کدام بیشتر مقصر است؟ شوک ارزی آمریکا یا ناکارآمدی دولت
مقصر آشفته بازار اقتصاد ایران هر روز یکی است، در ابتدا که رییس سابق بانک مرکزی، ترامپ را دلیل اصلی نابسامانی‌های ارزی معرفی کرد و پس از آن رییس‌جمهوری این مشکلات را به اعتراضات دی‌ماه ۹۶ و مردم نسبت داد، حال، اما وزارت اقتصاد رسماً اعلام کرده که «ردپای آمریکا در اغتشاش ارزی ایران» دیده شده است.
صبح نو: مقصر آشفته بازار اقتصاد ایران هر روز یکی است، در ابتدا که رییس سابق بانک مرکزی، ترامپ را دلیل اصلی نابسامانی‌های ارزی معرفی کرد و پس از آن رییس‌جمهوری این مشکلات را به اعتراضات دی‌ماه ۹۶ و مردم نسبت داد، حال، اما وزارت اقتصاد رسماً اعلام کرده که «ردپای آمریکا در اغتشاش ارزی ایران» دیده شده است.
همکاری نهاد‌های آمریکا برای اغتشاش در بازار ارز ایران مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی طی گزارشی اعلام کرد: براساس طرح همکاری مشترک وزارت خارجه، خزانه‌داری و دستگاه اطلاعاتی آمریکا، برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران از طریق القای شوک‌های زمان‌بندی شده در راستای افزایش نااطمینانی به پایداری ارزش ریال در برابر ارز‌های خارجی، با بهره‌گیری از پایگاه‌های آمریکا در برخی کشور‌های همجوار در جریان است.
این گزارش با تأکید بر اینکه پژوهشگران مرکز حراست وزارت متبوع، این فرآیند‌های عملیاتی را شناسایی و رصد می‌کنند، می‌افزاید: عوامل میدانی این پروژه که در ایران عمل می‌کنند اکثراً از هدایت چنین ساز و کار اطلاعاتی آمریکا اطلاع نداشته و تصور می‌کنند در فرآیند عملیات سوداگران بازار، مشارکت و کسب سود می‌کنند.
مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی بخشی از فرآیند عملیات مذکور را شامل شناسایی مبادی ریال دریافتی توسط این پایگاه‌ها مبتنی بر شناسایی، جذب و هدایت سرمایه‌های ایرانیان برای ایجاد اخلال در نظام اقتصادی و فراخوان ریال و چک‌های مسافرتی از مناطق مرزی اعلام کرده است.
ساماندهی شبکه‌ای از عوامل کارگزار اسعاری منطقه‌ای دارای مراودات گستره با بازار پولی ایران و اعزام گروه‌های دارنده ریال ایرانی به شهر‌های مرزی و حتی در عمق ایران به‌منظور آغاز عملیات جمع‌آوری دلار از یک سو و فراخوان مراجعه سوداگران عمده بازار ارز به عوامل ساماندهی شده در پایگاه‌های موصوف، از سوی مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی به‌عنوان بخشی دیگر از این اقدامات ذکر شده است.
گزارش مرکز حراست وزارت امور اقتصادی و دارایی، اعلام کرده است ایجاد همگرایی بازاری عوامل به‌منظور ساماندهی تمرکز شوک بر بازار و تلاش برای حفظ عملیات شوک تا پنج روز کاری و هدایت ارز‌های جمع‌آوری شده در مسیر اخلال در نظام اقتصادی ایران، از جمله دیگر اقدامات مشترک وزارت خارجه، خزانه‌داری و دستگاه اطلاعاتی آمریکا در راستای اجرای برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران محسوب می‌شود
حاجی دلیگانی: ۹۰ درصد مشکلات اقتصادی منشأ داخلی دارد حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شواری اسلامی در گفتگو با روزنامه «صبح‌نو»، درباره گزارش مرکز حراست اقتصاد و دارایی ایران مبنی بر حرکت‌های وزارت خارجه و دارایی آمریکا از طریق همسایگان کشورمان برای ضربه به ریال گفت: این موضوع یکی از نشانه‌های جنگ اقتصادی دشمن علیه کشور است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: وزارت خزانه‌داری آمریکا در مدت اخیر ۸۰ نفر را به لیست تحریم‌های خود اضافه کرده تا بتواند اقتصاد ایران را با اختلال روبه‌رو کند و از سوی دیگر نیز برنامه‌ریزی‌هایی را انجام و برای اجرا در اختیار کشور‌های هم‌پیمان خود قرار می‌دهند و از این جهت دور از انتظار نبود که دشمنان چنین حرکتی کنند تا ثبات اقتصادی کشور را برهم بزنند.
