منظور از طرح و طرح‌فوریت‌دار چیست؟
یکی از ابزار‌های قانونی نمایندگان مجلس جمع‌آوری امضاء برای تدوین طرح درباره موضوع‌های مختلف است.
خبرگزاری تسنیم: یکی از ابزار‌های قانونی نمایندگان مجلس جمع‌آوری امضاء برای تدوین طرح درباره موضوع‌های مختلف از جمله طرحهای اصلاحی قوانین عادی و قانون‌گذاری جدید برای موضوعاتی است که خلاء قانونی درباره آن‌ها وجود دارد و یا این امضا‌ها از سوی نمایندگان برای طرح استیضاح وزیران، طرح سوال از وزیران و رئیس‌جمهور، تحقیق و تفحص از نهاد‌های مختلف در صحن علنی پارلمان جمع‌آوری میشود.
آیین‌نامه داخلی مجلس به صراحت درباره نحوه تنظیم طرحهای مختلف توضیحات لازم را ارائه کرده و وکلای ملت می‌توانند با استفاده از این ابزار قانونی به راحتی یک طرح را به صحن علنی مجلس ارائه کنند.
بر اساس ماده ۱۳۱ آیین نامه داخلی مجلس طرح‌هاى قانونى با امضاء و ذکر نام حداقل پانزده نفر از نمایندگان در مجلس به رئیس جلسه تقدیم مىشود و پس از اعلام وصول و قرائت عنوان آن توسط رئیس یا یکى از دبیران، در همان جلسه به کمیسیونهاى مربوط ارجاع میشود.
این طرحها پس از ارجاع به کمیسیونهاى ذی‌ربط چاپ و توزیع و نسخهاى از آن توسط رئیس براى وزیر یا وزیران مربوط ارسال میشود. طرحها نیز همانند لوایح، باید داراى موضوع و عنوان مشخص بوده و دلایل لزوم تهیه و پیشنهاد آن در مقدمه به وضوح درج شود. همچنین داراى موادى متناسب با اصل موضوع و عنوان طرح نیز باشد.
**طرحهای دو شوری
به طور کلی طرحهای که به مجلس ارائه میشود بر دوگونه‌اند، طرحها قانونی عادی که دو شوری‌اند. بدین معنا که مجلس در باره این گونه طرح‌هاو لوایح دریک شور کلیات را به تصویب می‌رساند و در شور دیگر به جزئیات می‌پردازد و مورد تصویب قرار می‌دهد. غالب طرحها عادی می‌باشند، اما در بعضی از موارد که سرعت تصویب قانون ضرورت دارد به نوع دیگر و با قید فوریت این طرح تقدیم مجلس میشود.
**طرحهای یک شوری
کلیات طرحهای یک شوری در یک جلسه علنی تصویب و جزئیات آن نیز بررسی میشود و برای بررسی به کمیسیون تخصصی ارجاع داده نمی‌شود.
**طرحهای فوری
الف) طرحها و لوایح یک فوریتی
این قسم از طرحها پس از تصویب فوریت آن در مجلس به کمسیون مربوطه ارجاع میشود تا خارج از نوبت مورد بررسی قرار گیرد. گزارش کمیسیون درباره این طرحها و لوایح حداقل چهل‌و‌هشت ساعت قبل از موقع طرح در مجلس چاپ و بین نمایندگان توزیع مى شود.
بر اساس ماده ۱۶۴ آیین‌نامه داخلی پارلمان طرحها و لوایح یک فوریتى یک شوری است و پس از وصول گزارش کمیسیون، خارج از نوبت در دستورکار مجلس قرار مىگیرد و یک نوبت درباره آن شور به عمل مى آید.
ب) طرحهای دوفوریتی
پس از تصویب دو فوریت یک طرح در مجلس طبق آیین‌نامه داخلی قوه مقننه، حداکثر چهار ساعت پس از تصویب فوریت، طرح چاپ و توزیع و به کمیسیون ذی‌ربط ارجاع میشود و حداکثر بیست ساعت پس از تصویب فوریت، پیشنهاد نمایندگان به کمیسیون مربوطه ارائه میشود. کمیسیون مربوطه نیز موظف است ظرف ۷۲ ساعت گزارش خود در این زمینه را به هیئت‌رئیسه مجلس ارائه کند و این هیئت نیز موظف است حداقل یک ساعت قبل از شروع مذاکرات، پیشنهاد‌های نمایندگان را چاپ و توزیع کند.
ج) طرحهای سه فوریتی
طبق ماده ۱۱۶ آیین‌نامه داخلی مجلس در این قبیل طرحها پس از تصویب سه فوریتی آن، مجلس در همان جلسه وارد بررسی آن طرح میشود و نیازمند ارجاع به کمیسون هم نیست.
اما در ماده ۸۶ آیین‌نامه داخلی مجلس نیز آمده است که هرگاه طرحی با قید فوریت در دستورکار مجلس قرار گیرد قبلا از طرف رئیس مجلس مراتب بابد به اطلاع شورای نگهبان برسد و این شورا نیز باید در این جلسات حضور یابد و نظر خود راحتی المقدور و بلافاصله پس از آرای مجلس و یا حد اکثر تا ۲۴ ساعت اظهار کند.