افزایش نرخ بلیت هواپیما و بنزین در آمریکا با تحریم ایران

خبرگزاری فارس: اندیشکده شورای آتلانتیک طی گزارشی در مورد تاثیر تحریم‌های نفتی ایران بر اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهان نوشت: انتظار می‌رود، روش اعمال «حداکثر فشار» دولت ترامپ علیه ایران برای کاهش هرچه سریع‌تر صادرات نفت این کشور به صفر، بازار‌ها را تکان دهد و اعتبار و اثربخشی تحریم‌های آمریکا را ازبین ببرد. اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران بر بازار‌های جهانی نفت، قیمت این کالای اساسی، مصرف‌کنندگان آمریکایی و اقتصاد آمریکا تاثیر می‌گذارد. بعلاوه، ما متوجه شدیم، درصورتی‌که بانک خلق چین با تحریم‌های ثانویه مواجه شود، پکن احتمالا چگونه آن را جبران خواهد کرد.

به نوشته این گزارش، انتظار می‌رود، اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران که از ۴ نوامبر اجرایی می‌شود، صادرات نفت ایران را حداقل یک میلیون بشکه در روز در کوتاه تا میان مدت کاهش دهد. درحالی‌که دیگر اعضای اوپک به ویژه عربستان و کشور‌های تولیدکننده نفت نظیر روسیه، ظرفیت افزایش تولید و صادرات نفت خود را دارند، ارزیابی‌ها چیزی متفاوت را نشان می‌دهد که آیا ظرفیت مازاد این کشور‌ها برای تامین تقاضا در بازار نفتی که با کمبود عرضه مواجه است، کافی خواهد بود.

به دلایل متعدد، چندین کشور بزرگ تولیدکننده نفت نظیر آنگولا، کانادا، عراق، کویت، لیبی و ونزوئلا، به اهداف تولیدی خود نمی‌رسند. تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا با تنگنا‌های زیرساختی مواجه هستند که در کوتاه‌مدت مانع از تولید بیشتر می‌شود. در نتیجه این کمبود در عرضه جهانی نفت، احتمالا فشار افزایشی بر قیمت نفت ناشی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران بیشتر خواهد شد.

بانک مورگان استنلی برآورد کرده است که عرضه کمتر، قیمت نفت برنت را در ۶ ماه آینده به ۸۵ دلار افزایش خواهد داد. بر اساس پیش‌بینی بانک آمریکا مریل لینچ نیز در سه ماهه دوم سال ۲۰۱۹، قیمت نفت به ۹۰ دلار می‌رسد. آمریکایی‌ها نیز در آستانه انتخابات میانه دوره کنگره آمریکا، به نوبه خود مجبور خواهند بود تا بهای بیشتری برای بلیت ایرلاین‌ها و در پمپ بنزین‌ها بپردازند. تحلیلگران مورگان استنلی برآورد کرده‌اند، مصرف‌کنندگان آمریکایی برای هر ۱۰ سنت افزایش قیمت بنزین، سالانه ۱۰.۶ میلیارد دلار هزینه اضافه می‌پردازند. البته، افزایش قیمت بنزین نیز اثر کاهش مالیات بردرآمد کارگران آمریکایی از سوی دولت ترامپ را کاهش می‌دهد.

در عین حال، افزایش قیمت بنزین سبب سرمایه‌گذاری بیشتر در صنعت نفت و گاز آمریکا می‌شود. افزایش سرمایه‌گذاری، اقتصاد را قوی‌تر می‌کند در ایالت‌های تولیدکننده نفت، فرصت‌های شغلی بیشتری ایجاد می‌شود. البته بسیاری از اقتصاددان‌ها با این دیدگاه که افزایش ملایم قیمت نفت، مانعی برای اقتصاد آمریکاست، مخالف هستند. با این حال، وقتی قیمت‌ها از حدی بیشتری شود، مثلا ۱۰۰ دلار در هر بشکه، ضرر به اقتصاد آمریکا آغاز می‌شود.

هر شرکتی که پس از ۳ نوامبر به خرید نفت ایران ادامه دهد، می‌تواند با تحریم‌های آمریکا مواجه شود. دولت آمریکا اعلام کرده است که هرچه زودتر می‌خواهد خرید نفت از ایران را به صفر برساند، بنابراین باید دید که آیا تحریم‌های به شدت سخت آمریکا در ۴ نوامبر اجرا خواهد شد.

دولت چین قبلا اعلام کرده که به واردات نفت از ایران ادامه خواهد داد. بر اساس این اظهارات، این موضوع مطرح می‌شود که بانک خلق چین هدف تحریم‌های ثانویه آمریکا قرار بگیرد، زیرا تمام مبادلات نفتی ایران از طریق بانک مرکزی ایران انجام می‌شود. پکن، احتمالا با یک روش نامتقارن، اما متناسب، تلافی خواهد کرد. برای مثال، دولت چین می‌تواند شرکت‌های آمریکایی که در چین فعالیت می‌کنند را از طریق قوانین یا دیگر اقدامات هدف قرار دهد و به سودبری آن‌ها خسارت بزند. همچنین پکن می‌تواند از تحریم بانک خلق چین به عنوان دلیلی برای کم کردن ارزش «رنمینبی» (یکای پول رسمی کشور چین است که یکای اصلی آن هم یوان است) استفاده کند. این اقدام صادرات چین را جذاب‌تر می‌کند و می‌تواند اثر تعرفه‌های آمریکا بر کالا‌های چینی را خنثی کند.

با این حال، این اقدام نوساناتی در بازار‌های نوظهور به دنبال خواهد داشت، زیرا این اقتصاد‌ها مجبور خواهند بود تا خط سیر کاهشی «رنمینبی» را برای حفظ رقابت‌پذیری تولیداتشان ادامه دهند.

در نهایت، دولت چین می‌تواند سهام وزارت خزانه داری آمریکا را برای ضربه زدن به اقتصاد این کشور بفروشد. در کوتاه‌مدت، فروش‌های خزانه چین، نرخ بهره طولانی‌مدت را در امریکا بالا خواهد برد، هزینه‌های استقراض را برای مصرف‌کنندگان و بخش خصوصی افزایش خواهد داد و بر بازار‌های اوراق قرضه فشار وارد خواهد کرد. این اقدامات از شتاب اقتصادی در آمریکا می‌کاهد. افزایش نرخ بهره نیز بر اقتصاد‌های نوظهور خسارت می‌زند. با این‌حال، اقتصاددانان انتظار دارند تا فدرال رزرو به سرعت با کاهش سرعت افزایش نرخ بهره و Quantitative tightening (سیاست‌های مالی انقباضی) واکنش دهد. به سادگی، فدرال رزرو می‌تواند تاثیر فروش خزانه چین را با خرید «بیشتر از فروش چین» خنثی کند.

با این وجود، تحریم‌های آمریکا علیه بانک خلق چین می‌تواند اقتصاد جهان را با بحران شدیدی مواجه کند. اگر دولت آمریکا روش «فشار حداکثری» علیه صادرات نفت ایران را دنبال کند، باید تصمیم بگیرد که آیا تحریم‌هایی علیه بانک خلق چین اعمال می‌کند یا عقب می‌کشد و اعتبار و تاثیرگذاری تحریم‌های آمریکا در آینده را تحت الشعاع قرار می‌دهد.