ایجاد دولت موازی موفقیت‌آمیز طالبان در افغانستان

خبرگزاری تسنیم: گزارش تازه یک نهاد پژوهشی آمریکایی نشان می‌دهد که طالبان موفق شده تا در مناطق تحت کنترل خود دولت سایه‌ای را تشکیل دهد که در برخی موارد از جمله آموزش و رسیدگی به موارد قضایی از دولت مرکزی افغانستان کارآمدتر است. به گزارش«واشنگتن پست»، برای کسانی که تصور می‌کنند در مناطق تحت کنترل طالبان مردان برای نخواندن نماز مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند و دختران مجبورند تا بجای رفتن به مدرسه در خانه بمانند، گزارش تازه‌ای براساس مصاحبه با ساکنین این مناطق تصویر دیگری را ارائه می‌کند. «زندگی تحت دولت سایه طالبان» پژوهشی دقیق از «موسسه توسعه خارج کشور» آمریکا است که ساختار «نظام پیچیده دولت موازی طالبان» را تشریح می‌کند؛ این شامل کمیسیون‌های جداگانه برای مسایلی، چون بهداشت، امور قضایی و مالی می‌شود. این پژوهش ۲۰ شهرستان تحت کنترل طالبان را مورد مطالعه قرار داد. براساس این گزارش طالبان با ارائه خدمات و فعالیت‌های دولت مانند اکنون رویکرد خود را تا حد زیادی از اعمال و اجبار مستقیم به «نفوذ نامحسوس» تغییر داده است، اغلب بخشی از «بافت اجتماع» محسوب می‌شود و اکنون خود را نه تنها برای مشارکت در زندگی سیاسی مردم بلکه برای اداره کشور آماده می‌کند. براساس یافته‌های این گزارش نمایندگان طالبان در بسیاری از مناطق بطور روزمره با مقامات محلی دولت، نهاد‌های کمک کننده و دیگر گروه‌ها تعامل دارند تا درباره شرایط ارائه خدمات درمانی، آموزش و پرورش و دیگر خدمات با آن‌ها گفتگو کنند. ماموران اداری طالبان مالیات و قبوض برق جمع‌آوری می‌کنند و قضات آن‌ها به مسایل جنایی مردم افغانستان رسیدگی می‌کنند. با اینکه نخستین دولت‌های سایه طالبان بیش از یک دهه پیش تاسیس شده بودند، اما این گزارش نشان می‌دهد که دولت موازی این گروه با وجود حضور نظامیان خارجی تا چه اندازه گسترش یافته است. در حالی که امید ملی مردم افغانستان برای تحقق صلح از طریق مذاکره افزایش یافته، اما بنظر می‌رسد که کنترل اداری طالبان در بسیاری از مناطق اظهارات دولت مبنی بر اینکه این گروه ممکن است با قبول ورود به روند سیاسی سلاح‌های خود را به زمین بگذارند را به چالش می‌کشد. در ادامه این گزارش آمده است که رویکرد طالبان در مناطق تحت کنترل خود از اعمال خشونت و سرکوبگری به همکاری و استفاده از روابط عمومی تغییر کرده است. تا سال ۲۰۱۱ رهبران طالبان با ۲۸ نهاد ارائه کمک‌های بشردوستانه تفاهم‌نامه امضا کرده است که از جمله آن می‌توان به واکسیناسیون فلج اطفال اشاره کرد. در رابطه با آموزش و پرورش نیز با اینکه طالبان ارائه برخی مطالب مربوط به موضوعات مدرن و یا آموزش زبان انگلیسی را ممکن است ممنوع کند، اما به باور بیشتر افرادی که مورد مصاحبه قرار گرفتند طالبان آموزش عمومی در این مناطق را بهبود بخشیده است. در زمینه خدمات بهداشتی نیز تعامل طالبان با دولت و نهاد‌های درمانی غیردولتی دیده می‌شود و پزشکان مشغول در مناطق تحت کنترل طالبان مداخله دولت، فساد و دزدی از کلینیک‌ها را مشکلی بزرگتر از مداخله طالبان می‌دانند. ارائه خدمات قضایی منصفانه و سریع در کشوری که روند سیاسی رسمی در آن آهسته و فاسد است نیز سبب محبوبیت طالبان شده است و قضات این گروه بخوبی آموزش دیده هستند و برای قضاوت علاوه بر مقررات اسلامی از هنجار‌های فرهنگی و خرد خود نیز بهره می‌برند. با این حال در این میان شکایاتی نیز درباره قوانین مذهبی طالبان مانند آنچه پیش از این در زمان رژیم طالبان حاکم بود نیز وجود داشت: ریش اجباری، ممنوعیت موسیقی و تلویزیون و عدم حضور زنان در جامعه بدون حضور یکی از خویشاوندان مرد و محرم آن‌ها.