به این منطقه باید اقدام کنیم.