سهم اندک زنان در سینمای پیش از انقلاب
یک کارگردان سینمای ایران گفت: در کشور ما انقلاب اسلامی و دفاع مقدس جان تازهای را بر کالبد سینمای ایران تزریق کرد که در این مسیر، سینمای دفاع مقدس سهم بزرگی داشت.
خبرگزاری فارس:بیست و یکمین نشست «شنبههای انقلاب» با محوریت «فیلم و سینما» صبح امروز شنبه ۱۷ شهریورماه در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.
انقلاب اسلامی تاثیر بسزایی بر حوزه سینما گذاشت
در ابتدای این نشست حجتالاسلام حسینی قائممقامی استاد حوزه و دانشگاه، درباره سینما و انقلاب اسلامی گفت: در موضوع سینما و انقلاب دو بحث است، اول این که در حوزه سینما بعد از سینما چه اتفاقی افتاد، آیا ما موفق بودیم یا نه و دیگر این که باید در چه نقطهای قرار داشته باشیم. به نظرم انقلاب اسلامی تاثیر بسزایی بر حوزه سینما گذاشت. امروز با همه فراز و نشیبها، سینمای کشور ما سینمای متشخص و نجیبی است. در کلان سینمای ایران در این چهل سال انقلاب اسلامی ما رشد و اعتلای قابل توجهی را شاهد بودیم.
وی ادامه داد: از نظرم باید اندیشمندان حوزه سینما درباره کم و کیف سینمای بعد از انقلاب، به بحث و بررسی بپردازند. سینما ما با همه رشدها و حرکتهای رو به جلوی خود، هنوز به نقطه مورد هدف و جایگاه اصلی خود دست نیافته است. یکی از کارشناسان غربی گفته بود که انقلاب اسلامی ایران، آخرین انقلاب اسلامی دنیا خواهد بود؛ اما همه دنیا شاهد بودند که این مسیر ادامه داشته و دارد تا به پرچم آن به دست حضرت صاحب الزمان (عج) برسد.
او بیان کرد: سینمای کشورمان خوشبختانه به جایگاهی در انقلاب اسلامی رسیده که دیگر نمی تواند به سینمای قبل از انقلاب بازگردد. ما باید در سینمای کشورمان تاکید و توجه بیشتر به موضوع دین و اندیشه بپردازیم. خیال از منظر دین با خیال از منظر غرب متفاوت است. ما باید در سینمای انقلاب اسلامی به خیال از منظر دین دست یابیم. ما معتقدیم که انقلاب اسلامی آمده که حقیقت را به جهان ارائه کند. تاکنون مقداری به این هدف بزرگ دست یافتهایم؛ اما هنوز راه بسیاری از این طریق باقی مانده است. برخی از هنرمندان و بعضاً فیلمسازان کشورمان، تصورشان این است که دین به اندازه کافی جذابیت ندارد و خود باید به داستانهای دینی جذابیت وارد کنند و اینگونه ساختهها از واقعیت و حقیقت دور میشوند. اگر هنرمند در اثر خود حقیقت و صداقت را جای بدهد، بیشک برای تمام مردم جهان قابل پذیرش خواهد بود.
حجتالاسلام حسینی قائممقامی خاطرنشان کرد: ما معتقدیم که تمام هنرها ویژگیهای زبانی دارند و زبان، ساخته دست خداوند است. زبانی که ساخته دست خداوند است، باید سخن خدا را بگوید. امیدواریم که خداوند انقلاب اسلامی ما را پایدار و همواره پیروز نگه دارد.
هوشنگ توکلی
سینمای ایران قبل از انقلاب کپیکننده آثار غرب بود
هوشنگ توکلی، بازیگر پیشکسوت سینمای ایران نیز در این نشست گفت: من از ابتدای جوانی معلم عرصه هنر بودم و اگر فیلمی ساختهام و بازی کردم بیشتر در مسیر معلمی و تعلیم بوده است. اصولاً هنر از جایگاهی شروع میشود که هنرمند چیزی را بیشتر و دقیقتر از سایر مردم میشنود یا میبیند و بعد قصهای روایت میکند که متفاوت از روزمره است و در عین حال روزمره هم درون آن وجود دارد. سینمای ایران قبل از انقلاب تنها کپیکننده سینمای غرب بود؛ اما با وقوع انقلاب اسلامی، یک حرکت بزرگ در حوزه هنر و سینما روی داد.
