آخرین مهلت دریافت چک‌های صیادی

صدا و سیما: ۲۸ شهریور سال قبل بانک مرکزی از سامانه‌ای با عنوان صیاد رونمایی کرد که قرار بود طی آن یکپارچه‌سازی چک انجام شود؛ اقدامی که منجر به افزایش میزان اطمینان و اعتماد به چک خواهد شد و از طریق اصلاح برخی رویه‌ها، امکان درخواست الکترونیکی و همچنین استعلام وضعیت حساب صادرکننده چک وجود دارد. به گزارش تجارت‌نیوز، زمان پیش بینی شده برای کامل شدن چرخه صدور چک‌های صیادی در بانک‌های کشور نیز نیمه اردیبهشت اعلام شده بود که این زمان به پایان شهریورماه تغییر یافت. در روز‌های اخیر بانک ملی از توقف صدور و توزیع چک‌های غیرصیادی در شعب این بانک خبر داد و اعلام کرد: بانک ملی در عمل به دستورات بانک مرکزی برای پیاده‌سازی کامل سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی چک (صیاد)، صدور و توزیع چک‌های غیر صیادی را متوقف کرد. این بانک در توصیف چک‌های صیادی اعلام کرد: سامانه صیاد با متمرکزسازی درخواست‌های دسته چک، امکان اعتبار سنجی صاحبان حساب و امضا را فراهم ساخته و از اختصاص دسته چک به افراد فاقد صلاحیت و بد سابقه جلوگیری می‌کند. در پی این اعلام، بانک صادرات ایران نیز عنوان کرد که این بانک چک‌های طرح قدیم (غیر صیادی) سایر بانک‌ها را تنها تا پایان مرداد ماه ۹۷ پذیرش خواهد کرد. در اطلاعیه این بانک آمده است: با تمدید مهلت پذیرش چک‌های طرح قدیم تا ۳۰ مرداد ماه ۹۷، چک‌های طرح قدیم (غیر صیادی) تاریخ آینده سایر بانک ها، به شرط آنکه تاریخ روی چک تا همین زمان در سامانه واگذاری چک الکترونیک ثبت شده باشد، در شعب بانک صادرات ایران پذیرش خواهند شد و بر این چک‌های تاریخ آینده طرح قدیم که بعد از این تاریخ در سیستم ثبت شوند از سوی سامانه چکاوک عودت خواهند شد. بنا بر این گزارش، بانک صادرات از ابتدای شهریور ماه سال جاری چک‌های قدیمی را نمی‌پذیرد و مشتریان برای دریافت وجه این چک‌ها به نزدیک‌ترین شعبه بانک صادر‌کننده راهنمایی خواهند شد. هرچند بانک مرکزی در قالب سامانه صیاد نسل جدیدی از چک‌های بانکی را به متقاضیان معرفی کرده است، اما ضوابط صدور چک تغییری نکرده و به گفته ناصر حکیمی؛ معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، مشتریان برای دریافت چک باید به شعب مراجعه کنند و البته در قالب امکان جدید، می‌توانند درخواست اینترنتی نیز ارایه کنند. بانک سامان نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تمام دارندگان حساب‌های جاری بانک سامان که دسته‌چک طرح قدیمی در اختیار دارند، حداکثر تا تاریخ ۳ شهریور ۱۳۹۷ باید نسبت به استفاده از برگه‌های چک باقی‌مانده یا ارجاع آن به شعب بانک اقدام کنند تا پس از اعتبارسنجی، دسته چک جدید با طرح صیاد در اختیار آن‌ها قرار گیرد. براساس دستورالعمل بانک مرکزی، از چهارم شهریور ماه چک‌های جاری که شناسه یکتای صیاد نداشته باشند، قابلیت وصول در سامانه چکاوک را نخواهند داشت و فقط در شعب بانک صادرکننده، قابل وصول خواهند بود. نکته حائز اهمیت در صدور چک‌های صیادی علاوه بر یکسان سازی شکل ظاهری و ابعاد دسته چک‌ها، افزایش اطمینان بخشی به مشتریان بانکی و تلاش برای کاهش حجم چک‌های برگشتی است. در قالب سامانه جدید صدور چک نه تنها مشتریان می‌توانند از میزان اعتبار و وضعیت صادرکننده چک اطمینان حاصل کنند، خود شعب بانک‌ها نیز می‌توانند با استعلام وضعیت مشتری، اشتباه در صدور دسته چک‌های جدید برای مشتریان دارای چک‌های برگشتی و مشکل دار را متوقف کنند. برای چک‌های صیادی سه سطح ویژگی امنیتی تعریف شده است: در سطح اول سری و سریال‌های چک به صورت برجسته چاپ شده که با لمس قابل تشخیص است. در سطح دوم ویژگی‌های امنیتی نگاه کردنی مانند واتر مارک و طرح مخفی در برگه چک وجود دارد که این دو سطح به راحتی توسط عموم مردم قابل تشخیص است. در سطح سوم نیز ویژگی‌های امنیتی حرفه‌ای به چک‌ها افزوده شده که قابل تشخیص توسط ابزار‌ها است و برای بانکداران و اشخاصی که استفاده مستمر و مکرری از چک‌ها دارند قابل استفاده است. سامانه صیاد به صورت ۲۴ ساعته از طریق سامانه پیامکی به درخواست‌های استعلامی پاسخ خواهد داد. ناصر حکیمی پیش از این با تاکید بر اینکه سامانه صیاد یک سامانه متمرکز است بیان داشت: آمار، اطلاعات و عملکرد هر کسی که متقاضی دسته چک باشد از طریق یک سامانه متمرکز در صیاد استعلام می‌شود و در صورتی که اهلیت لازم را برای گرفتن دسته چک داشته باشد فرآیند صدور دسته چک برای وی اتفاق می‌افتد. معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: ویژگی بسیار مهم دیگر سامانه صیاد این است که یک شماره منحصر به فرد بر روی هر برگ چک درج می‌شود که دریافت کننده چک می‌تواند این رقم را به سامانه پیامکی بانک مرکزی ارسال کند و در همان لحظه مطلع شود صادر کننده چک سوء‌سابقه داشته یا نه و آیا حساب او مسدود شده یا نه و یا قبلا چک برگشتی داشته یا نه؟ وی افزود: اگر مشکلی وجود داشته باشد همان لحظه گیرنده متوجه می‌شود و می‌تواند قبل از اینکه چک را دریافت کند معامله را قطعی نکند و این اطمینان نسبی به افراد می‌دهد که اولا اصالت چک اطمینان بخش است و بعد وضعیت صاحب چک استعلام شده است. مسعود رحیمی؛ مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی با برشمردن برخی دلایل بانک مرکزی برای تمدید مهلت اجرای پروسه صدور چک‌های صیادی در بانک ها، گفت: با توجه به ابعاد گسترده طرح صیاد و لزوم اعطای فرصتی به بانک‌ها برای هماهنگی با سامانه جدید و انجام اقدامات لازم به صورت کامل و همچنین حجم بالای چک‌های قدیمی در دست مردم، تاریخ مدنظر تمدید شد.