کلانتری: بهره‌برداری آب‌های ژرف اقتصادی نیست

خبرگزاری مهر: رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری این سازمان به مناسبت روز خبرنگار در پرسش به پاسخی درباره دلیل شهادت روز گذشته محیط‌بان خواجویی گفت: ما تا کنون محیط‌بان را استخدام می‌کردیم، اما آموزش‌های لازم را نمی‌دیدند. به همین دلیل الان دیگر محیط‌بان‌های ما از این به بعد باید حداقل آموزش‌های لازم را بگذرانند. بخشی هم البته شاید به مسائل اقتصادی برگردد. بخشی هم این است که جامعه هم باید آموزش ببینند.

کلانتری در پاسخ به اینکه این آموزش را چه کسی باید بدهد گفت: هیچ دانشگاهی محیط‌بان تربیت نمی‌کند و به همین دلیل ما دستور دادیم دانشکده محیط زیست به دانشکده تربیت محیط‌بان بدل شود در حالی که این دانشکده تخصص‌های دیگر را تربیت می‌کرد.

معاون رئیس جمهور در خصوص وضعیت پسماند استان‌های شمالی کشور نیز گفت: مدیریت پسماند اولویت دولت بود، اما مجلس در این زمینه دست ما را بست، چون قرار بود ۱.۳ میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی به مدیریت پسماند کشور با اولویت استان‌های شمالی از طریق وزارت کشور سرمایه گذاری شود که جلوی آن را گرفتند و امیدوارم در بودجه سال آینده این مساله رفع شود.

وی در پاسخ به پرسشی درباره بازداشت‌شدگان محیط زیست گفت: امیدوارم هرچه سریع‌تر تکلیفشان روشن شود. بر اساس قول‌هایی که شنیده‌ام امیدواریم تکلیفشان تا پایان تابستان روشن می‌شود. دستگاه قضایی به ما گفته دخالت نکنید اگرچه ما به عنوان شهروند حق دادخواهی داریم. البته طی گفتگویی که با خانواده‌هایشان داشتیم وضعیتشان در بازداشتگاه بهتر شده است. به هر حال سازمان حفاظت محیط زیست به طور مستقل اجازه پیگیری پرونده فعالان محیط زیست بازداشت شده را ندارد و دولت در قالب کمیته چهار نفره آن را دنبال می‌کند، اما امیدواریم که تا پایان تابستان وضعیتشان روشن شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به پرسشی درباره نحوه نظارت بر استان‌ها بعد از واگذاری اختیارات گفت: تخلف اگر بخواهد رخ بدهد شانسش در استان از تهران کمتر است. با توجه به اینکه دفاتر ما دیگر آن کار‌های قبلی را ندارد الان باید به استان‌ها سر بزند. به این ترتیب استان مسئول است و تهران هم نظارتش را بیشتر می‌کند.

وی در پاسخ به پرسشی مرتبط با فرسایش خاک گفت: خاک ما در سال ۰.۶ میلیمتر فرسایش پیدا می‌کند یعنی یک سانتیمتر خاک طی یک سال و نیم فرسایش پیدا می‌کند، درحالی‌که ۴۰۰ سال طول می‌کشد تا این میزان خاک تشکیل شود. کل درآمد کشاورزی استان خوزستان ۱.۵ میلیارد تومان است در حالی که خسارات زیست محیطی در این منطقه ده‌ها میلیارد دلار می‌شود یعنی هزینه تخریب صد‌ها برابر تولید است، اما چیزی که متعلق به نسل‌های آینده است را اکنون مصرف و تخریب می‌کنیم.

کلانتری افزود: اگر طبیعت ما خشک شود، اولین قربانی آن حیوانات زبان بسته هستند. مشکل آب، مشکل حیات‌وحش هم است.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در پاسخ به پرسشی درباره اثرات تحریم‌ها بر محیط‌زیست نیز گفت: اثر تحریم‌ها در محیط‌زیست بسیار گسترده است. مثلاً وزیر صنعت، معدن و تجارت آئین‌نامه هوای پاک را که امضا کرده بود، پس گرفت و گفت: اگر تحریم‌ها باشد، موتور‌هایی که قرار بود داشته باشیم را به ما نمی‌دهند یا فناوری‌های مرتبط با حفظ محیط‌زیست و انرژی‌های پاک را نیز نمی‌توانیم وارد کنیم.

