کی بود؟ کی بود؟ من نبودم!

صبح نو: در حالی محصولات غذایی این روز‌ها در مسیر گرانی قرار گرفته که فعالان این صنف هیچ‌یک مسوولیت آن را به گردن نمی‌گیرند. رییس اتحادیه سوپرمارکت‌ها می‌گوید: کسبه از بنکداران اجناس را بالاتر از نرخ درج شده روی کالا خریداری می‌کنند و این دلیل گران‌فروشی آن‌هاست در حالی که رییس صنف بنکداران اعلام کرده است که فقط ۱۰ درصد از سوپرمارکت‌های تهران از آن‌ها خرید می‌کنند و مابقی آن‌ها مشتریان شرکت‌های پخش هستند.

در ماه‌های اخیر، کاهش عرضه و در نتیجه افزایش قیمت برخی محصولات، بازار مصرف را دچار مشکل کرده است؛ به‌طوری که کم شدن محصولاتی مانند رب گوجه، پوشک و وسایل بهداشتی بانوان به‌دلیل کاهش عرضه که در برخی موارد به احتکار و در برخی دیگر به کمبود مواد اولیه و مشکل در تولید برمی‌گردد، بازار این محصولات را داغ کرده و باعث شده که حتی مصرف‌کنندگان به سمت خرید بیش از نیاز روی بیاورند که این مسأله سبب افزایش التهاب بازار می‌شود. در این بین شنیده شده کارخانه‌ها قیمت فروش برخی کالا‌ها برای واحد‌های صنفی را همان نرخ‌های درج شده برای مصرف‌کننده در نظر می‌گیرند. افزایش قیمت محصولات از سوی کارخانه‌ها باعث شده است سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های بزرگ برخی کالا‌ها را بدون توجه به قیمت درج شده روی آن‌ها عرضه کنند که طبق قانون تعزیرات حکومتی این کار تخلف است، اما نایب رییس اتاق اصناف ایران معتقد است

در شرایط کنونی این کار تخلف محسوب نمی‌شود، چون کارخانه‌ها گران‌تر از نرخ درج شده، کالا را به واحد‌های صنفی می‌فروشند و آن‌ها هم مجبور به تغییر قیمت هستند. آقای محمود هاشمی، نایب رییس اتاق اصناف ایران در گفت‌و‌گویی اعلام کرده بود که از نظر اتاق اصناف درج قیمت جدید روی کالا‌ها تخلف نیست، برخی کارخانه‌ها جنسی را که هنوز روی خط تولید دارند، گران‌تر از قیمت درج شده به مغازه‌داران می‌فروشند؛ بنابراین مغازه‌داران نیز مجبورند آن‌ها را به قیمت روز بفروشند و این کار تخلف محسوب نمی‌شود.

کاسبان گناهکار نیستند، مجبورند! آقای سعید درخشانی، رییس اتحادیه سوپرماکت‌های تهران در گفتگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» می‌گوید: «سوپرمارکت‌ها قیمت‌ها را خودخواسته تغییر نمی‌دهند. باید بدانید که قیمت کالا از قیمت درج شده روی آن تبعیت نمی‌کند و این به سوپرمارکت‌ها مربوط نمی‌شود؛ بنکداران و تولیدکنندگان اجناس را به نرخ بالاتر از قیمت درج شده به فروش می‌رسانند. به‌عنوان مثال اگر بر روی جنسی قیمت ۱۰ هزار تومان درج شده باشد، بنکداران آن را به سوپرمارکت‌ها ۱۲ هزارتومان می‌فروشند و به همین دلیل کسبه نیز وقتی آن را خریداری می‌کنند ناچار به افزایش قیمت هستند، ولی مشتریان که این را نمی‌دانند، گمان می‌کنند که کسبه عامدانه اجناس را به نرخ‌های نجومی می‌فروشند.»

وی ادامه داد: «اگر به میادین سری بزنید و به عنوان مثال یک کارتن کنسرو یا دستمال کاغذی بخرید؛ خواهید دید که آن را بالاتر از نرخ درج شده به شما خواهند فروخت. در صورتی که می‌بایست کالا را به کمی پایین‌تر از قیمت درج شده به سوپر مارکت بفروشند تا فروشنده‌ها نیز بتوانند به قیمت درج شده کالا را به دست مشتریان برسانند.»