وی در حال حاضر بحث‌های عدم ثبات و گرانی را از توطئه‌های دشمن خواند و ادامه داد: با وجود این که گرانی مشکلات زیادی را برای مردم به وجود آورده، اما در درجه نخست ایجاد ثبات برای ما مهم است و این طبیعی است که دشمنان دست به چنین اقداماتی بزنند. حاجی‌دلیگانی گفت: برای نمونه برخی افراد هستند که به‌خاطر عدم ثابت محصولات را به بازار عرضه نمی‌کنند تا شاید کالا را گران‌تر بفروشند پس عدم ثبات برنامه‌ای است که دشمن بیشتر روی آن سرمایه‌گذاری کرده است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره این که همسایگان ایران چگونه می‌توانند چنین اقدامی را علیه کشور ما انجام دهند گفت: بخش اعظم کار دشمن عملیات روانی است که این موضوع اصلاً نیاز به مراوده مالی با هم‌پیمان آن‌ها ندارد، نمونه آن شایعات یا مراکز فارسی زبانی است که در کشور عربستان وجود دارند که خوراک سایت‌ها را تأمین می‌کنند و بخش دیگر از جهت صادرات و واردات کشور انجام می‌شود.
وی گفت: در موضوع ارز که سال گذشته اتفاق افتاد بخشی به تصمیماتی که در یکی از کشور‌های حاشیه خلیج فارس گرفته می‌شد، بسته بود که با بستن راه برخی از عرضه‌کنندگان ارز شوکی را ایجاد کردند که بازتاب آن را می‌توان در کشور دید، البته این بدان معنی نیست که تمام اتفاقات به گردن آنهاست، اما با چنین اقداماتی شوک به بازار وارد می‌شود و بخشی از اقتصاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
حاجی‌دلیگانی افزود: از طرف دیگر خود ما به خصوص مسوولان اقتصادی درست برنامه‌ریزی کنند این اقدامات دشمنان خنثی می‌شود، البته این گزارش نباید به این معنی که تمام مشکلات اقتصادی کشور از بیرون است تعبیر شود، مشکل ما در داخل و در نوع نگاه و مبنای اقتصادی است که در سال‌های گذشته متأسفانه به نسخه شفابخش آن یعنی اقتصاد مقاومتی توجه نشده است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: ما برنامه درازمدت و با هدف برای اقتصاد اجرا نکردیم و فقط خواستیم با مسکن‌هایی درد اقتصاد را ساکت کنیم، تصور ما این است که ۹۰ درصد مشکلات اقتصادی منشأ داخلی دارد که اگر درست شود دشمنان نمی‌توانند با ۱۰ درصد خود و حتی با جنگ اقتصادی تأثیری بر کشور ما داشته باشند.
با تصمیمات یک شبه خاکریز‌های اقتصادی خود را تسلیم دشمن می‌کنیم از سویی دیگر خانم معصومه آقاپور، دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با روزنامه «صبح‌نو» گفت: آمریکا برای جنگ اقتصادی با ایران استراتژی و چشم‌انداز‌هایی را تعریف کرده و برنامه‌ریزی برای شوک‌های زمان‌بندی شده دور از انتظار نیست، مسوولان باید در نظر داشته باشند تا با برنامه پیشرفته و تصمیمات یک‌شبه و لحظه‌ای را در دستورکار قرار ندهند چراکه در این سه ماه ثابت شده دشمن می‌توان کاری کند تا بدون هیچ هزینه‌ای ما خاکریز‌های اقتصادی خود را تقدیمش می‌کنیم.
وی ادامه داد: افزایش تعرفه‌های وارداتی کالا‌های ایرانی، ایجاد تحریم‌هایی که به هیچ‌وجه با کشور‌های همسایه واردات نداریم که با برخی از این موارد در تحریم‌های قبل روبه‌رو بودیم، برای مثال نفت ما را که ۸۵ دلار بود ۶۰ دلار می‌خرید و کالای ۹۰۰ دلاری را با ما ۱۹۰۰ دلار معادله می‌کرد و این‌گونه نفت ما را با کالا تهاتر می‌کرد، این خود راهکاری برای کاهش ارزش پول ملی است.
این عضو هیأت رییس مجلس تأکید کرد: زمانی که فضای کشور غبارآلود باشد تمام فضا را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن نیست که شفافیت اقتصادی داشته باشیم برای مقابله با آن باید فضای چندنرخی را جمع کرد و تنها دو نرخ بازار آزاد و نرخ دولتی داشته باشیم، مسوولان و دولت هم باید به مردم و بخش خصوصی اعتماد کنند.