چگونه کنسولگری آمریکا در بصره، فعالان فضای مجازی عراق را جذب کرد؟

آمریکا با شکل‌دهی گروه‌های تروریستی همچون داعش، النصره و ... رویای نابودی ملت‌های مستقل خاورمیانه و در راس آنها ایران را در سر می‌پروراند، اما با تحرکات هوشمندانه ایران و متحدان منطقه‌اش، رویای‌آمریکایی‌ها را تبدیل به کابوسی وحشتناک کرده که نه تنها باعث تضعیف ایران نشده بلکه نماد قدرت در منطقه غرب آسیا نیز قرار گرفته، قدرتی که اکنون نابودی نفوذ آمریکا در منطقه را هدف گرفته است. بعد از شکست آمریکا در جبهه‌ی جنگ سخت، آن‌ها دوباره به بازی قدیمی خود یعنی جنگ نرم و پرورش نفوذی‌ها روی آورده‌اند، طرحی که گوشه ای از آن بعد از ناآرامی های بصره هویدا شد.

ماجرا از جولای ۲۰۱۷ آغاز شد؛ زمانی که «تیمی دیویس» از اعضای با سابقه امنیتی و اطلاعاتی در نیروی دریایی آمریکا، مسئولیت کنسولگری این کشور در بصره را بر عهده گرفت.

شروع فعالیت‌های تفرقه‌افکنانه تیمی دیویس در بصره به اندازه‌ای برای پیشبرد سیاست‌های آمریکا موثر بود که تنها ۴ ماه بعد، «داگلاس سلیمان» سفیر واشنگتن در بغداد، در مصاحبه خود با آسوشیتدپرس به صراحت اعلام کرد که «آمریکا در نظر دارد بعد از پایان جنگ داعش، برای تضعیف کردن ایران در منطقه و بغداد تلاش کند.»

تیمی دیویس، از ابتدای حضور در بصره شروع به پیدا کردن افراد تأثیرگذار شهر و ارتباط‌گیری با آنها کرده است. شبکه سازی که بر اساس یکی از مهم‌ترین پژوهش‌های آژانس اطلاعات آمریکا با عنوان «اسلام مدنی دموکراتیک شرکا، منابع و راهبردها» طراحی می شود، طرحی که افراد سکولار را مهم ترین سوژه ها در «جامعه هدف» معرفی می‌کند، ساختاری برای شناخت افراد مستعد، برگزاری جلسات متعدد و در نهایت ایجاد تشکیلاتی حقیقی در جامعه، نقشه‌ای که دیویس کم کم در بصره آن را پیاده سازی می‌کند.

اما نکته مهم، چگونگی شناخت افراد مستعد است. کنسولگری آمریکا با حمایت های مالی خود در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ دوره های مهارت مربیگری تحت عنوان (Maharat Mentorship) را به مدت ۸ ماه در شهر بصره برگزار کرد.

از سوی دیگر کنسولگری در مراسم‌هایی مانند روز جهانی زن و یا به بهانه افطاری دادن در ماه مبارک رمضان، افراد مطرح در فضای مجازی که توانایی تاثیرگزاری در محیط حقیقی بصره را نیز دارند به کنسولگری آمریکا دعوت می کند.

در این دیدارها -که در عرف دیپلماتیک جزئی از دیپلماسی عمومی است اما در عمل، به جذب نفوذی منجر می‌شود، بر اساس اطلاعاتی که در فضای مجازی هم قابل دسترسی است، افرادی مانند «علی نجیم» «هشام أحمد» و یا زنانی مانند «رهام یعقوب» جذب کنسولگری آمریکا در بصره شده و آماده شبکه سازی در فضای حقیقی به نفع آمریکایی‌ها شده‌اند.

رهام یعقوب یکی از زنانی است که در فضای مجازی فعال است. او تحصیلاتی در حوزه علوم تغذیه دارد و از طریق صفحه اینستاگرام خود مخاطبین تقریبا گسترده‌ای پیدا کرده است. اما فعالیت‌های او به پست‌های آموزشی تغذیه محدود نمی‌شود و در چندین مرتبه و احتمالا به صورت آزمایشی، مانور تظاهرات برگزار می کند و زنان شهر را تحت‌پوشش پیاده روری و ورزش، آموزش‌های مرتبط با آشوب‌آفرینی شهری می‌دهد تا زنان رکن مهمی از تظاهرات‌های آینده قرار بگیرند.

