چرا همه شبکهها نمیتوانند «خندوانه» بسازند؟
یکی از انتقادهایی که در سالهای اخیر به تلویزیون وارد میشود، یکسان نبودن تصمیمات شبکهای است؛ موضوعی که از سوی مدیران تلویزیون رسالت شبکهای عنوان میشود و از سوی بسیاری از برنامهسازان و منتقدان تصمیمات سلیقهای.
خبرگزاری ایسنا: یکی از انتقادهایی که در سالهای اخیر به تلویزیون وارد میشود، یکسان نبودن تصمیمات شبکهای است؛ موضوعی که از سوی مدیران تلویزیون رسالت شبکهای عنوان میشود و از سوی بسیاری از برنامهسازان و منتقدان تصمیمات سلیقهای.
البته این رویکرد در مناسبتهایی همچون ماه رمضان بیشتر خودش را نشان میدهد و به نظر میرسد در سالهای اخیر نیز تبدیل به یک امر عادی شده است. یکی از نمونههای این موضوع را میتوان شاد نبودن برنامههای رمضانی تلویزیون در سالهای اخیر دانست که به باور بسیاری، بیش از آنکه انتخاب برنامهسازان باشد، تصمیم مدیران تلویزیونی است.
این در حالی است که زمانی تولید و پخش سریالهای طنز که در عین حال مشکلات اجتماعی را به تصویر میکشیدند، برای ایامی مثل ماه رمضان امری معمول محسوب میشد و سریالهایی، چون «خانه به دوش»، «زیرزمین»، «بزنگاه»، «دودکش»، «پایتخت ۴» و ... بر اساس چنین رویکردی ساخته شدند که اتفاقا اغلب آنها در جذب مخاطب موفق هم بودند.
بر اساس چنین سیاستی در چیدمان سریالهای مناسبتی که تعدادشان معمولا به چهار سریال میرسید، اغلب یک سریال طنز هم دیده میشد که در کنار مفاهیم معنوی و مذهبی دیگر مجموعهها، بتوانند ایام شاد و مفرحی را هم برای روزهداران رقم بزنند؛ اما چند سالی است که این نگاه کمرنگتر از گذشته دنبال میشود و تولید و پخش سریال طنز در رمضان و کلا در تمام ایام سال، دغدغهای جدی برای مدیران تلویزیون و البته فیلمنامهنویسان و سازندگان سریال محسوب نمیشود.
احسان ارغوانی، تهیهکننده برنامههای «بوی عیدی»، «باغ ملی»، «امروزیها»، «شهر باران» در گفتوگویی با ایسنا در این زمینه اظهار کرد: این نقد از دو جهت قابل بررسی است. از یک سو میتوان گفت که برخی این نقدها را صرفا به برنامه خاصی محدود میکنند؛ به عنوان مثال بسیاری به برنامه «ماه عسل» نقد میکنند که خیلی غمانگیز است، در حالی که از همان ابتدا ژانر این برنامه مشخص است و با همین سبک هم ادامه پیدا کرده است و نمیتوان به آن نقد وارد کرد. این برنامه در این سالها مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است و طرفداران خاص خودش را هم دارد.
او ادامه داد: از جهتی دیگر اگر بخواهیم این انتقادها را درباره فضای کلی برنامههای تلویزیونی مورد بررسی قرار بدهیم، به شخصه معتقدم که ماه رمضان عیدانه و ماه مهمانی خدا است و حتما باید برنامههای شاد در این مدت از تلویزیون پخش شود. همان طور که در سایر کشورهای عربی این ماه جشن گرفته میشود، ما نیز باید این ماه مبارک را جشن بگیریم؛ این در حالی است که در بسیاری از برنامههایی هم که به اسم جشن در ماه رمضان پخش میشوند، فضای غمانگیز دارند.
این برنامهساز با بیان اینکه «مردم با برنامههایی که سالهای گذشته در تلویزیون پخش میشد و حال و هوای شادتری داشتند، بیشتر ارتباط برقرار میکردند»، به محتوای برنامههای رمضانی اشاره و اظهار کرد: کمک کردن به مردم و ترویج امور خیریه بسیار کار خوبی است، اما اینکه بخواهیم سیاهنمایی کنیم و با غم و اندوه این فرهنگ خود را نشان دهیم، بحث دیگری است. از طرف دیگر اگر قرار است به همنوعانمان کمک کنیم، میتوانیم در طول سال و در قالب برنامههای مختلف به این موضوع بپردازیم و نه اینکه فقط در ماه رضمان و با تولید چندین برنامه به آن پرداخته شود.
ارغوانی در پاسخ به این پرسش که به نظر شما این رویکرد برنامهسازان است یا سوی شبکه عنوان میشود، نداشتن بودجه کافی، تصمیم برنامهسازان و تصمیمات سلیقهای مدیران از مهمترین دلایل تولید این برنامهها برشمرد و یادآور شد: گاهی در تلویزیون سلیقهای برخورد میشود؛ به عنوان مثال الان برنامه «خندوانه» از شبکه نسیم در حال پخش است، اما این آزادی که در اختیار برنامه قرار داده شده، در شبکههای دیگر ممکن نیست. آیا یک برنامهساز دیگر میتواند چنین برنامهای را در شبکه یک تولید کند؟؛ قطعا این اجازه را نمیدهند و در توضیح میگویند که رسالتهای شبکهها با هم متفاوت است. طبیعتا وقتی رسالت شبکهها با هم تفاوت است، سلیقه مدیران نیز با هم متفاوت است. الان اگر مهمانی بخواهیم دعوت کنیم، ممکن است او در شبکه یک ممنوع باشد، ولی در شبکههای سه و نسیم روی آنتن برود.
او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود درباره سری چهارم برنامه «امروز هنوز تموم نشده»، گفت: این طرح را به شبکه فرستادهایم و منتظر تصمیم مدیران شبکه یک هستیم. با توجه به اینکه یکی از مشکلات تلویزیون قهر کردن نسل جدید است، این برنامه با ساختاری جوانپسند طراحی شده تا بتوان این خلاء را تا اندازهای پر کرد.