وی ادامه داد: در همان ابتدای انقلاب من و دوستانم مسؤولیت آموزش جوانان علاقهمند به هنر و انقلابی را برعهده داشتیم تا سینمای ما به نقطهای برسد که مبلغ انقلاب اسلامی باشد. نتیجه تمام کارها سینمای حرفهای و شایسته است. امروز سرمایه اصلی انقلاب اسلامی ما سینما و هنر انقلاب اسلامی است. سینمای ما امروز میتواند با دنیا رقابت کند و من امیدوارم مسؤولان کشورمان از حمایت این عرصه خسته نشوند.
این استاد سینما و تلویزیون بیان کرد: امروز وظیفه ما این است که نقاط ضعف و قوت را در عرصه سینما بشناسیم و درصدد گسترش و اصلاح آن برآییم.
باید برای چهل سال آینده انقلاب برنامهریزی کنیم
احمد میرعلایی، تهیهکننده سینما و تلویزیون در این نشست گفت: درباره راهی که سینمای ایران در چهل ساله انقلاب اسلامی رفته است، صحبتهای بسیاری شده است. انقلاب اسلامی ما برای روشنگری شکل گرفت و شیرازه اصلی آن قرآن بود. حضرت پروردگار، قرآن را به صورت کامل در اختیار بشر قرار داده است. هر قدر که سینمای کشورمان جلوی برود، قرآن نیز به روز است و میتوان از درون آن حکمتهای تازهای را استخراج کرد. چهل سال است که انقلاب کردهایم و در این سالها کارهای بزرگی انجام شده است. حال در نقطهای هستیم که باید برای چهل سال آینده کشورمان برنامهریزی کنیم.
وی ادامه داد: امروز سینمای انقلاب اسلامی از مرزهای کشورمان عبور کرده است و دنیا را مخاطب خود قرار داده است. در این سالها همان طور که آدمهای شایستهای تربیت شدند، آثار قابل توجهی نیز ساخته شدند. ما در سالیان انقلاب در همه عرصهها به خصوص جلوههای ویژه، گریم، صدابرداری و صداگذاری، کارگردانی و فیلمنامهنویسی پیشرفت بسیاری داشتهایم. حضور و ارتباطی که امروز سینماگران ما با سینمای جهان دارند، چشمگیر است. من به شخصه معتقدم فیلمی موفق است که مخاطب خود را در سالنهای سینما پیدا کند.
این کارشناس هنری و سینما خاطرنشان کرد: خوشبختانه ساخت سالن سینما در کشورمان رو به رشد است و این موضوع بسیار مهم و قابل توجه است. به نظرم باید از همین حالا درباره چهل سال آینده انقلاب اسلامی برنامهریزی کنیم و کتاب چهل سال دوم را به چاپ برسانیم.
محسن یزدی
سینمای مستند ایران امروز در دنیا خواهان دارد
محسن یزدی، رئیس مرکز مستند سوره درباره حوزه مستند انقلاب اسلامی گفت: ما در سینمای مستند اوضاع بسیار خوب و رو به رشدی داریم. امروز سینمای مستند، رقابت بسیاری با حوزه داستانی دارد. اتفاقاتی که در یک دهه اخیر روی داده است، بسیار قابل توجه است، فیلمهای مستندی که در کشورمان تولید میشود، در دنیا خواهان دارد. مستند در دفاع مقدس از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است که در این مسیر شهید آوینی زحمات بسیاری کشیدهاند.