برای حمایت از این مراسم‌های به ظاهر مدنی، هشتگ‌های متعددی مانند #نساء_المدینتی و #فخر_مملکتی نیز به راه افتاده بود.

علی نجیم یکی دیگر از افراد موثر در آشوب‌های بصره جزو نفراتی است که در دیدارهای متعدد با تیمی دیویس، همکاری خود با کنسولگری آمریکا در بصره را شروع می‌کند. او یک تولیدکننده ویدئو (ولاگر) بوده که عمده فعالیت خود را در یوتیوب انجام می‌دهد. علی نجیم که با نام اختصاری #علاویز در عربی و AlaWiiiz در انگلیسی فعالیت می‌کند، فارغ‌التحصیل موسسه آموزش‌های جهانی آمریکا (World Learning Inc) است؛ موسسه‌ای که در شهرهاس واشنگتن و ورمونت به تربیت دانشجو برای اهداف خود می‌پردازد.

هشام احمد با نام مستعار هشام.شیرو یکی دیگر از سرشبکه‌های متصل شده به کنسولگری آمریکا در بصره است. او متخصص گرافیک، ساخت موشن‌گرافی و فیلم‌سازی است و بعید نیست بسیاری از ویدئوهای منتشر شده از بصره توسط او ساخته شده باشد.

اما آموزش به سر شبکه ها و ایجاد تشکلات حقیقی تمام کار کنسول آمریکا برای شکل‌دهی اعتراضات نبوده است. هدف نهایی اغتشاش‌گران برای آنها تعریف شد؛ حمله و تخریب هر مرکزی که در راستای منافع آمریکایی‌ها عمل نمی‌کند: از جمله کنسولگری ایران در بصره، استانداری بصره، منزل مسکونی رئیس شورای استانداری و منزل حسن راشد وزیر ارتباطات عراق که عضو ائتلاف دولة القانون نوری المالکی است، دفتر گروه‌های شیعه‌ای همچون سازمان بدر، عصائب اهل‌الحق و مجلس اعلای اسلامی عراق، دفتر حزب الدعوة در بصره، مقر حزب "جنبش اراده" وابسته به حنان الفتلاوی، مقر حزب الفضیلة، دفتر فالح الخزعلی حتی دفاتر شبکه‌های تلویزیونی نظیر العراقیه و الغدیر وابسته به سازمان بدر

در این آشوب آفرینی‌ها حتی مرکز درمان مجروحان و معلولان «جعفر طیار» شهر بصره هم در امان نماند چرا که در این بیمارستان مجروحان حشدالشعبی تحت درمان بوده و شماری نقاب‌ به‌صورت به جانبازان بستری در آن حمله کردند .

آن‌چه مسلم است این است که طراحی پیچیده‌ای برای تخریب روابط ایران و عراق، تخریب چهره گروه‌های مقاومت در منطقه و اغتشاش‌آفرینی در ایران و عراق و کشورهای همسوی آنها وجود دارد. از یک‌سو شایعاتی که هر روزه برای انشقاق در روابط دو کشور ایجاد می‌شود، در تلاش برای پیشبرد نقشه آمریکایی‌هاست و در سوی دیگر آشوب‌های بصره عملیاتی اجرایی برای تحیکم مواضع آمریکایی‌ها بود.

این‌ طراحی‌های اطلاعاتی از یک سو توسط کنسولگری و سفارت آمریکا در حال مدیریت است و از سوی دیگر به وسیله کمک‌های مالی عربستان با سفیر اطلاعاتی خود عبدالعزیز بن خالد الشمری در حال پیاده سازی است. به نظر می‌رسد راهبرد اصلی این تحرکات در آینده‌، تجزیه عراق و پیاده سازی طرح جوز دانفورد برای تقسیم شدن این کشور به دو اقلیم و یا طرح جوزف بایدن برای تقسیم شدن به سه اقلیم باشد. شاید به همین دلیل است که در اخرین مصاحبه نائب رئیس سازمان الحشد الشعبی، به روشنی درباره دخالت آمریکا در ناآرامی‌های بصره هشدار داده و گفته شد که «سفارت آمریکا، ناآرامی‌های بصره را مدیریت می‌کند، آمریکا در این امر سابقه دارد و حوادث سالهای اخیر مصر شاهد دیگری بر ماموریت هایی است که سفارتخانه ها و کنسولگری های آمریکا انجام می دهند».