معمای «خاشقجی» و چند ابهام
تقریبا یک هفته از ناپدید شدن جمال خاشقجی نویسنده و فعال رسانهای منتقد مشهور سعودی میگذرد، از سه شنبه ۱۰ مهر که وی به کنسولگری سعودی در استانبول رفت، و دیگر برنگشت، خبر و اطلاعات دقیقی درباره وی وجود ندارد و لحظه به لحظه بر ابهامات افزوده میشود.
خبرگزاری تسنیم: معارضان میگویند هر شهروند عربستانی با آل سعود مخالفت کند، سرکوب و سر به نیست شدنش حتمی است، به نظر میرسد این مسئله درباره خاشقجی هم این صادق است.
نویسنده ۵۹ ساله سعودی روز سهشنبه ۱۰ مهر (دوم اکتبر) پس از آنکه برای ثبت ازدواج خود به کنسولگری سعودی در استانبول رفت، ناپدید شد که این موضوع به نگرانیها درباره امنیت وی دامن زد، خاشقچی که در گذشته مشاور دولت عربستان بوده، سال گذشته از ترس دستگیری از کشورش خارج شد. او تاکنون بارها نسبت به سیاست محمدبن سلمان و همچنین تجاوز نظامی کشورش به یمن انتقاد کرده بود.
مقامات سعودی ادعا کردهاند که وی از سفارت خارج شده، اما نامزد وی این موضوع را رد میکند. نام وی در فهرست افراد تحت تعقیب بنسلمان قرار داشت. سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه تأکید کرده بود که وی داخل کنسولگری عربستان است.
ابهامات درباره سرنوشت خاشقجی و مواضع سعودیها
موضع ابهامآمیز سعودیها در پرونده جمال خاشقجی سبب شده است تا افکارعمومی بیشتر به آنها مشکوک شوند و از اظهارنظرها و موضعگیریهای آنها متقاعد نشوند.
ابهامات زیادی درباره سرنوشت خاشقجی وجود دارد، سعودیها آمدنش به کنسولگری را رد نمیکنند، رفتنش را هم رد نمیکنند، سئوال اینجاست، پس خاشقجی کجاست، اگر کشته شده است، جسدش کجاست، عربستان گفته است این مسئله را رد میکند و جالب اینجاست که رسانههایش، مسئولیت را به گردن قطر میاندازند.
سئوال اینجاست قطر چگونه توانسته است خاشقجی را در داخل کنسولگری سعودی در استانبول به قتل برساند؟ سعودیها هنوز نتوانستهاند افکارعمومی را متقاعد کنند، چرا که درباره خاشقجی شفافسازی نمیکنند.
نکته دیگر اینکه، اگر نامزد خاشقجی به مقامات ترکیه اطلاع نمیداد، هیچ کس از این مسئله مطلع نمیشد و پرونده هم بدون اینکه کسی پیگیر آن باشد، مختومه اعلام میشد، اما پیگیریهای نامزد وی، برنامهها و محاسبات آل سعود را به هم ریخته است به طوری که رسانههای سعودی مدعی شدهاند خاشقجی نامزدی به نام خدیجه نداشته است.
مسئولان سعودی به ویژه کنسولگری این رژیم در استانبول به جای پاسخگو بودن، حالت تهاجمی به خود گرفتهاند و جالب اینکه یک مسئول کنسولگری سعودی مدعی شده است که آنها هم نگران سرنوشت خاشقجی هستند.
عکاظ نوشت: یک منبع مسئول در کنسولگری سعودی در استانبول اظهاراتی را که رویترز به نقل از مسئولان ترکیهای منتشر کرد، تکذیب کرد که گفته بودند خاشقجی در کنسولگری سعودی کشته شده است.
این منبع مدعی شد که این اتهامات عاری از صحت است و همچنین تردید دارد که چنین اظهاراتی از سوی مقامات آگاه ترکیه یا مسئول در این زمینه بیان شده باشد.
این منبع افزود هیئتی امنیتی از محققان سعودی روز شنبه بنا به درخواست طرف سعودی (کنسولگری) و موافقت طرف ترکیهای برای مشورت درباره تحقیقات ویژه ناپدید شدن جمال خاشقجی شهروند سعودی وارد شدند.
این منبع مدعی شد پادشاهی سعودی به سلامت و امنیت شهروندانش در هر جایی که باشند، علاقهمند است و مقامات ذیربط سعودی این مسئله را پیگیری میکنند.
نظر دو معارض عربستانی درباره پرونده خاشقجی
حمزه الحسن معارض عربستانی مقیم لندن در صفحه شخصی خود در توئیتی درباره مواضع سعودیها نوشت: واکنشهای آل سعود را از زمان ناپدید شدن خاشقجی دنبال کنید، ابتدا خوشحال شدند و تایید کردند، آنگاه معارضان را به سرنوشت خاشقجی تهدید کردند، سپس منکر حضور خاشقجی در کنسولگریشان (استانبول) شدند، بعدا حتی ورود وی به کنسولگری را هم انکار کردند، آنگاه به زشتترین شکل ممکن حملهور شدند و به وی اهانت کردند، آنگاه قطر و اردوغان را متهم کردند، سپس دایره اتهامات خود را به قطر محدود کردند، در نهایت نامزدش را متهم کردند که آنها را رسوا کرد.
علی الدبیسی رئیس سازمان اروپایی سعودی حقوق بشر هم در صفحه خود در توئیتر خواستار تحقیقات سازمان ملل درباره خبر قتل جمال خاشقجی شده است، وی این حادثه را شوکآور و مبهم توصیف کرده است. الدبیسی خواستار همبستگی و همکاری همه مخالفان آل سعود برای پیگیری پرونده قتل خاشقجی و تشکیل تیم تحقیقات سازمان ملل و همچنین اتخاذ مواضع بین المللی قاطعانه برای توقف اقدامات متهورانه آل سعود و حمایت از صلح و امنیت و حفظ جان معارضان شده است.