وی ادامه داد: جشنواره «سینما حقیقت» امروز یکی از مهمترین جشنوارههای منطقه است و تمام دنیا توجه ویژهای به آن دارند. همه مستندسازان با سلیقههای مختلف به راحتی موضوعات مختلف را دنبال میکنند و میسازند. حمایتهای انجام شده در حوزه مستند امروز در عالیترین درجه قرار دارد. مقام معظم رهبری نگاه ویژهای به حوزه مستند دارند و همین امروز باعث شده است مستندسازان با امید بیشتری به کار خود ادامه دهند. بچههای انقلابی و حزب اللهی در سالهای اخیر توجه بسیاری به حوزه مستند داشتهاند.
روحالله سهرابی
دفاع مقدس نفس تازهای را در کالبد سینمای ایران تزریق کرد
روح الله سهرابی، کارگردان سینمای ایران در این نشست خاطرنشان کرد: سینما به معنی اصلی سینما در ابتدای راه با مشکلی روبهرو شد که با روی کار آمدن حوزه داستان به سینما این مشکل از بین رفت. در کشور ما انقلاب اسلامی و دفاع مقدس نفس تازهای را بر کالبد سینمای ایران تزریق کرد که در این مسیر، سینمای دفاع مقدس سهم بزرگی داشت. سینمای دفاع مقدس طی سالهای انقلاب سینماگران و بازیگران بسیاری را به سینمای ایران معرفی کرده است. درباره بحث جهانی شدن، سینمای ایران طی این سالها موفقیتهای بزرگی را کسب کرده است.
مهدی عظیمی
جشنوارههایی جهانی به آثار درجه ۲ و ۳ ایرانی جایزه میدهند
مهدی عظیمی، مدیرمسئول نشریه «سینمای خانگی» در ادامه این نشست گفت: انقلاب اسلامی اتفاق برجستهای بود که در طول تاریخ تنها میتوان در صدر اسلام آن را جستجو کرد. سینمای ایران بعد از انقلاب اسلامی مسیر رو به رشدی را پیموده است. متاسفانه ما وقتی گزارشی از سینما میدهیم، آن را به سینمای سالنی محدود میکنیم، در حالی که شبکه خانگی، تلویزیون و شبکههای VOD امروز سهم بزرگی در عرصه سینما دارد. ما در تاریخی میزان فروش سینمای خانگیمان، ۴۰ برابر سینمای سالنی بوده است. آمارها نشان میدهد که ما بعد از انقلاب بیش از برنامهریزیهای خود پیشرفت داشتهایم. این نکتهای است که حتما باید به آن توجه کرد.
وی ادامه داد: مراکز آموزشی ما بعد از انقلاب ۵۰ برابر شده است. در حوزه آموزش قبل از انقلاب تمام آثار ما ترجمه بود؛ اما بعد از انقلاب ما تالیفات بسیار مهمی را داشتهایم و خود موسس تئوریهای مهم بودهایم. ما سالانه بیش از یک هزار نفر فارغالتحصیل رشته سینما و تئاتر داریم. اعتبار سینمای ایران به جایگاهی رسیده است که جشنوارههای بزرگی مانند اسکار، کن و غیره، جایزههای برتر خود را به فیلمهای درجه ۲ و ۳ ایران اعطا میکنند.
محمدتقی فهیم
قبل از انقلاب نقد تالیفی نداشتهایم
محمدتقی فهیم، روزنامهنگار و منتقد سینمای ایران در ادامه این نشست خاطرنشان کرد: ما در حوزه نقد سینمای ایران رشد بسیاری داشتهایم. قبل از انقلاب ما نقد قابل تاملی در حوزه فیلم و سریال نداشتیم؛ به جز چند نفر که آقای کاووسی یکی از آنها بوده است. در سالهای قبل از انقلاب، کشور عراق در حوزه نقد فیلم از ما جلوتر بوده است و آنها نقدهای تالیفی داشتهاند. نشریات در قبل از انقلاب بسیار اندک بودند و اصولا نشریه و مجله تخصصی در حوزه نقد نداشتهایم.
