سیستم فشار برای دستیابی به توافقی بهتر

تابناک: سند سری در مورد اهداف وزارت امور خارجه اسرائیل برای سال ۲۰۱۹ که توسط هاآرتص به دست آمده است، اظهار می‌دارد، اکنون که ایالات‌متحده از معاهده هسته‌ای ایران خارج شده است، این وزارتخانه باید اقدام به ایجاد سیستم فشاری کند که دستیابی به توافقی بهتر و بهبودیافته را که نقایص توافق قبلی را مرتفع سازد، تضمین کند. هدف اصلی مشخص شده در فهرست اهداف وزارت خارجه اسرائیل در سال گذشته، در درجه نخست و پیش از همه «ایجاد خطوط قرمز» و «جلوگیری از پیشرفت مؤثر ایران در برنامه هسته‌ای با توجه به توافق هسته‌ای» بوده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر که همچنین در نقش وزیر امور خارجه نیز هست، در جلسات متعدد گفته، برای اصلاح توافق هسته‌ای با ایران این توافق باید کامل از نو نوشته شود. مسأله ایران اکنون در رأس دستور کار سرویس‌های خارجی اسرائیل قرار دارد و این دستور کار مطابق با روح سیاست نتانیاهو در قبال ایران تحت عنوان «توقف ایران ـ. در بعد هسته‌ای، تروریسم، موشک و سرکوب» است. سند اهداف وزارت خارجه همچنین بیان می‌کند، باید گفت: وگویی با جامعه بین‌المللی شکل بگیرد که موضوع آن حذف کامل ایران و نایبان آن در سوریه از هر توافقی در آینده بر سر این کشور و از هر چیزی که مربوط به احیای سوریه باشد؛ یکی دیگر از مسائل مهمی که در تمام سال گذشته نتانیاهو، نهاد‌های دفاعی و دیپلمات‌های اسرائیلی را به خود مشغول کرده است. در سال جاری، یک بند دیگر به فهرست اهداف منطقه‌ای اضافه شده که این امر شامل «تنوع بخشیدن به کشور‌هایی است که اسرائیل به آن‌ها متکی است، از جمله ایجاد و تقویت روابط با روسیه.» هرچند سال گذشته اهداف اصلی در رابطه با ایالات‌متحده، «همکاری با دولت در راستای احیای پروسه دیپلماتیک با فلسطینی‌ها» بوده است، برای سال آینده، هدف آماده‌سازی برای تکمیل تلاش‌های دولت ایالات‌متحده در راستای تجدید روند‌های دیپلماتیک با مشارکت کشور‌های عملگرای خاورمیانه و شرکای جامعه جهانی است. در یک تغییر رویکرد نسبت به سال گذشته، این وزارتخانه در سال جاری به دنبال تقویت «شناسایی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی آمریکا و از مسیر ایجاد یک کمپین در کشور‌های دیگر» است. تاکنون تنها گواتمالا و پاراگوئه به این درخواست‌ها پاسخ داده‌اند، اما مذاکرات با سایر کشور‌ها در این خصوص ادامه دارد. در رابطه با ایالات‌متحده، همچنین «اصل روابط خوب با دو حزب» و «تقویت روابط با حزب دموکرات»، در سند سال جاری تأکید شده، اما این بار مسأله با توجه به آمادگی برای انتخابات میان‌دوره‌ای، نوامبر ۲۰۱۸ اهمیت بیشتری را به خود اختصاص داده است. منابع دیپلماتیک خبر داده‌اند، طی سال گذشته، پس از انتخابات ریاست جمهوری دونالد ترامپ و اقدامات او در خاورمیانه، ترس زیادی وجود دارد که در انتخابات میان‌دوره‌ای، دموکرات‌ها دست بالاتر را داشته باشند. در خصوص بحران غزه، مقامات ارشد اسرائیل می‌گویند، سیاست خارجی باید بر «دستیابی به آرامش طولانی‌مدت در نوار غزه»، با «تأکید بر پیشگیری از بحران انسانی» باشد؛ هشداری که در اهداف سال ۲۰۱۸ پیدا نبود. تقویت روابط با مصر و اردن مرتب در این سند اظهار شده، ولی ترکیه بار دیگر از اهداف اصلی دیپلماتیک اسرائیل در سال ۲۰۱۹ حذف شده است. وزارت امور خارجه اسرائیل، تحت هدفی با نام «استفاده از دارایی‌های اسرائیل در سطوح دوجانبه برای دستیابی به اهداف بین‌المللی، با تأکید بر بهبود مستمر در آرا به نفع اسرائیل [در نهاد‌ها و انجمن‌های بین‌المللی]، رسماً هدف خود را مطرح کرده که البته در سال گذشته نیز مشهود بود: ایجاد ائتلاف‌ها مانند گروه ویسگراد، مثلث هلنیک و کشور‌های بالتیک. همچون سال‌های گذشته، پیشبرد صادرات دفاعی اسرائیل، از جمله فناوری‌های اینترنتی، هدف اصلی اسرائیل است؛ همچنین ترویج همکاری امنیتی و مبارزه با تروریسم با تأکید بر دفاع به دلیل جنگ علیه اسلام، به عنوان پایه‌ای بر همکاری‌های استراتژیک در منطقه، اروپا و دیگر عرصه‌های دیپلماتیک و تقویت این همکاری‌ها برای رسیدن به دستاورد‌های دیپلماتیک. همچنین سند امسال دوباره در خصوص پراکندگی یهودیان، «تقویت روابط با جریان‌های مختلف و برقراری گفت: وگو با عناصر کلیدی لیبرال در جهان یهود و خارج از آن» مورد تأکید قرار گرفته است.