بسته تحقیر ملی
کمیسیون اروپا درحالی یک بسته حمایتی از ایران به ارزش ۱۸میلیون یورو متمرکز بر بخش خصوصی را تصویب کرده است که یورونیوز گزارش داد پرواز‌های شرکت هواپیمایی بریتانیا، بریتیش ایرویز، خطوط هواپیمایی پادشاهی هلند، کی‌ال‌ام و ایر فرانس به ایران برای مدت نامعلومی متوقف می‌شوند.
روزنامه صبح نو: کمیسیون اروپا درحالی یک بسته حمایتی از ایران به ارزش ۱۸میلیون یورو متمرکز بر بخش خصوصی را تصویب کرده است که یورونیوز گزارش داد پرواز‌های شرکت هواپیمایی بریتانیا، بریتیش ایرویز، خطوط هواپیمایی پادشاهی هلند، کی‌ال‌ام و ایر فرانس به ایران برای مدت نامعلومی متوقف می‌شوند.
این تصمیمات پس از آن اتخاذ می‌شود که آمریکا در تاریخ ۱۸اردیبهشت‌ماه سال جاری از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و باز اعمال تحریم‌های یکجانبه علیه ایران را اعلام کرد. دور نخست این تحریم‌ها مردادماه باز اعمال شده‌اند. آقای حمید بعیدی‌نژاد، سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن در صفحه توییترش با اشاره به تصمیم بریتیش ایرویز برای لغو پروازهایش به ایران نوشته است: «بریتیش ایرویز امروز اعلام کرد که به دلایل تجاری از اواخر سپتامبر پرواز‌های خود را به تهران ادامه نخواهد داد. این تصمیم با توجه به تقاضای مسافران این خط مستقیم مایه تأسف است. امیدواریم ایران‌ایر با داشتن سه پرواز هفتگی مستقیم به لندن بتواند با استفاده از فرصت، جای خالی را پر کند.» در حال حاضر ایران‌ایر هر هفته در روز‌های یکشنبه، سه شنبه و پنجشنبه از فرودگاه مهرآباد تهران به مقصد فرودگاه هیترو لندن و بالعکس پرواز مستقیم دارد.
خروج پی‌در‌پی شرکت‌های اروپایی از ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که دولت‌های اروپایی مدعی تداوم پایبندی به توافق هسته‌ای با ایران هستند و اصرار دارند که ایران همچنان ذیل محدودیت‌های هسته‌ای این توافق باقی بماند. حال به جای ادامه روابط تجاری و حمایت از ایران در مقابل تحریم‌های یکجانبه آمریکا، بسته حمایتی ۵۰میلیون یورویی برای کشورمان در نظر گرفته‌اند که این بسته بخشی از همکاری‌های دو طرف بعد از توافق برجام است. در همین راستا سایت اتحادیه اروپا نوشت، نخستین بسته حمایتی کمیسیون اروپا برای حمایت از توسعه اجتماعی و اقتصادی ایران به ارزش ۱۸میلیون یورو شامل ۸میلیون یورو برای کمک به بخش خصوصی، تصویب شده که شامل حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط ایرانی، گسترش زنجیره ارزش منتخب و کمک فنی به سازمان توسعه تجارت ایران است. همچنین بخشی از این کمک ۱۸میلیون یورویی، ۸میلیون یورو برای حمایت فنی در زمینه چالش‌های محیط‌زیستی و ۲میلیون یورو حمایت برای کاهش آسیب مواد مخدر اختصاص می‌دهد. پیش از این در روز نهم تیر، مسوول روابط خارجی اتحادیه اروپا در حاشیه نشست دو روزه سران در بروکسل از تهیه و تصویب بسته حمایتی در چهارچوب توافق هسته‌ای با ایران خبر داده بود، بسته‌ای که رییس‌جمهوری کشورمان آن را بسته ناامیدکننده خوانده بود.
اما آقای بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه درباره این بسته اروپایی گفته است: «این بودجه مربوط به همکاری‌های ایران با نهاد اتحادیه اروپایی است و ربطی به بسته اقتصادی مطرح شده اروپا که قرار است در چهارچوب برجام و برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران ارائه شود، ندارد.»
قاسمی افزود: رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر امور خارجه ایران، بیانیه مشترکی را در ۱۶آوریل۲۰۱۶ در تهران امضا کردند که ناظر بر همکاری بین طرف‌های ایرانی و کمیسیون اروپا به‌عنوان بازوی اجرایی اتحادیه اروپاست. این همکاری‌ها پیرو تبادل هیأت‌های بلندپایه بین طرفین وارد مراحل اجرایی در حوزه‌های مختلف مانند حوزه کشاورزی، مهاجرت، صنعت و آموزش عالی شده است. سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: کمیسیون اروپا به نوبه خود سهم بسزایی را در تقویت همکاری‌ها بین اتحادیه اروپا و ایران بر عهده دارد. حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط و ارائه کمک‌های فنی به سازمان توسعه تجارت ایران بخشی از این پروژه‌ها هستند.