درخشانی گفت: «این اتفاق طبیعی نیست. باید تولیدکنندگان را موظف کنند تا قیمت واقعی را بر روی تولیدات خود درج کنند. توزیع‌کنندگان و دلالان، کالا‌ها را به قیمت درج شده روی آن‌ها یا حتی بالاتر به مغازه‌داران می‌فروشند و آن‌ها هم گاهی مجبورند برای حفظ مشتریان خود، برخی محصولات را به همان قیمت به دست مصرف‌کننده برسانند، چراکه اگر آن را بالاتر از قیمت ثبت شده روی کالا عرضه کنند، گران‌فروشی محسوب می‌شود. اما همه کاسب‌ها مقصر و گران‌فروش نیستند البته ما همه کاسب‌ها را تأیید نمی‌کنیم، اما چرا این اتفاق‌ها سه ماه پیش رخ نداد و چگونه شد که همه کاسب‌ها به یک‌باره گران‌فروش شده‌اند؟» درخشان می‌گوید: «دیروز یکی از نمایندگان مجلس درباره شیوع مصرف مواد مخدر صحبت کرده است و گفته که مواد مخدر آن‌قدر فراوان است که حتی در سوپرمارکت‌ها هم می‌توان آن را تهیه کرد. این صحبت‌ها برای ما و کاسبان توهین محسوب می‌شود و می‌بایست اگر موردی را دیده است به ما معرفی کند. کاسبان برای حفظ مشتری خود چنین کاری می‌کنند. کاسب گناهکار نیست و نباید هر مسأله‌ای که پیش می‌آید یقه کاسبان را بگیرند.» فروش یک محصول توسط تولیدکنندگان به واحد‌های صنفی معادل قیمت درج شده روی محصول یا با قیمتی بسیار نزدیک به قیمت نهایی، نرخ‌گذاری محصولات را با چالشی جدی مواجه کرده است و بعضاً شاهد فروش اقلام مختلف با قیمتی بالاتر از قیمت درج شده روی محصولات هستیم.

۱۰ درصد سوپرمارکت‌ها از بنکداران خرید می‌کنند! در همین راستا آقای محمد آقاطاهر، رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی در گفتگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» و در واکنش به صحبت‌های درخشانی رییس اتحادیه سوپرمارکت‌ها گفت: «ایشان ما را از چند تریبون محکوم به گران‌فروشی کرده‌اند در حالی که در کل تهران کمتر از ۱۰ درصد از سوپرمارکت‌ها از بنکداران خرید می‌کنند و بیش از ۹۰ درصد از آن‌ها محصولات خود را از شرکت‌ها خرید می‌کنند و درب مغازه به آن‌ها تحویل داده خواهد شد.» وی ادامه داد: «سوپر مارکت‌ها قیمت‌ها را بالا برده‌اند و می‌گویند ما گران‌تر از قیمت درج شده خریداری می‌کنیم، ولی نکته مهم این است که آن‌ها دقیقاً از کجا خرید می‌کنند؟! از بنکداران یا از شرکت‌ها و نمایندگی‌های کارخانه‌ها. این که بگویند قیمت‌ها را بالا برده‌ایم، چون بنکداران به ما گران می‌فروشند، قابل قبول نیست. با روی کار آمدن شرکت‌های پخش دوران بنکداران گذشت و امروزه سوپرمارکت‌ها فقط اقلامی مانند قند و شکر و حبوبات و غلات را از ما خرید می‌کنند و این اقلام نیز معمولاً نرخی روی آن‌ها درج نشده که به ما اتهام گران‌فروشی وارد کنند. بسیاری از کارخانه‌ها و شرکت‌ها پخش مویرگی دارند، کمتر سوپرمارکتی از بنکداران خرید می‌کند و نمی‌توان تقصیر همه گران‌فروشی‌های مغازه‌ها را به گردن بنکداران انداخت.»

هنگام عرضه تخلف می‌شود آقای محمدرضا مرتضوی، رییس کانون صنایع غذایی ایران در گفتگو با «ایسنا» در خصوص افزایش قیمت موادغذایی توسط واحد‌های تولیدی و نیز مسائلی که در مورد فروش محصولات کمترین حاشیه سود برای فروشندگان و رخ داده و اینکه بعضاً قیمت برخی محصولات بیش از قیمت درج شده روی محصول است، گفته است: «اگر واحد تولیدی اقدام به فروش محصولاتش با قیمتی بالاتر یا معادل قیمت درج شده روی محصول نهایی می‌کند باید هر چه سریع‌تر این مسأله گزارش شود و دستگاه‌های نظارتی نیز نسبت به آن ورود کنند. هر چند که باید اعلام کنم سوءاستفاده در سطح عرضه رخ می‌دهد و کارخانه و کارخانجات با قیمتی که در فاکتور درج می‌شود محصول خود را می‌فروشند و مغایرتی در این زمینه وجود ندارد.»