انگل در کودکان، نشانهها و روش‌‌های پیشگیری
تماس کودکان با آب، خاک و اسباب بازی‌های آلوده موجب ابتلای آن‌ها به انگل می‌شود. از نشانه‌های ابتلا به انگل در کودکان، اسهال، دل درد و کاهش وزن است. با رعایت نکات بهداشتی در خانه، مهد کودک و محل بازی کودکان، و شستشوی مداوم دستها، می‌توان از ابتلای کودک به عفونت انگلی پیشگیری کرد.
سرویس سبک زندگی فردا: انگل‌های روده‌ای که ممکن است کودکان را آلوده کنند دو گونه دارند: تک یاخته (پروتوزوئید) و کرم. پروتوزوئید انگل تک سلولی است که قادر است در داخل بدن انسان تکثیر شود. کرم موجودی چند سلولی است و رایج‌ترین شکل آن کرمک و کرم‌های نواری هستند. کرم نمی‌تواند درون بدن انسان تکثیر شود. کودکان معمولا هنگام تماس با زمین‌های آلوده، آب، مدفوع یا غذای آلوده، به انگل‌های روده مبتلا می‌شوند. در این مطلب به موضوع انگل در کودکان پرداخته شده و یک مرور کلی از علل، نشانهها و درمان‌های پروتوزوئید (مانند ژیاردیازیس) یا کرم‌ها (مانند کرمک یا کرم‌های نواری) که می‌توانند به بدن کودک شما وارد شوند، خواهیم داشت. به نقل از مجله ستاره بخوانید.
نکات کلیدی در مورد انگل در کودکان
انگل روده‌ای در روده یا سایر قسمت‌های بدن زندگی و اغلب تولید مثل می‌کند. عدم رعایت بهداشت و آب ناسالم خطر ابتلا به انگل‌های روده‌ای را افزایش می‌دهد. برای کودکان مبتلا به بیماری، علائم ممکن است شامل اسهال، خستگی و حالت تهوع باشد. درمان ممکن است شامل دارو‌های خوراکی باشد. بهترین پیشگیری در برابر ابتلا به انگل‌ها رعایت بهداشت است.
انگل چیست؟
انگل یک ارگانیسم یا حیوان کوچک است که درون یا بیرون ارگان زنده دیگری که از آن تغذیه می‌کند، زندگی می‌کند. انگل نمی‌تواند به تنهایی زندگی کند. انگل‌ها شامل کک‌ها، شپش و کرم‌ها می‌شوند. بیماری‌های انگلی شامل عفونت‌های تک یاخته (ارگانیسم‌های تک سلولی مانند مالاریا)، کلمنت (کرم) و بندپایان (مانند گال) هستند.
انگل روده ای چیست؟
انگل روده ای درون روده زندگی می‌کند. انگل‌های روده‌ای معمولا تک یاخته (مانند ژیاردیازیس) و یا کرم‌ها (مانند کرمک یا کرم‌های نواری) هستند که به بدن کودک خود وارد شده و از روده به عنوان سرپناه استفاده می‌کنند. انگل‌ها در روده و یا سایر نقاط بدن زندگی می‌کنند و اغلب تولید مثل کنند. وجود انگل در بدن ممکن است علائم یا عفونت ایجاد نکند. ابتلا به انگل در سراسر جهان بسیار رایج است. انگل و عفونت‌ها در مکان‌های شلوغ و عمومی مانند مهد کودک منتقل می‌شود. همچنین، کودکان در کشور‌های در حال توسعه معمولا میزبان نوعی از انگل هستند. بهداشت ضعیف و آب ناسالم خطر ابتلا کودک به انگل را افزایش می‌دهد.
انگل‌های روده‌ای شایع در کودکان عبارتند از: ژیاردیازیس و کرمک. انگل‌های دیگر مانند آسکاریس، آمبیبیاس و کرم کدو در کودکانی که در کشور‌های در حال توسعه زندگی می‌کنند و از نظر بهداشت و سلامت ضعیف هستند، دیده می‌شود.
انواع بیماری های انگلی در کودکان
۱. ژیاردیازیس (Giardiasis)
ژیاردیازیس یک عفونت انگلی است که از راه آب آلوده منتقل می‌شود. اگر کودک از آب آلوده بنوشد، ممکن است این عفونت را بگیرد. در مناطقی که دارای امکانات آب و فاضلاب مناسب و بهداشتی نیستند یا مکان‌های عمومی که در آن بسیاری از مردم در تماس نزدیک با یکدیگر هستند، مانند مراکز مراقبت از کودکان و مهدکودک‌ها، احتمال ابتلای کودکان به این عفونت بسیار بالا است.