افشاگری یک رسانه آمریکایی: چرا خاشقجی به جای واشنگتن به استانبول رفت؟
خبرگزاری ان بی سی نیوز آمریکا اعلام کرده است جمال خاشقجی ابتدا به سفارت سعودی در واشنگتن مراجعه کرد تا مدارک مورد نیاز خود را به دست آورد، اما سفارت سعودی به وی اعلام کرد باید برای صدور این مدارک به استانبول برود، این درخواست سفارت، نگرانی نامزدش را به دنبال داشت مبنی بر اینکه دامی برای وی پهن شده است، هنگامی که خاشقجی وارد استانبول شد و به کنسولگری سعودی رفت، کارکنان از وی خواستند برود و روز بعد بیاید، یعنی همان روزی که ناپدید شد.
این رسانه به نقل از یک منبع دیپلماتیک ترکیهای اعلام کرد مقامات ترکیه معتقدند که خاشقجی در داخل کنسولگری سعودی کشته شده و جسدش در چندین جعبه خارج شده است.
مقامات ترکیهای صدور سندی را که ثابت کند فرد ازدواج نکرده برای تکمیل مدارک ازدواج شرط گذاشتهاند و به همین سبب خاشقجی به کنسولگری سعودی رفت تا طلاق همسر اولش را اثبات کند.
روایت رسانههای سعودی و به حاشیه کشاندن اصل
رسانههای رسمی سعودی که چند روزی بود سیاست سکوت را در پیش گرفته بودند، با فشارهای دستگاههای امنیتی بر اعضای خانواده خاشقجی، رویکرد فریبکارانهای را در پیش گرفتهاند. در این زمینه روزنامه عکاظ با تیتر: خانواده خاشقجی: خدیجه (نامزد خاشقجی) را نمیشناسیم، او نامزد جمال نیست، نشان داد که بازی جدیدی را برای منحرف کردن افکارعمومی در پیش گرفتهاند، اینکه خاشقجی اساسا نامزدی به نام خدیجه چنگیز نداشته است تا نگاهها را از اصل ماجرا یعنی ناپدید شدن خاشقجی و ابهامات مربوط به وی منحرف کنند.
نکته جالب این است که عکاظ از واژه معما برای ناپدید شدن جمال خاشقجی استفاده کرده و نوشته است: «در حالی که معما و ابهام درباره ناپدید شدن جمال خاشقجی شهروند و فعال رسانهای سعودی افزایش یافته است، ادعاها و اخبار دروغین که تلاش میکند به آبرو و وجهه پادشاهی سعودی لطمه وارد کند، پشت سر هم مطرح میشود که از ابهامات و سئوالات درباره همسر احتمالی خاشقجی (خدیجه چنگیز) جدا نیست که در ابتدا ترجیح داد نامش را از خبرگزاریها مخفی نگه دارد و به نام خدیجه اکتفا کرد، این نامزد احتمالی خاشقجی مدعی از دست دادن و ناپدید شدن وی پس از ورودش به کنسولگری سعودی شد که پس از آن یک هجمه رسانهای سازمان یافته از طرف ماشین رسانهای قطر و رسانههای اخوانی دنبال شد تا سئوالات بیشتری را درباره ادعاهای نامزد همزمان با حمله شدید به سعودی با حجم بالایی از خبرهای ساختگی و دروغین مطرح کند...»
به نظر میرسد که نامزد مذکور (خدیجه چنگیز) ارتباطات قدیمی با نظام قطر دارد به طوری که تصویری از وی با یک روزنامه نگار قطری منتشر شده است، همچنانکه خاشقجی در چهارم آگوست گذشته تصویری از خود و دو زن ترکیهای از جمله نامزد احتمالیاش منتشر کرده بود، خاشقجی در آن زمان، او (خدیجه) را کارشناس مسائل عمان معرفی کرد و به این اشاره نکرد که نامزد یا همسر وی است، که این مسئله ابهامات درباره مسئله را بیشتر میکند، حتی معتصم خاشقجی که روز گذشته نشست خانواده خاشقجی را در جده برگزار کرد، گفته است این خانم ترکیهای را که مدعی است نامزد جمال خاشقجی است، نمیشناسد و اساسا او نامزدش نیست. مستعصم بعید ندانست که سخنان این زن و حضورش برای پیشبرد اهداف و برنامههای خاصی باشد.
تلاش برای متهم کردن قطر در پرونده خاشقجی رویکرد دیگری است که رسانههای سعودی برای منحرف کردن افکارعمومی در پیش گرفتهاند.
عکاظ مدعی شد خانواده خاشقجی گفته است به تلاشهای دولت سعودی و تدابیر اتخاذ شده از سوی آن در خصوص مسئله فرزند ناپدید شدهشان اعتماد دارند.
این رسانه سعودی به نقل از معتصم مدعی شد که برخی کشورها برنامهها و اهداف شومی در سوء استفاده از مسئله جمال خاشقجی دارند.
بیشتر بخوانید
گزارش تسنیم| اخبار ضدونقیض درباره سرنوشت «خاشقجی»؛ الخلیج الجدید: جسدش را مثله کردند و برای بنسلمان فرستادند
العربیه هم از این عضو خانواده خاشقجی که مشخص است زیر بار فشار گسترده حکومت سعودی مجبور هستند آنچه را این رژیم از وی میخواهد، بر زبان بیاورد، مدعی شده است که این موضوع (جمال خاشقجی) سیاسی شده و از نام جمال و خانوادهاش برای پیشبرد اهداف و برنامههای سوء استفاده شده است.