هشدار وزیر لبنانی به عادل الجبیر
دلایل تاخیر در تشکیل دولت در لبنان بسیارند بخشی از آن مربوط به اختلاف‌نظرها درباره کرسی‌ها و بخشی دیگر نیز به اختلافات درباره ائتلاف‌ها بازمی‌گردد، هر بار که روزنه امیدی برای پیشرفت در این مسیر حاصل می‌شود، گام‌هایی به عقب برداشته می‌شود گویا در حال حاضر کسی تشکیل دولت را نمی‌خواهد یا اینکه زمانش در منطقه فرا نرسیده است.
خبرگزاری ایسنا: به نوشته روزنامه الاخبار چاپ لبنان، جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان روز چهارشنبه (۲۶ سپتامبر) در حاشیه سخنرانی میشل عون، رئیس جمهوری این کشور در مجمع عمومی سازمان ملل در لابی ساختمان سازمان ملل با عادل الجبیر، همتای عربستانی خود دیدار کرده و گفت‌وگوی کوتاه و پرمعنایی میان آن دو انجام گرفت.
الجبیر پس از اینکه با باسیل دست داد، از او سوال کرد: چه خبر از دولت؟
باسیل: هنوز تشکیل نشده، در حال حاضر هیچی.
الجبیر: چرا؟
باسیل: چون من و سعد (حریری) دوست هستیم، من به او باور دارم اما هیچ کسی جز من او را باور ندارد، بسیاری در لبنان بر این باورند که شما در تاخیر در تشکیل دولت دست دارید.
الجبیر: ارتباطی به ما ندارد، ما در تشکیل دولت دخالت نمی‌کنیم.
باسیل: آنهایی که با شما ارتباط دارند، چیزهایی مطالبه می‌کنند که حق‌شان نیست، آنها قدرت‌طلبانه رفتار می‌کنند.
وزیر خارجه عربستان این مساله را تکذیب و تکرار کرد: ما دخالت نمی‌کنیم.
این در حالیست که رئیس جمهوری لبنان پیش از سفر به نیویورک و پس از بازگشت از آن، در رسیدن به راه‌هایی برای خروج از بن‌بست تشکیل کابینه ناکام مانده است، علاوه بر این سعد حریری، نخست وزیر مکلف لبنان نیز موفق نبوده و در حال حاضر هر روز عوامل دیگری برای تعویق تشکیل کابینه به عوامل قبلی افزوده می‌شود.
در تیم اصلی مذاکره‌کننده کسی نیست که باور داشته باشد حریری نیت سوئی برای طولانی کردن بیهوده این ماموریت دارد یا به عنوان نخست وزیر مکلف عامدانه سعی در وقت‌کشی داشته یا تلاش دارد برای مذاکره اخاذی کند تا امتیازات بیشتری به دست آورد، بلکه حریری در دو دیدار غیررسمی در ۲۲ سپتامبر بر ادامه توافقاتش با رئیس جمهوری تاکید کرد و گفت: ما توافق کردیم شریک بمانیم، البته حریری ابتدا در انتخاب‌هایش اشتباه کرد و پس از آن خودش را از هفته اول مسؤولیت در مقابل عون به دردسر انداخت، او به ولید جنبلاط قول سه کرسی و به سمیر جعجع، رئیس حزب القوات اللبنانیه قول سهمیه‌ای که مطالبه کرده بود، داد که در مجموع چهار کرسی می‌شدند، پاسخ مذاکره‌کننده‌اش در تیم ریاستی در آن مقطع زمانی این بود که کرسی چهارم را حریری با سهمیه خودش می‌دهد.
حریری پیش‌نویس خود را سوم سپتامبر چند ساعت پس از اطلاع آن به باسیل، به دولت تحویل داد، حریری گفت این امتیاز را از جعجع گرفته و او سهمیه خود را از پنج به چهار وزیر کاهش داده و از سمت معاون نخست وزیر و پست حاکمیتی صرف نظر کرده است. قطعا واکنش رئیس جمهوری منفی بود و او پیش‌نویس را رد کرد، نخست وزیر مکلف نیز تنها می‌توانست قسم بخورد که عربستان مانع از تشکیل دولت نمی‌شود و او تضمین می‌کند اگر کرسی‌های دروزی‌ها به جنبلاط داده شود، او از منشور برای تعطیلی جلسات کابینه استفاده نمی‌کند.