علائم و نشانه‌های ژیاردیازیس
در برخی از کودکان ممکن است هرگز علائم عفونت انگلی بروز نکند، اما حامل انگل باشند و آن را از طریق مدفوع خود پخش کنند.
در کودکانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، نشانه‌های زیر بروز می‌کند:
اسهال آبکی مدفوع نرم و چرب خستگی دل درد و معده درد نفخ حالت تهوع کاهش شدید وزن
خون و مخاط در مدفوع دیده نمی‌شود. نشانه‌های بیماری حدود دو هفته پس از عفونت نشان داده می‌شود. با درمان، علائم در عرض شش هفته از بین رفته و بهبودی حاصل می‌شود. بیشتر کودکان هرگز به درمان نیاز ندارند.
دلیل ابتلا به ژیاردیازیس
این انگل در رودخانه‌ها، سدها، دریاچه‌ها، منابع آب شهری، استخر‌های شنا و اسپا یافت می‌شود. همچنین عفونت می‌تواند از طریق غذای آلوده یا تماس فرد به فرد منتقل شود. این انگل‌ها در مدفوع حیوانات نیز یافت شوند.
عوارض احتمالی ژیاردیازیس
اسهال شدید که بسیار نادر است و می‌تواند منجر به کم آبی بدن شود.
چگونگی تشخیص ژیاردیازیس
برای تشخیص اینکه کودک شما به ژیاردیازیس مبتلا شده است، پزشک مدفوع کودک را آزمایش خواهد کرد. فرزند شما ممکن است مجبور به تکرار این آزمایش در چند روز شود تا پزشک از دقت و صحت نتیجه مطمئن شود.
درمان ژیاردیازیس
برای درمان، دارو‌هایی که برای درمان انگل در کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرند، تجویز می‌شوند. پزشک تعیین خواهد کرد که بهترین درمان متناسب با وضعیت فرزند شما کدام است.
کرمک
کرمک کوچک، سفید و با رفتاری مانند سایر کرم‌ها در راست روده زندگی می‌کند. شب‌ها کرم می‌خزد و بر پوست اطراف مقعد تخم زیری می‌کند که باعث خارش شدید می‌شود. خارش پوست می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد، ولی موجب بیماری نمی‌شود. تخم کرمک بسیار پایدار است و می‌تواند تا دو هفته در خارج از بدن در لباس، ملافه و یا اشیاء دیگر زندگی کند.
علائم و نشانه‌های کرمک
به طور کلی کودکان مبتلا به کرمک معمولا علائمی ندارند. آن‌ها ممکن است خارش زیادی در اطراف مقعد، به خصوص در شب داشته باشند؛ به گونه‌ای که بی خواب شده و از شدت خارش بی‌قرار شوند. ممکن است کرم بالغ را در اطراف مقعد فرزند خود، در لباس زیر یا پوشک بچه و یا در توالت مشاهده کنید.
دلیل ابتلا به کرمک
کرمک می‌تواند به راحتی بین کودکان پخش شود. هنگامی که کودک با یک منطقه آلوده تماس پیدا می‌کند، تخم کرمک بر روی انگشتان یا زیر ناخن‌هایش می‌رود. کودک آلوده به انگل، در تماس با کودکان دیگر عفونت را به آنان منتقل می‌کند و اگر کودک دستان آلوده به تخم کرمک را به دهان ببرد، دچار این انگل خواهد شد.
کرمک می‌تواند به طور غیر مستقیم نیز منتقل شود. تخم کرمک از اسباب بازی، صندلی توالت، لباس یا ملافه فرد آلوده قابل انتقال است و هنگامی که کودک دیگری، آن‌ها را لمس کند، دستانش آلوده شده و با به دهان بردن دستها یا اسباب بازی‌های آلوده دچار این عفونت خواهد شد. کودکان به ویژه در مهد کودک‌ها، بیشتر در معرض آلودگی هستند.
