بازار‌های کوچک مصرف محصولات نفتی راهی برای عبور از تحریم‌ها

خبرگزاری فارس: در چند ماه پیش رو و با توجه به خروج آمریکا از برجام، ایران با شرایط حساسی روبرو خواهد شد. با توجه به بازگشت تحریم‌­های آمریکا علیه ایران تا ماه‌­های آینده، ایران در مسئله­ فروش نفت و همچنین تامین درامد‌های موردنیاز خود دچار مشکل خواهد شد.

اما این مشکلات دارای راه ­حل‌هایی هستند که می­تواند ایران را از چالش‌های ناشی از تحری‌م­ها خارج کند؛ نگاه به پتاسیل­های درونی کشور و استفاده از ظرفیت‌­های صادراتی کشور‌های همسایه مطابق با آنچه که در سیاست­های کلی اقتصاد مقاومتی مطرح شده است، یکی از کارامد‌ترین راهکار‌های برون رفت از چالش­های ناشی از تحریم‌­ها خواهد بود. در بخش نفت و گاز، یکی از راهکارها، جلوگیری از خام فروشی و توسعه­ پالایشگاه‌­ها و پتروشیمی‌­ها برای تولید محصولات با ارزش افزوده­ بیشتر خواهد بود. ایران باید با توسعه­ پالایشگاه­‌های خود و افزایش تولید محصولاتی همچون بنزین که محصول مصرفی در دنیا محسوب می­شود، این محصولات را به کشور‌های منطقه همچون عراق، افغانستان، پاکستان، ترکیه و امثالب آن بفروشد تا ضمن کسب درامد از این طریق مانع اثرگذاری تحریم‌هایی همچون تحریم کشتی رانی و بیمه‌ای شود. بزرگ بودن محموله­‌های نفتی، باعث شده است تا فروش آن‌ها را تحریم پذیر کند در حالیکه محصولات پالایشگاهی همچون بنزین و گازوئیل این مشکل را نداشته و به آسانی قابل فروش در زمان تحریم هستند. در شرایط حال حاضر دنیا، اگر ایران حتی با درصد بسیار اندکی تخفیف، محصولات تولیدی بخش پایین دست خود را به کشور‌های منطقه بفروشد، این کشور‌ها تمایل زیادی به خرید بنزین از ایران خواهند داشت. رویکرد ایران در زمینه اعطای تخفیف در ازای خرید بیشتر نفت خام می‌تواند در زمینه‌های دیگر همچون فراورده‌های نفتی نیز اعمال گردد و موجبات فروش بیشتر و مطمئن‌تر را فراهم آورد. در همین راستا کشور عراق به عنوان همسایه­ غربی ایران که ظرفیت عظیمی در حوزه­ نفت و گاز دارد و همچنین دارای روابط مستحکم و دوستانه­‌ای با جمهوری اسلامی ایران است، می­‌تواند یکی از کشور‌هایی باشد که ایران از آن برای مقابله با تحریم کمک می‌گیرد، به نحوی که با صادرات محصولاتی همچون بنزین که مستقیم به دست مصرف کننده میرسد می‌تواند علاوه بر کسب ارزش افزوده بیشتر و تحریم پذیری کمت، ر. از فروش بنزین به جای نفت خام کسب درآمد کند. چنین طرح‌­هایی می­تواند بسیاری از مشکلات ایران را در زمان تحریم رفع کند و حتی در زمان غیر تحریم نیز دارای منافع اقتصادی و سیاسی متعددی برای ایران باشد. لازمه اجرای چنین سیاستی توسعه صنایع فرآورش نفت خام همچون پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های خوراک مایع است که نیازمند برنامه‌ریزی در این زمینه و فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز آن است؛ بنابراین اگر مسئولین بدنبال راهکار‌های اساسی برای خروج از فشار تحریم‌­ها هستند، باید برنامه ­ریزی­‌هایی را برای توسعه­ صنایع پایین دست در صنعت نفت همچون توسعه­ پالایشگاه­‌ها برای تولید محصولات تحریم­ ناپذیر که در راستای اقتصاد مقاومتی نیز هست، انجام دهند.