وی گفت: قرار است طرف‌های ایرانی برای اجرای این پروژه با مرکز تجارت بین‌المللی، کارگزاری‌های کشور‌های عضو اتحادیه اروپا و سایر سازمان‌ها همکاری کنند.
با این حال مقامات ایرانی تأکید دارند که از روند تلاش‌های اروپا برای حفظ برجام و همچنین جبران خسارات ناشی از خروج آمریکا از این توافق رضایت ندارند، به‌طوری‌که آقای ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در هشداری به طرف‌های غربی برجام گفت: «حرف و بیانیه بس است، از اروپا عمل می‌خواهیم». اکثر ایرانی‌ها این بسته حمایتی را بسته تحقیر ملی می‌دانند تا یک بسته کمک مالی. اروپا به‌رغم نیاز به حفظ برجام و هراس از شکست خوردن نظام منع اشاعه، آنقدر نگاه مغرورانه‌ای دارد که در برابر تحریم‌ها به صدقه دادن، اکتفا کرده است. به‌طوری‌که کاربران توییتری از دولت خواسته‌اند که این صدقه اروپایی‌ها - که ۲۰۰میلیارد تومان به ارز جهانگیری می‌شود- را نپذیریم. همچنان‌که نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در واکنش به این بسته اروپایی گفته است: «من فکر می‌کنم تصمیم دیروز اتحادیه اروپا برای اختصاص ۱۸میلیون یورو به ایران، اشتباهی بزرگ است.» او مدعی شد: «اختصاص این وجه مانند یک قرص سم برای مردم ایران است و برای تلاش‌هایی که در راستای مهار خشونت ایران در منطقه و تروریسم آن در فراسوی منطقه انجام می‌شوند.»
فلاحت پیشه: سیگنال بسته حمایتی اروپا خیلی ضعیف است آقای «حشمت‌الله فلاحت‌پیشه» رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» با اشاره به بسته حمایتی اروپا از ایران که به ارزش ۱۸میلیون یورو متمرکز شده است، گفت: این بسته حمایتی بیش از اینکه یک بسته برجامی باشد، نشان‌دهنده مشارکتی بودن آن است که اتحادیه اروپا می‌خواهد کارکند، ولی سیگنالش خیلی ضعیف است. رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، افزود: کمک ۱۸میلیون یورویی که اروپا در قبال ضرری که آمریکا به خروج از برجام می‌کند خیلی زیاد نیست. این کمک‌ها در سه بخش عنوان شده است: ۸میلیون یورو برای کمک به بخش خصوصی، تصویب شده که شامل حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط ایرانی، بخشی دیگر در حوزه چالش‌های محیط‌زیستی و ۲میلیون یورو هم حمایت برای کاهش آسیب مواد مخدر اختصاص یافته است. فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه این بسته حمایتی رقمی ناچیز است، یادآور شد: اروپا در زمینه‌هایی همکاری کرده است که ارتباطی با برجام ندارد و سعی کردند که بگویند؛ می‌خواهند با ایران کار کنند و این رقم‌ها ناچیز است. بهتراست اروپا بسته‌های تشویقی و تنبیهی در موضوع قانون انسداد‌های اقتصادی را جبران کند. سیاست‌های فشار آمریکا و خروج شرکت‌های اروپایی از ایران را بهتر است، بپردازند و کار کنند. اصل قضیه خوب است، ولی کافی نیست و ما منتظر اقدامات عملی‌تری از سوی اروپایی‌ها هستیم. وی با اشاره به اینکه خروج شرکت‌های غربی با یک سروصدای تبلیغاتی انجام می‌گیرد، گفت: آنها برای خروج شرکت‌هایشان به گونه‌ای موضع می‌گیرند که خروج آمریکا تأثیری در برجام ندارد و، اما منتظر اقدامات عملی‌تر اروپایی‌ها هستیم. رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفت: واقعیتی که وجود دارد این است که نوع اقدامات عملی اقتصادی اروپا که برای برجام انجام می‌دهند همخوان با شعار‌های سیاسی آنها نیست. وی ادامه داد: آنها برجام را یک دید راهبردی مطرح می‌کنند، ولی اقدام عملی و تخصصی برای تضمین سرمایه‌گذاری در میادین مشترک نفتی ایران و یا بانک‌های تخصصی و تبادلات صندوق‌ها و.. صورت نگرفته است.
آنچه که در ایران تردید ایجاد می‌کند شعار‌ها خوب است، ولی رفتار‌های اقتصادی آنها توازنی است که در نظرگرفتند و هزینه‌ای برای آن متقبل نشدند.