آنچه اکنون در بن بست تشکیل دولت وجود دارد، چند نکته است:
۱- عون انتصاب طلال ارسلان در پست وزارتی و درگیری‌های موجود در مورد سومین کرسی دروزی‌ها جهت تعیین شخص مورد نظر را شخصا در دست نداشت بلکه انحصار یک گروه سیاسی به نمایندگی از یک طایفه را در هم شکست حتی اگر آن گروه سیاسی بیشترین نمایندگان را داشته باشند، در هفته‌های اول این مسؤولیت، یعنی چهار ماه قبل باسیل با طلال ارسلان درباره انتصابش در سمت وزارتی گفت‌وگو کرد، آن دو به این نتیجه رسیدند که شاید حضورش در این سمت مناسب نباشد اما حتما او رئیس یک فراکسیون پارلمانی خواهد شد.
۲- حریری در پیش‌نویس خود دو کرسی را برای جنبلاط در نظر گرفت و سومی را هم از سهمیه نخست وزیر مکلف داد و برای جعجع نیز چهار کرسی و چهار پست در نظر گرفت. حریری افراط در تخصیص کرسی برای جعجع را اینگونه توجیه کرد که اینها سهمیه او بوده است اما پاسخ به این توجیه حریری اینست: زمانی که نخست وزیر مکلف به تیمی سهمیه‌ای بیشتر از سهمیه موجود در آن حوزه می‌دهد، دلالت بر این دارد که او از سهمیه گروه دیگری به این گروه بخشیده است. با توجه به گفت‌وگوهای قبلی تیم ریاستی مذاکره‌کننده و حریری درباره اعطای سهمیه‌های فراکسیون‌های اصلی در پارلمان، معیار اصلی برای توزیع پست‌ها نتایج انتخابات پارلمانی است:
جریان آزاد ملی و هم‌پیمانان آن (۲۹ نماینده از جمله حزب الطاشناق و ارسلان): شش وزیر
دوگانه حزب الله-جنبش امل و هم‌پیمانان آن (۳۰ نماینده از جمله ۱۷ نماینده در فراکسیون نبیه بری و ۱۳ نماینده در فراکسیون حزب الله): شش وزیر
جریان المستقبل (۲۰ نماینده): نخست وزیر به همراه چهار وزیر
حزب القوات اللبنانیه (۱۵ نماینده): سه وزیر
حزب سوسیال ترقی‌خواه (۹ نماینده): دو وزیر
جریان المرده (چهار نماینده): یک وزیر
فراکسیون رئیس جمهوری نیز طبق تعداد نماینده‌ای که در دولت مکلف فعلی دارد: پنج وزیر.
حریری از این نگران است که غرب دولتش را "دولت حزب الله" بدون القوات اللبنانیه توصیف کند.
۳- حریری می‌گوید به دنبال تشکیل دولتی بدون پیوستن القوات اللبنانیه به آن نیست، او تصور می‌کند که به این شکل می‌تواند با غرب و جامعه جهانی که او را به تشکیل دولت حزب الله بدون القوات اللبنانیه متهم می‌کنند، مقابله کند. مذاکره‌کننده حریری نقش منفی که جعجع در بحران ریاض در چهارم نوامبر ۲۰۱۷ و بازداشتش در هتلی در آنجا تا بازگشتش به لبنان در ۱۷ مه ۲۰۱۸ ایفا کرد و قطع کامل روابط این دو برای چند ماه پیش از آشتی در ۱۷ مه ۲۰۱۸ را به او یاد آور شد و نیز به او گفت، رئیس حزب القوات اللبنانیه یکی از مشتاق‌ترین افراد برای استعفای اجباری حریری بود و پس از آنکه حریری مجبور به اعلام استعفا در ریاض شد، جعجع گفت، حریری در این زمینه خیلی تاخیر داشته است.
۴- تیم ریاستی مذاکره‌کننده از حریری غلط محاسبه‌ای گرفت، حریری پیش‌نویسی را ارائه کرد که در آن سهمیه‌هایی برای جنبلاط و جعجع تعیین شده بودند که رئیس جمهوری با آنها موافق نبود در ادامه این تیم پیش‌نویس یاد شده را مانع اجرای توافق امضا شده در سال ۲۰۱۶ دانست: در این پیش‌نویس بر مشارکت با رئیس جمهوری تاکید شده و همزمان او از طرف دو هم‌پیمانش تحت فشار است و نمی‌تواند از آنها چشم‌پوشی کرده و یا شروط آنها را نادیده بگیرد. به این ترتیب تیم مذاکره‌کننده تا حد زیادی به ناکامی در تشکیل دولت نزدیک شد و مشکل با حریری بیشتر از آنکه به دلیل اختلاف‌نظرها در تقسیم کرسی‌ها باشد، سیاسی است.