وی ادامه داد: انجمن منتقدان بیش از ۴۰۰ عضو دارد. البته بسیاری از متفکران عرصه سینما این انجمن را قبول ندارند و عضو آن نمیشوند. ما امروز رشد بزرگی در حوزه نقد داشتهایم. منتقدان امروز وارد عمق فیلمها میشوند و به نقد میپردازند. من قبل از انقلاب هم کار کردهام. در آن روزگار ما اجازه ورود به بسیاری از حوزهها را نداشتیم. امروز منتقدان سینمای ایران از جایگاه بسیار خوبی برخوردارند. مرحوم کاووسی که مبدع کلمه «فیلمفارسی» است، بعد از انقلاب، سینمای انقلاب اسلامی را شایسته دانسته است.
عزتالله ضرغامی در نشست بیست و یکم چهل سالگی انقلاب با موضوع سینما
ایران در حوزه نقد جایگاه والایی دارد
عزتالله ضرغامی، رئیس اسبق رسانه ملی گفت: بدون تردید اگر ما بخواهیم قبل از انقلاب و بعد از انقلاب اسلامی را مقایسه کنیم، حتماً افتخارات انقلاب اسلامی از لحاظ کمی و کیفی برجسته بوده است. سینمای ایران امروز آنقدر بزرگ است که بتواند جلوی سینمای آمریکا و غرب قد علم کند. جشنواره فیلم فجر سال گذشته یکی از سالهای خوب خود را پشت سر گذاشت و فیلمهای خوبی در این جشنواره ارائه شد. یکی از بخشهایی که در این سالها رشد بسیاری کرده است، حوزه نقد است. ما بعد از انقلاب در حوزه نقد به آزادی بیان دست یافتیم.
وی ادامه داد: در حوزه نقد ما در جایگاه برجستهای قرار داریم. برخی میگویند که در حوزه نقد افراط میکنیم، اما از نظر من افراط در حوزه نقد وجود ندارد. ما بعد از انقلاب به اندازه کل حکومت پهلوی و قاجار، راهسازی و سازندگی داشتهایم. اگر سینمای اجتماعی یک جور پرتوافکنی و واقعنمایی باشد و نوعاً مسائل اجتماع را در قالب رویا و آرمان به تصویر بکشد که باعث زندگی بهتر مردم شود، شایسته خواهد بود. قبل از انقلاب آن چیزی که مسلط بود، فیلمفارسی بود. سینمای اجتماعی و سیاسی قبل انقلاب خط قرمز بود و در این قالب به هیچ عنوان کاری انجام نمیشد. بعد از انقلاب آنقدر در این حوزهها حرف داریم که قابل شمارش نیست. بسیاری از فیلمهای امروز ما که سیاسی نیستند رگههایی از سیاست را درون خود دارند. سینمای حاتمیکیا یکی از باورپذیرترین و مهمترین نوع سینمای ایران است. همچنین آقای مجیدی که فیلم بچههای آسمان را ساختهاند و من این فیلم را مهمترین فیلم مجیدی میدانم.
رئیس اسبق رسانه ملی خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب در حوزه کارگردانی زن سینما، پیشرفت بسیاری داشت. از سینمای خانم درخشنده گرفته که فیلمهای بسیار محکمی در حوزه اجتماعی تولید میکنند تا فیلمهای خانم تهمینه میلانی که شاید من در بخشهایی با آن مخالفت داشته باشم. سینمای ایران همانطور که همه میدانند، قبل از انقلاب نابود شد و فیلمهای خارجی جای آن را گرفت. محمدعلی فردین به صراحت اعلام کرد که سینمای ایران قبل از انقلاب نابود شد. به برکت بیان امام (ره) سینمای ایران در جهت اعتلا پیش رفت. ما در چهل سال انقلاب مثل دوی امدادی کار کردهایم. اینکه فیلم تنگه ابوقریب این مقدار میفروشد و فیلم سینمایی هزارپا ۲۰ برابر آن میفروشد، بخاطر کم کاریهای امثال من در مدیریت فرهنگی بوده است.