اندونزی در رویای هسته‌ای شدن

ایرنا: اندونزی که یکی از کشور‌های جنوب شرق آسیا با ذخایر عظیم و غنی گاز، ذغال سنگ و انرژی‌های گرمایی زمین، مسیر طولانی را برای استفاده از ظرفیت هایش در ایجاد راکتور‌های اتمی طی کرده است. کارشناسان این کشور معتقدند جاکارتا درصورت بهره برداری از امکانات و همچنین غلبه بر شرایط سخت زیست محیطی می‌تواند بخشی از نیاز‌های کلان خود در حوزه انرژی برای بیش از ۲۶۰ میلیون نفر جمعیت را با ورود به عرصه انرژی هسته‌ای تهیه کند.

طبق برآورد این کارشناسان با توجه به شرایط مناسب اندونزی ظرفیت ساخت بیش از ۳۰ راکتور هسته‌ای را دارد. آنچه در این نظریه پرقدرت کارشناسان را نگران می‌سازد تنها در مورد خطرات تحمیلی ناشی از زلزله برای یک رکتور اتمی نیست بلکه این کشور به دلیل همجواری با اقیانوس آرام می‌تواند هدف امواج سونامی‌های شدید نیز باشد. مجمع الجزایر اندونزی با ۱۷ هزار جزیره در دل اقیانوس آرام به دلیل قرار گرفتن بر روی کمربند آتش، دارای طبیعت ناآرامی به علت وجود رشته کوه‌های بزرگ آتشفشان فعال، زمین لرزه‌های متعدد و حوادث و بلایای طبیعی بسیار است. طبق گزارش کارشناسان زمین شناس اندونزیایی، این کشور به لحاظ ژئوترمیک (انرژی حرارت مرکزی زمین) یک از اصلی‌ترین کشور‌های دنیاست که لایه‌های درونی زمین در این منطقه بسیار فعال هستند. همچنین همجواری با اقیانوس، دریا و آبراه‌های ناهموار با شرایط آب و هوایی غیرقابل کنترل و باران‌های شدید اقیانوسی و موسمی، به همراه سیل‌های گسترده را دراین کشور رقم زده است. طبق گزارش شبکه‌های خبری آسیا، همسایگانی مانند استرالیا و سنگاپور در مورد تاثیر حوادث طبیعی گسترده بر هر نوع راکتور هسته‌ای در اندونزی با توجه به ویژگی‌ها و جغرافیای طبیعی این کشور ابراز نگرانی جدی کرده اند. 'باب افندی' Bob Effendi یکی از اعضای کمیته ملی صنعت و اقتصاد اندونزی به ریاست جوکو ویدودو رئیس جمهوری، از طرفداران اصلی هسته‌ای شدن اندونزی است. وی در پاسخ به منتقدان می‌گوید استفاده از رآکتور هسته‌ای با معماری نمک مذاب توریوم نه تنها مصونیت دارد بلکه ضایعات سمی کمتری نیز تولید می‌کند. راکتور نمک گداخته یکی از انواع راکتور‌های هسته‌ای از نوع راکتور‌های بریدر (رآکتور تولیدکننده) است که برای تامین انرژی گرمایی جهت تهیه بخار آب در نیروگاه‌های هسته‌ای کاربرد دارد. اندونزی در ابتدای راه به دنبال ساخت یک نیروگاه هسته‌ای ۳۰ مگاواتی بود. این نیروگاه قرار بود توسط آژانس انرژی اتمی ملی اندونزی ساخته و از آن برای تأمین برق مناطق غرب جزیره جاوا استفاده شود. طبق گزارش‌های رسانه‌ای، اندونزی از سال ۱۹۵۳ برای تولید برق هسته‌ای برنامه ریزی کرده و اکنون حداقل دارای ۳ راکتو هسته‌ای کوچک برای تحقیقات است. مسئولان وقت این کشور همچنین در سال ۱۹۸۹ مجوز اجرای تحقیقاتی درباره امکان ساخت یک راکتور ۷ هزار مگاواتی در سواحل شمالی استان جاوای مرکزی را صادر کردند که به دلیل مخالفت مردم محلی، این طرح لغو شد. مسئولان این کشور در سال‌های گذشته اعلام کردند روسیه و کشوری دیگر از آسیا علاقه‌مند به سرمایه گذاری در حوزه انرژی اتمی در اندونزی هستند. دولت اندونزی در سال ۲۰۱۲ (۹۱) اعلام کرد درصدد است با ساخت دو نیروگاه هسته‌ای در 'بابیل' از منطقه 'بانکا بلیتونگ' که ظرفیت تولید ۱۰ هزار و ۶۰۰ مگاوات برق دارد، حدود ۴۰ درصد از نیاز برق مناطق سوماترا، جاوا و جزیره بالی را تامین کند. برخی مقام‌های اندونزی به رغم وجود مخالفت و انتقاد‌های مختلف در مورد برنامه هسته‌ای این کشور همچنان امیدوارند ساخت این دو نیروگاه تا سال ۲۰۲۵ یا ۲۰۳۰ بتواند بخشی از برق مورد نیاز این مناطق را تامین کند. طبق اعلام آژانس ملی انرژی اتمی اندونزی باتان (BATAN) برنامه هسته‌ای جاکارتا شامل طرح‌هایی برای ساخت راکتور‌های هسته‌ای در راستای اهداف صلح آمیز و تولید انرژی برق، مصارف کشاورزی و پزشکی بوده که در سال ۱۹۵۴ در اوج جنگ سرد آغاز شده، اما همزمان با کشف میدان‌های گازی در سال ۱۹۹۷ تقریبا این موضوع کنار گذاشته شد. مسئولان این کشور، اما با توجه به نیاز روز افزون به انرژی دو باره از سال ۲۰۰۵ (۸۴) تاکنون طرح‌های ساخت راکتور هسته‌ای را در دستور بحث و بررسی قرار داده اند.

اندونزی نیاز این کشور به انرژی با توجه به جمعیت بیش از ۲۶۰ میلیون نفر در دهه پیش رو چهار برابر شود. طبق گزارش شبکه خبر آسیا جاکارتا که با امضای پیمان منع آزمایش هسته‌ای (سی. تی. بی. تی) رسما به عضویت این پیمان درآمده، ذخایر کمی از اورانیوم دارد، اما این کشورجنوب شرق آسیا دارای ۱۷۰ هزار تن تورانیم است.

در مجموع آن چه که اکنون ممکن است جاکارتا را برای پیگیری برنامه‌های هسته‌ای بیشتر تشویق کند این است که درصورت ساخت راکتور‌های اتمی بیش از چهار هزار مگاوات برق تولید و سیکل تقاضا‌های روزافزون داخلی دراین زمینه تا سال ۲۰۲۵ پاسخ داده می‌شود.

همچنین این موضوع سبب می‌شود تا اندونزی از وابستگی خود به سوخت فسیلی کاسته و با توجه به افزایش و تلاطم بازار‌های جهانی نفت، بتواند با تاثیر پذیر کمتری از این بازار مواج اهداف اقتصادی خود را موثرتر پیش برد و نیاز‌های درونی را پاسخگو باشد.