کلانتری در پاسخ به پرسشی درباره موضع سازمان محیط‌زیست در ارتباط با توافق پاریس افزود: توافق پاریس شرط و شروطی داشت، ما چهار درصد کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای را بدون پیش‌شرط و هشت درصد دیگر را به شرط رفع تحریم‌ها تعهد کرده بودیم و این چهار درصد نیز باید از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ اجرا می‌شد.

وی تأکید کرد: خوشبختانه این تعهدات سخت نیست و کافی است آقای زنگنه گاز‌های فلر‌ها را مهار کند و خود به خود هفت درصد آلودگی ما کم می‌شود؛ یعنی از نظر اجرایی مشکلی نداریم. ایتالیایی هم گفته بودند که «اجازه بدهید این گازی که می‌سوزد را ما جمع کنیم و درآمدش را برای خودمان ببریم». طبق برنامه وزارت نفت طی سه سال آینده کل فلر‌ها جمع می‌شود و ما اگر هیچ کار دیگری هم نکنیم، دو برابر تعهدمان را انجام داده‌ایم.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در پاسخ به پرسشی درباره آب‌های ژرف نیز گفت: ما با تحقیقات در حوزه آب‌های ژرف موافقیم، ولی من به شما قول می‌دهم که این کار اجرایی نخواهد شد. ما تاکنون ۲۱۹۵ متر عمق چاه حفر کرده‌ایم و آبی که بیرون می‌آید کمتر از چهار لیتر بر ثانیه یعنی ۱۲۴ هزار مترمکعب در سال است. باید بررسی شود که از نظر اقتصادی، اجتماعی و ... اصلاً این کار به صرفه است یا نه.

کلانتری ادامه داد: اگر آن‌طور که برخی می‌گویند این آب‌ها در عمق زمین جاری باشد و از هیمالیا تا دریای عمان می‌رود، تازه آن‌گاه می‌توان از نظر اقتصادی موضوع را بررسی کرد که آن هم قطعاً توجیه‌پذیری نخواهد داشت، چون هر مترمکعب آب بیشتر از دو، سه دلار هزینه خواهد داشت.

وی یادآور شد: در دهه ۷۰ با مرحوم هاشمی رفسنجانی به عربستان رفتیم و آنجا مزرعه سعود الفیصل را دیدیم که متوسط عمق چاه‌هایشان ۱۳۰۰ متر بود و انرژی که برای یک تن گندم مصرف می‌شد، ۹۰۰ دلار بود درحالی‌که قیمت یک تن گندم ۱۲۰ دلار بود. آبی هم که بیرون می‌آمد ۷۵ درجه سانتیگراد دما داشت. آن‌ها تمام آب‌های زیرزمینی و فسیلی‌شان را تمام کرده‌اند و الان اگر از بالای عربستان پرواز کنیم، می‌بینید که زمین‌هایشان همه بیابان شده است؛ ما نباید به این روز بیفتیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست تصریح کرد: به اعتقاد من اگر این کار توجیه اقتصادی داشته باشد و آب فسیلی نباشد، ما مشکلی نخواهیم داشت، اما به نظر نمی‌رسد توجیه اقتصادی داشته باشد، ضمن اینکه این آب به درد کشاورزی نمی‌خورد. همین الان با انرژی ارزان ما، آب‌های با عمق بیشتر از ۵۰۰ متر توجیه اقتصادی ندارد. تازه الان که بشکه نفت ۷۳ دلار است، گازوئیل را در بخش کشاورزی ۲۰ تومان می‌خریم. ممکن است برخی نمایندگان به دنبال رأی و برخی پژوهشگران به دنبال تحقیق باشند، ما هم حرفی نداریم، ولی این کار توجیه اقتصادی ندارد.

وی در پایان در پاسخ به پرسشی درباره معادن طلا خاطرنشان کرد: معادن طلا و مس ما در مناطقی هستند که عمدتاً در نزدیکی آن‌ها گسل وجود دارد. معادن را بهره‌برداری می‌کنند و باطله‌شان را روی سد‌هایی که در سه ریشتر زلزله به بالا فرو می‌ریزد، نگهداری می‌کنند. چند سال پیش در برزیل سد یک معدن طلا شکسته شد و یک روستا را نابود کرد؛ این اتفاق ممکن است در ایران هم بیفتد درحالی‌که معدن‌کار ما اصلاً نمی‌داند معدنش روی گسل است و می‌گوید برای ساخت سد قوی‌تر، هزینه من بالا می‌رود و اگر آن هزینه تحمیل شود، شاید اصلاً اکتشاف طلا در کشور ما مقرون به صرفه نباشد.