گران فروشی نتیجه احتکار کالا است

اقتصاد آنلاین: تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از تورم ۹.۴ درصدی خردادماه امسال حکایت دارد و بنا به این آمار، نرخ تورم همچنان در محدوده تک‌رقمی قرار دارد؛ اگرچه شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی تحت‌تاثیر التهاب‌های اخیر ارزی، افزایش ۴.۳ درصدی را در خردادماه امسال در مقایسه با ماه قبل تجربه کرده است. اما در حالی نرخ تورم رسمی تک‌رقمی اعلام می‌شود که شهروندان با مقایسه قیمت‌هایی که در بازار وجود دارد با گذشته، این نرخ تورم را در تضاد با افزایش قیمت کالا‌هایی می‌دانند که روزانه با آن سر و کار دارند. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبرآنلاین، در حال حاضر قیمت بسیاری از کالا‌ها افزایش یافته است و هفته‌ای نیست که با بالا رفتن شگفت‌آور قیمت کالایی روبه‌رو نشویم؛ هر فروشنده‌ای نیز دلیل افزایش قیمت کالا‌ها را افزایش نرخ ارز مطرح می‌کنند؛ این در حالی است که برخی از گزارش‌ها نشان می‌دهد کالایی که در بازار با قیمت دلار غیررسمی به فروش می‌رود، با دلار ۴۲۰۰ تومانی تامین شده است. این موضوع در مورد گوشی تلفن‌همراه دیده شد که در نهایت وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را ناچار به اعلام اسامی شرکت‌هایی کرد که با دلار ۴۲۰۰ تومانی گوشی تلفن‌همراه وارد کرده‌اند.

به گفته سیدمحمود نواب، رییس سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، دستور رییس‌جمهور است که اعلام شود چه کسانی چه مقدار کالا با ارز رسمی وارد کشور کرده‌اند. وی تاکید کرد: به زودی فهرست تمامی کالا‌هایی که با ارز ۳۸۰۰ یا ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور شده‌اند، اعلام می‌شود. به همه واردکنندگان نیز اعلام کرده‌ایم که با خوداظهاری قیمت کالا را برمبنای ضوابط عمومی قیمت‌گذاری کنند و در سامانه ۱۲۴ سازمان حمایت فهرست این کالا‌ها را اعلام می‌کنیم. از این طرف هم از بانک مرکزی خواسته‌ایم تا در کوتاه‌ترین زمان، لیست کالا‌های وارداتی با ارز رسمی را به ما اعلام کند و بانک مرکزی هم قول داده تا رمز عبور را به ما بدهد و ما به صورت آنلاین به این اطلاعات دست یابیم. گرانی‌ها در بازار علت اقتصادی ندارد.

اما این روز‌ها گرانی‌های بی‌ضابطه، صدای رییس اتاق اصناف ایران را هم درآورد و وی در تازه‌ترین اظهارنظر تاکید کرد: بسیاری از افزایش قیمت‌ها در بازار علت اقتصادی ندارد، بلکه عامل اصلی این گرانی‌ها ناشی از تبلیغات روانی و شایعات است. به گفته علی فاضلی، نوسان نرخ ارز در مقاطع مختلف منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود و شکی در این قضیه نیست، اما کالا‌های راهبردی، سبد خانوار و مواد اولیه به انضمام ملحقات و ملزمات با نرخ ارز رسمی ۴۲۰۰ تومانی خریداری می‌شود، بنابراین نباید شاهد افزایش قیمت در این نوع کالا‌ها بود.

وی متذکر شد: نرخ کالا‌های اساسی بدون تغییر باقی مانده، اما گروهی قیمت برخی از کالا‌ها و خدمات را بدون تایید نظر دستگاه‌های کنترلی و نظارتی افزایش داده‌اند که بدون شک قاطعانه با آنان برخورد خواهد شد. حسن یونس‌سینکی، معاون اقتصادی و بازرگانی وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در واکنش به افزایش قیمت‌های اخیر عنوان کرد: سه میلیون واحد صنفی در کشور وجود دارد، اما برای مقابله با گرانی‌های اخیر ظرفیت‌های این بخش به درستی مورد توجه و استفاده قرار نگرفت.

وی با ذکر این نکته که نرخ ارز به ۴۲۰۰ تومان کاهش یافت، تصریح کرد: در یک ماه اخیر شاهد بودیم که به رغم وجود اجناس مورد نیاز مردم، برخی از عرضه آن‌ها جلوگیری می‌کردند.

آن‌طور که از تحلیل‌ها برمی‌آید، عده‌ای سوداگر با استفاده از فرصت‌هایی که پیش آمده، اقدام به احتکار و خودداری از فروش کالا‌ها و در نتیجه گران‌فروشی کرده‌اند. برخی فعالان اقتصادی، نام این گروه را کاسبان قبل از تحریم گذاشته‌اند.

تورم و گرانی چه تفاوتی با هم دارند؟ تورم و گرانی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ تحلیل‌ها حاکی از آن است که تورم از مقایسه سطح قیمت‌های جاری با قیمت‌های سال قبل یا سال پایه به دست می‌آید؛ درحالی که گرانی از مقایسه سطح قیمت‌ها با سطح درآمد به دست می‌آید. به عبارتی، قدرت خرید مردم در سطح پایین قرار می‌گیرد و امکان دارد اصلا اجناس گران نشود، ولی مردم قدرت خرید نداشته باشند.

محمود جامساز، اقتصاددان در این خصوص می‌گوید: گرانی به رشد عرضه و سیاست‌هایی که طرف عرضه است، مربوط می‌شود و گران بودن تولید و بالا بودن قیمت تمام شده اجناس یکی از علل اصلی گرانی است که خود باعث پایین آمدن قدرت خرید مصرف‌کننده می‌شود.

وی متذکر می‌شود: گران‌فروشی اصولا به آشفته بازار تورم دامن می‌زند، چون تورمی که اعلام می‌شود، درحقیقت تورمی نیست که مردم احساس می‌کنند و با سبد معیشتی مردم منطبق نیست. جامساز عنوان می‌کند: تورم در سبد معیشتی بسیار بالاتر است، ضمن اینکه قدرت خرید مردم هم به علت کاهش ارزش ریال بسیار کم شده و یک عده هم در این میان گرانفروشی کرده و فرصت طلبی می‌کنند و با بالا رفتن قیمت دلار، سرخود قیمت‌های خود را افزایش می‌دهند، اجناس خود را در انبار احتکار می‌کنند که با قیمت بیشتری بفروشند و همه این‌ها بر آَشفته بازار گرانی اثر می‌گذارد و درنتیجه کالایی که در بازار به فروش می‌رود گاه تا دو برابر و نیم قیمت در کارخانه است. همه این‌ها به تورم مربوط نیست، بلکه مربوط به رفتار توزیع‌کننده‌ها است.