خواص خارق العاده ذکر ماشاءالله لا قوه الا بالله

باشگاه خبرنگاران: اذکار مختلفی در بین ما شیعیان و بچه مسلمان‌ها رواج دارد که از امامان و ائمه و یا حتی در قرآن به آن اشاراتی شده است. برای هر کدام از اذکار خواص خارق العاده‌ای ذکر شده است که اگر آدمی بداند به هیچ عنوان آن‌ها را رها نمی‌کند البته توجه به این نکته ضروری است که زیاده روی در هیچ امری جایز نیست و اذکار نیز از این قاعده مستثنی نیستند و ممکن است با تداوم و یا زیاده روی در این امر مشکلاتی به بار آید. اما پیرامون ذکر ماشاءالله لا قوه الا بالله روایات و خواص متعددی به ویژه از حضرت امام صادق (ع) وجود دارد چهار کلمه‌ای که به آن پناه نمی‌بریم امام صادق (ع) فرموده است: در شگفتم برای کسی که از چهار چیز بیم دارد، چگونه به چهار کلمه پناه نمی‌برد! در شگفتم برای کسی که طالب دنیا و زیبایی‌های دنیاست چگونه به ذکر «ماشاءالله لا قوه الا بالله» پناه نمی‌برد، زیرا خداوند بعد از ذکر یاد شده فرموده است: «مردی که فاقد نعمت‌های دنیوی بود، خطاب به مردی که از نعمت‌ها برخوردار بود) فرمود: اگر تو مرا به مال و فرزند، کمتر از خود می‌دانی امید است خداوند مرا بهتر از باغ تو بدهد.» در شگفتم برای کسی که اندوهگین است چگونه به ذکر «لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین» (سوره انبیاء آیه ۸۷) پناه نمی‌برد. زیرا خداوند به دنبال این ذکر فرموده است: «پس ما یونس را در اثر تمسک به ذکر یاد شده، از اندوه نجات دادیم و همین گونه مومنین را نجات می‌بخشیم.» (سوره انبیاء آیه ۸۸) در شگفتم برای کسی که ترس بر او غلبه کرده، چگونه به ذکر «حسبنا الله و نعم الوکیل» (آل عمران ایه ۱۷۱) پناه نمی‌برد. در صورتی که خداوند به دنبال ذکر یاد شده فرموده است: پس (آن کسانی که به عزم جهاد خارج گشتند، و تخویف شیاطین در آن‌ها اثر نکرد و به ذکر فوق تمسک جستند) همراه با نعمتی از جانب خداوند (عافیت) و چیزی زاید بر آن (سود در تجارت) بازگشتند، و هیچگونه بدی به آنان نرسید. در شگفتم برای کسی که مورد مکر و حیله واقع شده، چگونه به ذکر «افوض امری الی الله، ان الله بصیر بالعباد» (سوره غافر آیه ۴۴) ... پناه نمی‌برد. زیرا خداوند به دنبال ذکر فوق فرموده است: «پس خداوند (موسی را در اثر ذکر یاد شده) از شر و مکر فرعونیان مصون داشت.» (سوره غافر آیه ۴۵) ذکر ما شآءَ اللَّهُ لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ الّا بِاللَّهِ در کلام امام صادق (ع) هشام بن سالم، از امام جعفر صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: «چون کسى دعا کند و بعد از آنکه دعا کرد بگوید که: ما شآءَ اللَّهُ لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ الّا بِاللَّهِ؛ «آن‏چه خواستِ خدا بود، نیست گردیدنى و نه توانایى ‏اى، مگر به خدا»، خداى تعالى بفرماید که: بنده من تن به مردن داد و امر خود را به من وا گذاشت و امر مرا گردن نهاد، حاجتش را برآورید». خواص ذکر ما شآءَ اللَّهُ لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ الّا بِاللَّهِ جمیل، از امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده است که گفت: شنیدم از آن حضرت که مى ‏فرمود: «هر که هفتاد مرتبه بگوید: ما شآءَ اللَّهُ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ الّا بِاللَّهِ؛ (آن‏چه خواست خدا بود، نیست گردیدنى و نه توانایى‏اى، مگر به خدا) خدا هفتاد نوع از انواع بلا را از او بگرداند، که آسان‏ترین آن‌ها خَنِق است». عرض کردم که: فداى تو گردم! خنق چیست؟ فرمود: «(پیچیده یا ناخوش و) بیمار نمى ‏شود به واسطه دمل‏ها و مانند آنکه بر عضو برآید» (تا به سبب آن گلو گرفته شود و خفه شود؛ چه خنق به فتح خاء و کسر نون گلو گرفتن و خفه کردن باشد). اسپند‌های «ماشاءالله و ان‌شاء الله» برای رهایی از چشم‌زخم اگر بخواهیم به اصول و مبانی اسلام ناب مراجعه کنیم باید همه فکر و عمل خود را مطابق قرآن قرار دهیم و فکر را از آنجا بگیریم و عمل کنیم. درخصوص چشم‌زخم خداوند در آیه ۵۱ سوره قلم می‌فرماید که چشم‌زخم حق است و باید از آن به خدا پناه برد. امام صادق (ع) می‌فرماید: اگر قبور را بشکافید، خواهید دید که بیشتر مردگان بر اثر چشم‌زخم از دنیا رفته‌اند؛ زیرا چشم‌زخم حق است. (بحارالانوار، ج. ۶۰، ص. ۲۵) راوی از امام صادق (ع) نیز نقل کرده که فرمود: هر که هفتاد بار بگوید: «ماشاءالله و لاحول و لاقوه الا بالله» هفتاد نوع بلا از او دور گردد که آسان‌ترین آن‌ها خناق (خفه شدن) است، عرض کردم: فدایت شوم خناق چیست؟ فرمود: به دیوانگی دچار نشود (یا کشته نشود) که خفه گردد. (اصول کافی جلد ۴ صفحه: ۲۸۹ روایت:۲) پیامبراکرم (ص) فرمود: چشم‌زخم حق است پس هرکس از سیرت و صورت برادر مسلمانش خشنود شد، خدا را یاد کند، زیرا وقتی خداوند را به یاد آورد، ضرری به برادر مؤمنش نمی‌رسد. از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود: کسی که چیزی از برادرش او را متعجب ساخت، بگوید: «تبارک‌الله احسن الخالقین»، زیرا چشم‌زخم حق است. از رسول خدا (ص) روایت شده است: چشم‌زخم حق است، وقتی یکی از شما‌ها به انسان یا حیوانی یا اشیاء دیگری که زیبا است بنگرد و تعجب نماید، بگوید: «آمنت بالله و صلی‌الله علی محمد و آله» پس از آن، اثر چشمش خنثی می‌شود. (نگاه کنید: تفاسیر نمونه، مجمع‌البیان، المیزان و روایات تفسیری) قرآن در آیات ۲۳ و ۲۴ سوره کهف از پیامبر می‌خواهد که هر گاه خواستی کاری را انجام دهی بگو: «ان شاءالله» این کار را انجام می‌دهم: «لاتقولن لشی انی فاعل ذلک غدا الا ان یشاءالله؛ هر گاه خواستی کاری را در فردایی انجام دهی نگو که این کار را انجام می‌دهم مگر آنکه بگویی اگر خدا خواست.» اسپند‌های «ماشاء الله» و «ان‌شاءالله» ما ایرانی‌ها عادت داریم که در برخی مواقع مهم زندگی، چون عروسی، سفر، خرید خانه و ماشین، اسپند دود کنیم تا از شرور حسادت و چشم‌زخم و سحر و جادو و مانند آن‌ها در امان باشیم. البته این سنتی است که شاید علت آن بر ما پوشیده باشد. شاید تأثیر ترکیدن اسپند در روی آتش همانند ترکیدن چشم حسود از یک سو و بوی خوش اسپند و میکروب‌زدایی آن از سویی دیگر، علت اسپند دود دادن محسوب شده باشد. اما در آموزه‌های قرآنی از دو نوع اسپند معنوی یاد شده که با علت و حکمت مشخص استفاده می‌شود و حتی براساس آیات قرآنی لازم و واجب است که این‌ها مورد استفاده قرار گیرد. ۱- هرگاه نعمتی در اختیار شما یا دیگری باشد برای اینکه از شرور در امان باشد و آتش حسادتی دامن آن را نگیرد لازم است که اسپند «ماشاءالله لا قوه الا بالله» دود بدهیم و با این ذکر، آن نعمت را حفاظت کنیم و از آثار و برکات آن برخوردار گردیم. خداوند در آیه ۳۹ سوره کهف با ذکر مثالی بیان می‌کند که اگر باغ و بوستانی پر از میوه در اختیار دارید و بخواهید از آن حفاظت نمایید تا از هرگونه بلای زمینی و آسمانی در امان بماند، این ذکر را بر زبان جاری کنید: ماشاء الله لاقوه الا بالله؛ هرچه را خدا خواهد همان شود و قوتی جز به خدا نیست. در واقع اسپند معنوی دفع چشم‌زخم و آسیب نرسیدن به جان و مال و ثروت گفتن ذکر فوق است به عبارت دیگر اگر با منظره و صحنه و تصویر و صورت و عمل زیبائی مواجه شدیم برای جلوگیری از هرگونه تأثیر منفی چشم‌زخم و حسادت و موارد مشابه بلافاصله باید به یاد خدا بیفتیم و با ذکر «ماشاء الله لاقوه الابالله» به خداوند پناه ببریم. ۲-، اما اگر در آینده می‌خواهید کار کنید و یا درحال سفر هستید و می‌خواهید پشت سر خودتان اسپندی دود داده شود و برای دیگری اسپندی دود بدهید می‌توانید از اسپند معنوی الهی برای سلامت و حفاظت از شرور و بدی‌ها سود بجوئید و بگویید: ان شاءالله. (کهف، آیات ۲۳ و ۲۴)