چگونگی تشخیص کرمک
برای تشخیص این انگل در کودکان، پزشک ممکن است از تست نواری استفاده کند. تست نوار می‌تواند توسط شما یا پزشک انجام شود. بدین صورت که نوار سلولی بر پوست اطراف مقعد فشار داده می‌شود. سپس نوار در زیر میکروسکوپ برای مشاهده تخم کرمک مورد بررسی قرار می‌گیرد. در صورت انجام آزمایش در منزل، بهترین زمان برای این کار صبح پیش از دستشویی رفتن کودک است. پس از نمونه گیری، نوار را برای پزشک فرزندتان ببرید.
راه دیگر برای تشخیص کرمک این است که شما کرم بالغ را در اطراف مقعد فرزند خود، در لباس زیر یا پوشک بچه و یا در توالت ببینید. به خاطر داشته باشید که آن‌ها سفید رنگ هستند و فقط یک سانتی متر طول دارند.
درمان کرمک
اگر کرمک تشخیص داده شود، پزشک کودک شما ممکن است یک داروی خوراکی تجویز کند. معمولا حدود دو هفته طول می‌کشد تا بیماری درمان شود. خارش ممکن است به مدت یک هفته ادامه یابد.
اگر یکی از اعضای خانواده به کرمک مبتلا شود، دیگر اعضای خانواده نیز باید مورد بررسی قرار گرفته و در صورت ابتلا درمان شوند.
سایر انگل‌های رایج در کودکان
Blastocystis hominis
Blastocystis hominis یک انگل کوچک است که در مدفوع افراد سالم یا کودکان مبتلا به اسهال یا درد معده یافت می‌شود. این عفونت معمولا به صورت خود به خود از بین می‌رود.
Dientamoeba
Dientamoeba انگلی است که در روده زندگی می‌کند واز طریق غذا یا آب آلوده پخش می‌شود. Dientamoeba باعث بیماری نمی‌شود.
آسکاریس
آسکاریس یک نوع از انگل‌های کرم‌های گرد است. کرم‌ها می‌توانند تا ۴۱ سانتی متر رشد کنند. این انگل تنها زمانی جدی است که بدن با صد‌ها کرم آلوده و در بدن کودک علائمی نشان داده شود.
امبیازیس
آمبیازیس زمانی اتفاق می‌افتد که انگل آمیبا به بدن کودک شما وارد و تکثیر شود. این عفونت ممکن است علائمی نداشته باشد. در موارد عفونت شدید، که نادر است، منجر به علائمی مانند تب، اسهال ، زردی یا کاهش وزن می‌شود.
کرم نواری
عفونت کرم‌های نواری (مانند کرم کدو) از راه مواد غذایی یا آب آلوده ایجاد می‌شود. تخم کرم بلعیده شده به سمت روده کودک حرکت می‌کند و به شکل کیست در بافت‌های بدن و اندام لانه گزینی می‌کند. لارو‌های کرم در صورت خورده شدن می‌توانند در روده بزرگ رشد کنند و بالغ شوند.
پیشگیری از ابتلا به عفونت های انگلی
بهترین راه پیشگیری در برابر انگل‌ها رعایت بهداشت است. شما، فرزندتان، اعضای خانواده و مربیان و بچه‌های مهد کودک باید برای حفظ بهداشت و سلامت موارد زیر را رعایت کنند:
دستها را بطور مرتب بشویید، به ویژه پس از تغییر پوشک، رفتن به دستشویی و بازی در خارج از منزل. آبی که احتمال آلودگی دارد را بجوشانید یا فیلتر کنید. ملافه‌ها را به طور منظم بشویید. اسباب بازی‌های کودکان را با محلول ضد عفونی کننده شستشو دهید. لباس زیر را به طور مرتب تغییر دهید. در حال شنا کردن در استخر، دریاچه و یا رودخانه‌ها سعی کنید آب قورت ندهید. از آنجا که تخم کرمک حساس به نور است، پرده اتاق خواب را در طول روز باز بگذارید.
چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی باشید؟
کودک را نزد پزشک ببرید اگر:
اسهال یا تهوع کودک بیش از دو هفته طول کشید. کودک دچار کم آبی شد.
اگر کودک شما به مهد کودک می‌رود، به تازگی به کشور دیگری سفر کرده‌اید یا ممکن است آب آلوده خورده باشید، به پزشک اطلاع دهید.
با رعایت بهداشت فردی و شستشوی مداوم دستها از ابتلا به عفونت‌های انگلی پیشگیری کنید.