سرپیچی موردی جایگاه‌های سوخت

مهر: یکی از مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین وظایف دولت تامین سوخت مورد کشور است. امری که با تکیه بر توان داخل طی سال‌های اخیر به خوبی به عرصه اجرا آمد. چنانچه طبق آخرین اعلام وزارت نفت میزان تولید بنزین کشور بالغ بر ٩٥.٥ میلیون لیتر در روز است. این در حالی است با رو به اتمام بودن فاز ٣ پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس، طراحی و ساخت فاز٤ این پالایشگاه نیز کلید می‌خورد. توسعه این پالایشگاه میعانات گازی علاوه بر اینکه دغدغه تولید و تامین بنزین با کیفیت را از دوش مسوولین ذی ربط سبک می‌کند، محل امن و مفیدی برای مصرف میعانات تولیدی کشور در صورت خلل صادراتی این فراورده است. به این نحو می‌توانیم محصولی با ارزش افزوده بیشتری تولید کنیم. اما توسعه و رونق تولید سوخت به تنهایی کافی است؟ مسلما خیر. سیاست‌های توسعه‌ای تولید سوخت بدون وجود اهرم‌های مدیریت مصرف تقریبا لنگ می‌زند. از طرفی با کاهش قدرت ریال در برابر دلار هزینه دولت برای پرداخت یارانه سوخت افزایش یافته و در مقابل قیمت سوخت ثابت است. در نتیجه مصرف بیشتر سوخت در کشور - که به گفته کارشناسان، عمدتا ناشی از افزایش قاچاق است- به معنای افزایش حجم یارانه سوخت از بیت المال است. یارانه‌ای که صرف امور تولیدی با ارزش افزوده بیشتر نمی‌شود، اما در هر حال وجود آن ضروری است. قانون همچنان حامی کارت سوخت به عقیده کارشناسان انرژی یکی از راهکار‌های کنترل مصرف سوخت، الزام به استفاده از کارت سوخت برای خودروهاست. البته کارت سوختی که به بنزین سهمیه‌ای دو نرخی تکیه داشته باشد. اردیبهشت سال گذشته، بهارستانی‌ها در جریان بررسی جزئیات طرح یک فوریتی اصلاح ماده یک قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت، با ماده یک و ۲ این طرح موافقت کردند. براساس ماده یک این طرح؛ ماده ۱ قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت مصوب ۱۸ آذر ۱۳۸۶ عبارت «از طریق عرضه بنزین و گازوئیل در بخش حمل و نقل با استفاده از کارت هوشمند سوخت» جایگزین عبارت «از طریق عرضه بنزین و گازوئیل در بخش‌های حمل و نقل و صنعت کشاورزی با اولویت کارت هوشمند سوخت» شود. همچنین در ماده ۲ این طرح آمده است؛ یک تبصره به شرح زیر به ماده ۱ قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت الحاق می‌شود: تبصره: دولت مجاز است به منظور ترغیب مصرف کننده به استفاده از کارت هوشمند سوخت مختص هر خودرو از سیاست‌های انگیزشی در چارچوب قوانین و مقررات استفاده کند. تکرار تخلف در پایتخت با وجود این قانون و همچنین تاکید وزارت نفت در دریافت کارت سوخت توسط تمام دارندگان خودرو، گزارش‌های میدانی خبرنگار مهر حاکی است که یک جایگاه سوخت در خیابان خواجوی کرمانی نرسیده به اتوبان امام علی (ع) در تهران از نازل‌های سوخت رسانی استفاده می‌کند که مدخلی برای استفاده از کارت سوخت ندارد. این تخلف پیش از نیز در برخی جایگاه‌های سوخت پایتخت رخ داده بود؛ البته بدلیل سیاست غلط دولت یازدهم ودوازدهم، کارت سوخت عملا نقش خود را در فرایند سوخت گیری خودرو‌ها از دست داده و در حال حاضر، خودرو‌ها در فرایند سوخت گیری، دلیل و انگیزه‌ای جهت استفاده از کارت سوخت شخصی خود ندارند. این موضوع، در کنار تحولات اخیر بازار ارز و رشد بی سابقه نرخ ارز طی ماه‌های اخیر، موجب شده روند قاچاق سوخت که در دولت نهم و دهم به شدت کنترل شده بود، مجددا سیر صعودی بخود بگیرد.